Jehovap espíritu santonta ama llakichinachu

“Diospa Espíritu Santonta ama llakichiychejchu, imaraykuchus [ch]aywan sellasqa kankichej.” (EFE. 4:30.)

1. ¿Imatataq achkha runas ruwayta atinku, chantá imatataq ruwananku tiyan

KAY tiemponchik chʼampaykunamanta juntʼa kaptinpis, achkha runas, Jehovaman, kʼata Churin Jesusniqta qayllaykuyta atinku (Juan 6:44). Ñuqanchikpis chay runaswan kanapaqqa, Diosman qukunanchik tiyan, chay nisqanchiktataq juntʼananchik tiyan. Espíritu santop sutinpi bautizakusqanchikraykutaq, chay espirituwan pusachikunanchik tiyan (Mat. 28:19, 20).

2. ¿Ima tapuykunamantaq kay yachaqanapi kutichisun?

² “Espíritoj munayninta ruwaspa tarpoj[kunaqa]”, musuq runa kaywan pʼachawanjina pʼachallikunku (Gál. 6:8; Efe. 4:17-24). Chantapis, apóstol Pablop wak yuyaychasqasnintawan kasukunanku tiyan, chaykunamanta juktaq, espíritu santota mana llakichiy kachkan (Efesios 4:25-32, ñawiriy). Kunanqa, Pablop yuyaychasqanta ukhunchasun. “Diospa Espíritu Santonta ama llakichiychejchu”, nispa,  ¿imatá niyta munarqa? ¿Imaynatá Jehovap kamachin, espíritu santota llakichinman? ¿Imatá Diospa espiritunta mana llakichinapaq ruwasunman?

¿Imamantá Pablo parlachkarqa?

3. ¿Imaynatá Efesios 4:30 nisqanta sutʼinchawaq?

³ Efesios 4:30, nisqanta ukhunchayta qallarina: “Diospa Espíritu Santonta ama llakichiychejchu, imaraykuchus [ch]aywan sellasqa kankichej jaqay jamoj pʼunchaypi [...] kacharichisqa kanaykichejkama”. Pabloqa, munasqa hermanosnin Diosmanta mana karunchakunankuta munasqanrayku, paykunaman chayta yuyaycharqa. Chantá nillarqataq: Espirituwan “sellasqa kankichej jaqay jamoj pʼunchaypi [...] kacharichisqa kanaykichejkama”, nispa. Espíritu santoqa, kunankama juk sellojinallapuni. Chaytaq, chiqa sunqu akllasqa hermanospaq, qhipaman imatachus japʼinankumanta ‘juk señajina’ (2 Cor. 1:22). Chay selloqa, Diospata kasqankuta, janaqpachapi kawsayta japʼinankuta ima, rikuchin. Sellasqastaq, 144.000 runas kanku (Apo. 7:2-4).

4. ¿Imaraykutaq espíritu santota mana llakichinanchikchu tiyan?

⁴ Juk cristiano, espíritu santota llakichinman chayqa, yanapayninta chinkachipunman. David, Betsabewan juchallikuytawan nisqanqa, ajina kasqanta rikuchiwanchik. Payqa, mayta pesachikuspa Jehovamanta jinata mañakurqa: “Ñawpaqeykimanta ama wijchʼuwaychu, amataj Espíritu Santoykita qhechuwaychu”, nispa (Sal. 51:11). Akllasqa cristianosqa, wiñay “kawsay pilluta” janaqpachapi japʼinankupaq, ‘wañunankukama sinchita sayananku tiyan’ (Apo. 2:10; 1 Cor. 15:53). Kay Jallpʼapi kawsakuyta suyakuq cristianostaq, wiñay kawsay tʼinkata japʼinankupaq, Cristop wañuyninpi iñinanku tiyan, Diosmantaq chiqa sunqu kananku tiyan. Chaypaqqa, espíritu santop yanapayninta necesitanku (Juan 3:36; Rom. 5:8; 6:23). Chayrayku tukuyninchik, Jehovap espíritu santonta mana llakichinapaq kallpachakunanchik tiyan.

¿Imastaq espíritu santota llakichinman?

5, 6. ¿Imaynatá juk cristiano, Jehovap espíritu santonta llakichinman?

⁵ Espíritu santota mana llakichinapaq, ¿imatá ruwasunman? “Espirituman jina kawsana[n]chej” tiyan. Jinamanta, aychanchikpa saqra munayninwan mana atipachikusunchu, nitaq saqra imasta ruwasunchu (Gál. 5:16, 25, 26). Mana reparakuspalla, Bibliap juchachasqan ruwaykunata ruwaspapis, espíritu santota llakichiyta atisunman.

