“¡Imayna Runastaq Kanaykichik Tiyan[!]”

“Ajinata tukuy imas tukuchisqa kananta yachaspa, ¡imayna runastaq kanaykichik tiyan llimphu kawsaypi, Diosta yupaychaypi ima[!]” (2 PED. 3:11, NM.)

1. Pedrop iskay kaq cartan, ¿imaraykutaq ñawpa cristianosta yanaparqa?

PEDRO, Dios yuyaychasqanmanjina iskay kaq cartanta qillqachkaptin, Satanasqa, cristianosta unaytaña qhatiykachaspa ñakʼarichichkarqa. Chaywanpis sunqu kʼajayninkutaqa, mana pisiyachirqachu, qutuchakuykunapis astawan wiñachkarqanku. Chayrayku, ñawpa tiempojina wakjinamantañataq paykunata urmachiyta munachkarqa. Apóstol ninjina Satanasqa, llulla yachachiqkunata sayarichispa Diospa llaqtanta chʼichichayta munachkarqa. Chay runaspa “ñawisninkoqa khuchichakuywan juntʼa”, “sonqonkupis sajra imasta moqʼeyman yachasqa” karqa (2 Ped. 2:1-3, 14; Jud. 4). Cristianosqa, jinapipis chiqa sunqullapuni kananku karqa. Pedrop cartantaq, chayta ruwanankupaq kallpacharqa.

2. Kay 2 Pedro 3 tʼaqa, ¿imamantá parlan, imastá tapukusunman?

² Pedro qillqarqa: “Noqa yuyani allin kasqanta qankunata yuyarichinay kay pachapi kawsanaykamaqa. Yachakuniña pisi pʼunchaymantawan kay aycha cuerpoyta saqepunayta [...]. Chayrayku, atisqayta ruwallasajpuni, wañupusqaymanta qhepaman qankuna chay imasmanta sapa kuti yuyarikunaykichejpaj” (2 Ped. 1:13-15). Nisqanmanjinaqa, payqa wañunan pʼunchay qayllapiña kasqanta yacharqa. Chaywanpis, yuyaychasqasnin mana qunqakunanta munarqa. Jinataq, imaptinchus qillqasqanqa, Bibliapi tukuy ñawirinanchikpaq kachkan. Kunanqa, kimsa kaq tʼaqata ukhuncharina, chaypiqa saqra pachap “qhepa pʼunchaykuna[sninmanta]”, cielowan, jallpʼawan kikinchakuqkunap tukukuyninmanta  ima, parlachkan (2 Ped. 3:3, 7, 10). ¿Ima yuyaychaykunatá Pedrop cartanpi tarinchik? ¿Imaynatá Jehová, allinpaq qhawanawanchikpaq yanapawasun?

3, 4. a) ¿Imatataq Pedro kʼamirirqa, imamantá jarkʼakunanchikta nirqa? b) ¿Imasmantataq kay yachaqanapi parlarisun?

³ Apóstol Pedroqa, Satanaspa saqra pachan tukuchisqa kananmanta parlaytawan nirqa: “¡Imayna runastaq kanaykichik tiyan llimphu kawsaypi, Diosta yupaychaypi ima[!]” (2 Ped. 3:11, 12, NM). Payqa mana tapuchkarqachu, manaqa hermanosninta jinatapuni ruwanankupaq kʼamirichkarqa. Imaptinchus payqa, Jehovap munayninta ruwaqkunalla, kʼacha kaykunata rikuchiqkunalla, “Diosninchejpa vengakunan pʼunchay[pi]” mana wañunankuta yacharqa (Isa. 61:2). Chayrayku nillantaq: “Munasqa hermanosníy, allinta qhawakuychej. Pajtá chay [llulla yachachiqkunawan] pantayman apachikuwajchej, ajinamantataj sinchʼi sayasqa kayniykichejmanta urmawajchej” (2 Ped. 3:17).

