Puraqmanta kallpachanakunallapuni

“Qankunapura sonqochanakuychej, jinallataj kallpachanakuychej.” (1 TES. 5:11.)

1. ¿Ima tʼinkastataq Diospa llaqtanpi kaspa rikunchik, chaywanpis ima chʼampaykunatataq rikuchkallanchikpuni?

DIOSPA llaqtanpi kaspaqa, achkha tʼinkasta japʼinchik. Qallarinapaqqa, Jehová Diospa amigosnin kanchik. Palabran nisqanmanjina kawsasqanchikraykutaq, achkha ñakʼariykunamanta karunchakunchik. Chantapis, sumaq amigosta tarinchik, paykunataq kusisqa kananchikta munanku. ¡Arí! Tʼinkasqa achkha. Chaywanpis, achkha hermanosninchik imaymana chʼampaykunawan tinkunku. Wakinqa, chiqa yachachiykunata mana entiendeyta atinkuchu, wakinkunataq unqunku, sinchita llakikunku chayri, Diospa nisqanmanjina mana ruwasqankurayku ñakʼarinku. Diosmanta karunchasqa saqra pachapi kasqanchikraykutaq, tukuyninchik ñakʼarinchik.

2. ¿Imatá hermanonchik chʼampaykunapi rikukuptin ruwananchik tiyan, imaraykutaq?

² Hermanosninchik chʼampaykunasninkurayku llakikuptinkuqa, ñuqanchikpis llakikullanchiktaq. Imaptinchus Pablo nirqajina, qutuchakuyninchikqa juk cuerpojina, “sichus ujnin ima nanasqa kanman chayqa, tukuyninku nanachikunku chay ujwan khuska” (1 Cor. 12:12, 26). Pillapis llakiypi rikukuptinqa, yanapananchik tiyan. Chayrayku, Bibliapi wakin runaspa kawsayninkumanta yachakusun, chaypitaq, imaynatachus cristianos yanapanakusqankuta rikusunchik. Chayta ukhunchachkaspaqa, kayjinata tapurikuna: “¿Imaynatá ñuqapis kikinta yanapayman? ¿Imaynatá Diospa llaqtan wiñanallanpaqpuni hermanosniyta iñiyninkupi kallpachayman?”, nispa.

“Wasinkuman pusarqanku”

3, 4. ¿Imaynamantá Aquilawan Priscilawan, Apolosta yanaparqanku?

³ Apolosqa, Efesoman chayananpaq, sunqu kʼajaywan willaq cristianoña karqa. Hechos libro ninjina payqa, sunqu kʼajaywan “maychus kajta willaspa yachachej Jesusmanta”. Chaywanpis, “Juanpa bautismollanta rejserqa”, manataq “Dios Tataj sutimpi, Churej sutimpi, Santo Espíritoj sutinpiwan” bautismota riqsirqachu. ¿Imarayku? Ichapis, Juan Bautistap discipulosninpa, chayri Pentecostés 33  wata ñawpaqta, Jesuspa discipulosnin yachachisqallankuta uyarisqanrayku. Diosta tukuy sunqu yupaychaptinpis, wakin yachachiykunata manaraq riqsirqachu. Chaywanpis, wak cristianos payta yanaparqanku. ¿Imaynamantá? (Hech. 1:4, 5; 18:25; Mat. 28:19, 20, Qheshwa Biblia.)

⁴ Aquilawan Priscilawanqa, Apolosta sinagogapi yachachichkaqta uyarirqanku, astawan yachachinankupaqtaq wasinkuman pusarqanku (Hechos 18:24-26, ñawiriy). Chayta ruwaspaqa, munakuyninkuta rikuchichkarqanku. Paykunaqa, chiqamantachá yanapayta munaspa kʼachamanta parlapayarqanku, manataq yachachisqanta qhawarayta munaspachu. Chantapis Apolosqa, imaynatachus qutuchakuy jatarisqanta mana yacharqachu. Chaymanta sutʼinchasqankutataq, tukuy sunquchá japʼikurqa. Ajinamanta chay yachakusqanwanqa, Acaya llaqtamanta hermanosninta “mayta yanaparqa”, sumaqtataq chiqa yachachiykunata willarqa (Hech. 18:27, 28).

5. ¿Imaynatá achkha cristianos runasta yanapanku, chantá imatataq rikunku?

⁵ Kay tiempopipis, achkha Jehovamanta sutʼinchaqkuna, Bibliamanta yachachiqninkuman mayta agradecekunku, wakinkunataq chay hemanoswan sumaq amigos kanku. Yachachiq hermanosqa, yachakuqpa kawsayninta salvayta atisqankuta yachasqankurayku, killasta tukuy sunqu yachachirqanku (Juan 17:3). Chantá, Bibliamanta yachakuq, yachakusqanmanjina kawsayta qallariptin, aswan qhipamantaq Diosman qukuptin, ¡mayta kusikunku!

