Ir al contenido

Ir al índice

¿Yacharqankichu?

¿Yacharqankichu?

¿Yacharqankichu?

¿Maymantá israelitas kʼacha rumista kuraj kaj sacerdotej pecheranpaj apamorqanku?

Diosqa, israelitasman Egiptomanta llojsiytawan chʼin pampapi kashajtinku, kuraj sacerdotej pecheranta imaynatachus ruwanankuta nerqa (Éxodo 28:15-21). Chay pecheramanqa, kay kʼacha rumista kʼaskachinanku karqa: sardicata, topaciota, esmeraldata, rubita, zafirota, diamanteta, jacintota, agatata, amatistata, berilota, oniceta, jaspeta ima. * ¿Maymantataj chay rumista apamorqanku?

Ñaupa tiempomanta runasqa, valorniyoj kʼachitu rumista negociospi apaykachajña kanku. Egipciosqa, chay rumista karu suyusmanta apamoj kanku, nisunman kay tiempopi Iranmanta, Afganistanmanta ichá Indiamanta ima. Chantapis qhoyasninkumanta tukuy laya kʼachitu rumista orqhoj kanku. Faraonesqa, atiyninkupi kaj jallpʼasmanta may ashkha mineralesta orqhoj kanku. Jobqa, tiemponmanta runas may valorniyoj imasta maymantachus orqhosqankuta nispa, zafiro, topacio rumismanta ima parlarqa (Job 28:1-11, 19).

Éxodo libroqa, israelitas niraj egiptomanta llojsishajtinku egipciospa may valorniyoj “kapuyninkuta atisqankuta apakap[usqankuta]” nin (Éxodo 12:35, 36). Israelitasqa, kuraj sacerdotej pecheranman kʼaskachisqanku kʼacha rumistaqa, ichá egiptomanta aparqanku.

¿Imaynatá ñaupa tiempomanta runas cartasta apachej kanku?

Persiamanta reyesqa, qhelqasqasta nisunman cartasta apachinankupaj kachasta churarqanku. Ester librotaj imaynachus chay kasqanta jinamanta sutʼinchan: “Chay qhelqasqasqa rey Asueroj sutimpi karqa, anillonwan sellasqa, chay qhelqasqastataj kachas aparqanku reypa aswan sumaj caballosnimpi lloqʼasqas”, nispa (Ester 8:10). Romamanta kamachejkunapis jinallatataj ruwaj kanku.

Chaywanpis waj cartasta, Pabloj cartasninta jina mana kachaswanchu apachej kanku. Qhapaj runasqa, wata runasninkuwan apachej kanku. Chaywanpis yaqha tukuy runas, maymanchus apachiyta munarqanku chayman rej runaswan rejsisqas chayri mana rejsisqa kajtinkupis apachej kanku. Cartastaqa, familiares, amigos, ranqheros, soldados, wajkuna ima, apayta atej kanku. Maychus kajta chayachinankupajtaj, chay runasqa atienekunapaj jina kananku karqa. Biblia nisqanman jina, Pabloqa, wakin cartasninta waj cristianoswansina apacherqa (Efesios 6:21, 22; Colosenses 4:7).

[Sutʼinchaynin]

^ párr. 3 Wakin kʼacha rumispa sutisnintaqa, kay tiempopi imapunichus sutin kasqanta mana yachakunchu.

[29 paginapi dibujo/foto]

Persiamanta kacha

[Maymantachus foto orqhokusqan]

Gianni Dagli Orti/The Art Archive at Art Resource, NY