Ir al contenido

Ir al índice

Runasta puñuymanta rijchʼarinankupaj yanapana

Runasta puñuymanta rijchʼarinankupaj yanapana

Runasta puñuymanta rijchʼarinankupaj yanapana

“Tiempota allinta reparaspa. Yachanchej puñuymanta rijchʼarina horaña kasqanta.” (ROM. 13:11.)

¿SUTʼINCHAYTA ATIWAJCHU?

¿Imaraykutaj cristianos, Diospa munayninta ruwaypi rijchʼarisqas kananchej tiyan?

¿Imaraykutaj cristianos allinta uyariyta, sumajta qhawariyta ima yachananchej tiyan?

¿Imaraykutaj willashaspa kʼachas kananchej may sumaj?

1, 2. ¿Ima laya puñuymantataj ashkha runas rijchʼarinanku tiyan?

SAPA wata ashkha runas, autota apaykashaspa puñuyta chʼutusqankurayku wañunku. Wakintaj pʼunchayta jatarisqankurayku chayri llankʼaypi puñurparisqankurayku llankʼayninkumanta wijchʼuchikunku. Chaywanpis Diospa munayninta ruwaypi puñurpayqa, aswan mana allinman chayachin. Chayrayku Biblia nin: “Kusikuyniyojmin mana puñuspa qhawajqa”, nispa (Apo. 16:14-16).

2 Kay tiempopi, Jehovaj jatun pʼunchaynin qayllitapiña kashajtinpis, runas puñusqa jina kashanku. Llulla religionta kamachejkunamanta wakenqa, iglesiasninkumanta kajkunata, “wañusqata puñojkunawan” kikinchanku. ¿Imaynatá uj runa Diospa munayninta ruwaypi puñurpanman? ¿Imaraykú cheqa cristianos rijchʼarisqas kananku tiyan? ¿Imaynatá runa masinchejta chay jina puñuymanta rijchʼarinankupaj yanapasunman?

¿IMAYNATÁ UJ RUNA DIOSPA MUNAYNINTA RUWAYPI PUÑURPANMAN?

3. ¿Imaynataj Diospa munayninta ruwaypi puñoj runas kanku?

3 Puñusqa kajkunaqa, mana imatapis ruwayta atinkuchu. Diospa munayninta ruwaypi puñurpajkunarí, ashkha ruwanasniyoj kanku, chaywanpis mana Diospa munayninta ruwaypichu. Paykunaqa sapa pʼunchay ruwanasninkumanta llakikunku, chayri sonqonkuta kusichiyta, rejsisqa kayta, kapuyniyoj kayta imalla maskʼanku. May chhika ruwanasniyoj kasqankoqa, Dioswan masichakuymanta mana interesakusqankuta rikuchin. Diospa munayninta ruwaypi rijchʼarisqa kajkunarí, “qhepa pʼunchaykunapi” kausashasqanchejta reparanku. Chayrayku Diospa munayninta ruwaypi, tukuy tiemponkuta churanku (2 Ped. 3:3, 4; Luc. 21:34-36).

4. ¿Imaraykutaj “ama chay ujkuna jinaqa puñunachu” nisqa yuyaychayta kasukunapuni tiyan?

4 (1 Tesalonicenses 5:4-8 leey). Kaypeqa, apóstol Pablo hermanosninta “ama ujkuna jinaqa puñunachu” nerqa. ¿Imatá niyta munasharqa? Ñaupajtaqa, Diospa kamachiykunasninta mana kasukuspa, puñusqa jina kashasunman. Chantapis, mana kasukojkunata Dios chinkachinan pʼunchay, karupiraj kasqanta yuyaspa puñusqallataj kashasunman. Chayrayku sajra runaspa yuyasqankuwan, ruwasqankuwan ima, ama chimpachikunachu.

