Ir al contenido

Ir al índice

¿Imaraykutaj ujchasqallapuni kananchej tiyan?

¿Imaraykutaj ujchasqallapuni kananchej tiyan?

“Ujkuna ujkunawan uj cuerpollamanta kanchej.” (EFE. 4:25.)

1, 2. ¿Imaynatataj Dios munan yupaychananchejta?

DIOSPA llajtanpi kaj waynasmanta, sipaskunamanta ujnin kanki chayqa, Diospaj valorniyoj kanki. Sapa watataj may chhika suyuspi ashkha waynas, sipaskuna ima bautizakunku. Jehovata yupaychayta ajllajkunawan khuska, Jehovata yupaychasqankoqa, ¡may sumajpuni!

2 ¿Waj waynaswan, sipaskunawan ima kay gustasunkichu? Tukuyman wiña masisninchejwan imallatapis ruway gustawanchej. Chaywanpis Jehovaqa munan ujchasqa payta yupaychanata, waj llajtamanta kaspapis, ima edadniyoj kaspapis. Chayrayku apóstol Pablo nerqa: “Pay munan tukuy runas salvasqa kanankuta, cheqan kajtataj rejsinankuta”, nispa (1 Tim. 2:3, 4). Arí, Jehovata yupaychajkunaqa “tukuy nacionesmanta, ayllusmanta, runasmanta, tukuy parlaykunamantawan” kanku (Apo. 7:9).

3, 4. 1) ¿Imaynataj kay tiempomanta waynas kanku? 2) Efesios 4:25 nisqanman jina, ¿imaynatá hermanosta qhawana tiyan?

3 Diosta yupaychaj waynas, sipaskuna imaqa, mana kay sajra pachamanta waynas, sipaskuna jinachu kanku. Imaraykuchus kay sajra pachamanta kajkunaqa paykunallapi yuyanku, munaynillankutataj ruwanku. Chayrayku ashkha yachayniyoj runasqa kay tiempomanta waynas, sipaskuna ima ni jaykʼaj  jina paykunallapi yuyasqankuta ninku. Arí, parlayninkuwan, pʼachallikusqankuwan kuraj runasta pisipaj qhawasqankuta rikuchinku. Astawanpis kuraj runasmanta ninku: “Vestikuytapis yachankuchu imataj”, nispa.

4 Chaytaj tukuynejpi rikukun. Jehovata yupaychaj waynas, sipaskuna imataj mayta kallpachakunku mana ajinata yuyanankupaj. Chay yuyayqa ñaupa tiempopiña rikukorqa. Chayrayku Pablo cristianosta kallpacharqa, mana kay pachamanta runas jina yuyanankupaj. Paytaj qhelqarqa: “Mayqen espirituchus kunanqa Diosta mana kasojkunapi trabajashan”, nispa. Ajinata yuyaycharqa kay pachamanta runas jina yuyasqankurayku (Efesios 2:1-3 leey). Chay sajra ruwayta qhesachaj waynasta, sipaskunata ima allinta ruwashasqankuta niyku, qotuchakuymanta hermanoswan ujchasqa llankʼashasqankurayku. Kausayninkuwantaj Pabloj nisqanta entiendesqankuta rikuchinku. Pablo nerqa: “Ujkuna ujkunawan uj cuerpollamanta kanchej”, nispa (Efe. 4:25). Kay sajra pachaj tukukuynin qayllaykamusqanman jina, astawan ujchasqa kananchej tiyan. Imaraykuchus chayta ruwanapuni kasqanta yachanapajtaj, Diospa wakin kamachisninpa kausayninkuta qhawarina.

UJCHASQALLAPUNI KARQANKU

5, 6. ¿Imatataj yachakunchej Lot, wawasninwan ujchasqas kasqankumanta?

5 Jehovaqa unay tiempomanta kamachisninta, may llakiypi kashaspa yanapanakusqankurayku jarkʼarqa. Kay tiempomanta tukuy edadniyoj Diospa kamachisnenqa, unay tiempomanta Diospa kamachisninmanta mayta yachakusunman. Qallarinapaj Lotmanta parlarina.

