Génesis 24:1-67
24 Abrahamqa awkinnami karqan. Tsaynöpis lapan rurashqankunachömi TAYTA DIOS yanaparqan.
2 Abrahampami yärakushqan ashmaynin karqan lapan ashmayninkunapitapis mas awkin. Tsay ashmaynin lapan imaykantapis rikaq kaptinmi qayaykatsir Abraham kayno nirqan: “Lilïcho yataykamar*
3 promitimay kay patsatapis jana patsatapis kamaq TAYTA DIOSPA jutincho lapan nishqäta cumplinaykipaq. Kay tashqä *Canaán markakunapitaqa tsurïpaq warmita ama ashinkitsu.
4 Tsaypa trukanqa aylükuna taykashqan Harán markaman aywar juk jipashta pushamunki tsurïpa warminpaq”.
5 Tsayno niptinmi ashmaynin nirqan: “Pushamunäta mana munaptinqa ¿imatataq rurashaq, tayta? ¿Tsurikitatsuraq pushashaq warmipa markanman?”
6 Tsayno niptinmi Abraham kayno nirqan: “Tsurïta ama pushankitsu.
7 Jana patsacho kaykaq TAYTA DIOSMI nimashqa kay taykashqantsi patsata tsurïkunata, wilkäkunata y paykunapita miraqkunatapis qoykunanpaq kashqanta. Paymi taytäpa wayinpita y markäpita jorqarkamar kayman pushamashqa.* Tsaymi *angilninta kachanqa qamwan aywananpaq. Tsaynöpami tsurïpa warminpaq juk jipashta pushamunkipaq.
8 Jipash shamuyta mana munaptinqa parlashqantsi tsaylachönami usharanqa. Imano kaptinpis warmipa markanman tsurïta ama pushankitsu”.
9 Tsayno niptinmi ashmayninqa Abrahampa lilinta yataykur Tayta Diospa jutincho promitirqan patronnin nishqankunata cumplinanpaq.
10 Tsaypitami apananpaq kamarikurqan alinnin kaq regälukunata. Tsay regälukunata chunka *camëllukunawan cargakurkurmi aywarqan Abrahampa wawqin Nacor tashqan markaman. Tsayqa karqan Mesopotamiachömi.
11 Inti jeqaykaptinnami marka yaykunaman Abrahampa ashmaynin chayaykur camëllukunata pözu nawpanman qonqurpatsirqan. Tsay hörami jipashkuna pözupita yakuta apananpaq aywapäkuq.
12 Tsaychömi TAYTA DIOSTA manakurqan kayno nir: “Patronnï Abraham yärakushqan TAYTA DIOS, patronnïta kuyapashpayki kanan yanapaykalämay lapanpis ali kamakänanpaq.
13 Kay pözu nawpalancho yakuta apananpaq shamuq jipashkunata shuyaraykäshaq.
14 Mayqan jipashtapis chayamuq kaqtami kayno nishaq: ‘Puyñuykipita yakuta manakuläshayki, mamïta’. Tsayno nir manakuptï kayno nimätsun: ‘Upurkulay. Camëlluykikunatapis upurkatsishaq’. Tsayno nimaq kaq katsun Isaacpa warminpaq akrashqayki jipash. Tsaynöpami musyashaq patronnïta kuyapar yanapashqaykita”.
15 Tayta Diosta manakuyta manaraq ushaptinmi juk jipash puyñun umrushqa pözuman yakukuq chayarqan. Tsay jipashqa karqan Betuelpa tsurin Rebecami. Betuelnami karqan Milcacho Nacorpa tsurin. Nacornami karqan Abrahampa wawqin.
16 Rebecaqa karqan kuyaylapaq y virgen jipashmi. Paymi pözu kaqman chayaykur puyñuman yakuta wishirkur wayinpa kutikuykarqan.
17 Tsaymi Abrahampa ashmaynin taripaykur kayno nirqan: “Yakuta manakuläshayki, mamïta”.
18 Tsayno niptinmi jipashqa kayno nirqan: “Upurkulay, tayta”.
Tsayno nirmi puyñunta tsarapararqan yakuta upunanpaq.
