1. ¿Imaraykutaj creeyniyoj kananchej tiyan? (Patapi kaj dibujota qhawariy.)

MANCHAY ñakʼariy tiempo chayamojtin Jehová salvasunantachus manachus, ¿maykʼajllapis tapurikorqankichu? Hebreos 11:6 versículo nin: “Mana creespaqa, mana atinchejchu Diospa ñawpaqempi allimpaj qhawasqa kayta”, nispa. Wakenqa ichá ninkuman tukuy runas creeyniyoj kasqankuta. Jinapis 2 Tesalonicenses 3:2 versículo nisqanman jina “mana tukuychu creenku”. Kay iskay versiculospi rikunchej creeyninchejta sinchʼiyachinapajqa mayta kallpachakuna kasqanta.

2, 3. 1) ¿Imaraykutaj sinchʼi creeyniyoj kananchej tiyan? 2) ¿Ima tapuykunamantaj kay yachaqanapi kutichisun?

² Apóstol Pedro nerqa, creesqanchej cheqachus manachus kasqanta qhawarikuna kasqanta (1 Pedro 1:7 leey). Manchay ñakʼariy tiempo qayllitapiña kasqanrayku salvakunapaj jina creeyniyoj kananchej tiyan (Heb. 10:39). Chayrayku creeyninchej astawan sinchʼi kananpaj kallpachakuna tiyan. Ajinamanta Jesús kay sajra pachata chinkachishajtin salvawasun. Jehovamantataj mañakusunman imaynatachus uj runa Jesusmanta mañakorqa ajinata, chay runa nerqa: “Yanapaway ari, astawan creenaypaj”, nispa (Mar. 9:24). Chantá imaynatachus Jesusmanta apostolesnin mañakorqanku ajinata mañakullasunmantaj, paykuna nerqanku: “Astawan creeyta yanapawayku”, nispa (Luc. 17:5).

 ³ ¿Imaynatataj sinchʼi creeyniyoj kasunman? ¿Imaynatataj sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchinchej? ¿Imaraykutaj ninchej Jehovamanta sinchʼi creeyta mañakojtinchej pay qonawanchejta? Kay yachaqanapi kay kinsa tapuykunaman kutichisun.

4. ¿Pikunaj kausayninkutaj sinchʼi creeyniyoj kanapaj yanapawasunman?

⁴ Jehovaqa sinchʼi creeyniyoj kananchejta munan. Chayrayku Bibliapi qhelqacherqa ashkha creeyniyoj runasmanta (Rom. 15:4). Chay runasmanta wakenqa kanku Abraham, Sara, Isaac, Jacob, Moisés, Rahab, Gedeón, Barac ima (Heb. 11:32-35). Chantapis kay tiemponchejpi sinchʼi creeyninkuta rikuchej hermanosmanta yachakullasunmantaj. *

5. 1) ¿Imaynatá Elías sinchʼi creeyniyoj kasqanta rikucherqa? 2) ¿Imatá tapurikusunman?

⁵ Bibliaqa profeta Eliaspa creeynin sinchʼi kasqanmanta parlan. Qhawarina chay creeyninta phishqa kutispi rikuchisqanta. Qallarinapajqa rey Achabman nerqa, Jehová mana parachimunanta, nisqantataj juntʼanantapuni (1 Rey. 17:1). Chantapis Eliasqa chay chʼaki tiempopi payman, waj runasman ima Jehová tukuy necesitasqankuta qonanpi atienekorqa (1 Rey. 17:4, 5, 13, 14). Chantá atienekullarqataj Jehová uj viudaj wawanta kausarichinanpi (1 Rey. 17:21). Yachallarqataj Carmelo orqopi jaywasqanta Jehová cielomanta ninawan qʼolaykuchinanta (1 Rey. 18:24, 37). Chantapis Eliasqa niraj chʼaki tiempo tukukushajtin, Jehová watejmanta parachimunanta sumajta yacharqa, chayrayku Achabman ajinata nerqa: “Riy, mikhumuy, ujyamuytaj, imaraykuchus paraqa jamushanña”, nispa (1 Rey. 18:41). Kaykunata yachakuspa tapurikusunman: “¿Elías jinachu sinchʼi creeyniyoj kani?”, nispa.

