Wayna, sipas, Jehovata tukuy sunqu yupaychay

“Wayna kashaspa, pichus Ruwasoj Diosmanta yuyarikuy.” (ECL. 12:1.)

1. ¿Imatá Israelmanta wawas ruwayta atirqanku?

UNAY 3.500 wata ñawpaqta, Jehovap profetan Moisesqa, Israelpi sacerdotesman, kuraqkunaman ima, jinata kamachirqa: “Tukuy runas tantakamunanku tiyan, qharis, warmis, wawas [...] ima, kay leymanta leejta uyarinankupaj, Señorniykichej Tata Diosta jatunchayta yachaqakunankupaj, manchachikuspa chay leypi tukuy nisqanman jina ruwanankupajtaj” (Deu. 31:12). ¿Machu runasllachu Diosta yupaychanankupaq tantakuq kanku? Mana, wawas, waynas, sipaskunapis, Jehovamanta yachakunanku karqa, kasukunankutaq karqa.

2. ¿Imaynatá Jehová ñawpa siglopi wawasmanta mana qunqakusqanta rikuchirqa?

² Jehovaqa, ñawpa siglopipis llaqtanpi kaq wawasmanta mana qunqakusqanta rikuchillarqataq. Chayrayku, apóstol Pablowan, qutuchakuykunaman wakin qillqasqan cartastapi, wawaspaq kamachiykunata qillqachirqa (Efesios 6:1; Colosenses 3:20, ñawiriy). Chay yuyaychaykunata japʼikuq waynastaq, Jehovata munakurqanku, achkha bendicionestataq japʼirqanku.

3. ¿Imaynatá achkha wawas Diosta yupaychayta munasqankuta rikuchinku?

³ Dios, tiemponchikmanta wawasta, ¿llaqtanwan khuska yupaychanankupaq waqyarillantaqchu? ¡Arí! Tantakuykunapi achkha yuqallitusta, imillitasta rikuspaqa, mayta kusikunchik. Paykunaqa, Pablop kay yuyaychayninta kasukuchkasqankuta rikuchinku: “Purajmanta kallpachanakuspa yanaparinakunachej, munanakuypi kawsananchejpaj, allin ruwaykunata ruwananchejpajtaj. Chaypajqa Diosta yupaychana tantakuytaqa ama saqeychejchu, imaynatachus wakin saqenku, ajinata. Astawanqa kallpachanakuspa ujkuna ujkunata sonqosninchejta oqharinakuna, astawampis Señorpa jamunan pʼunchay qayllapiña kasqanta reparaspa” (Heb. 10:24, 25). Chantapis achkha wawas, tatasninkuwan khuska Diospa Reinonmanta willachkankuña (Mat. 24:14). Jallpʼantinpiqa, sapa wata achkha wawas, Jehovata munakusqankuta, Cristop discipulosnin kayta munasqankuta ima, bautizakuspa rikuchinku, jinamantataq achkha bendicionesta japʼinku (Mat. 16:24; Mar. 10:29, 30).

Jehovap waqyariyninta kasukullayña

4. Jehovata yupaychanaykipaq, kamachin kanaykipaq ima, ¿machkha watayuqtaq kanayki tiyan?

⁴ Jehovata yupaychanaykipaq, kamachin kanaykipaq ima, ¿machkha watayuqtaq kanayki tiyan? Bibliaqa, mana chayta sutʼinchanchu, chaywanpis nin: “Wayna kashaspa, pichus Ruwasoj Diosmanta yuyarikuy”, nispa (Eclesiastés 12:1). Chayrayku, Diosta yupaychanaykipaq, ama wawallaraq kasqaykita yuyaychu. Machkha watayuq kaspapis, chay waqyariyta kasukullayña.

5. ¿Imatataq achkha tatas wawasninkuman Diosmanta yachachinankupaq ruwanku?

⁵ Achkha waynasta, sipaskunata, tatasninku —chayri tatallan, mamallan—, Jehová Diosmanta yachachinku. Chayrayku, ñawpa siglopi Timoteowan kikinchakunkuman. Paytaqa, maman Eunice, jatun maman Loida ima, wawitamantapacha Diosmanta  yachachirqanku (2 Tim. 3:14, 15). Ichapis tatasniykiqa, kikillantataq yanapachkasunku: Bibliamanta yachachisuspa, Diosmanta qamwan mañakuspa, tantakuykunaman, jatun tantakuykunaman ima pusasuspa, qamwan willayman rispa ima. Jinamanta paykunaqa, Jehovap kamachiyninta juntʼachkanku: Jehovap munayninta ruwanaykipaq yanapasuspa. ¿Reparankichu mayta munakususqankuta, allinniykita munasqankuta ima? (Pro. 23:22.)

