Jehovaqa espíritu santonniqta munayninta juntʼachkan

“Noqaj simiymanta llojsej palabraqa [...]; imapajchus noqa kacharqani, chayta juntʼanqa.” (ISA. 55:11.)

1. Iskay runas, imaynatachus chayanankumanta wakjinata yuyasqankumanta sutʼinchariy.

ISKAY runas autosninkupi viajanankupaq wakichikuchkasqankupi tʼukuriy. Jukninqa, maynintachus, imaynatachus rinanpi astawan tʼukurin. Juknintaqrí, maymanchus chayananpi astawan tʼukurin, ñanpi ima jarkʼaykuna rikhuriptintaq, maynintapis chayanankama ñawpaqllamanpuni rinqa. Kayqa, imaynatachus chayanankumanta, sapa juk, wakjinamanta yuyasqankuta rikuchiwanchik.

2, 3. a) ¿Mayqintaq Diospa munaynin, imatá Adanwan Evawan juchallikuptinku ruwarqa? b) ¿Imaraykutaq Jehovap munaynin juntʼakuchkasqanmanjina kawsananchik tiyan?

² Kikillantaq Jehovawanpis, payqa, munaynin pisimanta pisi juntʼakunanpi astawan tʼukurin, manataq imaynatapunichus juntʼananpiqa (Efe. 3:11). ¿Imataq chay munaynin? Jallpʼa juk paraisoman tukunan, chaypitaq mana juchayuq runas, wiñaypaq sunqu tiyasqas, kusisqas ima, kawsakunanku (Gén. 1:28). Chaywanpis, Adanwan Evawan juchallikuptinkuqa, chay munayninta wakjinamantañataq juntʼanan karqa (Génesis 3:15, ñawiriy). Jehovaqa, janaqpachapi llaqtanmanta juk ‘miray’ kananta nirqa. Chay miraymanta Churiqa, churanakuyman tanqaq Satanasta, rikhurichisqan ñakʼariyta ima, tukuchinan karqa (Heb. 2:14; 1 Juan 3:8).

³ Jehovap munaynin juntʼakunantaqa, ni janaqpachapi, ni kay Jallpʼapi ima kaqpis  jarkʼanqachu (Isa. 46:9-11). Arí, ‘munayninqa juntʼakunqapuni’ (Isa. 55:10, 11). ¿Imarayku? Imaraykuchus atiyniyuq kallpanwan, nisunman espíritu santonwan juntʼanqa. Qhipaman kawsananchikqa, Diospa munaynin juntʼakunanmanta kachkan, chayrayku imaynatachus juntʼakuchkasqanta allinta yachananchik tiyan, chaymanjinataq kawsananchik tiyan. Chantapis, imaynatachus munayninta espíritu santoniqta juntʼachkasqanta yachayqa, iñiyninchikta kallpachanqa.

Espíritu santo ñawpa tiempopi yanapasqan

4. ¿Imaynatataq Jehová munayninta sutʼincharqa?

⁴ Jehovaqa, munayninta ñawpa tiempopi pisimanta pisi sutʼincharqa. Qallariypiqa, pichus chay miray kananqa, ‘pakasqa yachayjina’ karqa (1 Cor. 2:7). Chayrayku, iskay waranqa watasmanraq, chay miraymanta juktawan parlarqa. Chaytataq, Abrahamwan juk tratota ruwasqanpi sutʼinchayta qallarirqa (Génesis 12:7; 22:15-18, ñawiriy). Chay tratopiqa, Abrahamman ‘mirayniykiniqta’ nirqa. Chayta nispaqa, familianmanta juk runa rikhurinanta nichkarqa. Satanasqa, chay sutʼinchayta uyarirqachá, chayraykutaq Diospa munaynin mana juntʼakunanta munaspa, Abrahampa mirayninta chinkachinanpaq, tukuy imata ruwarqa. Chaywanpis Dios, kallpanwan jarkʼasqanrayku mana tukuchiyta atirqachu. ¿Imaptin?

