“Dios[...] makiykichejman churarqa, chay tropata michiychej”

“Dios[...] makiykichejman churarqa, chay tropata michiychej. [...] Ama tanqasqa jinallachu, manachayqa tukuy sonqo.” (1 PED. 5:2.)

1. ¿Imaraykutaq Pedro ñawpa kaq cartanta qillqachkaptin, hermanosninta kallpachayta munarqa?

APÓSTOL Pedroqa, kamachiq Nerón niraq Romamanta cristianosta qhatiykachachkaptin ñawpa kaq cartanta qillqarqa. Pedroqa tukuy hermanosta kallpachayta munarqa, imaptinchus Kuraq Supayqa uquykunanpaq juk phiña leonjina muyuykachachkarqa. Chayta muchunankupaqtaq “allinta qhawa[kunanku]”, “atiyniyuj Diospa maki[nmantaq]” kʼumuykukunanku karqa (1 Ped. 5:6, 8). Jukchasqastaq kananku karqa. Mana paykunapura “khaninakuspa mikhunakus[pataq]” kachkanankuchu karqa. Imaraykuchus jinata ruwaspaqa paykunapura “tukuchinaku[nkuman]” karqa (Gál. 5:15).

2, 3. ¿Piqpa contranpitaq churanakunanchik tiyan, ima tapuykunatataq ukhuncharisun?

² Kay tiempopipis kikillantaq. Kuraq Supayqa imaynamantapis uquykuyta munawanchik (Apo. 12:12). Chantapis “manchay ñakʼariy [qayllitapiña kachkan]; kay pacha qallarikusqanmantapacha manaraj chay jina karqachu” (Mat. 24:21). Apostolespa tiemponmanta cristianojinallataq mana ñuqanchikpura phiñanakunanchikchu tiyan. Chaypaqtaq qutuchakuymanta ancianospa yanapayninta necesitanchik.

³ ¿Imaynatataq ancianos Dios makinkuman churasqan “tropata” aswan jatunpaq qhawankuman? (1 Ped. 5:2.) ¿Imaynatá chayta ruwankuman? Kay yachaqanapiqa chaykunata astawan ukhuncharisun. Pablo yuyaycharqa: “Qankuna ukhupi trabajajkunata allimpaj qhawanaykichejta pikunachus [...] pusasunkichejtaj, chaykunata”, nispa. Qhipan yachaqanapiqa, imaynatachus mana ancianos kaspapis chay yuyaychaymanjina ruwayta atisqanchikta ukhuncharisun (1 Tes. 5:12). Chayta yachayqa, imaynatachus Enemigonchikta atipananchikpaq, paypa contranpi churanakunanchikpaqtaq yanapawasun (Efe. 6:12).

Diospa “tropa[n]ta michiychej”

4, 5. ¿Imaynatá ancianos Diospa ovejasninta qhawananku tiyan? Sutʼinchariy.

⁴ Pedroqa, chay tiemponpi kaq ancianosman munakuywan Diospa tropanta qhawanankuta yuyaycharirqa (1 Pedro 5:1, 2 ñawiriy). Pedroqa qutuchakuymanta kuraq kaspapis, mana jatunchakuspachu paykunata yuyaycharqa, manaqa juk ancianojinalla (Gál. 2:9). Arí, Diospa Llaqtanta Kamachiqkunapis ajinallatataq ancianosta Diospa tropanta qhawanankuta nin.

⁵ Apóstol Pedroqa, Dios, ancianospa makinkuman “tropa[n]ta” churasqanta astawan sutʼincharqa. Ovejasqa Jehovapta, Jesucristopta ima kanku, chaytataq ancianosqa yachananku karqa, paykunamantaq cuentata qunankutapis. Sutʼincharinapaq, juk amigonchik mana unaytachu mayllamanpis rin, paytaq wawasninta qhawaripunanchikta niwanchik. Ñuqanchikqa sumaqtachá qhawapusunman, manataq yarqhasqa kanankuta saqisunmanchu, ¿icharí? Mayqillanpis unquykuptinqa, usqhayllata doctorman jampichiq apasunman. Ancianospis ajinallatataq “Diospa [qutuchakuyni]nta michina[nku]paj, mayqentachus Jesucristo kikin yawarninwan ranterqa, chayta” qhawananku  kasqanta yachanku (Hech. 20:28). Chantapis, Jesucristop yawarninwan sapa juk rantisqa kasqanta yuyarikunku. Cuentata qunanku kasqanta yachasqankuraykutaq Diospa ovejasninta mikhuchinku, jarkʼanku, allintataq qhawanku.

6. ¿Imatá ñawpa tiempomanta michiqkuna ovejasninkurayku ruwaq kanku?

