Diosmanta willay mayta yapakusqanta kawsayniypi rikuni

Harley Harris kawsayninmanta willariwanchik

Kay 1950 watapi 2 septiembre pʼunchaypi, Kennett (Misuri, EE.UU.) llaqtapi, iskay pʼunchaypaq jatun tantakuyta ruwachkaptiyku, phiñasqa runas muyuykuwarqayku. Chay llaqtap alcaldenqa, jarkʼanawaykupaq guardiasta kachamurqa, soldadostaq jarkʼanawaykupaq armasninkuwan callesta muyuykurqanku. Chay runasqa, millayta qhapariwarqayku, jinapis autosniykupi Girardeau (Misuri) llaqtaman jatun tantakuyta ruwaq ripurqayku. Chaypi 14 watasniyuq bautizakurqani. Kunanqa, imaynatachus chayjinapi Jehovap kamachinman tukusqayta willarisqaykichik.

KAY 1930 watas qallariypiqa, jatun tatasniy 8 wawasninwan hermano Rutherfordpa grabasqa umallirichiykunasninta uyarisqanku, chaytaq chiqapuni kasqanta yacharqanku. Tatasniyqa Bay, Mildred Harris, 1935 watapi Washington llaqtapi jatun tantakuypi, bautizakurqanku. Paykunaqa, “may chhika runas[manta]” kasqankuta yachaspa mayta kusikurqanku, chaytaq chay tantakuypi sutʼinchakurqa (Apo. 7:9, 14).

Ñuqaqa, 1936 watapi paqarikurqani, watanmantaq Misisipi llaqtaman ripurqayku, chaypiqa willaqkuna mana karqachu. Chay llaqtapi tiyakuchkaptiykuqa, qutuchakuykunata waturiq, mana waturiwarqaykuchu. Betelllaman cartasta apachiq kayku paykunapis apachimuwaq kayku, hermanoswanqa jatun tantakuykunallapi tinkuq kayku.

Qhatiykachasqa kayta muchuyku

Iskay kaq jatun maqanakuypiqa, Jehovamanta sutʼinchaqkuna chayman mana chhapukusqaykurayku mayta qhatiykachawarqayku. Ñuqaykuqa, Mountain Home (Arkansas) llaqtaman ripurqayku. Juk pʼunchay tataywan callepi willachkaptiyku, juk runa tataymanta revistata qhichuspa ruphaykuchirqa. Maqanakuyman mana risqaykuraykutaq manchachikuq runas kasqaykuta niwarqayku. Ñuqaqa, 5 watasniyuq karqani mancharikuspataq waqarqani. Tatay ni imata nisqanrayku, chay runaqa ripurqa.

Chantapis, kʼacha sunqu runas kutikuwarqayku. Juk kutiqa, achkha runas autoykuta muyuykurqanku, chay llaqtamanta fiscaltaq: “¿Imanantaq?”, nispa tapurqa. Juk runataq kutichirqa: “Kay Jehovamanta sutʼinchaqkunaqa, suyunkurayku mana maqanakuyta munankuchu”, nispa. Chay ratopacha chay fiscalqa, automan wicharispa qhaparirqa: “Ñuqaqa, ñawpaq jatun maqanakuypi maqanakurqani kunanpis maqanakullasaqtaq. Chaywanpis kay runastaqa, ama imanaychikchu, ni pita imanankuchu”, nispa. Chay runastaq, chʼinllamanta ripurqanku. Chay kʼacha runas  kutikuwasqaykumanta, ¡mayta agradecekurqayku! (Hech. 27:3.)