‘Paymanta allinta parlaq kanku’

6, 7. a) ¿Imaraykutaq Pablo, Timoteota paywan rinanpaq akllarqa? b) ¿Imaynatá Timoteo, Pablop yanapanwan ñawparirqa?

⁶ Pablowan Silaswan, iskay kaq kutipi misionerojina rispa, Listra llaqtata waturisqanku. Chaypiqa, Timoteota astawan riqsirqanku. “Listrapi, Iconiopi tiyakoj hermanosqa allinta parlaj kanku Timoteomanta”, ichapis chaypaqqa, 20 wata kuraqniyuqllaraq karqa. Familianmantaqa, maman Eunice, jatun maman Loidawan imalla, cristianas karqanku (2 Tim. 1:5). Pabloqa, ichapis aswan ñawpaqta Listrata waturichkaspa chay familiata riqsirqa. Chaywanpis kunanqa, Timoteota mayta yanapayta munarqa, imaraykuchus Diosta yupaychaypi sinchi sayasqa kasqanta yacharqa. Chayrayku chay llaqtapi ancianosta tapuriytawan, Timoteota, paywan rinanpaq pusarqa (Hechos 16:1-3, ñawiriy).

⁷ Timoteoqa, maytachá Pablomanta yachakurqa. Imaraykuchus Pabloqa, aswan qhipaman, mana iskaychakuspa Timoteota qutuchakuykunata sutinpi waturinanpaq kacharqa. Timoteoqa, chunka phichqayuq wata juntʼata, Pablowan llamkʼarqa. Chaytaq, aswan qhipaman sumaq ancianoman tukunanpaq yanaparqa (Fili. 2:19-22; 1 Tim. 1:3).

8, 9. ¿Imaynatá waynasta, sipaskunata ima, yanapasunman? Sutʼinchariy.

⁸ Kay tiempopipis, Diospa llaqtanpi achkha waynas, sipaskuna ima, Jehovapaq sumaqta llamkʼayta atinkuman. Iñiypi sumaq  kallpachasqa hermanos, paykunata kallpachankuman chayqa, qutuchakuypi astawan yanapayta munankuman. Qutuchakuyninchikpi tʼukurina. ¿Kanchu Timoteojina wakkunata yanapayta munaq waynuchus chayri sipaskuna? Kuraq runaspa yanapayninkuwanqa, ichapis chay waynuchus chayri sipaskunaqa, precursores, betelitas, misioneros chayri qutuchakuykunata waturikuqkuna kankuman. ¿Imaynatá waynasta, sipaskunata ajinata ruwayta munanankupaq yanapasunman?

⁹ Martinqa, Betel wasipi 20 watataña yanapakun. Payqa, kimsa chunka wata ñawpaqta, imaynatachus qutuchakuykunata waturikuq hermano yanapasqanmanta yuyarikun. Juk pʼunchayqa, iskayninku willaq lluqsisqanku, hermanotaq wayna kachkaspa Betelpi yanapakusqanmanta, may kusiywan willarisqa. Chantataq, Jehovap llaqtanpi paypis kikinta llamkʼarinanpaq kallpachasqa. Martinqa, chay parlasqankumanta, kunankama yuyarikun, imaraykuchus Diospaq astawan llamkʼananpaq tanqarqa. Waynasman, sipaskunaman ima, Diospa astawan llamkʼanankumanta parlarispaqa, mayta yanapasunman.

‘Sunqunkupi pisi kallpayuqkunata yanapana’

10. ¿Imatataq Epafrodito yuyayta qallarirqa, imaraykutaq?

¹⁰ Pablo iñiyninrayku Romapi wisqʼasqa kachkaptinqa, Epafrodito payta waturikuq risqa. Epafroditoqa, Filipos llaqtamanta qutuchakuypa sutinpi, Romaman saykʼuy saykʼuyta karuta risqa. Payqa, Pablota qullqisituwan yanaparinan karqa, chantapis wak imaspiwan yanapananpaq qhipakuyta munarqa. Chaywanpis, Romaman yachaytawankama unquykuspa “yaqhapuni wañorqa”. Mana imapaq valesqanta yuyaspataq, sinchita llakikuyta qallarirqa (Fili. 2:25-27).

11. a) ¿Imaraykutaq wakin hermanos, sinchita llakikunqankupuni? b) Pablo nisqanmanjina, ¿imaynatataq filipenses, Epafroditota kallpachananku karqa?