6. a) Salmo 110:3 nisqanmanjina, ¿imayna yupaychaytaq Jehovata kusichin? b) ¿Imastá ukhunchasunchik?

⁶ Jehovaqa, wiñasqaykimanjina Timoteojina ruwanaykita munan. Arí, qam kikiykimanta ‘Paypa munaynin kʼacha, kusichiq, juntʼasqataq’ kasqanta yachanaykita munan (Rom. 12:2). Jinamanta qutuchakuypi imastapis ruwaysikuspaqa, sunqumantapacha ruwanki, manataq tatasniykita kusichinallaykipaqchu. Diospa munayninta tukuy sunqu ruwaptiykiqa, pay kusikunqa (Sal. 110:3). Diospa yuyaychayninta kasukuyta, ¿munankicharí? ¿Imaynatá chayta ruwawaq? Sapallaykipi Bibliata ukhunchaspa, Diosmanta mañakuspa, llimphuta kawsakuspa ima. Kay kimsa yanapasta ukhuncharina.

Jehovata riqsiy, amigonmantaq tukuy

7. a) ¿Imaynamantá Jesús, Diosmanta mayta yachakuyta munasqanta yachanchik? b) ¿Pikunataq payta yanaparqanku?

⁷ Jehovap kamachin kayta munasqayki wiñananpaq, Bibliata sapa pʼunchay ñawiriy, jinamanta paymanta astawan yachakuspa, sunqu juntʼasqa kanki (Mat. 5:3). Jesusjinataq ruwanki. Payqa, 12 watitayuq kachkaspa, templopiña “yachachejkunawan tiyas[pa], parlasqankuta uyarispa, tapurispa ima” kachkarqa (Luc. 2:44-46). Chayqa, wawallaraq kachkaspapis, Diosmanta yachakuyta munasqanta, sumaqta entiendesqanta ima, rikuchiwanchik. ¿Imaraykutaq jina karqa? Imaraykuchus Diosta yupaychaq maman María, José ima, Diosmanta wawitamantapacha yachachirqanku (Mat. 1:18-20; Luc. 2:41, 51).

8. a) Tatas, ¿maykʼaqtaq wawasninkuman Diosmanta yachachiyta qallarinanku tiyan? b) Wawasta paqarikusqankumantapacha yachachiy, allin kasqanmanta, juk cristianap ruwasqanwan sutʼinchay.

⁸ Kay tiempomanta Diosta yupaychaq tataspis, wawasninkuta paqarikusqankumantapacha, Diosmanta yachachinanku kasqanta yachanku (Deu. 6:6-9). Ajinata Rubi sutiyuq cristiana, kuraq wawan Josephman yachachirqa. Sapa pʼunchay, Biblia yachachisqanmanta librituy nisqata ñawiripuq. Wiñasqanmanjinataq, Bibliamanta wakin pʼitista, yuyayninpi japʼinanpaq yachachirqa. Chay ruwasqan, ¿Josephta yanaparqachu? Arí, imaraykuchus, parlayta qallarisqantawanqa, chay yachakusqanmanta parlayta atiqña. Phichqa watitayuqtaq, Diosmanta Parlayta Yachanapaq tantakuypi, umallirichiyta qallarirqa.

9. ¿Imaraykutaq Bibliata ñawiriy, chaypi tʼukuriy ima, may allin?

⁹ Diosman astawan qayllaykunaykipaqqa, Bibliata sapa pʼunchay ñawiriy, chaytataq ruwallaypuni (Sal. 71:17). ¿Imaynatataq chay, ñawpaqman rinaykipaq yanapasunqa? Jesús mañakuypi nirqa: “Kaymin chay wiñay kawsayqa: Qan kʼata cheqa Diosta rejsisunanku”, nispa. Arí, Jehovata astawan riqsinki (Juan 17:3). Payta astawan riqsispataq, payta rikuchkawaqpisjina qhawanki, astawantaq munakunki (Heb. 11:27). Chayrayku, Bibliata ñawirichkaspaqa, Diosmanta imatachus mana yachasqaykita yachakunaykipaq kallpakuy. Tapurikuytaq: “¿Imatataq kay ñawirisqay, Jehovamanta yachachiwan? ¿Imaynatá ñuqamanta llakikusqanta, munakuwasqanta ima, rikuchiwan?”, nispa. Chay tapuykunapi tʼukuriptiykiqa, Diospa yuyayninta, munakuyninta, imatachus  ruwanaykita munasqanta ima, entiendenki (Proverbios 2:1-5, ñawiriy). Timoteojina, Bibliap nisqanta japʼikunki, tukuy sunqutaq Jehovata yupaychayta munanki (2 Tim. 3:14).