Jatun tantakuykuna kallpachawayku

Kay 1941 watapi jatun tantakuy San Luis (Misuri) llaqtapi ruwakusqanqa, mayta kallpachawarqayku. Chaymanqa, 115.000 runas rirqanku, 3.903 runastaq bautizakurqanku. Hermano Rutherfordpa “Hijos del Rey” nisqa umallirichiyninta, mayta yuyarikuni. Imaptinchus wawasman, waynuchusman ima parlarimuwarqayku, chantapis qhasilla azul tapayuq Hijos nisqa librota japʼikurqayku. Chay tantakuyqa, watanman yachaywasipi chʼampaykunata muchunaypaq kallpachawarqa. Imaptinchus primasniytawan, banderata mana napaykusqaykurayku wikchʼumuwarqayku. Chaywanpis, yachaywasipi kamachiqkuna jinallatapunichus yuyasqankuta yachanaykupaq, sapa paqarin montenta yachaywasiman riq kayku, wasiman kutichinallawaykupaq. Jinata ruwaspaqa, Diospa reinonman chiqa sunqu kasqaykuta rikuchichkarqayku.

Pisi tiemponmanqa, Estados Unidosmanta Juez, banderata napaykuy manaña juk kamachiychu kasqanta nirqa. Chayrayku, yachaywasiman kutiyta atirqayku. Yachachiqtaq, kʼachamanta parlapayawarqayku, faltakusqaykupi mana ruwasqaykutataq ruwachiwarqayku, compañerosniykupis kʼachas karqanku.

Kay 1942 watapi Cleveland (Ohio) llaqtapi jatun tantakuy ruwakusqanta yuyarikuni. Chaypiqa, hermano Nathan H. Knorr “Paz... ¿será duradera?” nisqa umallirichiyta umallirichirqa. Apocalipsis 17 tʼaqata ukhunchachkaptinqa, iskay kaq jatun maqanakuy tukukuptin, pachantinpi allinyarinanta, chay tiempopitaq willayninchik astawan yapakunanta nirqa. Chaypaqqa 1943 watapi, Escuela de Galaad nisqa qallarirqa. ¡Ni jaykʼaq chaypi kanayta yuyarqanichu! Jatun maqanakuy tukuptinqa, manaña anchata qhatiykachawarqaykuchu. Chaywanpis, 1950 watapi Corea suyuwan maqanakuy qallarirqa, qallariypi nirqanijina runasqa watiqmanta churanakuwarqayku.

Willay yapakusqanpi yanapakuni

Kay 1954 watapi yachaywasimanta lluqsispa, killanman precursor kayta qallarirqani. Chantá Kennett (Misuri) llaqtapi maypichus 1950 watapi runas muyuykuwarqayku chaypi kachkaptiy, 1955 watapi marzo killapi Betelman waqyariwarqanku. Kachawasqanku qutuchakuyqa, Nueva York llaqtap Times Square, nisqa plazanpi willananku karqa. Juchʼuy llaqtamanta risqayrayku, chaypi willayta mana atillarqanichu. Chaywanpis, Nueva York llaqtamanta achkha ruwanasniyuq runasman, revistasmanta paykunapaqjina yachachiykunata rikuchispa, tapuriq kani. Jinamanta revistata saqirqani.

Betelpi, Diospa palabranta ukhunchana folletomanta tutamanta parlarikusqan mayta gustawaq. Chaypiqa, hermano Knorr parlariq. ¡Yanapanawaykupaqjina Bibliamanta sumaqta yachachiq! Solterosmanqa, juk tatajina parlariwaq kayku, sipas hermanasta allinpaq qhawanaykutataq yuyaychawaq kayku. Kay 1960 watapiqa, casarakuyta munarqani.

Betelmanta ripunayta, 30 pʼunchay ñawpaqtaña willaptiypis, ni imata kutichiwarqankuraqchu. Qhipa pʼunchaypitaq manchali kaspapis tapurinaypaq kallpachakurqani. Telefononiqta waqyasqaymanqa, hermano Robert Wallen kutichimuwarqa. Jamuspataq, precursor especialjina chayri qutuchakuykunata waturiqjina llamkʼaymanta imatachus yuyasqayta tapuwarqa. Ñuqataq kutichirqani: “Robert, 24 watasnillayuqraq kani mana imatapis yachaniraqchu”, nispa.