⁴ Pedroqa, ‘ñawpaqta yachaqkunamanta’ kasqanrayku, cristianos, qhipa pʼunchaykunapi chiqa sunqu kanankupaq, wakichisqa kananku kasqanta yacharqa. Watasninmantaq apóstol Juan, chaymanta astawan sutʼincharqa. Payqa, musquypijina Satanás janaqpachamanta wikchʼukuptin, “manchay phiñasqa”, ‘Diospa kamachisqasninta kasukuspa Jesusmanta runasman willaqkunawan’, churanakuchkasqanta rikurqa (Apo. 12:9, 12, 17). Jehovap llaqtan, akllasqas, ‘wak ovejasmanta’ kaqkuna ima, ni jaykʼaq chinkanqankuchu (Juan 10:16). Chaywanpis sapa juk, tapurikuna: “Tukukuy pʼunchay chayamunankama, ¿chiqa sunqullapunichu kasaq?”, nispa. Ajina kananpaqqa: 1) kʼacha kaykunata rikuchina, 2) juchamanta tʼaqakuspa mana kʼaminas kanallapuni, 3) chʼampaykunata, llakiykunata ima, maychus kaqmanjina qhawana. Kay yachaqanapi, kimsantinmanta parlarisun.

Kʼacha kaykunata wiñachina

5, 6. ¿Ima kʼacha kaykunatá kawsayninchikpi rikuchina, imaraykutaq ‘atisqanchikta kallpachakuna’?

⁵ Pedroqa, 2 kaq cartanpi qillqarqa: “Atisqaykichejta kallpakuychej, creesqaykichejman yapanaykichejpaj kʼacha kawsayta, kʼacha kawsaymantaj yachayta. Yachayman yapaychej aychaj sajra munayninta atipayta, chaymantaj yapaychej ñakʼariypi sinchʼi sayayta, chaymantaj yapaychej cheqan kajman jina kawsayta. Cheqan kajman jina kawsayman yapaychej hermanospura allinta kawsakuyta, chaymantaj yapaychej munakuyta. Chay imaschus qankunapi kashanku, ashkhayashankutaj chayqa, yanapasonqanku kawsayniykichej ama qhasilla kanampaj, Señorninchej Jesucristota rejsisqaykichejpi mana jinalla kanaykichejpaj” (2 Ped. 1:5-8).

⁶ Diosta yupaychaypi ruwaykunaqa, kʼacha kaykunata rikuchinapaq yanapawanchik, chaypaqtaq ‘atisqanchikta kallpachakuna’. Arí, tukuy tantakuykunaman rinapaq, Bibliata sapa pʼunchay ñawirinapaq, sapallanchikpi ukhunchanapaq ima, mayta kallpachakuna. Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisi kusikunapaqjina, allinninchikpaqjina ima, kananpaqtaq, tiempochakuspa tukuy sunqu ruwana. Chayman yachaykukuptinchikqa, atillasunchik, astawanraq yanapawasqanchikta rikuspaqa.

7, 8. a) ¿Imatá Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisimanta wakin hermanos ninku? b) ¿Imaynatá kay musuq tantakuy qamta yanapasunki?

⁷ Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisimanta, ¿imatá ninku? Juk hermana nin: “Tukuy imasmanta astawan yachakuchkayku”, nispa. Wak hermana nin: “Juchʼuy qutuspi tantakuy chinkanantaqa, mana munarqanichu. Imaptinchus chay tantakuyqa, mayta kusichiwaq. Kunanqa, Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisita ruwayku. Jehovaqa, chiqamantapuni imatachus necesitasqanchikta yachan, tiemponpitaq chayta quwanchik”, nispa. Juk hermano nillantaq: “Warmiyta,  ñuqatawan mayta yanapawayku. Imaptinchus necesitasqaykumanjina yachakuyku, chantapis espiritup puquyninta rikuchinaykupaq, aswan kusiywan runasman willamunaykupaq ima yanapawayku”, nispa. Juk tata nillantaq: “Wawasniyqa, Bibliata sapallankumanta astawan ukhunchachkanku, yachakuspataq kusirikunku. Kunanqa, Jehová ñuqaykumanta dakusqanpi, mañakusqaykuta uyarisqanpi ima, astawan atienekuyku”, ima. Qamrí, ¿imatá niwaq?