5. Diospa munayninta ruwaypi puñusqa jina kajkuna, ¿imaynataj kanku?

5 Wakenqa cuentata mañananpaj, Dios mana kasqanta yuyanku (Sal. 53:1). Wakintaj Dios runasmanta mana interesakusqanta yuyaspa, nillataj Diosmanta interesakunata ninku. Wakinkunataj Diospa amigosnin kanapaj, ima iglesiallamanpis rina kasqanta ninku. Chay runasqa Diospa munayninta ruwaypi puñusqa jina kashanku, rijchʼarinankutaj tiyan ¿Imaynatá yanapasunman?

NOQANCHEJPIS RIJCHʼARISQA KANA

6. ¿Imaraykutaj rijchʼarisqapuni kananchej tiyan?

6 Wajkunata rijchʼarichinapajqa, noqanchej kikin rijchʼarisqa kananchej tiyan. ¿Imamantá parlashanchej? Bibliaqa, Diospa munayninta ruwaypi puñuyta, “laqhayaypa ruwanasnin[wan]” khuskachan, nisunman machaykunawan, imaymana millay kausaywan, mana pʼenqayniyoj ruwaykunawan, churanakuykunawan, envidianakuywan ima (Romanos 13:11-14 leey). Chay ruwaykunata qhesachay, mana atikullanchu. Chayrayku sumaj rijchʼarisqapuni kana. Autota apaykachaj mana puñurparinanta yuyan chayqa, kausayninta wañuy pataman churan. Diospa munayninta ruwaypi puñurpariy, wañuyman apasqanta, ¡astawanraj yuyarikunanchej tiyan!

7. ¿Imataj kanman willanchej chaypi runas manaña uyarinawanchejta yuyajtinchej?

7 Sutʼincharinapaj, willanchej chaypi runas allin willaykunata wiñaypaj qhesachasqankuta yuyasunman (Pro. 6:10, 11). Ichapis nisunman: “Ni pi allinta uyariwanqachu chay, ¿imapajtaj yanapayta munaspa mana kajta tiempoyta usuchisajri?”, nispa. Arí, ashkhas mana uyariyta munawanchejchu, chaywanpis kausayninku, yuyasqanku ima tijrakunman. Wakenqa rijchʼarispa, Bibliaj yachachiykunasninta japʼikunku. Noqanchejtaj rijchʼarisqallapuni kaspaqa, paykunata yanapayta atisun, ichapis Reinomanta uyarinankupaj jina, waj jinasmanta willaspa. Rijchʼarisqa kananchejqa, imaraykupunichus willayninchej may allin kasqanta yuyarikunanchejmanta kashan.

¿IMARAYKUTAJ WILLAYNINCHEJ MAY ALLINPUNI?

8. ¿Imaraykutaj cristiano willayninchej may allin?

8 Runas uyariwajtinchejpis manapis, kayta yuyarikuna: willayninchejqa Jehovata jatunchan, munaynin juntʼakunanpajpis yanapan. Diosqa tumpamantawan, allin willaykunata mana kasukojkunata juchachanqa, uyarisqankuman jinataj juchachasqa kanqanku (2 Tes. 1:8, 9). Chantá “cheqan kajta ruwajkuna, sajrata ruwajkunapis” wañuymanta kausarimunanku kajtin, allin willaykunata mayta willasqanchej, qhasilla kasqanta yuyaspa pantasunman (Hech. 24:15). Diospa Palabranqa cabras jina juzgasqa kajkuna, “wiñay ñakʼariyman” rinankuta nin, nisunman chinkayman. Willayninchejqa Diospa khuyakuyninta rikuchin, imaraykuchus runas kausayninkuta tijraspa, “wiñay kawsay[ta]” tarinankupaj yanapan (Mat. 25:32, 41, 46; Rom. 10:13-15). Mana willajtinchej, ¿imaynatá runas kausayninkuta salvaj willayta uyarinkuman?

9. ¿Imaynatá allin willaykunata willasqanchej yanapawanchej, wajkunatapis yanapan?

9 Allin willaykunata willasqanchejqa, noqanchejtapis yanapawanchej (1 Timoteo 4:16 leey). Jehovamanta, Reinonmanta ima parlasqanchej, creeyninchejta, Diosta munakusqanchejta ima, ¿kallpachasqanta reparanchejchu? ¿Nichu kʼacha kaykunata rikuchinapaj yanapawanchej? ¿Manachu runasman willaspa, Diosta yupaychashasqanchejta yachaspa kusikunchej? Ashkha cristianosqa, cheqa kajta waj runasman yachachispa mayta kusikunku. Imajtinchus Diospa espiritunpa yanapayninwan kausayninkuta tijrachisqankuta rikunku.

