Maymanpis tiemponpipuni chayananchik tiyan

WAKIN kutipi karuta rinanchikrayku, chayri ñanpi, autos, runas ima, juntʼa kasqanrayku, chayri achkha ruwanasniyuq kasqanchikrayku, maymanpis tiemponpi chayayqa, mana atikullanchu. Chaywanpis, tiemponpi chayayqa may allinpuni. Llamkʼayninman tiemponpi chayaq runapiqa, atienekunku, sumaq llamkʼaq kasqantataq ninku. Chaywanpis qhipata chayaqqa, llamkʼaq masisninpa ruwasqankuta qhipachinman, chayri imapichus llamkʼasqanta mana allinpaqchu qhawachinman. Yachaywasipipis, qhipata chayaq yachakuqqa, cursoman mana yaykusqanrayku, mana allintachu yachakun. Chantapis, doctorman chayri kiruta jampichikuq horanpi mana chayaptinchikqa, mana allintachu jampiwasunman.

Chaywanpis wakin lugarespiqa, mayman rispapis, ima horapis chayallanku. Ñuqanchikpis ichá kikinta yuyasunman, jina kaptinqa, yuyayninchikta tikrachinanchik tiyan. Chaypaqtaq, imaptinchus mayllamanpis horanpi chayay, may allin kasqanta yachananchik tiyan. Chayrayku, ¿imaraykutaq horanpipuni chayananchik tiyan? ¿Imaynatá chayta ruwasunman? ¿Imaynatataq maymanpis tiemponpi chayay yanapawasun?

Jehovaqa, horanpipuni imatapis juntʼan

¿Imaraykutaq horanpi imatapis ruwananchik tiyan? Diosninchikjina ruwayta munasqanchikrayku (Efe. 5:1). Payqa horanpipuni imatapis ruwan. Chantapis munayninta  juntʼananpaqqa, maykʼaqchus ruwananta nisqanta juntʼanpuni. Sutʼincharinapaq, Noep tiempopiqa, saqra runasta chinkachinanpaq, Noeman kayta kamachirqa: “Qanqa ruway uj arcata gofer maderamanta”, nispa. Arcata ruwayta tukuptinkutaq, chayman yaykunankuta nirqa, chantapis: “Qanchis pʼunchaymantawan parachimusaj tawa chunka pʼunchayta, tawa chunka tutatawan. Ajinamanta kay pachamanta chinkachisaj tukuy kawsajkuna ruwasqasniyta, nispa nerqa Tata Diosqa”. Ajinataq karqa, imaptinchus “qanchis pʼunchayninmantaj yakoqa jallpʼata pʼampayta qallarerqa” (Gén. 6:14; 7:4, 10). Noé, familianwan, mana arca ukhupi kaptinku, ¿imataq kanman karqa? Rikunchikjina, paykunaqa Diosjina, tiemponpi tukuy imata ruwananku karqa.

Chaymantataq, 450 watasmanjina Jehovaqa, Abrahanman wawayuq kananta nirqa, wawanniqtataq suyasqa Miray jamunan karqa (Gén. 17:15-17). ¿Maykʼaqtaq wawan paqarikunan karqa? Jehová nirqa: “Wata kunan jina”, nispa. ¿Chay nisqan juntʼakurqachu? Biblia kutichin: “Saraqa wijsayoj rikhurerqa. Jinamanta  qosan Abrahampaj wawayoj karqa, Dios maykʼajchus kananta nerqa, chayman jina. Chaypacha Abrahamqa allin machuña karqa”, nispa (Gén. 17:21; 21:2).

Bibliaqa, Jehová tiemponpi imatapis ruwasqanmanta achkhata parlan (Jer. 25:11-13; Dan. 4:20-25; 9:25). Chayrayku, Biblia ninjina Jehovap juicio pʼunchayninta wakichisqa suyananchik tiyan. Runas chay pʼunchay manaraq chayamunanta niptinkupis, “juntʼakunan tiempoqa chayamonqapuni” (Hab. 2:3).

Diosta yupaychanapaqqa, horanpipuni chayana tiyan

Israelmanta qharisqa, “Tata Diosmanta yuyarikuna pʼunchaykuna[ta]” ruwanankupaq, maymanchus rinankuman tiemponpi chayananku karqa (Lev. 23:2, 4, 5). Chantapis Diosqa, ima horachus jaywanasta qʼulachinankuta kamachirqa (Éxo. 29:38, 39; Lev. 23:37, 38). Arí, Jehovaqa kamachisnin maymanpis tiemponpi chayanankuta munan.

Pabloqa, ñawpa siglopi Corintomanta cristianosman, imaynatachus tantakuykunata ruwanankuta sutʼincharqa. Juknin kamachiytaq kay karqa: “Tukuy ima allinta ruwakuchun, maychus kananta jina” (1 Cor. 14:40). Chayrayku tantakuykunaqa, horanpipuni qallarikunan tiyan. Imaptinchus Jehovaqa, yuyasqanta mana tikrachinchu (Mal. 3:6). Chayrayku, Tantakunapaq Wasiman tiemponpi chayanapaq, ¿imatataq ruwasunman?

¿Imatataq tiemponpipuni chayanapaq ruwasunman?

