Alcoholta ukyaymanta ¿imatataq Biblia nin?

BIBLIAQA, juk chhika machachiq ukyanasta ukyayta mana juchachanchu. * Astawanpis Diosllataq runaman “vinota qo[rqa] sonqonta mayta kusichinampaj, aceiteta uyanta lliphipichinanpaj, tʼantatataj kallpachakunampaj” (Salmo 104:15). Jesucristopis juk casarakupi yakuta “sumaj vino[man]” tukuchirqa, jinamanta chay casaraku raymipi kaqkuna kusisqa kanankupaq (Juan 2:3-10).

Janaqpachapi kachkaq Tatanchikqa, Ruwawaqninchik kasqanrayku, anchata alcoholta ukyay cuerponchikpaq, ñuqtunchikpaq ima, mana allinchu kasqanta yachan. Payqa allinnillanchikta munan, tukuy imapi may allin rinawanchiktapis, chayrayku Biblianiqta niwanchik, machachiq ukyanasta anchata ukyay mana allinchu kasqanta (Isaías 48:17).

Biblia nin: “Ama vinowan machaykuychejchu. Chaypi sajra kawsay tiyan”, nispa (Efesios 5:18, Qheshwa Biblia). Chantapis “[machaqkuna] Diospa reinonta herenciata jina mana japʼinankuta” nillantaq (1 Corintios 6:9-11). Chantá, “machakuykuna[ta], millay fiestaspi puriykuna[ta], chantá waj millay [ruwaykunata]” juchachan (Gálatas 5:19-21).

Chaywanpis, ¿imaraykutaq machachiq ukyanasta anchata ukyay mana allinchu?

¿Imaraykutaq machachiq ukyanasta anchata ukyay mana allinchu?

Machachiq ukyanasta pisillata ukyayqa, mana juchachu, chaywanpis anchata ukyayqa mana cuerponchikpaq allinchu. ¿Ima llakiykunapitaq rikukusunman anchata ukyaspa? Chaymanta kunan parlarina:

Yuyayninchikta chinkachinchik, ‘mana parlanastataq parlanchik’ (Proverbios 23:33). Alberto, paymanta parlarqanchikña, jinata nin: “Alcoholman qukuyqa juk unquyjina, cuerponchikpaq mana allinchu, yuyayninchiktataq chinkachin. Alcoholman qukuq runaqa, wakkunata llakichichkasqanta mana reparanchu”, nispa.

 Saqra kaqta manaña qhisachananchikpaq tanqawanchik. Biblia nin: “Vino[qa] yuyayta chinkachin”, nispa (Oseas 4:11). Arí, machasqamantaqa, saqra kaqta manaña juchapaqjinachu qhawanchik. Chayrayku ichá llimphu kawsayta pisipaq qhawaspa, juchapi urmasunman.

Johnqa, ajinapi rikukurqa. Juk kuti warminwan chʼaqwaytawan, wasinmanta manchay phiñasqa lluqsispa machaykamuq ripusqa. Juk warmi payman qayllaykuptintaq achkhataña alcoholta ukyaykusqa. Jukchhikatawan ukyaykuytawankama chay warmiwan ripusqa, paywantaq puñuykakapusqa. Chaymanta astawan qhipaman Johnqa, pesachikuspa nisqa: ‘Amalla anchata alcoholta ukyaymanchu karqa, chayjinata mana juchallikunaypaq’, nispa.

Imallatapis mana yuyaychakuspalla ruwasunman chayri parlarparisunman. Biblia nin: “Pipajtaj ayqoyri? Pipajtaj llakiyri? Pitaj phiñanakupi, waqaypitaj purinri?” nispa, chantá Bibliallataq kutichin: “Chayqa pi[chus] vinota mana saqej[paq], waj machachina ujyanasta maskʼaj[paq]”, nispa (Proverbios 23:29, 30). Chay runaqa, “qhollchoqeyaj mama qochapi winkushasqa[nta] jina yuyakun, barcoj jatun kʼaspi puntampi jina” (Proverbios 23:34). Yuyayninman kutirispataq: “Wajtawanku, nitaj nanachiwankuchu; jasutʼiwanku, nitaj yuyakunichu”, nispa nin (Proverbios 23:35).

Cuerponchikpaq mana allinchu. Proverbios 23:32 pʼiti alcoholmanta parlaspa nin: “Katari jina khanikun, nanachikuntaj”, nispa. Biblia nisqanmanjina chantá doctores nisqankumanjinataq, anchata alcoholta ukyayqa wañuchiq venenojina kanman. Astawanpis yachakusqanmanjina, mana saqispa anchata alcoholta ukyaspaqa, cancerwan unquykusunman, chantá kʼiwichanchikmanta, pancreasninchikmanta, ñuqtunchikmanta, sunqunchikmanta ima unquykullasunmantaq. Wakinkunaqa, machaykunankukamapuni anchata ukyaykusqankurayku, yaqha wañupunku. Chantapis anchata alcoholta ukyayqa, juk jatun llakiymanwanraq apasunman.

Anchata alcoholta ukyayqa juk jatun llakiyman apawanchik. Machaykunanchikkama mana ukyaspapis, anchata ukyayqa Diosmanta karunchachiwanchik. Profeta Isaías nirqa: “Ay, imanallankichejchus tutamanta jatariytawan machakojkuna, chʼisiyanankama machasqas, vino ujyaspalla kajkunaqa”, nispa.  Llakiywan chayta nirqa, imaraykuchus ajinata puriqkunaqa, ‘Jehovap ruwanasninta, makisninwan ruwasqasnintapis’ ni qhawankuchu (Isaías 5:11, 12).

Diosqa, ‘machaykuq’ runas mana kananchikpaq Biblianiqta yuyaychawanchik (Proverbios 23:20). Chantá payita cristianasmanpis ama ‘machakuqkuna kanankupaq’ yuyaychallantaq (Tito 2:3). Chaywanpisallinta qhawarikunanchik tiyan imaraykuchus ichá mana reparakuspalla, pisimanta pisi sapa kuti anchata ukyayta qallarisunman. Chantá puñukapuq richkaspa jinataña yuyachkasunman: ‘¿Maykʼaqtaq rikchʼarikusaq watiqmanta ukyanata maskʼanaypaqrí?’, nispa (Proverbios 23:35, Quechua de Cuzce). Juk chʼisi ñawpaqta machaykuytawan qʼayantintaq allin sientekunankupaq alcoholta ukyayta necesitaqkunaqa, alcoholman qukuypi urmanankupaqjinaña kachkanku.

Chantá Biblia nisqanmanjina, “machakuykunapi, khuchiriospi, machaykuna fiestaspi [puriqkunaqa] cuentata qonqanku Diosman, pichus wakichisqa kashan juzganampaj kawsajkunata, wañusqakunatawan, chayman” (1 Pedro 4:3, 5). Jesusqa, Diospa pʼunchayninmanta parlachkaspa, nirqa: “Qhawarikuychej; pajtataj sonqoykichej atipachikunman mikhunawan, machaykuywan, kay pacha ruwanaswan ima. Jinallapitaj juicio pʼunchay ujllata taripasunkichejman”, nispa (Lucas 21:34, 35).

Chantá, imatataq alcoholman qukuqkuna ruwankuman chay viciota atipanankupaq.

[Sutʼinchaynin]

[4, 5 paginaspi dibujos/fotos]

Machachiq ukyanasta achkhata ukyayqa, achkha chʼampaykunata rikhurichin