Hermanosta qutuchakuypi sirvinankupaq wakichina

“Yachakojqa [...] sumajta yachaqakuspaqa, yachachejnin jina kanqa.” (LUC. 6:40.)

1. ¿Imaynatá Jesús Jallpʼapi willachkaspa juk qutuchakuyta sayarichirqa?

APÓSTOL Juanqa, Evangelionpa tukukuyninpi jinata nirqa: “Jesuspa ruwasqasnenqa aswan ashkharaj tiyan. Chaykunachus ujmanta uj qhelqakunman chayqa, yuyani tukuynin kay pacha mana wakinmanchu chay qhelqasqa librosta churanapaj”, nispa (Juan 21:25). Jesusqa, jallpʼapi kachkaspa mayta Diospaq llamkʼarqa. Chay pisi tiempopiqa, pay janaqpachaman ripuptin, chay ruwayta ruwanallankupaqpuni qharista wakichirqa. Chayrayku 33 watapaqqa, juk qutuchakuyta sayarichirqa, tiemponmantaq achkha willaqkunaña karqanku (Hech. 2:41, 42; 4:4; 6:7).

2, 3. a) ¿Imaraykutaq achkha bautizasqa qharis wakichisqa kanankupaq kallpachakunanku tiyan? b) ¿Imatá qhipan yachaqanapi ukhuncharisun?

² Kay tiempopi Diospa Reinonmanta willaqkunaqa, Jallpʼantinpi qanchis millones kuraqña, 100.000 kuraq qutuchakuykunapitaq kachkanku. Chayrayku chay qutuchakuykunapi yanapanankupaq achkha qharis necesitakun, nisunman achkha ancianos. Chantapis ancianos kanankupaq kallpachakuq hermanosqa “allin ruwanatapuni ruwayta munan[ku]”, chaytaq may sumaq (1 Tim. 3:1).

³ Ni pipis mana imata ruwaspallaqa qutuchakuypi anciano kayta atinmanchu. Chantapis mana sumaq profesionniyuqpunichu chayri  may yachayniyuqpunichu kanan tiyan. Astawanqa imatachus chay ruwayta japʼinapaq Bibliapi kamachikusqanta juntʼanan tiyan. Arí, kʼacha kaykunasniyuq kasqan aswan allinqa, mana imastachus ruwayta atisqanchu, nitaq ñawpaqpi ruwasqanchu. ¿Imaynatá hermanosta qutuchakuypi astawan ruwanasta japʼinankupaq yanapasunman? Cristo nirqa: “Yachakojqa [...] sumajta yachaqakuspaqa, yachachejnin jina kanqa”, nispa (Luc. 6:40). Kay yachaqanapiqa, imaynasmantachus Jesús Sumaq Yachachiqjina discipulosninta achkha ruwaykunasta japʼinankupaq wakichisqanta ukhuncharisun. Chayta ruwasqanmantataq sumaqta yachakusun.

“Kawsaqesniyta jina qhawaykichej”

4. ¿Imaynasmantá Jesús discipulosninpa amigon kasqanta rikuchirqa?

⁴ Jesusqa discipulosninta mana pisipaqchu qhawarqa, manaqa amigosnintajina. Paykunawanqa, unayta karqa, paykunapi atienekusqantataq rikuchirqa. Chayrayku paykunaman nirqa: “Tataypa tukuy ima niwasqanta rejsichiykichej”, nispa (Juan 15:15 ñawiriy). Discipulosninqa tapurqanku: “Ima señaltataj rikuchiwasqayku kutimunaykimanta, kay pachaj tukukuyninmantawan?”, nispa (Mat. 24:3, 4). Chay tapuyninkuman kutichiptintaq maytachá kusikurqanku. Chantapis Cristoqa, imatachus yuyasqanta, imaynachus sunqun ukhupi kasqanta paykunaman willarqa. Sutʼincharinapaq, wasanchasqa kanan chʼisipiqa, Pedrota, Santiagota, Juantawan Getsemaní huertaman pusarqa. Chaypitaq may llakisqa kachkasqanmanta Diosmanta mañakurqa. Ichá, chay kimsa apostolesninqa, imatachus mañakusqanta mana uyarirqankuchu, chaywanpis mayta ñakʼarichkasqanta repararqanku (Mar. 14:33-38). Chantapis aswan ñawpaqta Jesuspa uyan lliphipirichkaptin, pʼachasnintaq kʼancharichkaptin, maytachá paykunata tukuchirqa (Mar. 9:2-8; 2 Ped. 1:16-18). Chantapis Jesuswan masichakusqankuqa, aswan qhipaman jatun ruwaykunata ruwananku kaptin yanaparqa.

