Diospa Reinon kacharichiwasunña

“Reinoyki jamuchun, munayniykitaj ruwasqa kachun, imaynachus janaj pachapi, ajinallatataj kay pachapipis.” (MAT. 6:10.)

1. ¿Imamantataq Jesús astawan yachachirqa?

JESUCRISTOQA, Diospa Reinonmanta astawan yachachirqa, chaytataq Urqupi discipulosninman Diosmanta mañakuyta yachachichkaptin rikuchirqa, jinata nispa: “Reinoyki jamuchun, munayniykitaj ruwasqa kachun, imaynachus janaj pachapi, ajinallatataj kay pachapipis” (Mat. 6:9-13). Jesús, “rerqa tukuy llajtasman, ranchosman ima, willaraspa, yachachispataj Diospa reinon evangeliomanta” (Luc. 8:1-3). Chantapis discipulosninman kayta kamachirqa: ‘Ñawpaqtaqa Diospa reinonta, chiqan kaynintawan maskʼallaychikpuni’, nispa (Mat. 6:33). Kay yachaqanata ukhunchachkaspaqa, allinta qhawarina kay yachachiykunawan imaynatachus willayninchikpi runata yanapasunman. Tʼukurina, imaynatachus kay tapuykunaman kutichisuman: Diospa Reinonmanta, ¿runa yachananchu tiyan? ¿Imaraykutaq kacharichisqa kayta necesitanchik? ¿Imaynatá Diospa Reinon kacharichiwasun?

2. ¿Imarayku Diospa Reinomanta willay ima willaymantapis aswan sumaq?

² Jesús nirqa: “Janaj pacha reinomanta evangelio tukuynejpi willasqa kanqa, tukuy runas yachanankupaj; chaypachama tukukoyqa jamonqa”, nispa (Mat. 24:14). Diospa Reinonmanta willayqa, ima willaymantapis aswan sumaq kachkan. Chayrayku, pachantinpi yaqha qanchis junu Jehovamanta sutʼinchaqkuna, allin willaykunata, Dios juk Reinota janaqpachapi sayarichisqanta ima, mana jaykʼaqjina willachkanku. Kay willayqa may sumaq, imaptinchus Diosqa, kay Reinoniqta kay Jallpʼata kamachimunqa. Chay Reino kamachichkaptin, Jehovap munaynin janaqpachapijina, kay Jallpʼapi juntʼakunqa.

3, 4. ¿Imataq Diospa munaynin kay Jallpʼapi juntʼakuptin kanqa?

³ ¿Imatá Jehová runaspaq ruwanqa, kay Jallpʼapi munaynin juntʼakuchkaptin? “Payqa tukuy waqayta ñawisninkumanta pichanqa, manañataj wañuy kanqachu, nitaj waqaypis, nitaj qhapariypis, nitaj nanaypis” (Apo. 21:4). Chay tiempopiqa, runaspa juchan pampachasqa kasqanrayku, manaña unqunqankuchu nitaq wañunqankuchu. Wañusqas, Diospa yuyayninpi kaqkuna, wiñaypaq kawsayta atinqanku, imaptinchus Biblia nin: ‘Tukuy runas wañuymanta kawsarinpunqanku, chiqan kaqta ruwaqkuna,  saqrata ruwaqkunapis’, nispa (Hech. 24:15). Jallpʼaqa, juk paraisoman tukunqa, manañataq, maqanakuykuna, unquykuna, yarqhaykuna ima, kanqachu. Monte animalespis, paykunapura, runawan ima, allinta kawsanqanku (Sal. 46:9; 72:16; Isa. 11:6-9; 33:24; Luc. 23:43).

⁴ ¿May allincharí chayjina kawsayqa? Chayraykuchá, juk profecía Diospa Reinon kamachichkaptin kawsaymanta parlaspa, jinata nin: “Llampʼu sonqoyojkunatajrí kay pachata herenciata jina japʼenqanku, allin kawsaypitaj kusisqa kanqanku”, nispa. Chaywanpis, ¿imataq chʼampaykunata rikhurichiqkunamanta kanqarí? Biblia kutichin: “Tumpamantawanqa manaña sajra runas kanqankuchu”, nispa. Arí, ‘Jehová Diospi suyakuqkunalla kay pachata herenciankupaq japʼinqanku’ (Sal. 37:9-11).

