Saqra espiritusmanta chiqamantapuni jarkʼakuyta atisunman

JAMESQA, Malaita islapi wiñakurqa, chay islataq archipiélago melanesio de las islas Salomón nisqapi kachkan. Wawitallaraq kachkaptin espiritusta yupaychayta, espiritusta waqyananpaq rarafono sutichasqa costumbreta ruwayta ima, yachachirqanku. James nin: “Mana jaykʼaqpis espiritusmanta pi runallatapis ñakʼarichinankupaq mañakuymanchu, chaywanpis chay costumbresta mana ruwaspaqa, mana kusisqachu kawsakunayta yuyaq kani”.

Wakin lugarespijina, Salomon islaspi tiyakuqkunapis espíritus runata ñakʼarichiyta chayri yanapayta atisqankuta yuyanku. Astawanpis wakinkunaqa kay espiritusta munakunku manataq manchachikunkuchu, kʼachas kasqankuta yuyasqankurayku.

Kay espíritus atiyniyuq kasqankuta runas yuyasqankuqa, imaymana costumbresta ruwasqankupi rikukun. Maypichus James wiñakurqa chay ranchitupi warmisqa, korokoro sutichasqa pʼisqituta takiqta uyarispaqa, wawasninkuta usqhayllata wasinkuman apaykunku, kay pʼisqitu pillapis wañunanpaq takichkasqanta yuyasqankurayku.

Chantá chay lugarespiqa, saqra espiritusmanta jarkʼakunankupaq, wasisninkupi punku pataman yuraq rumita churanku. Jamespis chayta ruwaq. Chantá llamkʼayninpiqa, puchusqan mikhunata juk bolsaman churaykuq, aswan tardenman wikchʼunanpaq, imaraykuchus juk layqa chay puchusqa mikhunaniqta payta layqaspa unquchinanta manchachikurqa.

Ichá llaqtaykipiqa, kay costumbresta mana ruwankuchu. Chaywanpis ichá Jamesjina saqra espiritusmanta jarkʼakunaykipaq, kusisqa kawsakunaykipaqtaq, ima costumbretapis ruwanayki kasqanta yuyanki.

Jina kaptinpis manapis, Biblia Diospa yuyaychasqan kasqanta yuyanki chayqa, ichá kay tapuykunaman imatachus Biblia kutichisqanta yachayta munanki: 1) ¿Imaynatá saqra espíritus ñakʼarimchiwasunman? 2) Salomon islaspi tiyakuqkunajina costumbresta ruway, ¿chiqamantachu jarkʼawasunman? Chayri, ¿saqra espirituspa atiyninkumanchu churawasunman? 3) ¿Imaynatá saqra espiritusmanta jarkʼakuyta atisunman?

¿Imaynasmanta saqra espíritus runasta ñakʼarichinku?

Bibliaqa, chay espíritus mana wañupuqkunap espiritunkuchu kasqanta willawanchik,  nintaq: “Kawsashajkunaqa wañunankuta yachakunku wañusqasrí mana imatapis yachankuchu”, nispa (Eclesiastés 9:5). Kay espiritusqa saqra ángeles kanku, pikunachus Kuraq Supaywan jukchaykukurqanku runasta chʼawkiyanankupaq (Apocalipsis 12:9).

Chayrayku Bibliaqa, paykunamanta jarkʼakunanchikta niwanchik. Pablo Efesomanta hermanosman juk cartata qillqachkaptin jinata nirqa: “Noqanchejqa mana runaswanchu maqanakushanchej, manachayqa [...] patapi kaj sajra espirituspa contrampi [maqanakuchkanchik]”, nispa. Apóstol Pedrotaq, kay saqra espirituspa kamachiqninku Kuraq Supayta, juk phiña leonwan kikincharqa, pichus ‘qhaparirispa cristianosta muyuykachachkan, mayqillantapis uquykunanpaq’ chaywan (Efesios 6:12; 1 Pedro 5:8).