⁶ Ancianos ruwasqankuqa, unay tiempo michiqkuna ruwasqankuman rikchʼakun. Ovejasta michiq rispaqa, ruphaypi tuntiq, tutapitaq chirita muchuq kanku (Gén. 31:40). Wakin kutispiqa, ovejasninkurayku kawsayninkuta wañuypataman churaq kanku. Davidpis wayna kachkaspa ovejitasninta, saqra animalesmanta nisunman leonmanta, jukumarimanta ima kacharichirqa. Chaymanta parlaspa, pay nirqa: “Japʼispa wajtaj kani wañunankama”, nispa (1 Sam. 17:34, 35). Arí, payqa ovejasninta saqra animalesmanta kacharichinan kaptinpis, ni imata manchachikurqachu.

7. Juk hermano Satanaspa tuqllasninpi urmaptin, ¿imatá ancianos ruwanku?

⁷ Kay tiempopipis ancianosqa, Satanás imaynamantachus urmachiyta munawasqanchikta allinta yachanku. Juk ovejata nisunman juk hermanota, Satanás juk phiña leonjina japʼiykun chayqa, Davidjina usqhayllata siminmanta kacharichinku. Juk cristiano mana allinta qhawarikusqanrayku Kuraq Supaypa tuqllanman urmaykunanpaqjina kachkasqanta reparaspaqa, usqhayllata payta yanaparinku (Judas 22, 23 ñawiriy). Juk oveja nanasqa kaptintaq, jampiswan mana nanachispalla jampiykunku, nisunman Diospa Palabranwan. Chaytataq Jehovap yanapaynillanwan ruwanku.

8. ¿Maymantaq ancianos hermanosta pusanku, imaynatá chayta ruwanku?

⁸ Imaynatachus michiqkuna ovejasninkuta qʼumir pastosman, yakuman ima pusaq kanku, ajinallatataq ancianosqa hermanosta qutuchakuyman pusanku. ¿Imaynatá? Tantakuykunaman rinankupaq kallpacharispa, chaypiqa kallpachasqallapuni kanankupaq “horampi mikhunata” japʼinku (Mat. 24:45). Chantapis Diosta yupaychaypi unqusqasjina kaqkunapaqpis tiempocharikunku, pacienciakuspa Diospa Palabranwantaq mikhunawanjina kallpacharinku. ¿Imatá qutuchakuymanta karunchakuq kutimpuyta munaptin ruwanku?  Mana manchachispalla kʼachamanta, Bibliap yuyaychasqanta kawsayninpi ruwananpaq yanaparinku.

9, 10. ¿Imaynatá ancianos Diosta yupaychaymanta karunchakuq hermanota yanapananku tiyan?

⁹ ¿Unqusqa kachkaspa imayna doctormantaq risunman? ¿Wak unqusqata qhawananrayku usqhayllata patan uranta qhawaq doctormanchu? ¿Chayri allinta uyarispa imamantachus unqusqa kasqanchikta, imaynatachus jampikunanchikta ima, sutʼinchariq doctormanchu?

¹⁰ Kay sutʼinchariymantaqa ancianos mayta yachakunkuman. Diosta yupaychaymanta karunchakuq hermanota yanapanankupaqqa, “[Jehovap] sutimpi aceitewan jawispa”, sumaqta uyarinanku tiyan (Santiago 5:14, 15 ñawiriy). Ajinamanta Diospa Palabran yuyaychasqanqa, Galaad llaqtamanta jampijina kanqa (Jer. 8:22; Eze. 34:16). Bibliap yuyaychasqanmanjina ruwaptintaq, astawan Diosta yupaychananpaq kallpachasqa kanqa. Ancianos unqusqa ovejasta yanapananku, paykunawantaq Diosmanta mañakunankuqa may sumaq.

“Ama tanqasqa jinallachu, manachayqa tukuy sonqo”

11. ¿Imataq ancianosta, Diospa ovejasninta tukuy sunqu qhawanankupaq tanqan?

¹¹ Chaymantataq Pedroqa, qutuchakuymanta ancianosta, Diospa tropanta qhawaspa imatachus ruwanankuta, imatachus mana ruwanankutapis yuyaycharirqa. Ñawpaqtaqa, “ama tanqasqa jinallachu, manachayqa tukuy sonqo” ruwanankuta yuyaycharirqa. ¿Imataq ancianosta hermanosninkuta tukuy sunqu yanapanankupaq tanqanman? Pedrotaqa, Jesuspa ovejasninta allinta qhawananpaq, allinta mikhuchinanpaq ima, Señorta munakusqan tanqaq (Juan 21:15-17). Ancianospis Jesusta munakusqankurayku “amaña paykunapajchu kawsan[ku], astawanqa kawsan[ku], jaqay pichus wañorqa, kawsarimporqataj paykunarayku, chaypaj” (2 Cor. 5:14, 15). Ancianosqa, Jesusta, Diosta, hermanosninkuta ima munakusqankurayku, qutuchakuyta qhawanankupaq kallpankuta, kapusqankuta, tiemponkuta ima churanku (Mat. 22:37-39). Chaytaqa tukuy sunqu ruwanku, mana phiñakuspachu nitaq rimaspachu.