⁶ Sapa kuti espiritumanjina mana ruwasunman chayqa, espíritu santota llakichisunman, jinallataq Jehová Diostapis, imaraykuchus espíritu santoqa, paymanta jamun. ¿Imatataq espíritu santota mana llakichinapaq ruwasunman? Chay tapuyman kutichinapaqqa, Efesios 4:25-32 ukhunchana.

¿Imatá espíritu santota mana llakichinapaq ruwasunman?

7, 8. ¿Imaraykutaq chiqatapuni parlana tiyan?

⁷ Chiqa kaqtapuni parlana. Pabloqa, Efesios 4:25 ajinata qillqarqa: “Chayrayku llullakuyta saqespa, sapa ujpis cheqa kajta parlaychej runa masisniykichejwan, imaraykuchus ujkuna ujkunawan uj cuerpollamanta kanchej”, nispa. Jukchasqa llaqtajina ‘juk cuerpollamanta kasqanchikrayku’, chiqan kaqtapuni parlana, nitaq mayqin hermanonchiktapis, wakkunamanta saqrata yuyananpaq tanqanachu, imaraykuchus chayta ruwayqa, llullakuywan ninakun. Ajinata ruwallaqpuniqa, manaña Diospa amigon kanmanchu (Proverbios 6:16, 17, ñawiriy).

⁸ Llullakuywan, mana chiqan ruwaykunawanqa, Diospa jukchasqa llaqtanta tʼaqanman. Chayrayku, profeta Danieljina kananchik tiyan, payqa chiqan kawsayniyuq karqa, nitaq pipis juchachayta atinmanchu karqa (Dan. 6:4). Pabloqa, janaqpachapi kawsayta suyakuq hermanosninman, ‘Cristop cuerponmanta’ kasqankurayku, paykunapura jukchasqa kananku kasqanta nirqa (Efe. 4:11, 12,  Dios Parlapawanchej). Kay Jallpʼapi wiñaypaq kawsakuyta munaq cristianospis, chiqata parlaspa, Diospa llaqtan jukchasqa kananpaq yanapananchik tiyan.

9. ¿Imaraykutaq Efesios 4:26, 27 yuyaychasqanta kasukunanchik tiyan?

⁹ Kuraq Supaywan ama atipachikunachu, nitaq Diosmanta karunchanawanchikta saqinachu (Sant. 4:7). Espíritu santoqa, Satanasman churanakunanchikpaq yanapawasun. Chaytataq, phiñakuyninchikwan mana atipachikuspa ruwasunman. Pablo qillqarqa: “Phiñakuspaqa, ama juchallikuychejchu, nitaj inti yaykunankama phiñasqallapuni kaychejchu. Nillataj Kuraj Supaytapis uyariychejchu” (Efe. 4:26, 27). Mana qhasimanta phiñakuptinchikpis, Diospa yanapanta sunqullanchikpi mañakuy aswan allin. Ajinamanta, “mana usqhayta phiñarpariku[su]nchu”, nitaq imatapis espíritu santota phiñachinapaqjina ruwasunchu (Pro. 17:27). Mana phiñasqallapuni kananchikchu tiyan, imaraykuchus Satanasqa, juchaman urmachiwasunman (Sal. 37:8, 9). ¿Imaynamantawan Satanasman churanakusunman? Jesús, piwanpis phiñanakuspa usqhayllata allinyakapuychik nispa yuyaychasqanta, kasukuspa (Mat. 5:23, 24; 18:15-17).

10, 11. ¿Imaraykutaq mana suwakunchikchu, chayri mana allin kaqta mana ruwanchikchu?

¹⁰ Ama suwakunachu, nitaq mana allin kaqtapis ruwanachu. Pablo qillqarqa: “Ñawpajta pichus suwayta yachajqa amaña suwachunchu; manachayqa makisninwan allin kajta ruwaspa trabajachun, mana kapuyniyojman imachus pisisqanta qoriyta atinampaj”, nispa (Efe. 4:28). Juk cristiano suwakunman chayqa, ‘Diospa santo sutinta chʼichichachkanman’ (Pro. 30:7-9). Ni wakcha kaspapis suwakunanchikchu tiyan. Diosta, runa masinkuta ima, munakuqkunaqa, nipuni suwakunkuchu (Mar. 12:28-31).

¹¹ Chaywanpis apostolqa, imatachus ruwanata, imatachus mana ruwanatapis willallawanchiktaq. Espíritu santomanjina kawsaptinchikqa, familianchikpaq, “mana kapuyniyojman” qurinapaq ima, allinta llamkʼasun (1 Tim. 5:8). Manataq Judas Iscariotejinachu kasunchik, payqa Jesús, apostolesnin ima, wakchasta yanapanapaq tantasqanku qullqi wayaqamanta suwakuq (Juan 12:4-6). Chay wasanchaq runaqa, mana espiritumanjinachu kawsaq. Imaraykuchus espiritumanjina kawsaqkunaqa, Pablojina, ‘tukuy imapi allinta purinchik’ (Heb. 13:18). Ajinamanta mana espíritu santota llakichinchikchu.