5. ¿Imaynasmantá ancianos wakkunata yanapanku?

⁵ Ancianospis Jesusjinallataq hermanosta yanapanku, amigosninkutajinataq qhawanku. Chantapis paykunapaq tiempochakuspa, allinninkuta maskʼaspa ima, munakuyninkuta rikuchinku. Wakin kutispiqa, mana tukuy imatapunichu willayta atinku, chaywanpis hermanosninkupi atienekunku, Bibliamanta yachakusqankutataq paykunaman yachachinku. Chantá siervos ministerialesta sullkʼasninku kaptinkupis ni jaykʼaq pisipaqchu qhawanku. Astawanqa Jehovata munakusqankuta, qutuchakuypitaq sumaqta llamkʼayta atisqankuta yachanku.

“Chayta noqa ruwani”

6, 7. ¿Imatá Jesusmanta discipulosnin yachakurqanku?

⁶ Jesuspa discipulosninqa, Diospa Palabranta munakurqanku. Chaywanpis wakin kutispiqa uywasqa kasqankumanjina, costumbresninkumanjinataq yuyaq kanku (Mat. 19:9, 10; Luc. 9:46-48; Juan 4:27). Jesusqa, ni jaykʼaq paykunata qhawararqachu, nitaq phiñapayarqachu. Chantá ni jaykʼaq mana ruway atinasta mañarqachu, nitaq nisqantapuni ruwanankutachu kamachirqa. Astawanqa ruwasqanwan yachachirqa (Juan 13:15 ñawiriy).

⁷ ¿Imatá Jesús discipulosninman yachachirqa? (1 Ped. 2:21). Payqa, kapusqallanwan kawsakusqanrayku runa masinta allinta yanapayta atirqa (Luc. 9:58). Mana tukuy atiyniyuqchu kasqanraykutaq Diospa Palabran nisqanmanjinapuni yachachirqa (Juan 5:19; 17:14, 17). Payqa kʼacha, chimpaykunapaqjinataq karqa. Chaytaqa munakuyninrayku ruwarqa (Mat. 19:13-15; Juan 15:12). Apostolesninqa paymanta mayta yachakurqanku. Santiagomanta parlarina. Payqa mana wañuytapis manchachikurqachu, manaqa wañuchinanku pʼunchaykama Diosta chiqa sunquwan sirvirqa (Hech. 12:1, 2). Juanpis 60 watas kuraqta chiqa sunqu karqa (Apo. 1:1, 2, 9).

8. ¿Imatá waynas, wak hermanos ima ancianosmanta yachakunkuman?

⁸ Ancianosqa, llampʼu sunquyuq kaspa, kʼacha kaspa, munakuyniyuq kaspa ima, waynasta yanapayta atinku (1 Ped. 5:2, 3). Chantapis Diospi atienekusqankumanta, sumaqta  yachachiyta atisqankumanta, cristianojina kawsakusqankumanta, sumaqta willasqankumanta ima, wak hermanospis yachakuyta atinku. Chayta yachaspa ancianosqa mayta kusikunku (Heb. 13:7).

“Jesús kacharqa [...] kay jinata kamachispa”

9. ¿Imataq Jesús discipulosninta Diosmanta willanankupaq wakichisqanta rikuchin?