12. ¿Imaynatá Pablo hermanosninta yanapaq?

¹² ¿Imaynatá ancianos wakkunap allinninkuta maskʼasqankuta rikuchinku? Paykunaqa Pablojinallataq ovejitasta qhawanku, Pabloqa Jesusta qhawarispa ruwarqa (1 Cor. 11:1). Pablo, compañerosnin ima, Tesalónica qutuchakuymanta hermanosninkuta mayta munakusqankurayku “mana Diospa evangeliollantachu [...] jaywarqa[n]ku; astawanqa kawsayni[n]kutapis”. Chantapis munakuyninkuta rikuchiqpuni kanku, “imaynatachus uj mama wawasninta munakuywan uywan, ajinata” (1 Tes. 2:7, 8). Pabloqa, yacharqa juk mama wawitanta mayta munakusqanrayku imatapis ruwayta atisqanta, nisunman ñuñuchinanpaq tutapi jatarinan kaptinpis.

13. ¿Imatá ancianos ruwananku tiyan?

¹³ Ancianosqa, familiankupaqpis tiempochakunanku tiyan (1 Tim. 5:8). Ancianosqa, qutuchakuymanta hermanosta yanapanankupaq, warminkuwan, wawasninkuwan kanankumanta tiempochakunku. Familiankuta, hermanosta ima yanapanankupaqqa, wakin kutispi Familiapi Diosta Yupaychanapaq Chʼisipi tantakuyninkuman, wak hermanosta waqyarinanku allin kanman. Japonmanta juk anciano Masanao sutiyuq chayta ruwan. Kay hermanoqa, familianwan ima, watastaña wasinkuman soltero hermanosta, mana cristiano tatayuq familiasta ima waqyarinku. Tiempomantaq chay  hermanosmanta wakinqa, ancianos kaspa, Masanaojinallataq ruwanku.

“Amataj qolqeta maskʼaspachu [...] manachayqa Señorta sirviyta munasqaykichejrayku”

14, 15. ¿Imaraykutaq ancianos mana “qolqeta maskʼaspachu” hermanosninkuta yanapananku tiyan? ¿Imatá Pablojina ruwankuman?

¹⁴ Chantapis Pedroqa, ancianosta “ama[...] qolqeta maskʼaspachu [...], manachayqa Señorta sirviyta munasqa[nku]rayku” hermanosta qhawanankuta nirqa. Ruwanasninkuta ruwanankupaq mayta tiempochakuptinkupis, mana paganankuta suyakunkuchu. Chayrayku Pedroqa, mana “qolqeta maskʼaspachu paykunata qhawa[nankuta]” yuyaycharqa. Chay yuyaychayqa may allinpuni, imaraykuchus “Jatun Babilonia[ta]” kamachiqkunaqa tukuy imayuq kanku, paykunata qhatiqkunataq may llakiypi kawsakunku (Apo. 18:2, 3). Ancianosqa, mana chay kamachiqkunajina yuyanankupaq kallpachakunanku tiyan.

¹⁵ Ancianos, Pablojina ruwanankuqa may allinpuni. Apóstol kasqanrayku tesalonicenseswan qhawachikuyta munanman karqa, ajinamanta paykunapaq juk “llasa qʼepi jina” kanman karqa. Chaywanpis payqa, “tuta pʼunchay trabaja[chkarqa]” mana “tʼantantapis qhasimanta mikh[unanpaq]” (2 Tes. 3:8). Kunanpis achkha ancianosmanta, qutuchakuykunata waturiqkunamanta ima, mayta yachakusunman. Hermanosninku waqyarisqankuman riptinkupis mana paykunapaq “llasa qʼepi jina” kayta munankuchu (1 Tes. 2:9).

16. ¿Ima ninayantaq Diospa ovejitasninta “sirviyta munasqa[n]ku”?

¹⁶ Chantapis michiqkunaqa, “sirviyta munasqa[nku]rayku” mayta kallpachakunku. Arí, hermanosrayku kusiywan llamkʼanku, imatapis ruwanku. Hermanosta mayta yanapayta munaspapis, mana imatapis ruwanankupaq, nitaq atipanakunankupaq tanqankuchu (Gál. 5:26). Imaraykuchus tukuy hermanos mana kikinchu kasqankuta yachanku, tukuyninkutaq Jehovata kusisqa yupaychanankuta munanku.

