Casado kausayqa Diospa regalon ¿jatunpajchu qhawanki?

“Tata Diosqa munallachuntaj watejmanta casarakuspa kʼacha kawsayta tarinaykichejta qosaykichejwan khuska.” (RUT 1:9, 10.)

KUTICHIYKUNASNINTA MASKʼAY

¿Imaraykutaj ñaupa tiempomanta Diospa kamachisnin casarasqa kausayta sumajpaj qhawasqankuta nisunman?

¿Imaraykutaj piwanchus casarakuyta ajllasqanchejpi Jehová interesakusqanta nisunman?

¿Bibliaj mayqen yuyaychaykunasnintataj casarasqa kausaymanta kasukuyta yuyanki?

1. ¿Imaynataj Adán sientekorqa warmiyoj kasqanmanta?

ADÁN jinata nerqa: “Kayqa kikin tulluymanta, kikin aychaymanta, kaypa sutintaj kanqa warmi, imaraykuchus Diosqa payta qharimanta ruwasqa”, nispa (Gén. 2:23). Adanqa, kʼacha warmisitata Jehová ruwapusqanrayku may kusisqa kasharqa. Jehovaqa, Adanta sinchʼita puñurparichispa ujnin wajtanmanta chay warmita ruwaporqa. Adanqa warminta suticharqa Eva sutiwan, Diostaj paykunata casaracherqa. Eva Adanpa ujnin wajtanmanta ruwasqa kasqanrayku, kay tiempomanta ni mayqen qhariwarmi jina, aswan ujchasqa karqanku.

2. ¿Imaraykutaj qhariswan warmiswan sonqosninkuta suwanakunku?

² Jehová may yachayniyoj kasqanrayku, runasta munanakuyta atinankupaj jina ruwarqa, chayrayku qhariswan warmiswan sonqosninkuta suwanakunku. Uj enciclopedia nin: “Qhariwan warmiwan casarakuspaqa munanakusqanku, qhariwarmi jina puñuykuyta munasqanku ima wiñaypaj kananta suyanku”, nispa (The World Book Encyclopedia). Chaytaj Jehovata yupaychajkunapi rikukunpuni.

CASADO KAUSAYMANTA AGRADECEKORQANKU

3. ¿Imaynamantá Isaac warmita tarerqa?

³ Abrahamqa casarasqa kausayta jatunpaj qhawarqa. Chayrayku wawan Isaacpaj Diosta yupaychaj warmita maskʼanpunanpaj, aswan kuraj kamachinta Mesopotamiaman kacharqa. Kamachenqa Diosmanta mañakorqa, Diostaj uyarerqa. Jinamanta Rebecaqa Isaacpa munasqa warmin karqa, Diospa munayninman jina Abrahampa miraynin mana chinkananpajtaj yanaparqa (Gén. 22:18; 24:12-14, 67). Chay, ¿pitawanpis kʼaskanachiy allin kasqantachu rikuchin? Mana.  Ni pi mañakojtillan chayta ruwayqa, mana allinchu. Kay tiempopeqa piwanchus casarakunanta sapa uj ajllakun. Diosqa mana pipajpis warmita chayri qosata maskʼapunchu. Chaywanpis uj cristiano chaypaj chayri waj imaspaj yanapata mañakojtin, espíritu santonwan yanapan (Gál. 5:18, 25).

4, 5. ¿Imaraykú Sulamitawan uj ovejerito waynuchuwan mayta munanakusqankuta nisunman?

⁴ Ñaupa tiempomanta kʼacha sipas Sulamitaqa, wajkuna Salomonpa ashkha warmisninmanta ujnin kananpaj tanqanankuta, mana munarqachu. Paykunaman nerqa: “Jurachiykichej ama munakuyniyta noqapi rijchʼarichinaykichejpaj, sonqollaymanta munakuyniy llojsimunankama”, nispa (Cant. 8:4, NM). Sulamitawan, uj ovejerito waynuchuwan, mayta munanakorqanku. Sulamitaqa llampʼu sonqowan kayta nerqa: “Noqaqa Saron vallemanta rosa tʼika kani, pampasmanta lirio tʼika”, nispa. Chay waynuchutaj nerqa: “Imaynachus khishkas chawpipi lirio tʼika kashan, ajinallataj munasqetaypis sipaskunaj chawpinkupi kashan”, nispa (Cant. 2:1, 2). Arí, paykunaqa mayta munanakorqanku.