5, 6. ¿Imaynatá Jehová, espíritu santonwan Miray chayamunanpaq Abrahampa familianta jarkʼarqa?

⁵ Jehovaqa, Miray chayamunanpaq, espíritu santonniqta Abrahampa familianta jarkʼarqa. Chayrayku, Abrahamman (chaypachaqa Abram sutikurqa) nirqa: “Noqa qampa jarkʼakojniyki kani”, nispa (Gén. 15:1). Nitaq qhasitachu chayta nichkarqa. Sutʼincharinapaq, imachus qayna pacha 1919 watapi kasqanpi tʼukurina. Abraham warminwan Guerar llaqtaman tiyakuq riptinkuqa, chay llaqtata kamachiq Abimélec, Sarata warmin kananpaq japʼikapurqa, qusayuq kasqanta mana yachasqanrayku. Abraham mana wawayuq kananpaq, ¿Satanaschu chay tuqllata churarqa? Bibliaqa mana chayta sutʼinchanchu, chaywanpis Diosqa, juk musquyniqta Abimelecman Sarata qusanman kutichipunanta nirqa (Gén. 20:1-18).

⁶ Jehovaqa, mana chay kutillachu Abrahamta, familianta ima, jarkʼarqa (Gén. 12:14-20; 14:13-20; 26:26-29). Chayraykuchá, salmista ajinata qillqarqa: “[Jehová] mana saqerqachu pitapis paykunata [Abrahamta, familiantawan] llakichinanta, paykunaraykutaj reyesta kay jinata kʼamerqa: Ajllakusqasniytaqa amapuni llankhaychejchu, amataj profetasniytapis imanankichejchu”, nispa (Sal. 105:14, 15).

7. ¿Imaynasmantataq Jehová, Israel llaqtata jarkʼarqa?

⁷ Jehovaqa, Israelta espíritu santonwan jarkʼallarqataq, Miray chay suyupi paqarikunan kasqanrayku. Ñawpaqtaqa, Moisesniqta Leyta qurqa, chaytaq, Diospa llaqtanta chiqa yupaychaypi, kawsayninkupi, cuerponkupi ima, llimphu kanankupaq yanaparqa (Éxo. 31:18; 2 Cor. 3:3). Juecespa tiemponpiqa, Israel llaqtata, enemigosninkuta atipanankupaq espiritunwan yanaparqa (Jue. 3:9, 10). Chaymanta, Jesús —miraymanta ñawpa kaq— paqarikunan tiempokamataq, espíritu santonwan Jerusalenta, Belenta, templota, mesiasmanta profeciaspi parlasqan llaqtasta ima, jarkʼarqa.

8. ¿Imaynatá espíritu santo, Cristop kawsayninpi, willayninpi ima, yanaparqa?

⁸ Espíritu santoqa, Cristota kawsayninpi,  willayninpi ima, yanaparqa. Ñawpaqtaqa, qharip mana chayasqan Mariata wiksallichirqa. Chayrayku Mariaqa, juchasapa kaspapis, mana juchayuq wawitayuq kayta atirqa (Luc. 1:26-31, 34, 35). Chantapis, Jesusta wawitallaraq kachkaptin mana wañunanpaq jarkʼarqa (Mat. 2:7, 8, 12, 13). Aswan qhipamantaq Jesusqa, 30 watayuq kachkaptin, espíritu santoniqllatataq, Davidpa kamachina tiyananta japʼinanpaq, Reinomanta willananpaq ima, akllasqa karqa (Luc. 1:32, 33; 4:16-21). Chay espirituniqllatataq, unqusqasta jampirqa, achkha runasman mikhuchirqa, wañusqastapis kawsarichirqa. Chay ruwasqanqa, imayna bendicioneschus, pay kamachichkaptin kananpi tʼukurichiwanchik.

9, 10. a) ¿Imaraykutaq espíritu santo, Jesuspa discipulosninta ñawpa siglopi yanapasqanta nisunman? b) Ñawpa siglopi sutʼinchakusqanmanjina, ¿imataq Diospa munaynin juntʼakunanpaq wakjinamanta ruwakunan karqa?