6 Lotpata, familianpata kausaynin wañuy patapi kasharqa, imaraykuchus tiyakorqanku chay Sodoma llajta chinkachisqa kanan karqa. Chayrayku Jehovaj iskay angelesnin Lotta orqosman “usqhayta ayqekuy ama wañunaykipaj” nerqanku (Gén. 19:12-22). Lot, iskaynin warmi wawasnin imataj kasukorqanku. Llakikunapaj jinataj, familianmanta wakinkuna mana kasukorqankuchu. Sutʼincharinapaj, Lotqa wawasninwan casarakunanku karqa chay qharisman willarqa chay llajtamanta ayqenankuta. Paykunataj “chanseyakusqanta” yuyarqanku. Chayraykutaj wañorqanku (Gén. 19:14). Lot, iskay warmi wawasnin imalla salvakorqanku, ujchasqas kasqankurayku.

7. Egiptomanta llojsimojkuna ujchasqallapuni kasqankurayku, ¿imaynatá Jehová yanaparqa?

7 Israelitasmantañataj parlarina. Paykunaqa Egiptomanta llojsishaspa, mana qotuspi tʼaqakuspachu waj ñankunasninta riporqanku. Puka qochaman chayasqankutawantaj, Moisés “jatun qochanejman makinta oqharerqa” Jehová qochata kicharparinanpaj. Chantá Moisesqa mana uj qotu israelitasllawanchu chayninta pasarqa. Astawanpis Biblia nin jina, Jehová jarkʼasqanrayku tukuy israelitas pasarqanku (Éxo. 14:21, 22, 29, 30). Israelitasqa ujchasqa karqanku, paykunawan khuskataj “imaymana rijchʼaj ashkha runas rerqanku”, nisunman mana israelita kajkuna (Éxo. 12:38). Maytataj pantankuman karqa edadninkumanta kajkunallawan tantaykukuspa, waj ladosninta ripuspaqa. Imaraykuchus Jehovaqa manaña paykunata jarkʼanmanchu karqa (1 Cor. 10:1).

8. Josafatpa tiemponpi, ¿imaynatá Diospa llajtan ujchasqa kasqanta rikucherqa?

8 Rey Josafatpa tiemponpi, waj llajtasmanta “may chhika soldados” Diospa llajtanpa contranpi oqharikorqanku (2 Cró. 20:1, 2). ¿Imatá ruwarqanku Diospa kamachisnin? Diospi atienekorqanku, yuyaychaynintataj mañakorqanku (2 Crónicas 20:3, 4 leey). Nitaj sapallankumantachu  yuyasqankuman jina chay chʼampayta allinchayta munarqanku. Biblia nin: “Judamanta kajkunaqa tukuyninku Tata Diospa ñawpaqempi sayasqa kasharqanku warmisninkuwan, wawasninkuwan, jinataj aswan juchʼuy wawasninkuwan”, nispa (2 Cró. 20:13). Paykunaqa mashkha watayoj kaspapis, tukuyninku ujchasqa karqanku. Jehovaj nisqanta tukuy sonqo kasukusqankuraykutaj, Jehová enemigosninkumanta jarkʼarqa (2 Cró. 20:20-27). Paykunamanta yachakunchej, llakiykunapi rikukuspa ujchasqa kananchej kasqanta.

9. Ñaupa tiempopi cristianos ujchasqa kasqankumanta, ¿imatá yachakunchej?

9 Ñaupa tiempomanta cristianospis ujchasqallataj karqanku. Sutʼincharinapaj, ashkha judíos, mana judío kajkuna ima, cristianoman tukuytawan, “apostolespa yachachisqankuta tukuy sonqo japʼikuspa, uj sonqolla kasharqanku. Tʼantata partispa, khuska mikhoj kanku, Diosmantataj mañakoj kanku” (Hech. 2:42). Ujchasqa kasqankutaj, astawan sutʼi rikukorqa, qhatiykachasqa kashaspa yanapanakusqankupi (Hech. 4:23, 24). Paykunamantataj yachakunchej, sinchʼi llakiypi rikukuspapis ujchasqallapuni kana kasqanta.