⁵ Sulamitawan chay waynuchuwanqa, tukuy imamanta astawan Jehovata munakorqanku. Chayrayku casado kausayninku sumaj sayasqa kanman karqa. Sulamita, munasqetanman nerqa: “Sonqoykiman apaykuway ari, makiykipi ñitʼisqa señalta jina. Munakoyqa wañuy jina atiyniyoj. Celosakoyqa mana atipana ukhu pacha jina. Munakoyqa nina brasas jina kʼajarin, sinchʼi nina larway jina. Ashkha yakuspis munakuytaqa mana thasnunmanchu, nillataj mayu yakuspis chinkachinmanchu. Sichus uj runa kapusqanwan munakuyta rantiyta munanman chayqa, cheqamanta chay runaqa pisipaj qhawasqa kanman”, nispa (Cant. 8:6, 7). ¿Manachu Diospa kamachisnin qosankumanta chayri warminkumanta kikillantataj suyananku tiyan?

DIOSQA AJLLASQANCHEJMANTA INTERESAKUN

6, 7. ¿Imataj rikuchin casarakunanchejpaj pitachus ajllasqanchejmanta Dios interesakusqanta?

⁶ Jehovaqa, casarakunanchejpaj pitachus ajllasqanchejmanta interesakun. Canaanpi runasmanta parlaspa, israelitasman kayta kamacherqa: “Ama paykunawan aylluchanakunkichejchu. Ama casarachinkichejchu churisniykichejta ususisninkuwan, nitaj ususisniykichejta churisninkuwan. Manachayqa paykunaqa wawasniykichejta Tata Diosmanta karunchachinkuman waj dioskunata yupaychachispa. Chaytachus ruwankichej chayqa, Tata Diospa sinchʼi phiñakuynin pataykichejpi kanqa ujllapi chinkarparichinasuykichejpaj”, nispa (Deu. 7: 3, 4). Chaymanta unayninman sacerdote Esdras nerqa: “Qankunaqa Diosta wasanchaspa, waj llajtayoj warmiswan casaraykorqankichej, ajinamanta Israelpa juchanman yapaykuspa”, nispa (Esd. 10:10). Apóstol Pablotaj cristiano hermanosninman qhelqarqa: “Casarasqa warmeqa qosan kawsanankamaqa mana wajwan kayta atinchu. Qosan wañupojtinrí, atin casarakuyta piwanchus munasqanwan; chaywampis creejpuni kanan tiyan”, nispa (1 Cor. 7:39).

⁷ Jehovaj kamachin mana creyentewan casarakuspaqa, Diosta mana kasukushanchu. Esdraspa tiemponmanta israelitasqa “waj llajtayoj warmiswan casarayk[uspa]” mana cheqa sonqoschu karqanku. Noqanchejqa Diospa Palabranpi sutʼita nisqanta mana pisipaj qhawasunmanchu (Esd. 10:10; 2 Cor. 6:14, 15). Uj cristiano, Jehovata mana yupaychaj runawan casarakun chayqa, niña allinpaj qhawasqachu, nitaj Jehová casado kausayta rikhurichisqanta jatunpaj qhawanchu. Bautizasqa kashaspa chayta ruwasqanrayku, cristiano ruwaykunasninta niña ruwayta atinmanchu. Chantá “Jehová yachashaspa mana kasuykichu, jinapis bendeciway ari”, nispa Diosmanta mañakunanpis mana allinchu kanman.

 JANAJ PACHAPI KAJ TATANCHEJ ASTAWAN YACHAN

8. ¿Imaraykutaj casarakuspa Jehovaj kamachiykunasninta kasukuna? Sutʼinchay.

⁸ Kaypi tʼukuriy: uj aradota ruwayta yachayta munanchej chayqa, ruwayta yachajta tapurikuy aswan allin kanman. Imaraykuchus payqa, imaynatachus ruwayta allinta yachachiwasunman. Sapallanchejmanta ruwayta munasunman chay, ¿imataj kanman? Ichapis mana ruwayta atisunchu chayri ni allinchu llojsiwasun. Ajinallataj, casarakuspa kusisqa kausakuyta munanchej chayqa, Jehovaj kamachiykunasninta kasukunanchej tiyan. Imajtinchus Pay casado kausayta ruwarqa.

9. ¿Imaraykutaj Jehová casado kausayta rikhuricherqa?

⁹ Jehovaqa runasmanta, casado kausaymanta ima tukuy imata yachan. Payqa, jinata nerqa: “Miraychej, kay pachaman juntʼaychej”, nispa. Chayrayku runasta, qhariwarmi jina puñuykuyta munanankupaj jina ruwarqa (Gén. 1:28). Chantapis sapitalla kaspa imaynachus sientekusqanchejta yachan, chayrayku niraj ñaupaj kaj warmita ruwashaspa nerqa: “Mana allinchu runaqa sapallan kanan. Paywan kanampaj, uj yanapajta ruwapusaj”, nispa (Gén. 2:18). Jehovaqa casarakojkuna kusisqa kausakunankutapis yachan (Proverbios 5:15-18 leey).