⁹ Jehovaqa, espíritu santonta Pentecostés 33 watamantapacha, Abrahampa iskay kaq mirayninta akllananpaq apaykacharqa. Chay cristianosmanta wakintaq, mana Abrahampa familianmantachu karqanku (Rom. 8:15-17; Gál. 3:29). Espíritu santotaq, chiqamanta paykunata yanaparqa, imaptinchus sunqu kʼajaywan willarqanku, milagrostapis ruwarqanku (Hech. 1:8; 2:1-4; 1 Cor. 12:7-11). Chay atiyta japʼisqankuqa, Diosta yupaychay wakjinamanta ruwakunanta sutʼincharqa. Jehovaqa, Jerusalenpi temploniqta payta yupaychasqankuta allinpaq qhawaq, chaywanpis munaynin juntʼakunallanpaqpuniqa, chay yupaychay, akllasqa cristianosmanta qutuchakuyniqta ruwakunanta nirqa.

¹⁰ Rikunchikjina, Jehovaqa, espíritu santonta ñawpa tiempopi kamachisninta jarkʼananpaq, paykunaman atiyta qunanpaq, akllananpaq, wak imaspaq ima, apaykacharqa. Chaykunatataq, munaynin juntʼakunanpaq ruwarqa. Kay tiemponchikpirí, ¿imaynatá munayninta juntʼananpaq espíritu santonta apaykachachkan? Kay tapuypa kutichiyninta yachananchikqa, may allin, imaraykuchus chay espirituta yanapananchik tiyan. Chayrayku kunanqa, Jehová, espíritu santonta ima tawa ruwaykunapaqchus kay tiempopi apaykachachkasqanta ukhunchasun.

Espíritu santo kunan tiempopi yanapasqan

11. a) ¿Imastaq espíritu santo, Diospa llaqtan llimphu kawsayniyuq kananpaq yanapasqanta rikuchin? b) ¿Imaynatá cristianos, espíritu santowan pusachikuchkasqankuta rikuchinku?

¹¹ Qallarinapaq, Espíritu santoqa, cristianos llimphu kawsayniyuq kanankupaq yanapan. Jehovap munayninmanjina kawsaqkunaqa, llimphu kawsayniyuq kananku tiyan (1 Corintios 6:9-11, ñawiriy). Wakinqa, manaraq cristianos kachkaspa, khuchichakuqkuna, qhinchachakuqkuna, qharipura jinanakuqkuna, saqra imasta munapayaqkuna ima, karqanku (Sant. 1:14, 15). Chaywanpis, munasqa Tatanku Jehovata kusichinankupaq, kawsayninkuta tikrachinku, chayraykutaq Bibliaqa, ‘llimphuchasqaña kasqankuta’ nin. ¿Imataq chay saqra munayninkuta atipanankupaq yanapan? ‘Diosninchikpa espíritu santon’ (1 Cor. 6:11.) Llimphu kawsayninkuwantaq, Diospa espiritunwan pusachikuchkasqankuta rikuchinku.

12. a) Ezequiel musquypijina rikusqanpi, ¿imaynatá Jehová llaqtanta pusan? b) ¿Imaynatá espíritu santota yanapachkasqanchikta rikuchinchik?

¹² Chaymantapis, Jehovaqa, espíritu santonniqta llaqtanta maymanchus munan chayman pusan. Chay llaqtantaq janaqpachapiwan, Jallpʼapiwan kachkan. Ezequielqa, musquypijina juk carretata rikurqa.  Chaytaq, Diospa janaqpachapi llaqtanwan ninakun, chay carreta Diospa munayninta juntʼananpaqtaq, ni imapis sayachiyta atinchu. ¿Imataq kay carretata maymanpis purichin? Diospa kʼuchi kallpan (Eze. 1:20, 21). Chay kallpallataq, Jallpʼapi Diospa llaqtanta yanapan. Chayrayku, Diospa llaqtan kamachiwasqanchikta kasukuspaqa, paypa carretanwan khuska richkanchik, espíritu santotataq yanapachkanchik (Heb. 13:17).