19 Tsayno upurkuptinnami Rebeca kayno nirqan: “Camëlluykikuna upunanpaqpis pözupita yakuta jorqamushaq, tayta”.
20 Tsayno nirmi uywakuna yaku upukunanman warakayla ashtaparqan camëllukuna upunanpaq.
21 Tsaymi Abrahampa ashmayninqa TAYTA DIOSTA manakushqanno tsay jipash kashqanta o mana kashqantapis musyayta munar upälala rikapaykarqan.
22 Camëllukuna yakuta upuyta usharkuptinnami jipashpa senqanman jatiparqan qori sortëjata. Tsay sortëja soqta grämunömi karqan. Tsaynöpis makinman jatiparqan qoripita rurashqa ishkay brasilëtata. Tsaykuna karqan pachak (100) grämupita masmi.
23 Nirkurnami kayno nirqan: “¿Pipa tsurintaq kaykanki? ¿Papänikipa wayincho sitiu kantsuraq patsatsimänaykipaq?”
24 Tsawraqa Rebeca kayno nirqan: “Noqaqa Betuelpa tsurinmi kaykä. Awkilümi Nacor y awilänami Milca.
25 Wayïpis jäkuykanmi patsakunaykipaq. Punshapis qewapis kaykanmi camëlluykikuna mikunanpaq”.
26 Tsayno niptinmi Abrahampa ashmayninqa qonqurpakuykur TAYTA DIOSTA adorar kayno nirqan:
27 “Patronnï Abraham yärakushqan TAYTA DIOS, alabashqa kaykulay. Patronnïta kuyarmi imaypis yanapashpayki aylunmanpis chayatsimashqanki”.
28 Tsaypitanami Rebeca mamanta wilananpaq warakayla aywarqan.
29 Rebecapa turin Labánnami rikarqan qoripita rurashqa sortëjata y brasilëtata makincho panin jatiraykaqta. Runa imata nishqantapis mamanta Rebeca wilapaykashqanta mayarmi Labánqa warakayla aywarqan pözu kaqman tsay runawan tinkunanpaq. Aywarmi pözu nawpancho camëllunkunatawan tarirqan.
30 -
31 Tsawraqa Labán kayno nirqan: “¡Wayïman aywakushun, tayta! Qamqa kaykanki TAYTA DIOS yanapashqan ali runami. Kaychöqa manami punuykunkimantsu. Patsakunaykipaq wayi kamarishqanami kaykan. Camëlluykikunata wichqanaykipaqpis corral kaykanmi”.
32 Tsayno niptinmi Abrahampa ashmayninqa Labánpa wayinman aywarqan. Chayaykuptinnami Labánqa camëllukunata paskarir qewata qararqan. Tsaynöpis yakuta kamariparqan Abrahampa ashmaynin y yanaqaq runakuna chakinta maylakärinanpaq.
33 Tsaypita mikunanpaq mësaman jamatsiptin Abrahampa ashmaynin kayno nirqan: “Mikunäpaqpis wilashayki imaman shamushqätapis”.
Tsayno niptinmi Labán nirqan: “¡Jukla wilaykalämay!”
34 Tsawraqa tsay ashmay kayno nirqan: “Noqaqa kaykä Abrahampa ashmayninmi.
35 TAYTA DIOSPA bendicionninwanmi patronnï Abrahamqa rïcuyashqa. Tsaymi uyshankuna, cabrankuna, wäkankuna, camëllunkuna y bürrunkunapis atskaman mirashqa. Paypaqa atskami olqupis warmipis ashmayninkuna karkaykä. Tsaynölami qorinpis qellayninpis atska kaykan.
36 Patronnïpa warmin Sarapis chakwanna kaykarmi olqu wamrata wachashqa. Paypa wamranpaqmi lapan herencianpis kaykan.
37 Tayta Diospa jutinchömi patronnï kayno juratsimashqa: ‘Kay tashqä Canaán markakunapitaqa tsurïpaq warmita ama apamunkitsu.
38 Tsaypa trukanqa aywanki papänïpa aylunkuna kaqman. Paykunapita juk jipashta apamunki tsurï Isaacpa warminpaq’.
39 “Tsayno nimaptinmi kayno nirqä: ‘Tsay jipash shamuyta mana munaptinqa ¿imataraq rurashaq?’