10. Casarasqa kajkuna, ¿ima yuyaychaykunatataj qhariwarmi jina puñuykuymanta yuyarikunanku tiyan?

¹⁰ Adán juchata herenciata jina saqewasqanchejrayku, mana mayqen qhariwarmipis ni imapi pantajqa kanchu. Chaywanpis Jehovaj casarasqa kamachisnenqa, Palabranman jina kausakuspa kusisqa kayta atinku. Sutʼincharinapaj, Pabloqa qhariwarmi jina puñuykuymanta yuyaychaykunata qorqa (1 Corintios 7:1-5 leey). Bibliaqa mana ninchu qhariwarmi jina puñuykuy, wawasniyoj kanallapaj kasqanta. Astawanpis iskayninku sonqo juntʼasqa kanankupaj, imatachus ruwanankuta juntʼanankupaj ima yanapan. Chaywanpis Diosqa, millay ruwaykunata juchachan. Chayrayku casarasqa cristianosqa, chayta juntʼaspa kʼachamanta munakuyninkuta rikuchinakunanku tiyan. Chantapis Jehová mana allinpaj qhawasqan ruwaykunata qhesachananku tiyan.

11. ¿Ima bendicionestataj Rut japʼerqa Diospa munayninman jina ruwasqanrayku?

¹¹ Casarasqa kausayqa kusiyta tarinapaj, mana llakiyta tarinapajchu, nitaj sonqo pʼakisqa kanapajchu. Cristianoj wasinpeqa samarikuy, sonqo tiyaykuy ima kanan tiyan. Kinsa waranqa watas ñaupajta imachus kasqanpi tʼukurina. Noemí, ñojchʼasnin Orfá, Rut ima viudas karqanku. Noemiqa, kinsantinku Moabmanta Judaman  rishajtinku ñojchʼasninta llajtankuman kutipunankuta nerqa. Ruttaj Diosman cheqa sonqo kasqanrayku, paywan qhepakorqa, ajinamanta “Israelpa Señornin Tata Dios, pejpa lijrasnin urapichus pakakorqa [...], chaymin allin kajta qop[orqa] tukuy ruwasqa[snin]manta” (Rut 1:8, 9; 2:11, 12). Rutqa casarasqa kausayta sumajpaj qhawasqanrayku, machuyasqa Boozwan casarakorqa, pichus Diospa kamachin karqa. Rutqa mosoj pachapi kausarimuspa, paypa mirayninmanta Jesucristo jamusqanta yachaspa, ¡maytachá kusikonqa! (Mat. 1:1, 5, 6; Luc. 3:23, 32.) Payqa Diospa munayninman jina ruwasqanrayku, ashkha bendicionesta japʼerqa.

CASARASQAS KUSISQA KAUSAKUNANKUPAJ ALLIN YUYAYCHAYKUNA

12. ¿Maypitaj casarasqa kausaymanta sumaj yuyaychaykunata tarisunman?

¹² Jehovaqa, casarasqa kausayta rikhurichisqanrayku, casarasqasman kusisqa kausakunankupaj imatachus ruwanankuta nin. Ni pi Pay jinaqa chay jinata yachanchu. Bibliaqa cheqatapuni parlan, chayrayku sumajta wajkunata yuyaychanapaj, Bibliaj nisqanman jinapuni ruwana. Sutʼincharinapaj, Dios yuyaychasqanman jina apóstol Pablo kayta qhelqarqa: “Sapa uj munakuchun warminta pay kikinta jina. Warmipis qosanta jatumpaj qhawachun tukuy imapi”, nispa (Efe. 5:33). Wiñay tukusqa cristianoqa chay rimaykunata sumajta entienden. Chaywanpis, ¿kasukonqachu? Casarasqa kausayta jatunpaj qhawan chayqa kasukonqa. *

13. ¿Imastaj kanman casarasqas 1 Pedro 3:7 versiculopi yuyaychasqanta mana kasukojtinku?

¹³ Cristiano qosaqa, munakuywan warminta qhawanan tiyan. Pedroqa, jinata qhelqarqa: “Qosas sapa ujpis warmiykichejwan kawsakuychej, warmi kasqampi yuyaspa. Paykunata sumajpaj qhawaychej, pʼakikoj vaso jina kasqankurayku, qankunawan khuska wiñay kawsay herenciayoj kasqankuraykutaj. Ajinaqa Diosmanta mañakusqaykichejpis mana jarkʼasqachu kanqa”, nispa (1 Ped. 3:7). Uj qosa, Bibliaj yuyaychaykunasninta mana kasukunchu chayqa, mañakuyninta Jehová mana uyarinmanchu. Dioswan masichakusqankupis mana allinman tukunman. Chayraykutaj chʼajwas, maqanakuykuna, phiñanakuykuna ima kanman.

14. ¿Imaynatataj sumaj warmi familianpi kusiy kausay kananpaj yanapan?