⁹ Jesusqa, iskay watastaña willasqanmanta, 12 apostolesninta willanankupaq kacharqa. Chaywanpis ñawpaqtaqa imaynatachus chayta ruwanankuta nirqa (Mat. 10:5-14). Chantá may chhika runasta mikhuchinanpaq niraq milagrota ruwachkaspa, discipulosninman imaynatachus chay runasta tiyarachinankuta chantá mikhunata rakʼiranankuta nirqa (Luc. 9:12-17). Arí, Jesusqa, sutʼita maychus kaqtataq parlaspa paykunata wakichirqa. Apostolesqa, 33 watamanta qhipaman sumaqta willakunanpaq wakichirqanku, Jesús paykunata wakichisqanrayku, espíritu santop yanapayninrayku ima.

10, 11. ¿Imaynasmantá qharista qutuchakuypi ñawparinankupaq yanapakun?

¹⁰ Kay tiempopiqa, juk qhari Bibliamanta yachakuyta qallariptin, chiqa kaqmanta yachakuyta qallarin. Wakin kutispiqa, allinta ñawiriyta yachanankupaq yanapayta atinchik. Yachachisqanchikmanjinaqa, wak imaymanasmantawan yanapasunman. Tukuy tantakuykunaman riptinñaqa, ñawparinallanpaqpuni kallpacharina kanqa. Ichá willaq lluqsinanpaq, Diosmanta Parlayta Yachanapaq Tantakuypi umallirichinanpaq qillqachikunanpaq kallpacharisunman. Bautizakusqantawanqa, hermanos Tantakunapaq Wasita allinchananpaq wakichinkuman. Aswan qhipamanqa siervo ministerialjina llamkʼananpaq imastachus ruwanan kasqanta juk anciano sutʼinchanqa.

¹¹ Juk anciano bautizasqa hermanota imatachus ruwananta niptinqa, imaynatachus ruwananta kʼachamanta sutʼinchanqa. Chantapis imatachus juntʼanan kasqanta nillanqataq. Ancianoqa, chay hermano mana nisqankumanjina ruwaptin, mana usqhayllata mana wakichisqachu kasqanta yuyanqa. Astawanqa imaspichus kallpachakunan kasqanta, imaynatataqchus ruwanan kasqanta yuyarichinqa. Ancianosqa, juk hermano yanapachikusqanta, kusiywan sirvisqanta ima, reparaspa mayta kusikunku (Hech. 20:35).

“Yuyayniyoj runarí uyarin tukuy yuyaychaykunata”

12. ¿Imaraykutaq Jesuspa yuyaychasqan, discipulosninta yanapaq?

¹² Chantapis Jesusqa, discipulosninta sapa jukta necesitasqanmanjina maychus tiemponpitaq yuyaychaspa wakichirqa. Sutʼincharinapaq, Santiagowan Juanwanqa, samaritanos paykunata mana uyarisqankurayku janaqpachamanta nina qʼularpachinanpaq uraykamunanta mañayta munarqanku. Chayrayku Jesusqa paykunata kʼamirqa (Luc. 9:52-55). Wak kutipi Santiagowan, Juanwanqa, Jesuswan khuska kamachina tiyananpi kayta munarqanku. Chaytataq Jesusmanta mamanku mañakurqa. Chaywanpis Jesusqa chay iskaynin discipulosninwan parlarqa, nirqataq: “Pañaypi, lloqʼeypiwan tiyaykunaykichejtaqa mana noqamantachu. Chaytaqa Tatallay qoyta atin, pikunapajchus wakicherqa, chaykunaman”, nispa (Mat. 20:20-23). Cristoqa, sutʼita, allinninkupaq, Diospa yuyaychaykunasninmanjinataq yuyaychaq. Chantapis discipulosninta Diospa Palabran yuyaychasqanmanjina tʼukurinankuta yachachiq (Mat. 17:24-27). Jesusqa discipulosnin pantaq runas kasqankuta, nitaq tukuy imatachu ruwayta atisqankuta yacharqa. Paykunataqa mayta munakusqanrayku yuyaychaq (Juan 13:1).

13, 14. a) ¿Pikunataq yuyaychasqa kayta necesitanku? b) ¿Maykʼaqtaq ancianos juk hermanota yuyaychankuman?