¹¹ Kay tiempopiqa, achkhas tukuy imamanta sinchita llakikunku. Kay Organización Mundial de la Salud nisqanmanjinataq, sapa 5 runasmanta 1 runa, chayjina sinchita llakikunqapuni. Jehovap kamachisninpis, chayjinata llakikullasunmantaq. Ichapis, familianchikta uyway mana atikusqanrayku, unquyrayku, chayri juk jucharayku, sinchita llakikusunman. Epafroditomanta parlarinallapuni, ¿imaynatataq filipenses payta kallpachayta atinkuman karqa? Pablop kay nisqanmanjina ruwaspa: “Payta wajyarikuychej Señorpi tukuy kusiywan; pay jina kajkunatapis jatumpaj qhawaychej. Cristopaj ruwanarayku yaqha wañorqa; wañuy patapiña kasharqa noqata yanapawaspa, imaraykuchus qankunaqa karupi kaspa, mana yanapawayta aterqankichejchu” (Fili. 2:29, 30).

12. ¿Imaynatá sinchi llakisqa kaqkunata sunquchasunman?

 ¹² Ñuqanchikpis, sinchi llakisqa chayri sunqu pʼakisqa hermanosninchikta kallpachananchik tiyan. Jehovapaq llamkʼaspa sumaqta ruwasqankumanta parlariyta atisunman. Ichapis, bautizakunankupaq, chayri astawan achkhata Diospaq llamkʼanankupaq, sinchita kallpachakurqanku. Chay ruwasqankuta, mana ñuqallanchikchu, manaqa Jehovapis sumaqpaq qhawasqanta yuyarichisunman. Wakinkuna, machuyasqankurayku chayri unqusqa kasqankurayku, manaña ñawpaqtajina ruwayta atiptinkupis, paykunata jatunpaq qhawanallanchikpuni tiyan. Ima chʼampaypis kachun, ñuqanchikqa, Jehovap kay nisqanta kasukunanchik tiyan: “Callpachaychejtaj pisi sonko cajcunata. Yanapaychejtaj sonkosnincupi pisi callpayojkunata. Qhuyaspataj, tucuy runaswan cʼachaspuni caychej” (1 Tes. 5:14, Dios Parlapawanchej).

“Perdonaychej, paytataj sonqochaychej”

13, 14. a) ¿Imatataq Corintopi qutuchakuy ruwarqa, imaraykutaq? b) ¿Imaynatá juchallikuqta, qutuchakuymanta wikchʼusqanku yanaparqa?

¹³ Ñawpa tiempo Corinto qutuchakuy ukhupiqa, juk runa khuchichakuypi kawsachkarqa, manataq pesachikuchkarqachu. Chay runap ruwasqanqa, qutuchakuyta chʼichichachkarqa, jawamanta runaspis mana allinpaqchu qhawachkarqanku. Chayrayku Pabloqa, chay runata qutuchakuymanta wikchʼunankuta kamachirqa (1 Cor. 5:1, 7, 11-13).

¹⁴ Chay kamachiyqa, qutuchakuy llimphu kananpaq yanaparqa. Juchallikuqtaq, sunqumantapacha pesachikusqanta, ruwasqasninwan rikuchirqa. Chayraykutaq Pabloqa, corintiosman iskay kaq qillqasqanpi, juchallikuqta qutuchakuypi watiqmanta japʼinankuta kamachirqa. Manataq chayllatachu ruwananku karqa, imaraykuchus nillarqataq: “Perdonaychej, paytataj sonqochaychej chay juchayojqa chay jatun llakiywan ama atipachikunampaj”, nispa (2 Corintios 2:5-8, ñawiriy).

15. ¿Imaynatá qutuchakuyman kutinpuqta qhawananchik tiyan?

¹⁵ ¿Imatá chaymanta yachakunchik? Pillapis qutuchakuymanta wikchʼuchikuptinqa, llakikunchikpuni. Ichá, Diospa sutinta, qutuchakuyta ima, chʼichicharqa. Ñuqanchiktapis, ichá chʼampayman yaykuchiwarqanchik. Chaywanpis, chay juchallikuq qutuchakuyman kutimuyta munaptin, ¿imatá ruwakunan tiyan? Ancianos, kutimuyta munaspa qillqasqan cartata, Diosmanta mañakuspa ukhunchananku tiyan. Paykuna, pesachikusqantapuni rikuspa, qutuchakuypi watiqmanta japʼinku chaytaq, Jehová Diospis chay juchanta pampachanña (Mat. 18:17-20). Diosninchik khuyakuyninta rikuchiptin, ¿manachu ñuqanchikpis khuyakunanchik tiyan? Mana perdonayta munasunman chayqa, Jehovawan churanakuchkasunman. Cristianostaq qutuchakuy jukchasqa kananta munanchik, ajinamanta Diosninchik allinpaq qhawanawanchikpaq. Chayrayku, juchallikuq pesachikuspa qutuchakuyman kutinpuptinqa, munakuyninchikta rikuchinanchik tiyan (Mat. 6:14, 15; Luc. 15:7.)