¿Imaynasmantawan espíritu santota mana llakichisunmanchu?

12, 13. a) Efesios 4:29 nisqanmanjina, ¿imaynatá mana parlananchikchu tiyan? b) ¿Imaynataq parlayninchik kanan tiyan?

¹² Parlayninchikta allinta qhawarikuna. Pablo nirqa: “Ama ima millay parlaypis  simiyquichejmanta llojsichunchu. Manachayrí allin cajta parlaychej hermanosta wiñachinapaj. Ajinamanta uyarejcunata cʼachata yanapanquichej”, nispa (Efe. 4:29, Dios Parlapawanchej). Pabloqa, imatachus ruwananchikta nillawanchiktaq. Diospa espiritunwan tanqasqa kaspa, wakkunata kallpachanapaqjina parlananchik tiyan. Chantapis, ni ‘ima millay parlaypis siminchikmanta lluqsinanchu tiyan’. Griego simipiqa, “millay” nisqa rimayta, qʼita frutamanta, asnachkaq aychamanta chayri qʼapachkaq challwamanta parlanapaq uqharikuq. Imaynatachus pʼusqusqa mikhunata millachikunchik, kikillantataq Jehová juchachasqan parlaykunata, millachikuna tiyan.

¹³ Kʼachata, maychus kaqmanjinataq parlananchik tiyan. Parlayninchikqa, ‘kachiwan kachinchasqa’ kanan tiyan, nisunman wakkuna uyariyta munanankupaqjina kanan tiyan (Col. 3:8-10; 4:6). Runaqa, ñuqanchikta parlaqta uyarispa, mana paykunajina kasqanchikta reparananku tiyan. Paykunata ‘wiñachinapaqjina’ parlaptinchikqa, chiqamantapuni yanapasun. Salmistajina yuyana, pay nirqa: “Pakakunay chhanka, kacharichiwaj Tata Dios, ñawpaqeykipi parlasqasniy yuyasqasniypis allin kachun”, nispa (Sal. 19:14).

14. Efesios 4:30, 31 nisqanmanjina, ¿imastá qhisachananchik tiyan?

¹⁴ Jaya sunqu kayta, phiñakuyta, runap contranta parlayta, tukuy saqra yuyaytawan, qhisachana. Pabloqa, hermanosninman espíritu santota mana llakichinankuta niytawan, ajinata nirqa: “Qankunamanta wijchʼuychej tukuy jaya sonqo kayta, phiñakuyta, rabiakuyta, qhaparqachayta, runaj contranta sajra parlakuyta, tukuy sajra yuyaytawan” (Efe. 4:30, 31). Juchasapas kasqanchikrayku, yuyayninchik, ruwayninchik ima, allin kananpaq, mayta kallpachakunanchik tiyan. ‘Jaya sunqu, phiñasqas, rabiasqas’ ima, kasunman chayqa, espíritu santota llakichisunman. Phiñasqallapuni kaptinchik, saqrata ruwawasqanchikta yuyallaptinchikpuni, mana allinyakuyta munaptinchik ima, espíritu santota llakichillasunmantaq. Bibliap yuyaychasqanta mana kasukuyman yachaykukusunman chayqa, espíritu santop contranta juchallikusunman, chaytaq manapuni allinchu kanman.

15. Pipis sunqunchikta nanachiptin, ¿imatá ruwananchik tiyan?

¹⁵ Kʼachas, khuyakuqkuna, perdonaqkuna ima, kana. Pablo yuyaycharqa: “Ujkuna ujkunawan kʼachas kaychej, khuyakuyniyojtaj. Sapa uj perdonanakuychej, imaynatachus Diospis Cristopi perdonasorqachej, ajinata” (Efe. 4:32). Pillapis sunqunchikta mayta nanachiwaptinchikpis, Diosninchikjina perdonananchik tiyan (Luc. 11:4). Juk hermano, qammanta saqrata parlasqanpi tʼukuriy. Paywan allinyakapuyta munaspa, paywan parlaq rinki, paytaq pesachikuspa perdonta mañakusunki. Perdonaytawanpis, kay Levítico 19:18 nisqantawan kasukunayki tiyan, chaypi nin: “Ama runa masiykichejwan vengakunkichejchu nitaj phiñapayankichejchu. Astawanqa, payta munakuychej qankuna kikiykichejta jina. Noqamin [Jehová] Diosqa kani”.