40 “Tsaymi kayno nimarqan: ‘Yärakushqä TAYTA DIOSMI angilninta kachamunqa yanapashunaykipaq. Tsaynöpami aylükunapita juk jipashta apamunki tsurïpa warminpaq.
41 Aylükunaman chayaptiki tsurinta mana kachapämushuptikiqa promitimashqayki cumplishqanami kanqa’.
42 “Tsayno nimaptin shamurmi pözu nawpanman kanan junaq chayamushqä. Tsaychömi Tayta Diosta manakushqä kayno nir: ‘Patronnï Abraham yärakushqan TAYTA DIOS, yanapaykalämay Isaacpa warmin kananpaq kaq jipashwan tinkunäpaq.
43 Kay pözu nawpalancho shuyaraykäshaq jipashkuna yakukuq shamuqta. Kamakaykatsilay Tayta, patronnïpa tsurinpaq warmita tarinäpaq. Tsay jipashtami puyñunpita yakuta manakushaq.
44 Tsayno ruwakuptï pay kayno nimätsun: “Upurkulay. Camëlluykikunatapis yakuta upurkatsishaq”. Tsayno nimaq kaq jipashmi kanqa patronnïpa lumtsuyninpaq’.
45 “Tayta Diosta manakuyta manaraq usharmi rikarqä puyñun umrushqa Rebeca yakukuq aywaykämuqta. Pözupita yakuta jorquptinnami manakurqä kayno nir: ‘Yakuta manakuläshayki, mamïta’.
46 Tsaymi puyñunta marqarkur kayno nimarqan: ‘Upurkulay, tayta. Camëlluykikunatapis uputsimushaq’. Tsayno nimaptinmi yakuta upushqä. Tsaynölami camëllükunatapis yakuta uputsimushqa.
47 Nirkurna kayno tapurqä: ‘¿Pipa tsurintaq kaykanki?’ Tsaymi kayno nimarqan: ‘Noqaqa kaykä Betuelpa tsurinmi. Awkilümi Nacor y awilänami kaykan Milca’. Tsayno nimaptinmi juk sortëjata senqanman jatipashqä. Tsaynöpis ishkan makinman brasilëtakunata jatipashqä.
48 “Nirkurnami qonqurpakuykur TAYTA DIOSTA adorar kayno nishqä: ‘Patronnï Abrahampa Diosnin, qammi ali nänipa pushamashqanki patronnïpa aylunpita jipashta tarinäpaq’.
49 Tsayno nirmi Tayta Diosta manakushqä. Kananqa niykalämay patronnïta kuyapashpayki tsurikita awnimashqaykita o mana awnimashqaykitapis. Mana awnimaptikiqa alfin imanäshaqtaq”.
50 Tsawraqa Labánpis Betuelpis kayno nirqan: “TAYTA DIOS rasunpami yanapashushqanki kayman chayamunaykipaq. Tsayno kaykaptinqa ¿imanirtaq mana awnïmantsu?
51 TAYTA DIOS tsayno kananpaq destinashqa kaykaptinqa patronnikipa tsurinpaq Rebecata apankichari”.
52 Tsayno niptinmi Abrahampa ashmayninqa TAYTA DIOSTA agradëcikushpan urkunpis pampaman töpashqanyaq qonqurpakuykurqan.
53 Nirkurnami Rebecata qaraykurqan qoripita qellaypita rurashqa alhäjakunata y fïnu röpakunata. Tsaynölami turinta y mamanta qararqan.
54 Tsaypitanami Abrahampa ashmayninqa yanaqaqninkunawan mikurkur upurkur tsaycho punupäkurqan. Patsa wararkuptinnami sharkurkur kayno nirqan: “Kananqa patronnï kaqman kutikushaqna, tayta”.
55 Tsayno niptinmi Rebecapa turin y maman kayno nirqan: “Chunka junaqlapis Rebeca qoyäpämätsunraq. Tsaypita itsanqa apakunkipaq”.
56 Tsayno niptinmi Abrahampa ashmaynin kayno nirqan: “Kayman shamuptï lapantapis TAYTA DIOS kamakaykätsiptinqa patronnïpa wayinman kutikunäpaq jukla despachaykalämay”.