UJCHASQALLAPUNI KANA DIOSPA JATUN PʼUNCHAYNIN QAYLLAMUSQANRAYKU

10. ¿Maykʼajtaj astawan ujchasqa kananchej kanqa?

10 May llakiy pʼunchaykuna qayllamushan. Profeta Joel nin: “Chay pʼunchayqa tuta, laqhataj”, nispa (Joel 2:1, 2; Sof. 1:14). Chaypacha Diospa llajtanqa astawan ujchasqa kanan tiyan. Jesuspa nisqantataj yuyarikuna, pay nerqa: “Sichus mayqen reinollapis iskayman tʼaqakun chayqa, chinkapun”, nispa (Mat. 12:25).

11. ¿Imatá Salmo 122:3, 4 yachachiwanchej ujchasqa kanamanta? (22 paginapi dibujota qhawariy.)

11 Kay pachaj tukukuynin tumpamantawan chayamojtin astawan ujchasqa kananchej tiyan. Diosta yupaychaypi ujchasqa kasqanchejqa, Jerusalenpi wasis ujchasqa kasqankuwan kikinchakunman. Israelitas wasisninkuta ujchasqata ruwasqankurayku salmista nerqa: “Jerusalenqa allin sayachisqa llajta”, nispa. Chayrayku Jerusalenpi tiyakojkunaqa, yanapanakuyta, jarkʼanakuyta ima atej kanku. Wasis ajina ruwasqa kasqankutaj ichá salmistata yuyarichej, “Diospa ayllusnin” Diosta ujchasqa yupaychanankupaj tantakusqankuta (Salmo 122:3, 4 leey). Noqanchejpis kay tiempopi, aswan qhepamanpis khuska, ujchasqataj kananchej tiyan.

12. Diospa llajtanta Gog chinkachiyta munajtin, ¿imataj salvakunanchejpaj yanapawasun?

12 ¿Imaraykutaj aswan qhepamanpis ujchasqallapuni kananchej tiyan? Ezequiel 38 capítulo nisqanman jina Diospa llajtanta “Magog jallpʼaman[ta]” Gog, chinkachiyta munanqa. Chay tiempopitaj, ni imarayku tʼaqanakunanchejchu tiyan, nitaj kay pachapi jarkʼakuyta maskʼananchejchu tiyan. Astawanpis hermanoswan ujchasqa kananchej tiyan. Ujchasqa kasqallanchejtaj mana ninayanchu salvakunanchejta, imaraykuchus salvakunapajqa Jehovapi atienekunanchej, Paytataj kasukunanchej kanqa. Arí, Jehová sutita oqharejkunalla salvakonqanku (Joel 2:32; Mat. 28:19, 20). Chaywanpis, ¿imataj kanqa Diospa llajtanmanta karunchakojkunawan? ¿Paykuna salvakonqankuchu? (Miq. 2:12).

13. Kay yachakusqanchejmanta, ¿imatataj waynas, sipaskuna yachakunkuman?

13 Wayna chayri sipas kanki chayqa, ¿imaraykuchus hermanoswan ujchasqa kanayki kasqanta reparankichu? Manchay sajra pʼunchaykuna chayamojtin tukuyninchej ujchasqas kananchejqa may allinpuni kanqa. Chayrayku kunanmantapacha Diosta khuska, ujchasqataj yupaychayta yachakunanchej tiyan, imaraykuchus ajinallamanta salvakusunchej.

 UJKUNA UJKUNAWAN UJ CUERPOLLAMANTA KANCHEJ”

14, 15. 1) ¿Imapajtaj Jehová wakichishawanchej? 2) ¿Ima yuyaychaykunatataj Jehová qowanchej hermanosninchejwan ujchasqallapuni kanapaj?