“Noqapaj sumaj yanapa”

16. ¿Imaraykutaq Pablo, Marcospaq phiñasqa karqa?

¹⁶ Bibliaqa, sunqunchikta pʼakiqkunapaqpis, mana phiñasqallapuni kananchikta yachachiwanchik. Juk kutiqa, Juan Marcos, Pablop sunqunta nanachirqa. Marcosqa, Pablowan Bernabewan, misionerosjina ñawpaq kutipi richkaptinku, yanapaqninkujina rirqa. Chaywanpis, wasinman kutipusqa, imaraykuchus kutipusqantaq, mana yachakunchu. Pabloqa, chay ruwasqanmanta mayta phiñakurqa. Chayrayku, qhipan kutita rinankupaq wakichikuchkaspaqa, manaña Marcosta pusayta munarqachu. Imaraykuchus ñawpaq kutipi ripusqanta, mana qunqarqachu (Hechos 13:1-5, 13; 15:37, 38, ñawiriy).

17, 18. ¿Imataq Pablowan Marcoswan allinyakapusqankuta rikuchiwanchik, imatá chaymanta yachakusunman?

 ¹⁷ Marcosqa, Pablo manaña pusayta munaptinpis, mana llakiywan atipachikurqachu, imaraykuchus Bernabewan misionerojina ripurqa (Hech. 15:39). Chantapis, chiqamantachá chiqa sunqu, atienekunapaqjina cristianoman tukurqa, imaraykuchus Pabloqa, aswan qhipaman allinpaq qhawasqanta rikuchirqa. Arí, chayrayku Romapi presochasqa kachkaptinqa, Timoteoman qillqasqanpi ajinata nirqa: “Jamuspaqa, Marcosta pusampuway, imaraykuchus payqa noqapaj sumaj yanapa”, nispa (2 Tim. 4:11). Rikunchikjina Pabloqa, Marcosta mayta munakurqa.

¹⁸ Kaymantaqa, sumaqta yachakusunman. Marcosqa, Pablo qhisachasqanmanta mana miskʼarqachu, astawanpis sumaq misionero kananpaq kʼacha kaykunata wiñachirqa. Diosta, iskayninku allinta yupaychasqankuraykutaq, mana phiñanasqallapunichu karqanku. Astawanpis Pabloqa, Marcos sumaq yanapaq kasqanta nirqa. Kay tiempopi, pillawanpis allinyakapuptinchik, ¿imatá ruwananchik tiyan? Manaña phiñasqallapuni kananchikchu tiyan, astawanpis hermanonchikta ñawpaqman rinallanpaqpuni yanapananchik tiyan. Ajinata ruwaspaqa, qutuchakuyta kallpachasunchik.

Hermanosninchikta yanapana

19. ¿Imaraykutaq puraqmanta yanapanakunanchik tiyan?

¹⁹ “Manchay sajra pʼunchaykuna[pi]” kawsasqanchikrayku, hermanosninchikwan puraqmanta yanapanakunanchik tiyan (2 Tim. 3:1). Ichá, juk cristianoqa, imaynatachus chʼampayninta atipananta mana yachanchu, chaywanpis Jehová Diosninchikqa, yachan. Chay hermanotaqa, mayqin hermanoniqllatapis yanapanman, ichá qamniqtapis (Isa. 30:20; 32:1, 2). Chayrayku, tukuyninchik Pablop kay kamachisqanta kasukunanchik tiyan: “Qankunapura sonqochanakuychej, jinallataj kallpachanakuychej, imaynatachus ruwashankichej, ajinata” (1 Tes. 5:11).

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Imaraykutaq qutuchakuypi puraqmanta kallpachanakunanchik tiyan?

• ¿Hermanosninchikpa ima chʼampaykunasninkupitaq yanapasunman?

• ¿Imaraykutaq wak cristianospa yanapanta necesitanchik?

[Tapuykuna]

[11 paginapi dibujo/foto]

Chʼampayniyuq hermanonchikta yanapana

[12 paginapi dibujo/foto]

Achkha waynas, sipaskuna ima, mayta yanapayta atinku