¹³ Qutuchakuypi ruwanasta ruwayta munaq hermanoqa, Bibliap nisqanmanjina yuyaycharinankuta necesitan. Arí, Proverbios 12:15 nin: “Yuyayniyoj runarí uyarin tukuy yuyaychaykunata”, nispa. Juk wayna hermanoqa ajinapuni kasqanta repararqa, paytaq nin: “Ñuqaqa ni imapi pantasqayta yuyaq kani, chaywanpis juk anciano yuyaychariwasqan imallatapis maychus kaqllata qhawanaypaq yanapawarqa”.

 ¹⁴ Ancianos juk qhari wakin imasta mana allinta ruwasqanrayku mana ñawparichkasqanta reparanku chayqa, paykuna kikin llampʼu sunquwan yanapananku tiyan (Gál. 6:1). Wakin kutispi ancianosqa, juk hermanota ruwachkasqanta allinchananpaq ichá yuyaychananku kanqa. ¿Imatá ancianos juk hermano mana anchata kallpachakusqanta reparaspa ruwankuman? Diospa Reinonta sunqu kʼajaywan Jesús willasqanta, discipulosnintataq payjina ruwanankupaq kamachisqanta rikuchinkuman (Mat. 28:19, 20; Luc. 8:1-3). Juk hermano aswan allinpaq qhawasqa kayta munaptin, ¿imaynatá ancianos yanapankuman? Ichá, Jesús discipulosninta aswan allinpaq qhawasqa kay mana allinchu kasqanta yachachisqanmanta parlarinkuman (Luc. 22:24-27). Mana perdonayta atiqtarí, ¿imaynatá yanapankuman? Manuta mana perdonayta munaq kamachimanta rikchʼanachinata ukhuncharinkuman. Payqa jatun manunta perdonaptinkupis, kamachi masinta pisi manunta mana perdonayta munarqachu (Mat. 18:21-35). Ancianos yuyaychananku kaptinqa, usqhayllata yuyaychananku tiyan (Proverbios 27:9 ñawiriy).

“Ruwallaypuni”

15. ¿Imaynatá juk qharita familian qutuchakuypi astawan sirvinanpaq yanapan?

¹⁵ Juk hermanota qutuchakuypi achkha ruwanasta ruwananpaq, ancianospuni yanapananku kaptinpis, wakkunapis yanapallankumantaq. Sutʼincharinapaq, ñawparinanpaqqa, familianmanta kaqkunapis yanapananku tiyan. Chantá juk hermano ancianoña kaptinqa, warmin, wawasnin ima qutuchakuypi llamkʼanallanpaqpuni yanapanankuta necesitan. Arí, familian yanapaptinqa, qutuchakuypi ruwanasninta allinta juntʼayta atinqa. Chaytaq chay hermanota kusiywan ruwanasninta juntʼananpaq yanapanqa, qutuchakuymanta hermanospis chayta allinpaq qhawanqanku (Pro. 15:20; 31:10, 23).

16. a) ¿Pimantá kachkan juk hermano qutuchakuypi ñawparinanpaq? b) ¿Imaynatá juk qhari qutuchakuypi astawan ruwayta munasqanta rikuchin?

¹⁶ Chantá wak hermanos yanapayta atiptinkupis, pay kikin qutuchakuypi ñawparinan tiyan (Gálatas 6:4, 5 ñawiriy). Arí, qutuchakuypi wakkunata yanapanapaq, allinta willanapaq imaqa, mana siervo ministerialpunichu, nitaq ancianopunichu kana tiyan. Chaywanpis siervo ministerialjina chayri ancianojina qutuchakuypi llamkʼayta munaq hermanoqa, imatachus Biblia kamachisqanta juntʼananpaqraq kallpachakunan tiyan (1 Tim. 3:1-13; Tito 1:5-9; 1 Ped. 5:1-3). Chaypaqtaq imaspichus astawan kallpachakunan kasqanta qhawarikunan tiyan. Nisunman, Bibliata ñawirinqa, sapallanpi Bibliata ukhuncharinqa, allinta tʼukurinqa, sunqumantapacha Diosmanta mañakunqa, sunqu kʼajaywantaq Diosmanta willanqa. Ajinamantaqa, apóstol Pablo Timoteoman yuyaychasqanmanjina ruwachkanqa, pay nirqa: “Cheqan kajman  jina kawsaypi kallpakuspa, ruwallaypuni”, nispa (1 Tim. 4:7).