Diosmanta mañakuspaqa, payta astawan munakunki

10, 11. ¿Imaynatá Diosmanta mañakuy, payta astawan yupaychayta munanaykipaq yanapasunqa?

¹⁰ ¿Imapiwantaq Jehovata astawan yupaychayta munanaykipaq yanapasunqa? Diosmanta mañakuy. Salmo 65:2 nin: “Qan uyarinki mañakususqankuta. Tukuy runas qanman jamunku”, nispa. Israel, Diospa akllasqan llaqta kachkaptinqa, wak suyusmanta runas, Jerusalenpa templonman Jehovamanta mañakunankupaq riyta atirqanku (1 Rey. 8:41-43). Payqa, tukuyta allinpaq qhawan, kasukuqkunatataq uyarinanta nin (Pro. 15:8). Biblia “tukuy runas” nispaqa, qammantawan parlachkan.

¹¹ Yachanchikjina sumaq amigosqa, parlarikunkupuni. Chiqamantachá qampis, yuyasqaykimanta, llakiyniykimanta, sunquykipi imachus kasqanmanta ima, piwanpis parlarispaqa, mayta kusikunki. Jehovaqa, ajinata paywan mañakuyniqta parlarinaykita munan (Fili. 4:6, 7). Chayrayku payman, tatasniykimanjina chayri munasqa amigoykimanjina, imachus sunquykipi kasqanta willay. Mañakuyniykiqa, Jehovata munakusqaykitachus manachus rikuchin. Payman astawan qayllaykusqaykimanjina, astawan tukuy imata willanki.

12. a) ¿Imaynatá Jehovamanta mañakunayki tiyan? b) ¿Imataq Jehová, qayllaykipi kachkasqanta rikuchisunqa?

¹² Diosmanta mañakuchkaspaqa, imaynachus kachkasqaykita, payta mayta munakusqaykita, jatunpaq qhawasqaykita, paypi atienekusqaykita ima, willay. Mañakuyniykiman kutichisusqanta rikuspaqa, Jehová “payta wajyakojkunaj qayllampi kasha[sqanta]” yachanki (Sal. 145:18). Arí, Jehovaqa, qamman qayllaykusunqa, kallpachasunqataq, Kuraq Supayta atipanaykipaq, allin kaqta akllanaykipaq ima (Santiago 4:7, 8, ñawiriy).

13. a) ¿Imaynatá juk sipasta, Dioswan amigos kasqan kallpacharqa? b) ¿Imaynatá qamta, Jehovawan amigos kasqayki, compañerosniykita mana kasunaykipaq yanapasunki?

¹³ Imaynatachus Cherieta, Jehovawan amigos kasqanku kallpachasqanta qhawarina. Payqa yachaywasipi, sumaq yachakuq kasqanrayku, allinta pukllayta yachasqanrayku ima, achkha tʼinkasta japʼirqa, chayraykutaq, jatun yachaywasipi mana pagaspalla yachakunanta nirqanku. Cherie nin: “Yachachiwaqkunawan, compañerosniywanqa, mayta jatun yachaywasiman yaykunayta munarqanku. Chayta qhisachayqa, mana atikullarqachu”, nispa. Chaywanpis Jehovata yupaychananpaq, yachakunanrayku, pukllaykunapaq wakichikunanrayku ima, pisi tiempoyuq kananta reparakurqa. ¿Imatá Cherie ruwarqa? Pay nin: “Jehovamanta mañakuytawanqa, jatun yachaywasiman  riyta qhisacharqani, precursora regularjinataq llamkʼayta qallarirqani”, nispa. Phichqa watataña precursora kaspataq, nin: “Mana pesachikunichu. Imaraykuchus ruwasqaywanqa, Jehovata kusichini, chaytaq ñuqatapis kusichiwan. Chiqamantapuni, Diospa Reinonta ñawpaqman churaptinchikqa, tukuy imapis yapajina kallan”, nispa (Mat. 6:33).

Allin puriyniykiqa “llimphu sonqoyoj” kasqaykita rikuchin

14. ¿Imatataq Jehovaman llimphuta kawsaspa rikuchinki?

¹⁴ Allin kaqta ruwaspaqa, Jehovata tukuy kallpaykiwan yupaychayta munasqaykita rikuchillankitaq. Diosqa, llimphu kawsayniyuq waynasta, sipaskunata ima, bendecin (Salmo 24:3-5, ñawiriy). Samuelmanta yuyarikuna, payqa, Israelmanta kuraq sacerdote Eliqpa, saqra churisninmanta wakjina karqa. Bibliaqa, Eliqpa churisnin khuchichakuchkasqankuta nin. Chaywanpis, “Samuelqa wiñashallarqapuni, ruwasqasnintaj Tata Diospaj, runaspajpis allin karqa” (1 Sam. 2:26). Rikunchikjina, Samuelpa ruwasqanqa, allinpaq qhawasqa karqa.

