Juan libromanta wakin allin yachachiykuna
Jehová Diospa Palabranqa kawsayniyuq
Juan libromanta wakin allin yachachiykuna
JESUSPA ‘munasqa discipulon’ Juanqa, Jesucristop willayninmanta, kawsayninmanta ima, tukuymanta astawan qhipata qillqarqa (Juan 21:20). Kay Evangeliotaq 98 wata chayniqpi qillqakurqa, kay Evangeliopi willakusqanmanta wakinqa, Mateo, Marcos, Lucas Evangeliospi mana tarikunchu.
Apóstol Juanqa, mana qhasi mana kaqpaqchu qillqarqa, imaraykuchus payllataq nirqa: “Kay tukuytaj qhelqasqa kashan creenaykichejpaj Jesusqa Diospa Churin Cristo kasqanta, paypi creespataj, kawsayniyoj kanaykichejpaj”, nispa (Juan 20:31). Kay evangeliop willayninqa, kawsayninchikpi yanapanawanchikpaq, qillqakun (Heb. 4:12).
‘KAYMÁ DIOSPA CORDERON’
Juan Bautistaqa, Jesusta rikuspa mana iskaychakuspa paymanta nirqa: “Kayma Diospa Corderon, runaspa juchanta apaspa pichajqa”, nispa (Juan 1:29). Chaymanta aswan qhipamantaq, Jesusqa Samariapi, Galileapi, Judeapi, Jordanpa chimpasninpi ima; willaspa, yachachispa, milagrosta ruwaspa ima, purirqa, chayta rikuspataq achkha runas paypi iñiyninkuta churarqanku (Juan 10:41, 42).
Jesuspa tukuy milagrosninmanta tʼukunapaqjinaqa, Lazarota kawsarichimusqan karqa. Jesús Lazarota tawa pʼunchay wañusqa kasqanmantaña kawsarichimusqanta rikuspa, achkha runas paypi iñiyta churarqanku. Chaywanpis, kuraq sacerdotes, fariseos ima, Jesusta wañuchinankupaq yachachinakurqanku. Chayrayku Jesusqa, “chʼinnejman, Efraín llajtaman” ripurqa (Juan 11:53, 54).
Bibliamanta tapuykunapaq, kutichiykuna:
1:35, 40. Juan Bautistaqta, ¿mayqin discipulontaq Andreswan khuska kachkarqa? Kay librota qillqaqqa, Juan Bautistamanta parlaspa “Juan” sutillata uqharin, imachus paypa sutin kasqanta mana willanchu, chayrayku chay wak discipuloqa, kay Evangeliota qillqaq kachkan.
2:20. ¿Imaraykutaq judíos templo “tawa chunka sojtayuj watapi ruwasqa” kasqanta nirqanku? Imaraykuchus chayta nichkaptinkuqa —30 wata chayniqpi— Judeata kamachiq Herodesqa, watiqmanta Zorobabelpaq templonta ruwachichkallarqaraq. Unay tiempomanta qillqaq Josefo nisqanmanjina, temploqa chunka pusaqniyuq watataña Herodes kamachichkasqanmanta, ruwayta qallarikurqa, nisunman qayna pacha watamanta 18 kaq chayri 17 kaq watapi. Kimsa chunka watapi, pascua fiestapaq, manaraq temploqa, ruwayta tukuchakuchkarqachu.
5:14. Runa juchanrayku unqusqantachu, ¿Jesús niyta munachkarqa? Mana. Jesús sanoyachisqan runaqa, kimsa chunka pusaqniyuq watataña juchawan paqarikusqanrayku unqusqa karqa (Juan 5:1-9). Jehovap khuyakuyninrayku sanoyachisqa kaspataq, chiqa kaqta yachaspa manaña juchallikunanchu karqa. Mana chayta ruwaptintaq, mana pampachanapaqjina juchallikunman karqa, Jehová Diospa kʼajaq phiñakuynin pʼunchaypitaq, tukuchisqa kanman karqa (Mat. 12:31, 32; Luc. 12:10; Heb. 10:26, 27, DIOS PARLAPAWANCHEJ).
5:24, 25. ¿Pikunataq “wañuymanta kawsayman” yaykunku? Jesús chayta nispaqa, pikunachus Diosta mana riqsispa laqhayaypijina kaqkunamanta parlachkarqa, chaywanpis Jesuspa yachachisqanta kasukuspa, paypi iñiyta churanku, ruwayninkumantataq Diosman kutirikunku. Chay runasqa, “wañuymanta kawsayman” yaykunku, imaptinchus Diospi iñisqankurayku wañuymanta kacharichisqa kanku, wiñaypaqtaq kawsayta atinqanku (1 Ped. 4:3-6).