5. ¿Diospa Reinon kay Jallpʼata kamachinanpaq, imataq ñawpaqta chinkanan tiyan?

⁵ Chaywanpis Diospaq nisqan juntʼakunanpaqqa, kay pachamanta, kamachiqkuna, llulla religionkuna, qhapaqyaynin ima, chinkanan tiyan. Chaykunatataq, Diospa Reinon chinkachinqa. Profeta Daniel jinata qillqarqa: “Chay reykuna kamachishajtinku [kay tiempopi kamachiqkuna], janaj pachapi kaj Dios uj reinota [janaqpachapi] sayarichenqa, chaytaj mana jaykʼajpis chinkachisqachu kanqa, manataj mayqen reinopis payta atipanqachu. Tukuynin waj reinosta tukuchenqa, chay atipaj reinotajri wiñaypaj sayanqa”, nispa (Dan. 2:44). Chaymantataq, juk ‘musuq cielo’ (janaqpachapi Diospa Reinon), juk ‘musuq jallpʼata’ (chiqa sunqu runas) kamachinqa, chaypitaq, “cheqan kawsaylla kanqa” (2 Ped. 3:13).

Mana jaykʼaqjina kacharichisqa kayta necesitanchik

6. ¿Imatá Biblia kay pachapi saqra ruwaymanta willawanchik?

⁶ Satanás, Adán, Eva ima, imachus allin, imachus mana allin kasqanta akllayta munaspa, Diosninchikpa contranpi uqharikuspa ima, tukuy runasta ñakʼariyman churarqanku. Chaymanta, waranqa suqta pachap watasmantaq, Noep tiemponpi, ‘runasqa achkha millay saqra ruwaykunata ruwachkarqanku, qhipamanpis tukuy saqrallatapuni ruwayta yuyarqanku’ (Gén. 6:5). Noep tiemponmanta 1.300 watasninmataq saqra ruwayqa, yapakuchkallarqapuni, chayrayku Salomón jinata qillqarqa: “Chayrayku noqaqa nerqani wañupojkunaqa aswan kusisqa kasqankuta, kawsashajkunamanta nisqaqa”, chantá nillarqataq: “Chaywampis manaraj nacejkunaqa aswan kusisqaraj kanku chay iskaymanta nisqaqa, pikunachus mana rikunkurajchu ima sajrachus kay pachapi ruwakun, chaykuna”, nispa (Ecl. 4:2, 3). Chay qillqakusqanmanta kimsa waranqa watasña pasaptinpis, saqra ruwayqa, aywirichkallanpuni.

7. ¿Imaraykutaq kay tiempopi Diospa Reinon saqra ruwaykunamanta kacharichinawanchikta necesitanchik?

⁷ Saqra ruway may chhika watastaña kaptinpis, kay tiempopiqa, astawan Diospa Reinon saqra ruwaykunamanta kacharichinawanchikta necesitanchik. Runa kawsayta qallarisqanmantapacha, mana jaykʼaqjina, kay qhipa wataspi, saqra ruwaykunaqa astawan yapaykukuchkan. Kay, Instituto Worldwatch nisqa, nin: “Jesús wañupusqanmantapacha, 1889 watakama,  achkha runas wañunku, chaywanpis [kay iskay chunka siglopi], chay wañusqasmanta kimsa kuti astawanraq maqanakuykunapi wañunku”. Kay 1914 watamantapacha, pachak junumanta astawanraq maqanakuykunapi, runas wañunku. Juk enciclopedia nisqanmanjina, kay segunda Guerra Mundialpi, suqta chunka junu runas wañunku. Achkha suyus, bombas nuclearesniyuq kanku, chaykunawantaq, kay pachamanta achkha runasta wañuchiyta atinkuman. Kay ciencia, medicina ima, ñawpaqllamanpuni riqtinkupis, sapa wata phichqa junu wawas, yarqhaymanta wañuchkallankupuni (¿Imatapunitaq Biblia yachachin?, libromanta, 9 yachaqananta qhawariy).

8. ¿Imatataq kay chhika watastaña runa kamachisqan rikuchin?