“Ama qankunajtapis kankuman jinachu kamachiychej, manachayqa qankuna kʼachata kawsaychej”

17, 18. a) ¿Imaraykutaq apóstoles jatunchakuyta munarqanku? b) ¿Imatataq paykunamanta yachakunchik?

¹⁷ Rikusqanchikmanjina ancianosqa, Jehovap ovejitasnin kasqankuta yuyarikunanku tiyan. Chayrayku mana paykunaqtapis “kankuman jinachu kamachi[nanku]” tiyan (1 Pedro 5:3 ñawiriy). Wakin kutispiqa, Jesuspa apostolesnin, paykunap allinnillankupi yuyaspa jatunchakuyta munarqanku. Ichapis chay tiempomanta kamachiqkunajina, atiyniyuq kayta munaywan atipachikurqanku (Marcos 10:42-45 ñawiriy).

¹⁸ Kay tiempomanta cristianopis “kuraj[paq] qhawa[sqa] kayta munajqa” imaraykuchus chayta munasqanta allinta tapurikunan tiyan (1 Tim. 3:1). Kikillantataq ancianosña kaqkunapis mana manchachikuspa kayta tapurikunanku tiyan: “¿Apostolesjinallataqchu ruwachkayman?”, nispa. Apostolesqa, chay munayta mana atipayta atillarqankuchu, ancianospis kikillanpitaq rikukunkuman. Mana chayman urmanankupaqqa, mayta kallpachakunallankupuni tiyan.

19. Diospa ovejasninta jarkʼanankupaq, ¿imatá ancianos ruwananku tiyan?

¹⁹ Arí, wakin kutispi ancianosqa, qutuchakuyta jarkʼanankupaq, mana iskaychakuspa “phiña atojkuna” ovejasta japʼiyta munachkaptinku imatachus ruwananku kasqanta ruwanku (Hech. 20:28-30). Pablopis Titota yuyaycharqa: “Uyarisojkunata yuyaycha[llaypuni], kʼamiytaj tukuy atiywan”, nispa (Tito 2:15). Chaywanpis chaykunata ruwachkaspaqa, hermanosta jatunpaq qhawaspa ruwananku tiyan. Imaraykuchus mana rimaspalla sunqunkuman chayayta atisqankuta, kawsayninkuta tikrachinankupaq tanqayta atisqankuta ima yachanku.

20. ¿Imaynatá ancianosta Jesuspa ruwasqan payjina ruwanankupaq yanapan?

²⁰ Jesuspa ruwasqanqa, ancianos paymanta  mayta yachakuyta atisqankuta rikuchin. Chantapis, Jesusjina hermanosta munakuywan yanapayta munanqanku (Juan 13:12-15). Jesús imaynatachus discipulosninman yachachisqanta ñawiriptinchikqa sunqunchik wawayarin. Chay yachachisqanqa discipulospa sunqunku ukhumanpuni chayarqa chayrayku payjina ruwarqanku, chantapis “ujkunata paymanta aswan kurajta jina” qhawarqanku (Fili. 2:3). Kunanpis Jesuspa ruwasqanqa, ancianosta payjina ruwanankupaq yanapan, ajinamanta hermanos “paykuna[jina] kʼachata kawsanankupaj”.

21. ¿Imatá ancianos japʼinqanku?

²¹ Pedroqa, ancianosta yuyaychasqanta, aswan qhipapaq juk suyakuymanta parlaspa tukucharqa (1 Pedro 5:4 ñawiriy). Akllasqa ancianosqa, Cristowan khuska “mana tukukoj jatunchana pilluta” janaqpachapi japʼinqanku. “Waj ovejas[manta]” kaq ancianostaq Diospa ovejasninta michinqanku, “Kuraj Kaj Michej” kay Jallpʼapi kamachichkaptin (Juan 10:16). Qhipan yachaqanapiqa, imaynatachus qutuchakuypi kamachiqkunata tukuy yanapayta atisqanchikta ukhuncharisun.

Yuyarinapaq

• ¿Imaraykutaq Pedro ancianosta Diospa ovejitasninta michinankupaq yuyaychasqan may allinpuni karqa?

• ¿Imaynatá ancianos Diosta yupaychaymanta karunchakuq hermanosta qhawananku tiyan?

• ¿Imataq ancianosta Diospa ovejitasninta qhawanankupaq tanqan?

[Tapuykuna]

[21 paginapi dibujo/foto]

Ancianosqa ñawpa michiqkunajina, hermanosninkuta jarkʼanku