WILLASHASPA ALLINTA QHAWARINA

10, 11. a) ¿Imaynatá Jesús, Pablo ima allinta qhawariyta yachasqankuta rikucherqanku? b) ¿Imastataj qhawarisunman aswan allinta willananchejpaj?

10 Willayninchejta runas uyarinankupajqa, imaymanamanta yanapayta atisunman. Chayrayku cristianosqa allinta qhawariyta yachananchej tiyan. Jesustaj imaynatachus ruwanata yachachiwarqanchej. Payqa juntʼa runa kasqanrayku, uj fariseo sonqollanpi yuyasqanta, juchasapa warmi tukuy sonqo pesachikusqanta, wajcha viuda tukuy kapuyninta churasqanta ima repararqa (Luc. 7:37-50; 21:1-4). Chayraykutaj runasta, necesitasqankupi yanapayta atej. Chaywanpis Diospa kamachisnenqa, allinta qhawariyta yachanapaj, mana juntʼa runaschu kananchej tiyan. Apóstol Pablomanta yachakusunman. Payqa runas willayninta uyarinankupaj, imaynachus kasqankuman jina tukorqa, ajinamanta tukuy laya runasman chayarqa (Hech. 17:22, 23, 34; 1 Cor. 9:19-23).

11 Jesús jina, Pablo jina ima ruwaspaqa, runas uyarinawanchejpaj imaynatachus willananchejta reparasun. Sutʼincharinapaj, piwanpis parlashaspa maymantachus kasqanta, imaschus interesasqanta, imaynachus familianpi kausakusqanta ima yachanapaj allinta qhawarina. Ichapis imatachus ruwashasqanta rikuspa, chaymanta parlarisunman.

12. ¿Imaraykutaj willaypi kashaspa, llankʼanchej chay hermanowan parlasqanchejta allinta qhawarikunanchej tiyan?

12 Allinta qhawarejqa, waj imaspi mana yuyananpaj kallpachakun. Noqanchejwan llankʼaj hermanowan, willaypi kashaspa parlareyqa kallpachawasunman. Chaywanpis, vecinosninchejwan parlaj risqanchejta ama qonqanachu (Ecl. 3:1, 7). Chayrayku, wasimanta wasi rishaspa iskayninchej parlaspa qhepakunanchejqa, mana allinchu kanman. Uyariyta munaj runasman imatachus ninanchejmanta parlareyqa, waj imaspi mana yuyanapaj yanapawasun. Willayman celularta apay allin kajtinpis, runaswan parlashajtinchej pantachinawanchejta, mana saqenachu.

RUNASMANTA INTERESAKUNA

13, 14. a) ¿Imaynatataj imachus uj runata llakichisqanta yachasunman? b) ¿Imaynasmantataj willaypi runas uyarinawanchejpaj jina parlasunman?

13 Rijchʼarisqas, wakichisqastaj kaj cristianosqa runasta allinta uyarinku. Willanchej chaypi, imaschus llakichisqanmanta willarinawanchejpaj, ¿imamantataj runasta tapusunman? ¿Ashkha religiones kasqanchu, sajra ruwaykuna yapakusqanchu chayri gobiernos mana allinta kamachisqankuchu llakichin? Tukuy laya kausajkuna imayna ruwasqachus kasqankumanta parlaspa, chayri Bibliaj yuyaychaykunasnin may sumaj kasqanta rikuchispa, ¿Diosmanta yachakuyta munanankupaj yanapasunmanchu? Casi tukuy runas, Diospi mana creejkunamanta wakinpis, oracionmanta parlayta munanku. Paykunaqa, ¿pipis uyariwanmanchu?, nispa tapukunku. Wakintaj, Dios tukuy mañakuykunatachus manachus uyarisqanta, uyarinanpaj imatachus ruwanankuta ima tapukunku.