Qutuchakuykunata waturispa

Chay tutaqa, cuartoypi jatun carta iskay solicitudesniyuq kachkasqa. Jukqa precursor especialpaq, juktaq qutuchakuykunata waturiqpaq. Chayqa, mana creenaypaqjina karqa. Chantaqa, qutuchakuykunata waturiq kanayta niwarqanku, Misuri llaqtamanta inti yaykuy uraniqpi, chantá Kansas llaqtamanta inti lluqsimuy ladopi. Betelmanta niraq ripuchkaspaqa, qutuchakuykunata, jatun tantakuykunata  waturiqkunapaq wakichisqa tantakuyman rirqani. Chay tantakuy tukukuchkaptinqa hermano Knorr jinata nirqa: “Mana, qutuchakuykunata, jatun tantakuykunata waturiqkuna kasqaykichikraykuchu, qutuchakuykunapi hermanosmanta astawan yachankichik. Wakin hermanosqa, aswan wakichisqas kanku, chaywanpis ruwanasninkurayku qamkunajina mana llamkʼayta atinkuchu. Paykunamantataq mayta yachakuwaqchik”, nispa.

Chay niwasqaykuqa chiqapuni karqa, imaraykuchus may wakichisqa hermanosta riqsirqani. Ñawpaqtaqa, Fred Molohan hermanota, warminta, Parsons (Kansas) nisqa llaqtamanta Charley cuñadonta ima, riqsirqani. Paykunaqa, 20 siglop qallariyninpi chiqa yachachiykunata yachakusqanku, manaraq paqarikuchkaptiy imastachus ruwasqankumanta willariwasqankutaq mayta kusichiwaq. Chantá Joplin (Misuri) llaqtamanta John Wristen sutiyuq machuyasqa hermanota riqsirqani. Payqa unaytaña precursor kasqa. Chay hermanosqa, Diospa llaqtanpi kamachiykunata may jatunpaq qhawarqanku. Chantá waynallaraq kaptiypis qutuchakuykunata waturiqjina sumaqta ruwachkasqayta niwaq kanku.

Kay 1962 watapi Cloris Knoche sutiyuq hermanawan casarakurqani, payqa puka chukchita karqa, kusisqalla purikuq, khuska qutuchakuykunata waturillarqaykupuni. Hermanostaqa wasinkupi qhipakuspa, astawan riqsirqayku. Chantapis, achkha waynuchusta precursores kanankupaq yanaparqayku. Jay Kosinski, JoAnn Kresyman ima, ñuqaykuwan khuska willaspa, may kusisqa kasqaykuta rikuspa ima, Diospaq astawan llamkʼayta munasqankuta nirqanku. Chaymantataq, JoAnn precursora especialjina llamkʼarqa, Jay hermanotaq Betelpi. Aswan qhipamantaq casarakurqanku, 30 watastajinañataq qutuchakuykunata waturichkanku.

Misionerosjina llamkʼayku

Kay 1966 watapi, hermano Knorr wak llaqtaman riymanta imatachus yuyasqaykuta tapuwarqayku. Kutichirqaykutaq: “Kaypi llamkʼaspaqa, may kusisqa kachkayku, chaywanpis wak suyuspi willaqkuna pisilla kaptinkuqa riykuman”, nispa. Semananmantaq Escuela de Galaadman rinaykupaq juk carta chamuwarqayku. Chayman rinaykupaqqa, Betelman rinayku karqa, chaypi munasqa hermanoswan watiqmanta tinkunayta yachaspa mayta kusikurqani. Chantapis, ñuqaykuwan riqkunawan masichakurqayku, paykunapis kunankama chiqa sunqullapuni Diosta yupaychachkanku.