15. ¿Imaraykutaq llimphu kawsayniyuq kanaykipaq kallpachakunayki tiyan?

¹⁵ Pablo nirqajina, kay tiempomanta runasqa, ajina kanku: imallatapis paykunallapaq munaqkuna, jatunchakuqkuna, tatasninkuta mana kasuqkuna, mana graciasta quyta yachaqkuna, wasanchaqkuna, mana khuyarispa saqrata ruwaqkuna, may kasqankuta yuyakuqkuna, Diosta munakunankumantaqa kay pachap kusikuyninta astawan munakuqkuna (2 Tim. 3:1-5). Chayjina runas chawpipi, allin kaqta ruwayqa, mana atikullanchu. Chaywanpis, saqra ruwaykunapi mana urmaspaqa, Jehovalla Kamachiq kasqanta rikuchinki (Job 2:3, 4). Chantapis, Jehová nisqanta kasukuchkasqaykita yachaspa, sunqu juntʼasqa kanki. Pay nirqa: “Yachayniyoj kay, wawáy, kusichiwankitaj; ajinamanta allinta kutichisaj pischus ñakʼarichiwayta munajkunata”, nispa (Pro. 27:11). Mana chayllachu, Jehová allinpaq qhawasunqa, chaytaq, payta yupaychanaykipaq astawan kallpachasunqa.

16. ¿Imaynatá juk cristiana, sipasita kachkaspa Jehovata kusichirqa?

¹⁶ Carolqa, sipasitallaraq kachkaspa sunqu yuyayninta, Bibliap yuyaychaykunasninta ima, kasukurqa. Yachaywasimanta compañerosnintaq, chayta allinta repararqanku. Chaywanpis wakinqa, suyup raymisninta mana ruwasqanmanta, asipayaq kanku. Jinapis payqa, imaraykuchus chay raymista mana ruwasqanta, atikuptinqa sutʼinchariq. Chaymanta unayninman, juknin compañeran cartaniqta jinata payman qillqasqa: “Unaytaña graciasta qusunaypaq maskʼachkarqayki. Ñuqaqa, yachaywasipi allin ruwayniykita, raymista mana ruwasqaykimanta sutʼinchasqaykita ima, sumaqta qhawarqayki. Qamta Jehovamanta sutʼinchaqtajina ñawpaqta riqsirqayki”, nispa. Payqa, Carolpa ruwasqanta may allinpaq qhawasqa, chayraykutaq aswan qhipaman Bibliamanta yachakuyta qallarisqa. Chay cartata qillqachkaptinqa, tawa chunka kuraq watataña bautizasqa karqa. Qampis, Caroljina, Diosta yupaychasqaykipi sinchita sayanki  chayqa, ichapis wakkunata Diosta yupaychanankupaq yanapanki.

Qampis Jehovata jatunchayta atinki

17, 18. a) ¿Imaynatataq qutuchakuyninchikpi waynasta, sipaskunata ima, qhawanchik? b) ¿Imatataq Diosta yupaychaq waynas japʼinqanku?

¹⁷ Jallpʼantinpi may chhika waynas, sipaskuna ima, Diosta tukuy sunqu yupaychachkasqankuta rikuyqa, mayta kusichiwanchik. ¿Imataq chayta ruwanallankupaqpuni yanapan? Bibliata sapa pʼunchay ñawirisqanku, Diosmanta mañakusqanku, llimphuta kawsaspa Jehovata kusichisqanku ima. Chay chiqa sunqu waynaswan, sipaskunawanqa, tatasninkuta, wak cristianosta ima, mayta kusichinku (Pro. 23:24, 25).

¹⁸ Wayna chayri sipas, chiqa sunqullapuni kaptiykiqa, musuq pachaman kawsachkaq yaykuqkunawan khuska, yaykunki (Apo. 7:9, 14). May chhika bendicionestataq japʼinki, Jehovata sapa pʼunchay astawan riqsinki, wiñaypaqtaq payta jatunchanki (Sal. 148:12, 13).

¿Sutʼinchayta atiwaqchu?

• Waynas, sipaskuna ima, ¿imastataq qutuchakuypi ruwayta atinku?

• ¿Imaraykutaq Bibliata ñawiriytawan chaypi tʼukurinanchik tiyan?

• ¿Imaynatá Diosmanta mañakuy, payman qayllaykunapaq yanapawanchik?

• Waynas, sipaskuna ima, ¿imatataq llimphu kawsayninkuwan ruwayta atinkuman?

[Tapuykuna]

[5 paginapi dibujo/foto]

¿Sapa pʼunchaychu Bibliata ñawirinki?