13, 14. a) Jesús, ‘mita runasmanta’ parlasqan, ¿pikunataq kanku? b) Ima yachachiychus espíritu santoniqta sutʼinchakusqanmanta parlariy (“¿Ima yachachiykunachus wakjinamanta sutʼinchakusqanta yachanchikchu?”, nisqa recuadrota qhawariy).

¹³ Chantapis, espíritu santoqa, chiqa yachachiykunata pisimanta pisi sutʼinchan (Pro. 4:18). ‘Allin kamachi yuyayniyuqqa’, unaymantapachaña kay revistaniqta chiqa yachachiykunata sutʼinchan (Mat. 24:45). Jesús, ‘mita runas’ nisqanta, imaynatachus sutʼinchasqanta qhawarina (Mateo 24:34, ñawiriy *). ¿Pikunataq chay ‘mita runas’ kanku? “Qampaq, Cristop kutimuynin, ¿ima niyta munan?”, nisqa yachaqana sutʼinchasqanmanjina, Jesusqa mana saqra runasmantachu parlachkarqa, manaqa discipulosninmanta, pikunachus espíritu santoniqta akllasqa kayta suyakuchkarqanku. * Ñawpa siglopi, kay tiempopipis, Jesuspa akllasqa discipulosnillan chay señalta rikuspa entiendeyta atinkuman karqa, nisunman “Cristoj kutimunan qayllapiña kasqanta”.

¹⁴ ¿Ima ninayantaq chay sutʼinchay? Chay ‘mita runas’ may chhika tiempotachus kawsasqankuta, mana yachanchikchu. Chaywanpis mita runas rimayqa, juk tiempopi imaymana watasniyuq runas kawsasqankumanta parlanapaq uqharikun, chay tiempotaq mana ancha unaychu, tukukuyniyuqtaq (Éxo. 1:6). Chayrayku, ¿imaynatá Jesús ‘kay mita runas’ nisqanta entiendenanchik tiyan? Ajinamanta: Kay 1914 watapi —Cristop kutimuynin qallarichkaptin— kawsaq akllasqa cristianos manaraq wañupuchkaptinku, wak akllasqa cristianospa kawsaynin qallarichkarqa, paykunataq jatun ñakʼariypa qallariyninpi  kawsanankuraq karqa. Chay mita runaspa kawsayninkuqa, qallariyniyuq karqa, chayrayku tukukuyniyuqllataq kanqa. Chay señal juntʼakuchkasqanqa, jatun ñakʼariy qayllapiña kachkasqanta rikuchin. Chayrayku, qʼayapis tukukuy kanmanjina kawsaspa, wakichisqa kananchik tiyan (Mar. 13:37). Ajinata ruwaspaqa, chiqa yachachiy sutʼinchakusqanta entiendechkasqanchikta, espíritu santo nisqanmanjinataq, ruwachkasqanchikta rikuchisun.

15. ¿Imaraykutaq espíritu santo, allin willaykunata willamunapaq kallpachawasqanchikta ninchik?

¹⁵ Tukuchanapaq, espíritu santoqa, willamunapaq kallpachawanchik (Hech. 1:8). Mana kallpachawaptinchik, ¿allin willaykunata kay pachap kʼuchusninkama willasunmanchu karqa? Qampi tʼukuriy. Ichapis manchali karqanki, chayri mana atinaykita yuyaspa jinata niq kanki: “Ñuqaqa, ni jaykʼaq wasimanta wasi willayta atisaqchu”, nispa. Chaywanpis, kunanqa may kusiywan willaq rinki. Achkha cristianosqa, churanakuy chawpipi, chayri qhatiykachasqa kaspapis willachkallankupuni. ¿Imataq chay jarkʼaykunata atipanankupaq kallpachan? Espíritu santo, chay mana ruway atinata ruwanankupaq kallpachachkan (Miq. 3:8; Mat. 17:20). Chayrayku, tukuy atisqanchikmanjina willamuspaqa, espíritu santowan pusachikuchkanchik.