¹⁴ Diospa Palabranwan, espíritu santonwan ima pusachikoj warmeqa, wasinpi sonqo tiyasqa kausay, kusiy ima kananpaj mayta yanapan. Diosta manchachikoj qosataj tukuy imapi warminpa allinninta maskʼanqa. Warmintaj munachikuyta munaspa, qosan astawan munakunanpaj jina kʼacha kaykunata rikuchin. Proverbios 14:1 nin: “Yachayniyoj warmeqa familianta pataman oqharin; wampu warmirí makisnillanwantaj paykunata pierdechin”, nispa. Munakuyniyoj, yuyayniyoj ima kaj warmeqa, familian allinta, kusisqataj kausakunanpaj yanapan. Chantapis casarasqa kausayta uj regalota jina jatunpaj qhawasqanta rikuchin.

15. ¿Ima yuyaychaytataj Efesios 5:22-25 versiculospi tarinchej?

¹⁵ Casarasqa kajkunaqa, imaynatachus  Jesús qotuchakuyta qhawarqa, kikillantataj ruwananku tiyan. Ajinamanta casarasqa kausaymanta agradecekusqankuta rikuchinku (Efesios 5:22-25 leey). Chantapis mayta munanakoj cristianosqa ni saqenkuchu, jatunchakuy, wawas jina phiñarikuspa mana parlapanakuy chayri waj imas, casarasqa kausayninkuta mana allinman tukuchinanta. Ajinamanta ashkha bendicionesta japʼinku.

AMA PIPIS TʼAQACHUNCHU

16. ¿Imaraykutaj wakin cristianos solteroslla qhepakunku?

¹⁶ May chhika runas, casarakuypi maykʼajllapis yuyankupuni. Jehovaj wakin kamachisnenqa solteroslla qhepakunku. Paykunapaj jina warmita chayri qosata mana tarisqankurayku chayri mana Jehová nisqanman jinachu kasqanrayku. Wakintaj casarakuypi ni yuyallankupischu, chayrayku casarasqa kausaypi ima llakiykunachus kasqanta mana rikuspa, Jehovapaj astawan llankʼanku. Chaywanpis soltero kajkunaqa, Jehová kamachisqanman jina ruwaspalla kusisqa kanku (Mat. 19:10-12; 1 Cor. 7:1, 6, 7, 17).

17. a) ¿Jesuspa ima yuyaychasqantá casarasqa kausaymanta yuyarikunapuni tiyan? b) Mayqen cristianollapis wajpa warminta chayri qosanta munapayayta qallarin chay, ¿imatataj usqhayllata ruwanan tiyan?

¹⁷ Solteros chayri casarasqas kaspapis, Jesuspa yuyaychasqanta kasukuna, pay nerqa: “Manachu Diosmanta Qhelqasqapi leerqankichej, pichus kay pachata ruwajqa qallariypi qharita warmitawan ruwasqanta? Chayrayku qhareqa tatanta, mamanta saqespa, warminwan khuskachakaponqa. Iskayninkutaj ujllaña kanqanku. Ajinapeqa manaña iskaychu kanku, manachayqa ujllaña. Chayrayku, Diospa ujchasqanta ama runaqa tʼaqachunchu”, nispa (Mat. 19:4-6). Wajpa qosanta chayri warminta munapayayqa, jucha (Deu. 5:21). Mayqen cristianollapis chayta ruwayta munanman chayqa, chay rato chay munayninta sikʼispa wijchʼunan tiyan. Chayta ruwaspa, sonqonta mayta nanachikunan kajtinpis (Mat. 5:27-30). Arí, chʼauka sonqonpa sajra munayninwan mana atipachikunanchu tiyan, wañuchinantaj tiyan (Jer. 17:9).

18. ¿Imaynataj casarasqa kausay uj regalo jina kasqanmanta sientekunanchej tiyan?

¹⁸ Diosta mana rejsej chayri tumpallata rejsej runaspis, casarasqa kausaymanta agradecesqa kasqankuta pisillatapis rikuchinku. Cristianostaj, “kusikuyniyoj Dios” Jehovaman kausayninchejta qosqanchejrayku, tukuy ima regalosta qowasqanchejwan astawanraj kusikunanchej tiyan, casarasqa kausaytapis may jatunpaj qhawananchej tiyan (1 Tim. 1:11, NM).

[Sutʼinchaynin]

[Tapuykuna]

[6 paginapi sutʼinchaynin]

Uj qhariwarmi sumajta kausakunku chayqa, Jehovata jatunchanku, familianpajpis may kusiy

[5 paginapi dibujo/foto]

Rutqa casarasqa kausayta regalota jina Dios qosqanta jatunpaj qhawarqa

[7 paginapi dibujo/foto]

¿Cheqamantachu Dios casarasqa kausayta regalota jina qowasqanchejta jatunpaj qhawanki?