⁸ Runaqa, saqra ruwaykunata mana chinkachiyta atinchu. Kamachiqkuna, llulla religionta apaykachaqkuna, qullqita apaykachaqkuna ima, runa, kusisqa, mana unquspa, allinpi kawsanankupaq ima, ni imata ruwayta atinkuchu. Astawanpis, runapaq achkha chʼampaykunata rikhurichinku. Kay chhika watasta runa kamachisqanqa, Bibliap nisqan chiqa kasqanta rikuchin: “Runaqa kawsayninmanta mana dueñochu kasqanta, nitaj kawsaynimpi imatachus ruwananta niyta atisqanta” (Jer. 10:23). Chiqamantapuni, “runaqa runa masinta chakisnin uraman churan paypa mana allinnillampaj” (Ecl. 8:9). Chayrayku, “Diospa tukuy ruwasqan nanaywan ayqoshan, uj nacechikoj warmi jina” (Rom. 8:22).

9. Cristianos yachanchikjina, ¿imaynataq ‘qhipa saqra pʼunchaykunapi’ kawsay kanan karqa?

⁹ Bibliaqa, kay tiemponchikmanta jinata nirqa: “Qhepaman manchay sajra pʼunchaykuna jamonqa”, nispa. Runa kamachichkaptin, chʼampaykuna rikukunanmanta parlaytawantaq, Biblia jinata nin: “Sajra runas, chʼawkiyajkunataj, sajra kasqankumanta aswan sajraman tukonqanku”, nispa (2 Timoteo 3:1-5, 13, ñawiriy). Cristianosqa, chay chʼampaykunata rikuspa, mana manchachikunkuchu, imaptinchus “kay pachapi kaj chhika runastaj Kuraj Supaypa atiynimpi kasqankuta”, yachanku (1 Juan 5:19). Chaywanpis juk allin willay kan: Diosqa, jukchhikamantawan, payta yupaychaqkunata, tukuyninman richkaq saqra pachamanta kacharichinqa.

Diospa Reinollan kacharichiwasun

10. ¿Imaraykutaq Jehovalla kacharichiyta atiwasqanchikta nisunman?

¹⁰ Runaman allin willaykunata willachkaspa, Jehovalla kacharichiyta atiwasqanchikta sutʼinchay. Paylla kamachisninta, chʼampaykunamanta wiñaypaq kacharichiyta munan, chayta ruwananpaqtaq paylla atiyniyuq (Hech. 4:24, 31; Apo. 4:11). Chayrayku, mana iskaychakusunmanchu, Dios llaqtanta kay saqra pachamanta kacharinanmanta, tukuy parlasqanta juntʼananmanta ima, pay nin: “Cheqamanta imatachus yuyasqayqa juntʼakonqapuni”, nispa. Parlasqanqa, ‘mana juntʼakuspaqa, mana payman kutinqachu’ (Isaías 14:24, 25; 55:10, 11, ñawiriy).

11, 12. ¿Imatá Jehová payta yupaychaqkunapaq ruwanqa?

¹¹ Jehová saqra runasmanta cuentata mañaptin, kamachisnintaqa salvanantapuni nin. Jehová, profeta Jeremiasta saqra runasta chinkachinanta willamunanpaq kachaptin, payta nirqa: “Ama paykunamanta manchachikuychu”, chantá nillarqataq: “Noqaqa qanwan kasaj waqaychanasuypaj”, nispa (Jer. 1:8). Sodoma, Gomorra llaqtasta, manaraq chinkachichkaptin, Jehovaqa, iskay angelesta Lotta, familiantawan chay llaqtamanta urqhunanpaq kacharqa. “Chantá Tata Diosqa azufre nina parata parachimorqa” chay llaqtasman (Gén. 19:15, 24, 25).

¹² Jehová tukuy runasta cuentata mañanan kaptinpis, payqa, payta kasukuqkunata salvanqa. Saqra runasta jatun parapi chinkachichkaptin, Jehovaqa “cheqan kajta willaj Noeta waqaycharqa waj qanchis runastawan” (2 Ped. 2:5). Jinallataq kay saqra pachata chinkachichkaptin, Jehovaqa, chiqan runasta salvanqa. Chayrayku, Biblia yuyaychawanchik: “Tata Diosta maskʼaychej, jinallataj kamachisqasninta juntʼajkuna, cheqan ruway kajta ruwaychej, kʼumuykukuychejtaj. Ajinamanta ichapis waqaychasqas kankichej Tata Diospa phiñakuy pʼunchaynimpi”, nispa (Sof. 2:3). Diosninchik chayta ruwaptin ‘juchasapasqa kay pachamanta wikchʼusqa  kanqanku’. ‘Chiqanta kawsaqkunataq kay pachapi wiñaypaq kawsanqanku’ (Pro. 2:21, 22).