Maymanpis rinapaqqa, ñawpaqmantaña wakichikunanchik tiyan (Pro. 21:5). Mayllamanpis rinayki kaptin, ¿allinchu kanman horanpi chayanaykipaqjinalla lluqsinayki? ¿Manachu allin kanman aswan ñawpaqsituta lluqsinayki? Jinamanta ‘mana suyasqallaykimanta’ imapis kaptinqa, horanpi chayallanki (Ecl. 9:11, NM). Juk wayna hermano José sutiyuq, maymanpis tiemponpi chayan, paytaq nin: “Maymanpis tiemponpi chayanapaqqa, machkha unaypichus chayayta atisqanchikta sumaqta qhawarikunanchik tiyan”, nispa. *

Wakin hermanosqa, tantakuykunaman horanpi chayanankupaq, ichá llamkʼayninkumanta aswan ñawpaqsituta lluqsinanku tiyan. Juk hermano Etiopía suyumanta jinata ruwarqa, payqa, llamkʼayninpi wak turnopiñataq llamkʼananta nisqankurayku, tantakuykunaman 45 minutos qhipata chayananta repararqa. Chayrayku, juknin compañeronta tantakuykuna pʼunchaypi, chay 45 minutosta cuentanmanta llamkʼananta mañarqa. Paytaq, wak pʼunchaypi 7 horastawan compañeronpa cuentanmanta llamkʼananta nirqa.

Wawasniyuq kaqkunaqa, tantakuykunaman tiemponpi chayayta mana atillankuchu. Imaptinchus, mamalla wawasninta rinankupaq wakichin. Chaywanpis, tukuynin familia yanapananku tiyan. México suyumanta Esperanza sutiyuq hermanaqa, pusaq wawasninta sapallan uywarqa, sullkʼaqa phichqa watitayuq, kuraqtaq iskay chunka kimsayuq, payqa imaynatachus tantakuykunaman tiemponpi chayasqankumanta jinata sutʼinchan: “Kuraq warmi wawasniyqa, sullkʼitasta wakichiyta yanapawanku. Ajinamanta, wasiypi ruwanasniyta tukuchani, lluqsinayku horaspaqtaq wakichisqa kani”, nispa. Rikunchikjina kay familiaptaqa, ima horachus wasinkumanta lluqsinanku yachasqallaña, tukuyninkutaq juntʼanankupaq yanapanakunku.

Tantakuykunaman ñawpaqta chayayqa, may allinpuni

Tantakuykunaman ñawpaqta chayay may allin kasqanta yachaspaqa, ñawpaqta chayanapaq kallpachakusun. Juk sipas hermana Sandra sutiyuq, Tantakunapaq Wasiman ñawpaqsitutapuni chayan, paytaq nin: “Ñawpaqta chayaspaqa, hermanosta napaykurini, paykunawan parlarini, astawantaq paykunata riqsini, chayqa mayta kusichiwan”, nispa. Tantakuykunaman ñawpaqta chayaspaqa, imaynatachus  hermanosninchik kunankama chiqa sunquwan Diosta yupaychasqankumanta yachayta atisun. Ñuqanchikpis chaypi kaspa, parlarispa ima, paykunata ‘munanakuypi kawsanankupaq, allin ruwaykunata ruwanankupaqtaq’ kallpacharisun (Heb. 10:24, 25).

Tantakuy qallarichkaptin takiy, mañakuy imaqa, Diosta yupaychayninchikpi may allinpuni (Sal. 149:1). Takirispaqa, Jehovata jatunchanchik, ima kʼacha kaykunatachus wiñachinanchik kasqanta yuyarikunchik, sunqu kʼajaywan runasman willamunapaqtaq tanqawanchik. Chantá, ¿imatá nisunman qallariypi Diosmanta mañakuymanta? Jehovaqa, ñawpa tiempopi templo “mañakuna wasi” kasqanta nirqa (Isa. 56:7). Kay tiempopipis, astawanqa Diosmanta mañakunanchikpaq tantakunchik. Tantakuyta qallarinapaq mañakuyqa, mana Diosmanta yanapanta, espíritu santonta ima mañakunallapaqchu, manaqa, yuyayninchikta, sunqunchikta ima, tantakuykunapi yachachikusqanta sumaqta japʼiqananchikpaq wakichin. Chayrayku, qallariypi tantakuykunapi takinapaq, Diosmanta mañakunapaq ima, tiemponpi chayanapaq mayta kallpachakuna.

Helenqa, 23 watasniyuq, paytaq imaraykuchus tantakuykunaman ñawpaqta chayasqanmanta jinata sutʼinchan: “Tantakuykunapi yachachikusqan, takiykuna, qallarinapaq mañakuy ima, Diosmanta jamun, chayrayku tantakuykunaman ñawpaqta chayaspaqa payta munakusqayta rikuchini”, nispa. ¿Manachu payjina yuyananchik allin kanman? Arí. Chayrayku, mayman rinapaqpis, astawanqa Diosta yupaychaypi ruwanasninchikta tiemponpi ruwanapaq, mayta kallpachakuna.

[Sutʼinchaynin]

[26 paginapi dibujo/foto]

Ñawpaqmanta wakichikuy

[26 paginapi dibujo/foto]

‘Mana yuyasqaykimanjina’ imapis kananpi tʼukuriy

[26 paginapi dibujos/fotos]

Tantakuykunaman ñawpaqta chayayqa, allinninchikpaq