¿Imaynamantá Kuraq Supay runasta pantachin? Paykunata chʼawkiyaspa, juchallikunankupaq tanqaspa ima. Chayrayku Bibliaqa, “Satanaspis [...] kʼanchaj angelman tukuriyta [yachasqanta]” niwanchik (2 Corintios 11:14). Juk kʼacha angeljina rikuchikuptinpis payqa, pipunichus kasqanta, chiqa Diosmanta ima mana yachanankupaq, runaspa yuyayninkuta laqhayachin (2 Corintios 4:4). ¿Imaraykutaq chayta ruwan?

Runaswan yupaychachikuyta munasqanrayku. Chayrayku Diospa Churin kay Jallpʼapi kachkaptin, paywanpis ‘yupaychachikuyta munarqa’, chaywanpis Jesús nirqa: “Riy kaymanta, Satanás. Diosmanta Qhelqasqapi nin: Señor Diosniykita yupaychanki, pay sapallantataj sirvinki”, nispa (Mateo 4:9, 10). Chiqamanta Jesusqa, ni imaymanamanta Kuraq Supayta yupaychayta munarqachu.

Ni mayqin espíritu Jehovajina atiyniyuqchu, chayrayku Jehovaqa, ni pi kamachisninta wiñaypaq ñakʼarichinanta saqinqachu (Salmo 83:18; Romanos 16:20). Diosta kusichiyta munanchik chayqa, Jesusjina ni imaymanamanta Kuraq Supayta, supaykunasninta ima yupaychananchikchu tiyan. Chayrayku, ima costumbreschus kay saqra espiritusta yupaychaywan chhapusqa kasqanta yachananchikqa, may allin.

¿Ima costumbrestataq Dios chiqnin?

Ñawpa tiempopi Diosqa, israelitasman mana wak llaqtasjina ruwanankuta kamachirqa, nirqataq: “Amapuni ni mayqenniykichej [...] adivino kaychejchu, [...] ama layqapis kankichejchu, ama mayqentapis layqachinkichejchu”, nispa. Chantá imaraykuchus chaykunata mana ruwanankutapis nillarqataq: “Diosqa millachikun chaykunata ruwajkunamantaqa”, nispa (Deuteronomio 18:10-12).

Chayrayku llaqtaykipi niraq ima costumbretapis ruwachkaspa, allin kanman tapukunayki: ¿Kay costumbre layqiriyuswanchu chhapusqa kachkan? Kay costumbreta ruwaqkuna, ¿imallapis paykunata jarkʼananpaq atiyniyuq kasqantachu yuyanku? Kay costumbreta ruway, ¿wakkunata layqanapaqchu chayri layqachikuymanta jarkʼakunapaqchu? Kay costumbreta ruwaspa, Jehovap atiyninpi, chayri Jesuspa atiyninpi churakunaymantaqa, ¿juk saqra espiritup atiyninpichu churakusaq? (Romanos 14:11; Filipenses 2:9, 10.)

Ajina costumbrestaqa mana ruwananchikchu tiyan. Apóstol Pablo cristianosman nirqa: “Mana atinkichejchu Señorpa copanmanta ujyashaspa, supaykunaj copanmantapis ujyayta”, nispa. Chantá pikunachus Diosta yupaychachkaspa, supaykunatawan kusichiyta munaqkunaqa, ‘Jehová Diosta phiñachichkasqankuta’ nillarqataq (1 Corintios 10:20-22, Qheshwa Biblia). Imaraykuchus Diosqa, payllata yupaychananchikta munan (Éxodo 20:4, 5).