14 Unaytaña willajkunata qhawarispa, aswan sumajmanta runaswan parlayta qallarisunman. Tukuy imata yachayta munaspa jina, chayri tapukipaspa jina mana parlanankupaj, imatachus ruwasqankuta qhawarina. ¿Imaynatataj parlayninkuwan, imayna uyatachus churasqankuwan runasmanta interesakusqankuta rikuchinku? (Pro. 15:13.)

KʼACHA KAYWAN, ALLIN YUYAYWAN IMA YANAPANA

15. ¿Imaraykutaj willashaspa kʼachaspuni kananchej tiyan?

15 ¿Miskʼi puñuymanta rijchʼarichinawanchejta munasunmanchu? Wakenqa ujllata rijchʼarichejtinku phiñakunku, chayrayku allinllamanta rijchʼarichiy aswan allin. Runastapis puñuymanta jina rijchʼarichinapaj, kikillantataj ruwananchej tiyan. Sutʼincharinapaj, pillapis wasinman rejtinchej phiñakojtenqa, aswan allin kanman imaynachus sientekusqanta entiendenapaj kallpachakuy, sutʼita niwasqanchejmanta agradecekuy, kʼachamanta ripuy ima (Pro. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24). Kʼachas kasqanchejrayku, ichapis qhepanpi waj hermano rejtin uyarenqa.

16, 17. ¿Imaynatataj willaypi allin yuyayniyoj kasqanchejta rikuchisunman?

16 Wakin kutispeqa, runas “amallaraj, religionniyojña kani” chayri “mana chaymanta uyariyta munanichu” nispa niwanchej, manaña parlananchejta yuyasqankurayku. Chaywanpis, kʼachamanta, allin yuyaywan ima, willayninchejta uyarinankupaj jina uj tapuyta ruwaspa, paykunawan parlarillasunmanpuni (Colosenses 4:6 leey).

17 Wakin kuteqa, pillapis ashkha ruwanasniyoj kashasqanta niwajtinchej, ripunanchej allin kanman. Wakin kutitaj, tʼukurinanpaj jina pisillata parlarisunman. Wakin hermanosqa niraj uj minutopi Bibliata kichariyta, uj versiculota leeripuyta, uj tapuyta ruwayta ima yachanku. Waj kutispitaj allinta wakichikuspa, runas astawan yachakuyta munanankupaj yanapanku. Chayraykutaj runaswan tumpatawan parlarinku. ¿Manachu noqanchejpis wakin kuti jinata ruwasunman?

18. ¿Imaynatataj mayllapipis kashaspa aswan sumajta willasunman?

18 Sapa pʼunchay ruwanasninchejpeqa runaswan tinkunchejpuni. Mayllapipis kashaspa willanapaj wakichisqa kaspaqa, runas allin willaykunata uyarinankupaj yanapasunman. Ashkha hermanos, bolsillonkupi chayri bolsankupi, ima publicaciontapis apakunkupuni. Pillawanpis parlarinankupaj jina kajtin, Bibliamanta uj textopi tʼukurinkuña. Chantapis superintendente de servicio nisqata, chayri qotuchakuyninchejmanta precursoresta yuyaycharinawanchejta nisunman.

FAMILIARESNINCHEJTA ALLINLLAMANTA RIJCHʼARICHINA

19. ¿Imaraykutaj familiaresninchejta yanapayta munaspa mana saykʼunanchejchu tiyan?

19 Tukuypis, sonqomantapacha familiaresninchej allin willaykunata japʼikunankuta munanchej (Jos. 2:13; Hech. 10:24, 48; 16:31, 32). Ñaupajta mana uyariyta munawasqanchejrayku, niña paykunaman willayta munasunmanchu. Ichapis imata ruwajtinchejpis chayri nejtinchejpis nipuni yuyayninkuta tijrachinankuta yuyasunman. Chaywanpis ichá llakiypi rikukusqankurayku, manaña ñaupajta jinachu yuyankuman. Chayri cheqa yachachiymanta aswan sumajta sutʼinchayta atisqanchejrayku, uyariwasunman.