5:26; 6:53. ¿Ima ninayantaq, “pay kikimpi kawsayniyoq”, rimay? Chay rimay ninayan, Jehová Dios Jesucristoman atiyta qusqanta: runasta Diospa ñawpaqinpi allin qhawasqa kanankupaq yanapananpaq, chantapis wañusqasta kawsarichimunanpaq. Discipulosninpaqtaq “pay kikinpi kawsayniyuq” rimayqa, wiñay kawsaywan ninakun. Akllasqasqa, wiñay kawsayta japʼinku janaqpachapi kawsanankupaq kawsarimuptinku. Kay Jallpʼapi kawsanankupaq chiqa sunqu kaqkunataq, wiñay kawsayta japʼinqanku, Jesús waranqa watasta kamachiyta tukusqantawan, Satanaswan mana chʼawkiyachikuptinku (1 Cor. 15:51-53; Apo. 20:5, 7-10).
6:64. Jesús, Judas Iscarioteta akllachkaptin, ¿yacharqañachu pay wasanchaspa japʼichinanta? Ichapis mana. Chaywanpis, aswan qhipaman 32 watapiqa, Jesús apostolesninman jinata nirqa: “Qankunamanta ujqa supay kashan”, nispa. Ichapis Jesusqa, chay kutipi Judas Iscariote mana allinta ruwayta qallarichkasqanta reparachkarqaña (Juan 6:66-71).
Ñuqanchikpaq allin yachachiykuna:
2:4. Kay pʼitipiqa, Jesús Mariaman sutʼinchachkarqa pay Diospa akllasqa Churinjina bautizakusqanrayku, Tatanpa kamachisqallanta kasukusqanta. Jesús willayninta chaypachallaraq qallariptinpis, Jesusqa, tatanpa kamachisqanta maykʼaqchus juntʼananta yacharqa, ajinallatataq maykʼaqchus kawsayninta qunantapis. Chayrayku, tatanpa munayninta juntʼananpaqqa, mana maman Mariapis jarkʼananta saqirqachu. Ñuqanchikpis, Jesusjina Jehovap munayninta ruwananchik tiyan.
3:1-9. Nicodemoqa, judiospa juk kamachiqninku ‘paykuna ukhupi mentasqa’ runa karqa. Paypa ruwasqantaq, iskay layamanta yachachiwanchik. Ñawpaqtaqa, carpinterop wawanta, Diosninchik yachachiq kananpaq kachamusqantajinapuni qhawarqa, chayrayku llampʼu sunqu kasqanta, Diosmanta yachakuyta munasqanta, allin yuyayniyuq kasqanta ima, rikuchirqa. Kunanpis chiqa cristianoqa, llampʼu sunqu kanan tiyan. Iskay kaq yachachiytaq, Nicodemo llampʼu sunqu runa kaspapis Jesús Jallpʼapi kachkaptin mana cristianoman tukurqachu. ¿Imarayku? Ichapis runata manchachikusqanrayku, jatun juntapi mentasqa kayta munasqanrayku chayri qhapaq kayta munasqanrayku kanman karqa. Ñuqanchikqa, mana Nicodemojinachu kananchik tiyan, astawanpis ñuqanchik kikinchikta qhisachaspa, Jesuspa qhipanta purinanchik tiyan (Luc. 9:23, DIOS PARLAPAWANCHEJ).
4:23, 24, Qheshwa Biblia. Jehová yupaychayninchikta allinpaq qhawananpaq, paypa espiritunmanjina, Palabran nisqanmanjina ima kanan tiyan.
6:27. “Wiñaypaj kaq tʼantarayku” llamkʼayqa, ninayan Diosmanta mana pisisqas kananchikpaq tukuy imata ruwananchikta. Jinata ruwaptinchiktaq kusisqas kawsakusunchik (Mat. 5:3, DIOS PARLAPAWANCHEJ).
6:44. Jehovaqa, sapa jukninchikmanta llakikun, chaytataq Churinman pusawasqanchikpi rikuchin. ¿Imaynatá chayta ruwan? Reinonmanta willayninniqta, chaytataq sapa juk uyarinchik, espíritu santonniqta, chaytaq yachakusqanchikta japʼiqanapaq, chaymanjina kawsanapaq ima, yanapawanchik.
11:33-36. Waqayqa, mana wawa sunqu kasqanchiktachu ninayan
“QHIPAYTA JAMUY”
Kimsa chunka kimsayuq watapi, Pascua fiesta qayllamuchkaptin, Jesusqa, Betaniaman kutirqa. Nisán killamanta 9 pʼunchaypitaq, Jerusalenman burritupi lluqʼaykusqa yaykurqa, qʼayantintaq temploman kutirqa. Jesús mañakuchkaspa, tatanta “sutiykita jatunchay” nichkaptin, janaqpachamanta juk parlay uyarikurqa: “Sutiyta jatunchaniña, kunantaq ujtawan jatunchasaj”, nispa (Juan 12:28).