⁸ Ni ima ruwaypis, kay tantakuywan churanakuchunchu. Juk qhariwarmi jinata ninku: “Tawa juevestapuni, tantakuyniykuta yaqha mana ruwaykuchu, chaywanpis kallpachakuspa ruwarqaykupuni”, nispa. Ichapis wakin kutiqa, wak pʼunchay ruwananchik kanqa. Chaywanpis, Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisitaqa, semanapi ruwananchikpuni tiyan.

9. ¿Imaynatá Jehová Jeremiasta kallpacharqa, imatataq paymanta yachakusunman?

⁹ Profeta Jeremiasmanta yachakuna. Payqa, Dios yachachisqanmanta, mayta agradecekurqa, imaptinchus mana kasukuq llaqtaman willanallanpaqpuni kallpacharqa. Pay nirqa: “Nisqasniyki[qa], nina jina ruphaykuwan”, nispa (Jer. 20:8, 9). Jerusalén thuñisqa kanankamaqa, achkha chʼampaykuna karqa, chaykunata muchunanpaqpis, Diospa yachachiynin yanaparqa. Kunanqa, Diospa Palabran qillqasqa kapuwanchik. Chayta sumaqta ukhuncharispa Diospa yuyaychayninta japʼikusun chayqa, Jeremiasjina sunqu kʼajaywan willallasunpuni. Chʼampaykunapipis chiqa sunqullapuni kasun. Kawsayninchik, Diosta yupaychayninchik imataq, llimphullapuni kanqa (Sant. 5:10).

“Mana juchayoj, mana kʼamina” kana

10, 11. “Mana juchayoj, mana kʼamina” kanapaq, ¿imaraykutaq mayta kallpachakuna, imatá chaypaq sapa juk ruwananchik tiyan?

¹⁰ Jehovaqa, imatapis munapayayta, khuchichakuyta, wañuchinakuyta ima chiqnin, saqra runastaq chayllapi yuyanku. Cristianosqa, tukukuy qayllapiña kasqanrayku, chayta rikuspa, mana tʼukunchikchu. Satanasqa, kayjinata yuyan: “Diospa kamachisninta manchachispa, paymanta mana karunchachisaq chayqa, ichá saqra ruwaykunaman tanqayman”, nispa (Apo. 2:13, 14). Chayrayku, Pedro munasqa hermanosninman kʼamirisqanta kasukuna: “Chay imasta suyaspaqa, atisqaykichejta kallpakuychej Diospa ñawpaqempi mana juchayoj, mana kʼamina, paywan allimpi kawsakushaj tarisqa kanaykichejpaj” (2 Ped. 3:14).

¹¹ Pedroqa, “atisqaykichejta ruwaychik” nirqaña, kunantaq watiqmanta nillantaq. Arí, Jehovaqa, “mana juchayoj, mana kʼamina”, nisunman Satanaspa chʼichi pachanmanta llimphuchasqa kananchikpaq, mayta kallpachakunanchik kasqanta yachan. Chayrayku, saqra yuyaykuna sunqunchikpi mana saphichakunanpaqqa, mayta kallpachakuna (Proverbios 4:23; Santiago 1:14, 15, ñawiriy). Wakinqa, mana paykunajina kasqanchikmanta ‘saqrata rimanku’, chayta muchunapaqpis kallpachakuna (1 Ped. 4:4)

12. Lucas 11:13 nisqanmanjina, ¿imatá Jehová mana michʼakuspa quwasun?

¹² Juchasapas kasqanchikraykutaq, chiqan  kaqta ruwayqa, mana atikullanchu (Rom. 7:21-25). Chaytaqa, Jehovap yanapaynillanwan ruwasunman, payqa tukuy sunqu mañakuqkunaman espíritu santonta mana michʼakuspa qun (Luc. 11:13). Chaytaq, kʼacha kaykunata wiñachinapaq yanapawanchik. Kaykunataq, Dioswan allinpaq qhawachiwasun, chʼampaykunata atipanapaqpis yanapawasun, imaptinchus Jehovap pʼunchaynin qayllamusqanmanjinaqa, chʼampaykuna astawan yapakunqa.