6. Sinchʼi creeyniyoj kayta munanchej chayqa, ¿imatá Jehovamanta mañakunanchej tiyan?

⁶ Sinchʼi creeyniyoj kayta munanchej chayqa, Jehová Diosmanta espíritu santota mañakunanchej tiyan. Imaraykuchus creeyniyoj kayqa espirituj poqoyninmanta jamun (Gál. 5:22, 23). Jesusqa Jehovamanta espíritu santota mañakunata, mañakusqanchejtataj Dios uyarinantapuni nerqa (Luc. 11:13).

7. Creeyninchej sinchʼillapuni kananpaj, ¿imatataj ruwasunman? Sutʼinchay.

⁷ Sinchʼi creeyniyoj kaspañapis, sinchʼi kanallanpajpuni kallpachakuna tiyan. ¿Imaraykú? Imaraykuchus creeyqa, uj nina lauray jina. Qallariypeqa sinchʼita laurarinman. Chaywanpis niña llantʼata churajtinchejqa ninaqa wañurparinman. Creeyninchejwanpis kikillantaj kanman. Sinchʼi creeyniyoj kanallapajpuneqa Bibliata sapa pʼunchay leenanchej tiyan, ukhunchananchej ima tiyan. Ajinamantataj Jehovata astawan munakusun, Bibliaj nisqanman jinataj kausakusun, creeyninchejpis astawan sinchʼiyanqa.

8. ¿Imataj sinchʼi creeyniyoj kanapaj yanapallawasunmantaj?

⁸ Creeyninchej sinchʼillapuni kananpajqa, mana qhepakunanchejchu tiyan niraj bautizakushaspa imastachus yachakusqallanchejwan. Manaqa Bibliamanta astawan yachakunallanchejpuni tiyan (Heb. 6:1, 2). Sutʼincharinapaj, imaynatachus Bibliaj wakin profeciasnin juntʼakusqanta ukhuncharisunman.  Chantapis Bibliata ukhunchashaspaqa qhawarikunanchej tiyan creeyninchej sinchʼichus manachus kashasqanta (Santiago 1:25; 2:24, 26 leey).

9, 10. 1) ¿Imaynatá hermanos yanapawanchej sinchʼi creeyniyoj kanapaj? 2) ¿Imaynatá tantakuykuna yanapawanchej sinchʼi creeyniyoj kanapaj? 3) ¿Imaynatá sinchʼi creeyniyoj kanapaj runasman willay yanapawanchej?

⁹ Apóstol Pabloqa cristianos purajmanta “kikin creesqanchejrayku” kallpachanakuyta atisqanchejta nerqa (Rom. 1:12). Arí, qotuchakuymanta hermanoswan kajtinchejqa creeyninchej kallpachakun, astawanraj chʼampaykunapi cheqa sonqollapuni kajkunawan kajtinchej (Sant. 1:3). Sajra amigosqa creeyninchejta llauchʼiyachinkuman, kʼacha amigostajrí creeyninchejta sinchʼiyachinapaj yanapawasunman (1 Cor. 15:33). Chayrayku Biblia niwanchej tantakuykunaman mana faltakuspa rinanchejta, imajtinchus chaypeqa purajmanta kallpachanakunchej (Hebreos 10:24, 25 leey). Chantapis tantakuykunapi yachakusqanchejqa sinchʼi creeyniyoj kanapaj yanapawanchej. Romanos 10:17 versículo nisqanman jina Bibliamanta astawan yachakuspaqa creeyninchejta sinchʼiyachinchej. Chayrayku tapurikuna: “¿Tukuy tantakuykunamanchu rishani mana faltakuspa?”, nispa.

¹⁰ Chantapis wajkunaman Bibliamanta yachacheyqa sinchʼi creeyniyoj kanapaj yanapallawanchejtaj. ¿Imaraykú? Imaraykuchus willaspaqa, ñaupa tiempomanta cristianos jina Jehovapi astawan atienekuyta yachakunchej, nitaj manchachikunchejchu (Hech. 4:17-20; 13:46).