Pascua mikhuyta mikhuchkaptinku, Jesusqa, discipulosninman yuyaycharqa, chaymantataq Diosmanta paykunapaq mañapurqa. Chaymanta juk chhikanmantaq, Jesusqa, wisqʼasqa, juchachasqa, kurkupi wañuchisqa ima, karqa. Chaywanpis Diosqa, wañuymanta kawsarichimurqa.
Bibliamanta tapuykunapaq, kutichiykuna:
14:2. Jesusqa, discipulosninpaq “uj cheqata wakichimoj” richkasqanta nirqa, ¿imatataq chaywan niyta munachkarqa? Janaqpachapaq kawsarimuy qallarinanpaqqa, musuq trato ruwakusqanraq juntʼakunan karqa. Chay juntʼakunanpaqtaq, Jesús Diospa ñawpaqinman sumaq yawarninwan yaykunan karqa, reyjina atiyta japʼinanpaq. Chayta ruwaptillan akllasqa discipulosnin, kawsarimuyta qallarinkuman karqa (1 Tes. 4:14-17; Heb. 9:12, 24-28; 1 Ped. 1:19; Apo. 11:15).
19:11. Jesús, Pilatoman “qanman jaywaykuwaqqa” nichkaspa, ¿Judas Iscariotemantachu parlachkarqa? Jesusqa, ichapis mana Judasllamantachu chayri juk runallamantachu parlachkanman karqa, manaqa tukuy payta wañuchinankupaq mañaqkuna, juchayuq kasqankuta nichkarqa. Chay runasmantataq Judas, Barrabasta kacharichinankuta mañaqkuna, “kuraj sacerdotes, jatun juntapi kajkuna ima” karqanku (Mat. 26:59-65; 27:1, 2, 20, 21).
20:17, DIOS PARLAPAWANCHEJ. ¿Imaraykutaq Jesús María Magdalenata amaña japʼikuwaychu nirqa? Ichapis Mariaqa, Jesusmanta japʼiykukurqa janaqpachaman ripuchkasqantaña chayri mana jaykʼaq rikunanta yuyaspa. Chayrayku Jesusqa, María sunqu tiyaykusqa kananpaq, manaña paymanta japʼikunanta nirqa, astawanpis discipulosman kawsarimusqanta willamunanpaq kacharqa.
Ñuqanchikpaq allin yachachiykuna:
12:36. “Kʼanchaypa wawasnin” kanapaq chayri kʼanchayta apanapaq, Diospa Palabranmanta sumaqta yachananchik tiyan. Bibliamanta yachakusqanchikwantaq runa laqhayaypijina kasqankumanta lluqsinankupaq, Diospa kʼanchayninpitaq kanankupaq, yanapananchik tiyan.
14:6. Diosqa, Jesucristoniqllata allinpaq qhawawasunman. Chayrayku Jehová Diosman qayllanapaqqa, Jesuspi iñiyninchikta churana, pay kikintaq ruwana tiyan (1 Ped. 2:21).
14:15, 21, 23, 24; 15:10. Diospa kamachiyninta kasukuyqa, Jehová Diospa munakuyninpi, Churinpa munakuyninpi ima, kanallapaqpuni yanapawasun (1 Juan 5:3).
14:26; 16:13. Jehovaqa, espiritunniqta yachachiwanchik, chay espirituntaq yachakusqanchikta yuyarinapaq yanapawanchik. Chantapis, wakin yachachiykunata maychus tiemponpi sutʼinchan. Chayrayku, allin yachayniyuq, allin yuyayniyuq, allinta japʼiqananpaq ima, yanapawanchik. Chayrayku, mana saykʼuspa Diosmanta espiritunta mañakunanchik tiyan (Luc. 11:5-13).
21:15, 19. Jesús, Pedrota tapurqa “munakuwankichu kaykunamanta [challwasmanta] astawan?”, nispa. Kay tapuywanqa, Jesús Pedrota nichkarqa, challwata japʼinanmantaqa, tukuy tiempo paypa qhipanta rinanta. ¿Ñuqanchikrí? Kay Evangeliosta ñawirichkaspa, ima ruwaymantapis, Jesusta astawan munakunallapaqpuni kallpachakuna. Arí, qhipanta tukuy sunqu rinallapuni.
[31 paginapi dibujo/foto]
¿Imatá Nicodemomanta yachakunchik?