13. Jehovata yupaychaqkunamanta achkha wañunku, ¿imaynatá Jehová, paykunata kacharichinqa?

¹³ Diosta yupaychaqkunamanta, achkha wañunku, qhatiykachasqa kasqankurayku, chayri unqusqankurayku (Mat. 24:9). ¿Imataq paykunamanta kanqa? Paykunapis kacharichisqas kanqanku. ¿Imaynamantá? Biblia ninjina, ‘chiqan kaqta ruwaqkunaqa kawsarimunqanku’ (Hech. 24:15). ¡Mayta kusikunchik Jehová Diosta kacharichinawanchikpaq, ni ima jarkʼasqanta yachaspa!

Chiqanta kamachiq

14. ¿Imaraykutaq Diospa Reinon chiqanta kamachiq kasqanta nisunman?

¹⁴ Runaman willachkaspa, Diospa Reinon chiqanta kamachiq kasqanmanta parlay, imaptinchus chay Reinopi, Diospa kʼacha kaykunasnin, munakuynin, chiqan kaynin ima, rikukun (Deu. 32:4; 1 Juan 4:8). Diosninchikqa, sumaq wakichisqa runaman chay Reinota qun, kay Jallpʼata kamachinanpaq: chay runataq Jesucristo. Chantapis, janaqpachapi kawsanankupaq 144.000 runasta akllan, chay runastaq Cristowan khuska kay Jallpʼata kamachimunqanku (Apo. 14:1-5).

15. ¿Imaraykutaq Diospa kamachiynin runap kamachiyninwan mana kikinchu?

¹⁵ Jesuspa, 144.000 runaspatawan kamachiyninkuqa, runap kamachiyninwan, mana kikinchu kanqa. Kay pachamanta dirigentesqa, saqra runas kaspa, llaqtankumanta runasta, maqanakuykunallaman aysanku, chayrayku may achkha runas wañunku. Chayraykuchá, Bibliaqa, “pikunachus mana salvayta atejkunapi” mana atienekunanchikta, niwanchik (Sal. 146:3). Mana chaymanjinataq Cristoqa, munakuywan kamachinqa. Pay nin: “Noqaman jamuychej, tukuy saykʼusqa kajkuna, llasa qʼepiyojkuna ima, noqataj samarichisqaykichej. Yugoyman churakuychej, yachaqakuychejtaj noqamanta. Noqaqa kʼacha, llampʼu sonqotaj kani, almasniykichejpajtaj samakuyta tarinkichej, imaraykuchus yugoyqa llampʼulla, qʼepiypis chhallalla”, nispa (Mat. 11:28-30).

‘Qhipa pʼunchaykunaqa’ tukukunqaña

16. ¿Imaynatá ‘qhipa pʼunchaykuna’ tukukunqa?

¹⁶ Kay 1914 watamantapacha, qhipa pʼunchaykunapi kawsachkanchik. Arí, chay watamantapacha, ‘kay pachap tukukuyninpi’ kachkanchik (Mat. 24:3). Jesús ‘manchay ñakʼariymanta’ parlasqanqa, qallarinqaña (Mateo 24:21, ñawiriy). Chay manchay ñakʼariyqa, ni imawan kikinchakunqachu, Satanaspa saqra pachantataq chinkachinqa. Chantá, ¿imaynatá chay manchay ñakʼariy qallarinqa? ¿Imaynatá tukukunqa?

17. Biblia nisqanmanjina, ¿imataq niraq manchay ñakʼariy qallarichkaptin kanqa?

¹⁷ Chay manchay ñakʼariyqa, mana pi suyachkaptin qallarinqa. ‘Jehovap pʼunchayninqa’, mana suyachkaptinchik jamunqa, maypachachus runas, “tukuy imapis allillan; ni imamanta llakikuna kanchu”, nichkaptinku chayamunqa (1 Tesalonicenses 5:2, 3, ñawiriy). Chay manchay ñakʼariyqa, kay pachapi kamachiqkuna, chʼampaykunata tukuchachiyta atisqankuta  yuyachkaptinku qallarinqa. ‘Jatun Babiloniaqa’, (tukuy llulla religionkuna) ni pi yuyachkaptin chinkachisqa kanqa, chaytaq runasta tʼukullata saqinqa. Kikillantaq kay pachamanta kamachiqkuna, wak runas ima, Jehová Dios llulla regilionkunata chinkachichkaptin qhipakunqanku (Apo. 17:1-6, 18; 18:9, 10, 15, 16, 19).