 Allinta qhawakunallapuni

16. Espíritu santota mana llakichinapaq, ¿imastataq saqina? Sutʼinchay.

¹⁶ Sapallanchikpi kachkaspapis, Diospa contranta juchallikunapaq tanqasqa kasunman. Sutʼincharinapaq. Juk cristiano, Diospa juchachasqan takiykunata uyariyman yachaykukun. Chaywanpis, ‘allin kamachi yuyayniyuq’, Bibliamanjina urqhusqa publicacionespi yuyaychasqanta, mana kasukusqanta yachasqanrayku, sunqu yuyaynin juchachayta qallarin (Mat. 24:45). Chayrayku, Diospa yanapanta mañakun, Efesios 4:30 nisqantataq yuyarikun. Espíritu santota mana llakichiyta munasqanrayku, chayjina takiykunata manaña jaykʼaqpis uyarinanta nikun. ¿Manachu Jehová, chay hermanop ruwasqanta bendecinqa? Arí, bendicenqa. Chayrayku tukuyninchik, espíritu santota mana llakichinapaq allinta qhawakunanchik tiyan.

17. Mana allinta qhawakuptinchik, Diosmanta mana mañakuptinchik ima, ¿imamantaq urmasunman?

¹⁷ Mana allinta qhawakuptinchik, Diosmanta mana mañakuptinchik imaqa, mana allin chayri millay ruwaykunaman yachaykukusunman, chayta ruwayqa Jehovap espíritu santonpa contranta ruwaywan ninakunman. Jinamantataq Jehovata llakichisunman. ¿Manacharí chayta jaykʼaqpis ruwayta munasunmanchu? (Efe. 4:30.) Ñawpa siglopi leymanta yachachiq judiosqa, Jesús, Satanaspa atiyninwan milagrosta ruwasqanta nirqanku (Marcos 3:22-30, ñawiriy). Chayta nispaqa, “Espíritu Santoj contranta rima[rqanku]”, chay juchapaqtaq mana perdon kanchu. ¡Amapuni chayman urmanachu!

18. ¿Imaynatá mana pampachayta atina juchaman, mana urmasqanchikta yachasunman?

¹⁸ Mana pampachayta atina juchaman, mana urmayta munasqanchikrayku, Pablo espíritu santota mana llakichinapaq nisqanta, kasukunapuni tiyan. Chaywanpis, ¿jatun juchapi urmanchikña chayri? ¿Pesachikunchikchu? ¿Ancianospa yanapanta maskʼanchikñachu? Jina kaptinqa Jehová perdonawanchikña, manataq espíritu santop contranpi juchallikunchikchu. Jehovataq, espíritu santota juktawan mana llakichinapaq kallpachawasun.

19, 20. a) ¿Imastataq mana ruwananchikchu tiyan? b) ¿Imatataq ruwananchik tiyan?

¹⁹ Diosqa, kʼuchi kallpanwan llaqtanpi munakuy, kusikuy, juk yuyaylla ima kananpaq, yanapan (Sal. 133:1-3). Chayrayku, ama cuento qʼipis kanachu, nitaq ancianospaq saqrata parlanachu, ajinamanta espíritu santota mana llakichisunchu (Hech. 20:28; Jud. 8). Astawanpis, qutuchakuy jukchasqa kananpaq, wakkunata jatunpaq qhaway kananpaq ima, yanapasun. Mana allinchu kanman, wakillanta amigonchikpaq qhawananchik. Pablo qillqarqa: “Hermanos, mañakuykichej Señorninchej Jesucristoj sutimpi, tukuyniykichej ujllata parlanaykichejta. Ama qankuna ukhupi tʼaqanaku kachunchu, astawanqa allin ujchasqapuni kaychej, uj sonqolla, uj yuyayllataj” (1 Cor. 1:10).

²⁰ Jehovaqa, espíritu santonta mana llakichinapaq, yanapayta munawanchik. Ñuqanchiktaq, espíritu santota mana llakichinapaq, atisqanchikta ruwananchik tiyan. Chaypaqqa, Diospa kʼuchi kallpanta mañakunallapuni, “Espíritoj munayninta ruwaspa[taq]” tarpuna; ajinamanta mana kunallanchu espíritu santowan pusachikusun, manaqa wiñaypaq.

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Ima ninayantaq Jehovap espíritu santonta llakichiy?

• ¿Imata ruwaspataq juk cristiano, espíritu santota llakichinman?

• ¿Imatá espíritu santota mana llakichinapaq ruwasunman?

[Tapuykuna]

[30 paginapi dibujo/foto]

Hermanosninchikwan usqhayllata allinyakapuna

[31 paginapi dibujo/foto]

Kay frutasmanta, ¿mayqinmantaq parlayniyki rikchʼakun?