20. ¿Imaraykutaj familiaresninchejpa sonqonkuta mana nanachispalla parlananchej tiyan?

20 Familiaresninchejtaqa, sonqonkuta mana nanachispalla parlarinanchej tiyan (Rom. 2:4). Imaynatachus willashaspa runaswan kʼachamanta parlanchej, ajinallatataj. Arí, kʼachamanta, jatunpaj qhawaspataj parlapayana. Mana anchata parlaspalla, cheqa kajta rejsisqanchej mayta yanapawasqanchejta rikuchina (Efe. 4:23, 24). Jehová kausayninchejpi mayta yanapawasqanchejta, allinninchejpaj yachachiwasqanchejta ima reparanankupaj jina kausakuna (Isa. 48:17). Cristianos jina kausakusqanchejta rikunanku tiyan.

21, 22. Familiaresninchejta yanapanapaj kallpachakunallapuni kasqanta, uj hermanaj kausayninmanta parlaspa sutʼinchay.

21 Kunallanraj uj hermana qhelqamorqa: “Chunka kinsayoj wauqesniyman, ñañasniyman ima, nisqaywantaj, ruwasqaywantaj willallanipuni. Sapa wata tukuyninkuman qhelqanipuni. Chaywanpis 30 watasta noqalla familiaymanta Jehovamanta sutʼinchaj karqani”, nispa.

22 Hermana nillarqapuni: “Uj pʼunchay, telefononejta karupi tiyakoj ñañayta wajyarqani. Payqa wasinman chayaj willaj hermanota, Bibliamanta yachachinanpaj mañasqanta niwarqa, paytaj ni jaykʼaj risqachu. Noqa yanapayta munasqayta nejtiytaj, pay niwarqa: ‘Yapis, chaywanpis ni jaykʼaj religionniykiman yaykusajchu’ nispa. ¿Imatapunitaq Biblia yachachin?, nisqa librota apachisqaytawan sapa kuti wajyaj kani, paytaj librota ni qhawarillasqapischu. Chayrayku libronta kicharinanta nispa, telefononejta 15 minutosta jina leerqayku, wakin textosmantapis parlarerqayku. Uj mashkha kutitawan wajyasqaymanta, niña 15 minutosllatachu estudiayta munarqa. Chantataj estudianaykupaj pay wajyamuyta qallarerqa. Wakin kuteqa ancha sutʼiyaytañataj, niraj jatarishajtiy chayri uj pʼunchaypi iskay kutita wajyamoj. Watanmanqa bautizakorqa, watanmantaj precursora kayta qallarerqa”.

23. ¿Imaraykutaj runasta Diospa munayninta ruwaypi puñushasqankumanta rijchʼarichinapaj mana saykʼunachu?

23 Runasta, Diospa munayninta ruwaypi puñushasqankumanta rijchʼaricheyqa mana atikullanchu, allinta yuyaychakuspa chayta ruwana. Chaywanpis, ashkha llampʼu sonqo runasraj willayninchejta allinta uyarishanku. Sapa killataj 20.000 runasmanta astawan bautizakunku. Chayrayku Pablo, tiemponmanta Arquipoman yuyaychasqanta kasukuna, pay nerqa: “Imatachus Señormanta ruwana japʼisqaykita juntʼay tukuychanaykikama”, nispa (Col. 4:17). Qhepan yachaqanaqa, usqhayllata runasman willay, imachus niyta munasqanta entiendenapaj yanapawasun.

[Tapuykuna]

[13 paginapi recuadro]

¿IMAYNATÁ RIJCHʼARISQAS KASUNMAN?

▪ Diospa munayninta ruwaypi tiempoykita churay

▪ Laqhayaypa ruwaykunasninmanta ayqey

▪ Diospa munayninta ruwaypi puñurpayta atisqaykita, ama qonqakuychu

▪ Willanki chaypi runasmanta allin kajtapuni yuyay

▪ Waj jinasmantañataj willay

▪ Willayniyki imaraykuchus may allin kasqanta, ama qonqaychu