11. 1) ¿Imaraykutaj Josué, Caleb ima sinchʼi creeyniyoj karqanku? 2) ¿Imaynatá paykuna jina ruwasunman?

¹¹ Mañakuykunasninchejman Jehová kutichisqanta, yanapawasqanchejta ima rikojtinchej creeyninchej sinchʼiyallantaj. Ajinapi Josué, Caleb ima rikukorqanku. Paykunaqa Jehovapi creesqankuta rikucherqanku Sumaj Jallpʼaman wateqaj rispa. Watas pasasqanman jinataj Jehovaj yanapayninta rikusqankurayku creeyninku astawan sinchʼiyarqa. Chayraykuchá Josueqa israelitasman nerqa: “Diosqa imatachus nerqa qonasuykichejta, chay allin imasta juntʼasqanta”, nispa. Aswan qhepamanpis nillarqataj: “Diosta manchachikuychejpuni, paytataj tukuy sonqo sirviychej [...]. Noqatajrí tukuy aylluywan Tata Diostapuni sirvikusqayku”, nispa (Jos. 23:14; 24:14, 15). Noqanchejpis Jehovapi atienekusun chayqa, imaynatachus yanapawasqanchejta reparasun, creeyninchejpis astawan sinchʼiyanqa (Sal. 34:8).

12. ¿Imaynatá sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchinchej?

¹² Santiago nerqa: “Noqataj rikuchisqayki creesqayta ruwasqasniywan”, nispa (Sant. 2:18). Santiago chayta nispaqa, ruwasqanchejwan sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchiyta atisqanchejta nisharqa. Imaynasmantachus creeyninchejta rikuchiyta atisqanchejta qhawarina.

13. ¿Imaraykutaj Diospa Reinonmanta willaspa sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchinchej?

¹³ Runasman Diospa Reinonmanta willaspaqa sinchʼi creeyniyoj kasqanchejta rikuchinchej. Imaraykuchus chayta ruwaspaqa tukukuy pʼunchay qayllitapiña kasqanpi creesqanchejta rikuchinchej, chaytaj maychus tiemponpi chayamonqapuni (Hab. 2:3). Creeyninchej sinchʼichus manachus kashasqanta yachanapajqa kaykunata tapurikusunman: “¿Willayta jatunpajchu qhawani? ¿Tukuy runasman Diosmanta willanaypaj kallpachakushanichu? ¿Imaynallamantapis astawan willanaypaj  kallpachakunichu?”, nispa (2 Cor. 13:5). Tukuy runasman willanapaj kallpachakunchej chayqa, creeyninchej sinchʼi kasqanta rikuchisunchej (Romanos 10:10 leey).

14, 15. 1) ¿Imaynatá kausayninchejpi creeyniyoj kasqanchejta rikuchisunman? 2) ¿Imaynatá Rebecca, familian ima sinchʼi creeyniyoj kasqankuta rikucherqanku?

¹⁴ Chantapis creeyniyoj kasqanchejta rikuchillasunmantaj kausayninchejpi chʼampaykunata aguantaspa. Wajchayaypi rikukuspa, onqosqa, sonqo pʼakisqa, pisi kallpayoj kaspa chayri waj chʼampaypi rikukuspa, maychus tiemponpi Jehová, Jesús ima yanapanawanchejpi atienekuna (Heb. 4:16). Jehovaj yanapayninta mañakojtinchejqa paypi atienekusqanchejta rikuchisunchej. Chayrayku Jesusqa “sapa pʼunchay tʼantaykuta kunan qowayku” nispa Jehovamanta mañakunata nerqa (Luc. 11:3). Bibliaqa Jehová tukuy ima necesitasqanchejta qoyta atiwasqanchejta nin. Sutʼincharinapaj, Israelpi chʼaki tiempo kashajtin Jehovaqa Eliasman mikhunata, yakuta ima qorqa. Chayrayku Biblia nin: “Qharqañastaj tutamanta chantá tardempis tʼantata, aychatawan apamoj kanku; chay wayqʼomantataj Elías yakuta ujyaj”, nispa (1 Rey. 17:3-6). Noqanchejpis Jehová tukuy ima necesitasqanchejta qonawanchejpi atienekusunman.