Chʼampaykunaqa, astawan kallpachawanchik

13. ¿Imataq chʼampaykunapi yanapawasun?

¹³ Chʼampaykunaqa, kay saqra pacha tukukunankama kallanqapuni. Chaykunawan llawchhiyanamantaqa, Diosta munakusqanchikta rikuchina, paypi, Palabranpi imataq, astawan atienekuna. Santiago nirqa: “Hermanosníy, imaymana mana allin imas jamusojtiykichej, qankunaqa mayta kusikuychej, imaraykuchus yachankichej jina, creesqaykichej pruebaman churasqa kajtin, yachaqakunkichej chay imaspi mana saykʼuspa sinchʼita sayayta”, nispa (Sant. 1:2-4). Jehová, “cheqan kajman jina kawsajkunata ñakʼariymantapis librayta yacha[sqanta]”, ama qunqanachu (2 Ped. 2:9).

14. ¿Imaynatá Josep kawsaynin kallpachasunki?

¹⁴ Jacobpa wawan Josemanta parlarina, paytaqa hermanosnin “vendeykorqanku” (Gén. 37:23-28; 42:21). Biblia ninjina, jinapipis payqa, Diosta mana juchacharqachu, nitaq iñiynintapis pisiyachirqachu. Chaywanpis, aswan qhipamanqa, juk warmita abusaymanta tumparqanku, carcelmantaq wisqʼarqanku. Chaypipis, Jehovata tukuy sunqu yupaychallarqapuni (Gén. 39:9-21). Paytaqa, chʼampaykuna mayta kallpacharqa, qhipamantaq jatun tʼinkasta japʼirqa.

15. ¿Imatá Noemip kawsayninmanta yachakunchik?

¹⁵ Chʼampaykunaqa llakichiwanchik, phutichiwanchik ima. Josepis jinatachá sientekurqa. Diospa wakin kamachisninpis, kikillantataqchá karqanku. Noemipis, qusan wawasnin ima, wañupusqankurayku, llakiypi rikukurqa, chayrayku waqarikuspa nirqa: “Amaña Noemí niwaychejchu, manachayqa Mara niwaychej, imaraykuchus Tukuy Atiyniyoj Diosqa imaymana llakiykunata apachimuwan”, nispa (Rut 1:20, 21). Jinapi rikukuspaqa, kikintachá nisunman. Noemiqa, Josejinallataq Diosmanta mana karunchakurqachu, chiqa sunqullapunitaq karqa. Chayraykutaq Jehová tʼinkarqa. (Rut 4:13-17, 21, 22). Satanás, saqra pachan ima, Diospa chiqa  sunqu kamachisninta, mayta ñakʼarichisqankuqa, allinchasqa kanqa. Chantapis, ‘chay ñawpaq imastaqa qunqapunqanku, manapunitaq yuyarikunqankuñachu’ (Isa. 65:17).

16. ¿Imaynatá Diosmanta mañakuyta qhawananchik tiyan, imaraykutaq?

¹⁶ Jehová mayta munakuwasqanchikta yuyarikuptinchikqa, ima chʼampaytapis atipallasun (Romanos 8:35-39, ñawiriy). Satanasqa, llawchhiyachinawanchikpaq tukuy imata ruwallanqapuni, chaywanpis “maychus kajta ruwaspa kawsaku[sun]”, “Diosmanta mañaku[sun]” ima chayqa, atipayta atisun (1 Ped. 4:7). Jesús niwarqanchikña: “Wakichisqapuni kaychej ari, Diosmanta mañarikuspa tukuy tiempopi, kay tukuy ima jamojmanta lluspʼinaykichejpaj, allimpi rikhurinaykichejpajtaj Runaj Churimpa ñawpaqempi, nispa” (Luc. 21:36). Jesusqa, Diosmanta tukuy tiempopi mañakunanchikta nirqa, ¿imaraykú? Imaraykuchus, Jesuspa, Tatanpa ñawpaqinpi ima, sumaq sayasqa kananchikpaq, kunan tiempo kachkan. Arí, Jehovap pʼunchayninpi mana wañunapaqqa, paykuna allinpaq qhawanawanchik tiyan.