Espíritu santo qhipaman yanapanqa

16. ¿Imaraykutaq Jehová jatun ñakʼariy kachkaptin jarkʼanawanchikpi atienekunchik?

¹⁶ Jehovaqa, aswan qhipamanpis munayninta juntʼananpaq espíritu santonta apaykachallanqataq. Ñawpaqtaqa, llaqtanta jarkʼananpaq apaykachanqa. Imaynatachus Israel llaqtanta, wakin kamachisninta ima, jarkʼarqa ajinata. Chayrayku, jatun ñakʼariy kachkaptin, kikillantataq llaqtanta jarkʼananpi atienekusunman. Manataq kayjinamanta chayri jaqayjinamanta jarkʼawasun nispa ninanchikchu tiyan. Jehovata munakusqanchikrayku, imachus qhipaman kananmanta mana manchachikunchikchu, imaraykuchus paymanta, espiritunmantawan, ni imapis karunchawasunchu (2 Cró. 16:9; Sal. 139:7-12).

17. ¿Imaynatá Jehová, espíritu santonta musuq pachapi apaykachanqa?

¹⁷ ¿Imapaqtaq Jehová espíritu santonta musuq pachapi apaykachanqa? Chay tiempopi musuq libro ruwakunanpaq, wak imaspaq ima (Apo. 20:12). ¿Imastaq chay libropi qillqasqa kanqa? Ichapis Waranqa Watas Kamachiypaq leyes qillqasqa kanqa. Musuq pachapi, chay leyesta riqsiyta, bendicionesta japʼiyta ima, mayta suyakuchkanchik. Chiqamantachá chay tiempopi kawsayqa, may sumaq kanqa, maypichus Jallpʼapaq, runaspaq ima, espíritu santoniqta Diospa munaynin juntʼakunqa.

18. ¿Imatataq ruwananchik tiyan?

¹⁸ Diospa munayninqa juntʼakunqapuni, imaraykuchus espíritu santonniqta juntʼanqa. Kawsayninchikqa, Diospa munaynin juntʼakunanmanta kachkan. Chayrayku, Jehovamanta espiritunta mañakuna, chaymanjinataq kawsana (Luc. 11:13). Ajinallamanta, Jehová runaspaq imatachus munasqanta juntʼakuqta rikusun: arí, musuq pachapi wiñay kawsayta.

[Sutʼinchaykunasnin]

¿Japʼiqanchikchu?

• ¿Imaynasmantá Jehová, munayninta juntʼananpaq espíritu santonta ñawpa tiempopi apaykacharqa?

• ¿Imatá Jehová, espíritu santonwan kunan tiempopi ruwachkan?

• ¿Imatataq Jehová, espíritu santonwan qhipaman ruwanqa?

[Tapuykuna]

[10 paginapi recuadro]

¿Ima yachachiykunachus wakjinamanta sutʼinchakusqanta yachanchikchu?

Jehovaqa, llaqtanpi chiqa yachachiykunata sutʼinchachkallanpuni. Torremanta Qhawaq revista, ¿imastá kay qhipa wataspi sutʼinchan?

▪ Levaduramanta rikchʼanachina, ¿ima laya wiñaymantataq parlan? (Mat. 13:33; 15 julio 2008, pág. 20, 21.)

▪ ¿Maykʼaqtaq Jehová janaqpachaman riqkunata akllayta tukunqa? (w07-S 1/05, pág. 30, 31.)

▪ ¿Ima ninayantaq Jehovata “espiritupi” yupaychay? (Juan 4:24, Qheshwa Biblia; w02-S 15/07, pág. 15.)

▪ Diospa templomanta, ¿mayqin patiopitaq may chhika runas kaqkunamanta yupaychachkanku? (Apo. 7:15; 15 marzo 2009, pág. 10 párr. 26; w02-S 15/05, pág. 30, 31.)

▪ ¿Maykʼaqtaq cabrasmanta, ovejasta tʼaqakunqa? (Mat. 25:31-33; 15 julio 2008, pág. 21 párr. 17; w95-S 15/10, pág. 18-28.)