18. Satanás Diospa llaqtanta chinkachiyta munachkaptin, ¿imatá Jehová ruwanqa?

¹⁸ Chantá, “intipi, killapi, chʼaskaspi ima señales kanqa” jinallataq, “Runaj Churimpa señalnin cielopi rikhurenqa”. Chaypachamá, ‘sayaykusunchik umanchikta uqharispa, imaraykuchus kacharichisqa kayninchik pʼunchay, qayllamuchkanña’ (Luc. 21:25-28; Mat. 24:29, 30). Gog, (Satanás) paywan kaqkuna ima, Diospa llaqtanman sayaykunqanku. ¿Jehová chayta qhawallanqachu? Pay nin: “Pillapis aylluyta llankhaykojqa ñawi papaytapis llankhaykunman jina”, nispa (Zac. 2:8). Sumaq kamachiqninchik Jehovaqa, payta chiqa sunqu yupaychaqkunata jarkʼananrayku, maqanakunqa. Satanás Diospa llaqtanta chinkachiyta munasqanqa, qhasi mana kaqlla kanqa (Eze. 38:9, 18).

19. ¿Imaraykutaq Diospa angelesnin, Satanaspa saqra pachanta chinkachinankuta, nisunman?

¹⁹ Jehová suyusta juzgachkaptin, chaypachamá chay suyusqa, “pichus Jehová kasqanta yachanqanku” (Eze. 36:23, NM). Tukuy atiyniyuq Diosqa, Jesucristota, mana yupay atina angelesnintawan, Satanaspa saqra pachanta chinkachinanpaq, kachamunqa (Apo. 19:11-19). Yuyarina, Diospa enemigosninta, juk angellla juk tutapi, “pachaj pusaj chunka phishqayoj waranqata jarankupi wañuracherqa”. Kay sutʼita rikuchiwanchik Diospa angelesnin, Satanaspa saqra pachanta, chay manchay ñakʼariy Armagedonpi tukukuptin, chinkachiyta atisqankuta (2 Rey. 19:35; Apo. 16:14, 16). Satanás, supaykunasnin ima, waranqa watasta ukhu pachaman wikchʼuykusqa kanqanku, chaymantataq Diosninchik, wiñaypaq chinkachinqa (Apo. 20:1-3).

20. ¿Imatá Jehová Reinonniqta ruwanqa?

²⁰ Jinamanta, manaña Jallpʼapi saqra ruway kanqachu, chiqan runastaq, wiñaypaq kay pachapi kawsayta atinqanku. Chantapis, Jehová Jatun Kacharichiq kasqanta rikukunqa (Sal. 145:20). Diosqa, Reinonniqta, kamachiq kasqanta maychus kaqman churanqa, sutintaq llimphuchasqa kanqa, Jallpʼapaq munaynintataq juntʼanqa. Tukuypis kusiywan kay allin willaykunata runaman willamusunman, “wiñay causaypaj churaskas carkancu” chaykunatataq Diospa Reinon juk chhikamantawan kacharichinanta entiendenankupaq, yanapasunman (Hech. 13:48, MOSOJ TESTAMENTO).

¿Yuyarinkichu?

• ¿Imaynatá Jesús, Diospa Reinon imamantapis astawan sumaq kasqanta rikuchirqa?

• ¿Imaraykutaq kay tiempopi Diospa Reinon kacharichinawanchikta necesitanchik?

• ¿Imastá manchay ñakʼariy chayamuptin, rikusun?

• ¿Imaynatá Jehová, pay Jatun Kacharichiq kasqanta rikuchinqa?

[Tapuykuna]

[16, 17 paginaspi dibujos/fotos]

Diospa Palabranqa, kay pʼunchaykunapi, mana jaykʼaqjina allin willaykuna pachantinpi willakunanta, nirqa

[19 paginapi dibujo/foto]

Imaynatachus Jehová, Noeta familianta ima salvarqa, kikillantataq ñuqanchiktapis salvawasun

[20 paginapi dibujo/foto]

Jehovaqa, “tukuy waqayta ñawisninkumanta pichanqa [...], manañataj wañuy kanqachu” (Apo. 21:4)