Jehovata mana saykʼuspa yupaychanallapuni

17. ¿Imaynatá ñawpa profetaspa ruwasqanku runasman willamunapaq yanapawasunman?

¹⁷ Diosta yupaychaypi ruwanasninchikqa, kallpachawanchik, kusichiwanchiktaq. Pedroqa, chaymanta ajinata nin: “Ajinata tukuy imas tukuchisqa kananta yachaspa, ¡imayna runastaq kanaykichik tiyan llimphu kawsaypi, Diosta yupaychaypi ima[!]” (2 Ped. 3:11, NM). Pedro nisqanmanjina, aswan sumaq ruwayqa, runasman Diosmanta willana kachkan (Mat. 24:14). Wakin lugarespiqa, mana runasman willayta atikullanchu, imaptinchus mana uyariyta munankuchu, chayri churanakuwanchik, wakintaq chʼampaynillankupi yuyachkanku. Ñawpa tiempopipis Jehovap kamachisninqa, chayjinapi rikukullarqankutaq. Chaywanpis Diospa kamachisqanta kasukuspa, mana saykʼuspa willamullarqankupuni (2 Crónicas 36:15, 16, ñawiriy; Jer. 7:24-26). ¿Imataq chaypaq yanaparqa? Ñawpaqtaqa, willayninkuta Jehovajina qhawarqanku manataq runasjinachu, chantapis Diospa sutinpi willamuyta, jatunpaq qhawarqanku (Jer. 15:16).

18. Jehovap sutin jatunchasqa kananpaq, ¿imaynatá Reinomanta willasqanchik yanapanqa?

¹⁸ Ñuqanchikpis, Jehovap sutinmanta, ruwayta munasqanmanta ima, willamunapaq kamachisqas kanchik. Chayrayku saqra runasqa, Jehová juzgachkaptin, mana ninqankuchu, mana yachasqankutaqa. Egiptomanta faraonjina, Jehovamanta chay ruway kasqanta yachanqanku (Éxo. 8:1, 20; 14:25). Chantapis Diosqa, tukuy runaspa ñawpaqinpi chiqamanta paypa kamachisnin kasqanchikta, sutʼita rikuchinqa (Ezequiel 2:5; 33:33, ñawiriy).

19. Jehovap paciencian kachkaptillanraq, ¿imastá ruwananchik tiyan?

¹⁹ Pedroqa 2 kaq cartan tukukuyninpi hermanosninman, nirqa: “Yuyarikuychej, Señorninchejpa paciencianqa runas salvasqa kanankupaj kasqanta”, nispa (2 Ped. 3:15). Jehovap paciencianqa, kʼacha kaykunata rikuchinapaq, “mana juchayoj, mana kʼamina” kanapaq, chʼampaykunata chayri llakiykunata maychus kaqmanjina qhawanapaq, Diosmanta tukuy tiempo willanapaq ima, tanqawanchik. Jinata ruwasun chayqa, Dios “mosoj cielota”, “mosoj jallpʼatawan” sayachiptin, wiñaypaq tʼinkasta japʼisun (2 Ped. 3:13).

¿Yuyarikunkichu?

• ¿Imaynatá kawsayninchikpi kʼacha kaykunata wiñachisunman?

• “Mana juchayoj, mana kʼamina” kanapaq, ¿imataq yanapawasun?

• ¿Imatá Josep, Noemip kawsayninmanta ima, yachakunchik?

• Allin willaykunata runasman willay, ¿imaraykutaq may sumaq?

[Tapuykuna]

[9 paginapi dibujo/foto]

¿Imaynatá qusa, familian ima, kʼacha kaykunata wiñachinkuman?

[10 paginapi dibujo/foto]

José chʼampaykunata atipasqanmanta, ¿imatá yachakunchik?