Dennis, Edwina Crist, Ana Rodríguez, Delia Sánchez, ñuqaykuta ima, Ecuador (Sudamérica) suyuman kachawarqayku. Denniswan Edwinawanqa, Ecuadorpa capitalnin Quitoman rirqanku. Ana, Delia, ñuqayku imataq, Cuenca llaqtaman. Chay llaqtaqa, Ecuadormanta kimsa kaq jatun llaqtan. Chaypiqa 2 provinciaspi willanayku karqa. Cuencapi ñawpa kaq qutuchakuyqa, salaykupi qallarirqa, 6 willaqkunallataq karqayku. Chayrayku, imaynatachus chay chhika runasman willanaykuta tapukurqayku.

 Cuencapiqa, achkha iglesias tiyan, wakin fiestasninkupitaq lantisninkuta muyuchispa callesta juntʼa purinku. Chaywanpis chaypi tiyakuqkunaqa, Bibliamanta achkha tapuykunasniyuq kanku. Juk pʼunchayqa bicicletata apaykachaspa atipaq Mario Polota riqsirqani. Payqa jinata tapuwarqa: “¿Pitaq Apocalipsis libropi, phisu warmimanta parlasqanrí?”, nispa.

Marioqa, juk tuta may llakisqa wasiyman jamurqa. Imaptinchus juk pastor, Jehovamanta sutʼinchaqkunap contranpi parlaq publicacionta jaywasqa. Ñuqataq, juchachasqasqa sutʼinchanayku kasqanta nirqani. Chayrayku qʼayantin, sutʼinchanaypaq chay pastorta ñuqatawan wasinman waqyariwarqayku. Chaypitaq, Trinidadmanta parlanaykuta nirqani. Chay pastorqa, Juan 1:1 ñawirirqa, imatachus chay pʼiti niyta munasqantaqa, Mariolla sutʼincharqa. Wak pʼitistapis sutʼinchallarqataq. Chay pastorqa, imaptinchus Trinidadpi creesqanta mana sutʼinchayta atispa ripurqa. Chaytaq, Mario, warmin ima, chiqatapuni yachachisqaykuta reparanankupaq yanaparqa. Chayrayku, Bibliap yachachisqanta sutʼinchaqkunaman tukurqanku. Kunanqa, Cuencapi 33 qutuchakuykuna tiyan, tukuynintinpitaq 63 qutuchakuykuna. Chayta rikuspaqa, mayta kusikuyku, ¡mana creenaykupaqjinataq!

Sucursalpi kachkaspa willay astawan yapakusqanta rikuni

Kay 1970 watapiqa, Guayaquil llaqtapi sucursalman Al Schullo hermanotawan waqyariwarqayku. Iskayniyku chay sucursalpi llamkʼarqayku. Wakin pʼunchaykunaqa, Joe Sekerak hermano, 46 qutuchakuykunaman publicacionesta apachinaykupaq wakichiyta yanapawaq kayku. Cloris warmiytaq, Betelpi llamkʼanaykama willachkallarqapuni. Payqa, 55 runasta bautizakunankupaq yanapan, sapa jatun tantakuypiqa, yachachisqan runasmanta 3 chayri 5 bautizakuqpuni kanku.

Clorisqa, Lucresiaman Bibliamanta yachachirqa, qusantaq churanakurqa. Chaywanpis Lucresiaqa, bautizakuspa precursora kayta qallarirqa. Wawasninmanpis chiqa kaqta yachachillarqataq, kunantaq iskaynin qhari wawasnin ancianos kanku, jukninqa precursor especial, warmi wawantaq precursora. Allchhinqa, kʼacha hermanowan casarakuspa, precursores especialesjina llamkʼachkanku. Familiantintaq achkha runasman chiqa yachachiykunata yachachinku.