17, 18. ¿Imatá mana allin yuyaykunawan atipachikusqanrayku chayri ni ima tanqasqanrayku mana ñawparichkaq hermano ruwanman?

¹⁷ Chaywanpis juk hermano mana siervo ministerial chayri anciano kananpaqjinachu kasqanta yuyaptinqa, allin kanman Jehovawan, Jesuswan imastachus ñuqanchikrayku ruwasqankupi tʼukurinan. Arí, janaqpachapi kachkaq Tatanchikqa, “sapa pʼunchay llasa apayninchejta apaysiwanchej” (Sal. 68:19). Chayrayku Payqa, chay hermanota qutuchakuypi astawan ruwananpaq yanapanqa. Chantapis juk hermanotaqa, Diospa llaqtanpi achkha wakichisqa qharis necesitakusqanpi tʼukurisqan, siervo ministerialjina chayri ancianojina llamkʼayta munananpaq kallpachanqa. Ajinamantataq chay mana allin yuyaykunata atipananpaq kallpachakunqa. Chantapis mana allin yuyaykunata atipananpaqqa, Diosmanta mañakuchkaspa espíritu santota mañakunan tiyan. Imaraykuchus chayqa, sunqu tiyaykusqa kananpaq, saqra munayninwan mana atipachikunanpaq ima yanapanqa (Luc. 11:13; Gál. 5:22, 23). Jehovaqa chʼuwa sunquwan ñawparinankupaq kallpachakuqkunata bendicen, chaytataq chay hermanoqa yuyarinan tiyan.

¹⁸ Wakin bautizasqa qharistaqa, hermanosta yanapanankupaq ni ima tanqanchu. Chayrayku qutuchakuypi mana astawan ruwayta munaspa, ¿imatá ruwankuman? Apóstol Pablo qillqarqa: “[Diosqa] callpachashasunquichej [...] ruwayta munanayquichejpaj atinayquichejpajpis”, nispa (Fili. 2:13, Dios Parlapawanchej). Rikunchikjina Jehová wakkunarayku llamkʼananchikpaq tanqawanchik. Payqa mayqin cristianollatapis sirvinanpaq espíritu santonniqta kallpachayta atin (Fili. 4:13). Chantapis juk cristianoqa, maychus kaqta ruwananpaq Diospa yanapayninta mañakuyta atillanmanpuni (Sal. 25:4, 5).

19. ¿Imatataq Jehová “qanchis kurajkunata, pusaj sumachaj runastataj” sayarichinanta Bibliapi nisqan niyta munan?

¹⁹ Jehovaqa, aswan achkha qharista wakichinankupaq kallpachakuq ancianosta bendicen. Chantá yanapachikuq hermanosta, nisunman qutuchakuypi astawan llamkʼayta munaqkunata allillanpaqtaq qhawan. Bibliapiqa nin “qanchis kurajkunata, pusaj sumachaj runastataj” Jehová sayarichinanta, nisunman llaqtanta qhawanankupaq wakichisqa qharista (Miq. 5:5). Achkha hermanosta wakichikuchkasqanmanta, paykunataq Jehovata jatunchanankupaq tukuy atisqankuta llampʼu sunquwan ruwanankupaq kallpachakuchkasqankumanta mayta kusikunchik.

¿Imatá kutichiwaq?

• ¿Imaynatá Jesús discipulosninta astawan ruwanankupaq wakichirqa?

• ¿Imaynatá ancianos Jesusjina, qharista qutuchakuypi sirvinankupaq yanapankuman?

• ¿Imaynatá juk qharita familian qutuchakuypi ñawparinanpaq yanapan?

• ¿Imatá juk qhari pay kikin qutuchakuypi astawan ruwayta munasqanta rikuchinanpaq ruwanman?

[Tapuykuna]

[31 paginapi dibujos/fotos]

¿Imaynatá Bibliamanta yachakuqta ñawpariyta munaptin wakichisunman?

[32 paginapi dibujo/foto]

¿Imaynatá qharis qutuchakuypi astawan ruwayta munasqankuta rikuchinku?