¹⁵ Bibliaj yuyaychasqanman jina ruwajtinchejqa necesitasqanchej imas kapuwasunpuni. Chayta Asiamanta uj casarasqa hermana Rebecca sutiyoj kausayninpi rikorqa. Pay, familian ima Mateo 6:33 versículo nisqanman jina Diospa Reinonta ñaupajman churarqanku, Proverbios 10:4 versículo yuyaychasqanman jinataj mayta llankʼarqanku. Chay hermana willariwanchej qosan llankʼayninta saqesqanta Jehovamanta ni pay, ni familian ima karunchakunankupaj. Paykunaqa tawa wawasninkuta uywananku kasqanrayku mikhunata vendenankupaj waykʼuyta qallarerqanku. Chayta ruwasqankuraykutaj familiankuman imatachus necesitasqankuta qoyta atillarqanku. Rebecca nin: “Jehovaqa ni jaykʼaj saqerpariwaykuchu. Mikhunaykupajqa imapis kajpuni”, nispa. ¿Qanpis ajinapi rikukorqankichu? ¿Chaytaj creeyniykita kallpachanaykipaj yanapasorqachu?

16. ¿Imataj kanqa Jehovapi atienekojtinchej?

 ¹⁶ Jehovapi atienekusun, nisqanman jinataj ruwasun chayqa pay yanapawasunpuni. Pabloqa imatachus profeta Habacuc nisqanmanta parlarerqa. Nerqataj: “Cheqan runaqa creesqanrayku kawsanqa”, nispa (Gál. 3:11; Hab. 2:4). Chantapis nillarqataj: “Diosqa tukuy imata ruwayta atin, mañakusqanchejmantapis yuyasqanchejmantapis aswan ashkhataraj, noqanchejpi trabajashan, chay atiyninman jina”, nispa (Efe. 3:20). Noqanchejqa Diosta sirvinapaj tukuy atisqanchejta ruwanchej, chaywanpis chaytaqa mana sapallanchej ruwayta atisunmanchu. Chayrayku Jehovaman mayta agradecekunchej kallpachakusqanchejrayku bendecishawasqanchejmanta, noqanchejwan kashasqanmanta ima.

17. 1) Apostolespa mañakuyninkuman, ¿imaynatá Jesús kuticherqa? 2) ¿Imaraykú yachanchej astawan creeyta mañakojtinchej Jehová qonawanchejta?

¹⁷ Kay ñaupaj parrafosta ukhunchaytawan ichapis Jesuspa apostolesnin jina nisunman, paykunaqa nerqanku: “Astawan creeyta yanapawayku”, nispa (Luc. 17:5). Jesusqa, apostolespa mañakuyninkuman kuticherqa Pentecostés 33 watapi. Chay kutipi espíritu santota tʼakaykamorqa, Diospa munayninta allinta entiendenankupajtaj yanaparqa. Chaytaj creeyninkuta astawan sinchʼiyacherqa. Chayrayku ni jaykʼaj jina willayta qallarerqanku (Col. 1:23). Jehová Diosqa imatachus munayninman jina mañakojtinchej, qonawanchejtapuni niwanchej (1 Juan 5:14). Chayrayku astawan creeyta mañakojtinchej, pay qonawanchejtapuni yachanchej.

18. ¿Imaynatá Jehova bendecin sinchʼi creeyniyoj kajkunata?

¹⁸ Jehová Diospi tukuy sonqo atienekusunchej chayqa, pay bendeciwasunchej, astawan creeyta mañakojtinchejpis qowasunchejpuni. Ajinamantataj sinchʼi creeyniyoj kasun, “Diospa reinonman yaykunapaj” jinataj qhawasqa kasun (2 Tes. 1:3, 5).