14 Jehovaqa payta “uj sonqolla” sirvinapaj yanapawanchej (Sof. 3:8, 9). Aswan qhepapajtaj wakichishawanchej. ¿Imatá Jehová aswan qhepaman ruwanqa? “Ujllaman tantanqa [tukuy imata], Cristoj kamachiynimpi kanankupaj” (Efesios 1:8-10 leey). Jehovaqa janaj pachapi kaj imasta, kay pachapi kaj imastawan ujllaman tantayta munan, payllata uj familia jina yupaychanankupaj. Chaytataj ruwanqapuni. Chayrayku wayna, sipas, ¿reparankichu imaraykuchus Diospa llajtanman ujchasqa kanayki kasqanta?

15 Jehovaqa kunanmantapacha ujchasqas kayta yachachiwanchej, ajinamanta wiñaypaj ujchasqallapuni kanapaj. Chayrayku Bibliaqa kutin kutita yuyaychawanchej: “Tukuy sonqo munanakuychej”, “purajmanta sonqochanakuychej”, “qankunapura [...] kallpachanakuychej”, nispa (1 Cor. 12:25; Rom. 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11). Jehovaqa yachan pantaj runas kasqanchejrayku, wakin kutis hermanosninchejwan mana ujchasqas kayta atillasqanchejta. Chayrayku niwanchej: “Sapa uj perdonanakuychej”, nispa (Efe. 4:32).

16, 17. 1) ¿Imaraykutaj tantakuykunaman mana faltakunanchejchu tiyan? 2) ¿Imatataj waynas, sipaskuna ima Jesusmanta yachakunkuman?

16 Chantapis Jehovaqa tantakuykunanejta ujchasqa kananchejpaj yanapawanchej. Hebreos 10:24, 25 versículos nin jina, tantakuykunapi “purajmanta kallpachanakuspa yanaparinakun[chej], munanakuypi kawsananchejpaj”, chayraykutaj tantakuykunaman mana faltakunachu tiyan. Jehovaqa, “jamunan pʼunchay qayllapiña” kasqanrayku tantakuykunata qowanchej purajmanta kallpacharinakunapaj.

17 Jesusmanta mayta yachakusunman, imaraykuchus payqa Diospa llajtanwan tantakuyta may sumajpaj qhawaj. Payqa 12 watitayoj kashaspa tatasninwan jatun tantakuyman rerqa. Chaymanta kutipushajtinkutaj tatasnin mana tariyta aterqankuchu. ¿Waj waynaswan pujllaj ripusqanraykuchu? Mana. Astawanpis payta tarerqanku “Templopi yachachejkunawan” Diosmanta parlarishajta (Luc. 2:45-47).

18. ¿Imaynatá mañakuy ujchasqa kanapaj yanapawanchej?

18 Kay yachakusqanchejman jina, ujchasqas kananchejpajqa wajkunata munakunanchej tiyan, tantakuykunamanpis rinanchej tiyan. Chantapis hermanosninchejpaj  Diosmanta mañapunanchej tiyan. Chayta ruwaytaj hermanosninchejmanta mana qonqapunapaj yanapawanchej. Kaytataj mana kuraj runasllachu ruwananku tiyan. Wayna chayri sipas kanki chayqa, tukuy chaykunata ruwaspa hermanosman astawan ujchaykukushasqaykitachus manachus qhawarikuy. Chayta ruwaytaj yanapasonqa Diospa llajtanman astawan ujchasqa kanaykipaj, Kuraj Supaypa pachanwan mana chinkachisqa kanaykipaj ima.

Tukuyninchej, hermanosninchejpaj mañapuyta atinchej (18 parrafota qhawariy)

“UJKUNA UJKUNAWAN UJ CUERPOLLAMANTA” KASQANCHEJTA RIKUCHINA

19-21. 1) ¿Imapitaj sutʼi rikukun Diospa llajtan ujchasqa kasqan? Sutʼinchay. 2) ¿Imatá yachakunchej sinchʼi ñakʼariykuna kajtin, imatachus hermanosninchej ruwasqankumanta?