Chantapis chay costumbre saqra ruwayta mana juchapaqjinachu rikuchiptin, mana allinchu kanman chay costumbreta ruwananchik. Wakin lugarespiqa, qhinchachakuyta, khuchichakuyta ima, mana allinpaqchu qhawanku, Bibliapis chayjina ruwaykunata juchachallantaq (1 Corintios 6:9, 10). Chaywanpis wakin lugarespiqa, juk warmi layqasqa kasqanrayku khuchichakusqanta niptin, chay  warmi khuchichakusqantaqa mana juchapaqchu qhawanku. *

Chaywanpis Bibliaqa, sapa juk runa ruwasqanmanta Diosman cuentata qunanta yachachin (Romanos 14:12; Gálatas 6:7). Sutʼinchanapaq; ñawpaq kaq warmi Eva sutiyuq, imaraykuchus mana kasukusqanmanta, Diosman jinata nirqa: “Katari chʼawkiyawan, chayrayku mikhorqani chay sachʼaj poqoyninta”, nispa. Chayta nispapis mana kasukusqanmanta Diosman cuentata qunan karqa (Génesis 3:13, 16, 19). Ñuqanchikpis imatachus ruwasqanchikmanta Diosman cuentata qunanchik kanqa (Hebreos 4:13).

Diosta kusichinapaq, ¿imatá ruwananchik tiyan?

Diosta kusichiyta, kamachisqanmanjina kawsayta ima munanchik chayqa, layqiriyuswan chhapusqa costumbresta usqhayllata saqinanchik tiyan. Ñawpaq kaq siglopi, Efeso llaqtapi kawsakuqkuna chayta ruwarqanku, paykunaqa layqa librosninkuta “tukuypa rikuna[nkuta] ruphaykucherqanku” (Hechos 19:19).

Mana chayllachu, astawanpis ‘tukuypa uyarinankuta ñawpaqta saqra ruwasqankumanta willakurqanku’ (Hechos 19:18). Arí, Pablo Bibliamanta yachachisqanqa, kay runaspa sunqunkuman chayarqa, chaytaq layqa librosninkuta ruphaykuchinankupaq, millay costumbresninkutapis saqinankupaq ima, paykunata tanqarqa.

Achkha runas costumbresninkuta mana saqiyta atillankuchu. Jamesqa, Jehovamanta sutʼinchaqkunawan Bibliamanta yachakuyta qallarirqa. Yachakusqanmanta mayta kusikuspapis payqa imaymana layqiriyuswan chhapusqa costumbresta ruwachkallarqapuni. Chaywanpis ajinata ruwachkasqanpi tʼukurispaqa, Diospa nisqasninpi iñiyninta churaspapis, layqiriyuswan chhapusqa costumbresta ruwachkallasqantapuni reparakurqa.

¿Imataq chay millay costumbresta saqinanpaq yanaparqa? James nin: “Jehovamanta, jarkʼanawanta, paypi atienekunaypaq yanapanawanta ima mañakurqani, paypa yanapayninwantaq chay costumbresta saqirqani”, nispa. James chay costumbresta saqisqanrayku, ¿imamantapis ñakʼarirqachu? Pay nillantaq: “Mana, astawanpis Jehovapi atienekuyta yachakuni, payman qayllaykuyta atisqaytataq reparakuni”, nispa. Kunantaq Jamesqa, Bibliamanta runasman yachachispa, qanchis watataña mayta llamkʼachkan.

¿Jamesjina ruwayta atiwaqchu? Llaqtaykipi ima costumbreschus ruwakun chayta ‘chiqan yuyaywan’ qhawariy, chay costumbres ‘Diospa munayninmanjinachus’ manachus kasqanta reparanaykipaq (Romanos 12:1, 2). Mana ajina kaptintaq chay millay costumbresta saqinaykipaq mayta kallpachakuy, chayta ruwaptiykitaq Jehová ‘japʼikapusunqa’ chantá imamantapis jarkʼasunqa (2 Corintios 6:16-18). Qampis Jamesjina Bibliap nisqan chiqapuni kasqanta rikunki, Biblia nin: “Diospa sutenqa uj jarkʼachasqa torre jina; cheqan runasqa chaypi pakakuspa, waqaychasqa kanku”, nispa (Proverbios 18:10).

[Sutʼinchaynin]

[19 paginapi dibujo/foto]

Korokoro

[Maymantachus foto urqhukusqan]

Por gentileza del Dr. Bakshi Jehangir

[19 paginapi dibujo/foto]

Imillita puchusqa mikhunata uqharichkan chayniqta juk layqa layqananta manchikusqanrayku