Ecuador suyupiqa, 1980 watapaq 5.000 willaqkunalla karqa. Sucursalniykuqa, paykunata yanapanaykupaq juchʼuy karqa. Jinallapi juk hermano 32 hectáreas jallpʼata Guayaquil llaqtap kantunpi vendewarqayku. Kay 1984 watapitaq, chaypi wak sucursalta, Jatun Tantakuykunapaq Wasita ima, ruwayta qallarirqayku, 1987 watapitaq tukurqayku.

Tukuy sunquwan llamkʼaqkuna astawan willakunanpaq yanapanku

Watas pasasqanmanjina wak suyusmanta Ecuadorman Reinomanta willanankupaq, willaqkuna, precursores ima, jamusqankuta rikuspa mayta kusikuyku. Canadá suyumanta 1985 watapi, Andy Kidd sutiyuq hermano, yachachiq kasqanmanta jubilakuspa, 70 watasniyuq, Ecuadorman chayamurqa. Chaypitaq 2008 watapi 93 watayuq wañupunankama Diosta chiqa sunqullapuni yupaycharqa. Payta riqsichkaptiyqa, juchʼuy qutuchakuyta, sapallan ñawpaqman aparqa. Castellanota mana sumaqta parlaspapis tukuypaq umallirichirqa, Torremanta Qhawaq revistamantataq yachachimurqa. Chantapis, Diosmanta Parlayta Yachanapaq tantakuypi payllataq parlamurqa, Willayta Yachanapaq tantakuypipis yaqha tukuyninpi umallirichirqa. Kunanqa, chay lugarpi iskay jatuchaq qutuchakuykuna, 200 willaqkuna tiyan, achkha ancianostaq chay lugarmanta kanku.

Chantá Ernesto Díaz hermanota riqsillarqanitaq, payqa familianwan Estados Unidosmanta chayamurqa, Ecuadorpi 8 killasta kasqantawantaq nirqa: “Kimsantin wawasniyqa castellanota yachakunkuña, Bibliamantapis sumaqtaña yachachinku. Tatajina, mana  atinaypaqjina ruwaykunata juntʼani. Imaptinchus precursores regularesjina llamkʼachkayku. Tukuyniykumantataq 25 runasman Bibliamanta yachachichkayku. Chayrayku familiayqa aswan jukchasqa, Jehovamantaq astawan qayllaykuyku”, nispa. Chay hermanosta, ¡maytapuni munakuyku!

Kay 1994 watapiqa, sucursalniyku juk jinantawan yapakurqa. Kay 2005 watapitaq 50.000 willaqkunamanta kuraqña karqayku, chayrayku watiqmanta sucursalniykuta, Jatun Tantakuykunapaq Wasita ima, jatuncharqayku. Chantapis, betelitaspaq wasista, publicacionesta tikrachinapaq oficinasta ima, ruwarqayku. Tukuchaspataq, 2009 watapi 31 octubre pʼunchaypi juk sumaq tantakuyta ruwarqayku.

Kay 1942 watapi yachaywasimanta wikchʼuchkawaptinkuqa, Estados Unidospi 60.000 Jehovamanta sutʼinchaqkuna karqa. Kunanqa, juk junumanta kuraqña. Ecuadorman 1966 watapi chayachkaptiykuqa, 1.400 willaqkuna karqa, kunantaq, 68.000 kuraqña kanku. Yapakunallantapunitaq suyayku, imaptinchus 120.000 runasman Bibliamanta yachachikuchkan, Jesuspa wañuyninta yuyarinapaq tantakuymantaq 2009 watapi, 232.000 runas rinku. Jehovaqa, mana yuyasqaykumanjina llaqtanta bendecin. Kay tukukuy pʼunchaykunapi Diosmanta willay yapakusqanta rikuyqa, may sumaqpuni. *

[Sutʼinchaynin]

[5 paginapi dibujos/fotos]

Jatun tantakuy ruwakuchkan (1981) Guayaquil llaqtapi Jatun Tantakuykunapaq Wasi (2009) chay tantakuyta ruwakurqa chayllapitaq