19 Kay tiempopi Jehovaj kamachisnenqa Romanos 12:5 nisqanman jina “ujkuna ujkunawan uj cuerpoj imasnin” jina kasqankuta rikuchinku. Chaytaj aswan sutʼi rikukun jatuchaj ñakʼariykuna kajtin. Sutʼincharinapaj, diciembre 2011 watapi Filipinaspa Mindanao churunpi, sinchʼi para kasqanrayku tukuynejpi inundaciones karqa. Uj chʼisillapi 40.000 wasismanta astawan yaku urapi rikhurerqanku, ashkha hermanosninchejpaj wasisninkupis jinallapitaj rikukorqanku. Sucursal nerqa: “Niraj comité de socorro nisqamanta llankʼayta qallarishajtinku, waj cheqasmanta hermanosninchej yanapata apachimorqankuña”, nispa.

20 Japonpi sinchʼi jallpʼa ikhakuy kasqanrayku, mama qochamanta yaku wasaykamusqanrayku ima, ashkha hermanosninchej llakiypi rikukorqanku. Wakinkunataj mana imayoj qhepakorqanku. Yoshiko hermananchejpis mana wasiyoj qhepakorqa, paytaj Tantakuna Wasimanta 40 kilometrospi tiyakoj. Pay nin: “Jallpʼa ikhakuy kasqanmanta qʼayantin, qotuchakuykunata waturej hermano, waj hermano ima maskʼaj jamuwasqaykuta yachay mayta tʼukuchiwarqayku”, nispa. Chantá kusiywan nillantaj: “Mayta agradecekuyku creeyniykupi sinchʼita sayanallaykupajpuni hermanos yanapawasqaykumanta. Chantapis paykunaqa pʼachasta, zapatosta, waj imasta ima qowarqayku”, nispa. Comité de socorro nisqamanta uj hermano nin: “Japonmanta hermanosqa may ujchasqas kasharqanku, purajmantataj yanapanakusharqanku. Wakin hermanostaj Estados Unidosmantapacha hermanosta yanapanankupaj jamorqanku. Imaraykuchus jamusqankuta tapurejtiykutaj, niwarqayku: ‘Japonmanta hermanosniyku yanapata necesitasqankurayku, paykunawan kayta munarqayku’”, nispa. Tukuy hermanosninkumanta llakikoj llajtapi kasqanchejrayku mayta kusikunchej. Jehovapis llajtanmanta kajkuna ujchasqa kasqankuta rikuspa, maytachá kusikun.

21 Kay tiempopi ujchasqa kaspaqa, jamoj chʼampaykunata ujchasqa atipanapaj wakichisqa kasunchej. Wakin hermanosninchejmanta niña imata yachaspapis, qotuchakuyninchejmanta hermanoswan ujchasqallapuni kasunchej. Japonmanta hermana, Fumiko sutiyoj, uj sinchʼi wayramanta salvakorqa, pay nin: “Kay pachaj tukukuynin qayllitapiña kasqanrayku, hermanosninchejta yanapanallapuni jatun ñakʼariykuna chinkanankama”, nispa.

22. Ujchasqa kasqanchej, ¿imaynatá aswan qhepaman yanapawasun?

22 Tukuyninchej ujchasqa kanallapajpuni mayta kallpakuspaqa kay tʼaqanasqa sajra pachaj tukukuyninpi mana wañunanchejpaj wakichikushanchej. Ñaupa tiempopi jinataj Jehovaqa, llajtanta salvanqa (Isa. 52:9, 10). Diospa ujchasqa llajtanpi kanapaj tukuy imata ruwashanchej chayqa, kay sajra pachaj tukukuyninpi mana wañusunchu. Jehová qowasqanchej imasta jatunpaj qhawaypis yanapallawasuntaj mana wañunanchejpaj, qhepan yachaqanapitaj chaymanta yachakusun.