57 Tsaymi paykuna nirqan: “Mä, tapunantsipaq jipashta qayashun”.
58 Tsawraqa Rebecata qayaykur tapurqan: “¿Kay runawan aywayta munankiku?”
Tsayno tapuptinmi kayno nirqan: “Awmi”.
59 Tsayno niptinmi despachapäkurqan itilanpita ashmaqnin warmitawan. Tsaymi aywakärirqan Abrahampa ashmayninwan y paywan shamuq runakunawan.
60 Tsay yarqushqan hörami lapan aylunkuna bendicionta qoshpan kayno nipäkurqan: “Wawaykikuna, wilkaykikuna y paykunapita miraqkunapis atskaman mirar waranqanpa waranqanpa kaykulätsun. Tsaynöpis qampita miraqkuna lapan contrankunata vincir munayninman churatsun”.
61 Tsaypitami ashmaynin warmikunawan camëllukunata muntakurkur Abrahampa ashmaynin pushashqanpa Rebeca aywarqan. Tsaynömi Abrahampa ashmayninqa Rebecata pushakurkur kutikurqan.
62 Paykuna chayananpaqqa Isaac kutishqanami kaykarqan Beer Lahai-Roí nishqan pözu kaqpita. Pay taykarqan *Neguevchömi.
63 Tsay hörami inti jeqaykaptinna Isaacqa yarpachakur puriykarqan. Tsayno puriykashqanchömi rikärirqan camëllukuna aywaykämuqta.
64 Tsaynölami Rebecapis Isaacta rikaykur muntarashqan camëllupita urarqan.
65 Nirkurmi Abrahampa ashmayninta kayno tapurqan: “¿Pitaq taqay aywaykämuq runa?”
Tsawraqa kayno nirqan: “Paymi patronnï”.
Tsayno niptinmi Rebecaqa vëlunwan qaqlanta tsapakurqan.
66 Isaacwan tinkurkurnami ashmayninqa wilaparqan lapan ima pasashqantapis.
67 Tsaypitanami Isaacqa Rebecata pusharqan maman manaraq wanur tashqan tolduman. Tsaychönami Rebecawan Isaac pasaypa kuyanakur tarqan. Paywan tarnami maman wanushqanpitapis mana lakikurqannatsu.
Ichic wilacuycuna
^ 24.2 Tsay witsan lilinta yataykur imatapis promitirqa imanöpapis cumplinanpaq kashqantami nipäkuq.
^ Canaán Canaánchöqa atska markakunami karqan. Cada markachömi juk mandaq rey karqan. Tsaychömi tarqan ceneo runakuna, cenezeo runakuna, cadmoneo runakuna, heteo runakuna, ferezeo runakuna, refaíta runakuna, amorreo runakuna, cananeo runakuna, gergeseo runakuna y jebuseo runakunapis (Gén. 15.19-21). Abrahamtami Tayta Dios promitirqan paypita miraqkunata Canaánta qoykunanpaq (Gén. 17.8).
^ 24.7 Gén. 12.1-3, 7; 13.14-17; 15.18-21.
^ ángel Kay patsata manaraq kamarmi angilkunata Tayta Dios kamarqan payta sirvinanpaq. Angilkunaqa manami imaypis wanuntsu. Tayta Diospa nawpancho karmi imaypis alabarkaykan (Isa. 6.1-3; Apoc. 5.11-12).
^ camëllu Camëlluqa jatunkaray uywami kaykan. Camëllukunataqa ashmapäkun maypapis aywar cargakunanpaq y muntakunanpaqmi. Tsaynöpis camëllupa milwanta putskarkurmi awapäkuq. Camëllupa milwanpitami Bautizaq Juanpa röpanpis karqan (Mat. 3.4; Mar. 10.25).
^ Neguev Neguevqa Israel nacionpa sur kaq lädunchömi kaykan. Neguevcho kaykan Beerseba, Siclag, Gerar y Arad markakunami. Neguevcho shumaq mana tamyaptinmi aläpaqa mana murukärintsu. Tsaymi tsay partichöqa uyshata y cabrata ashmakular täkärin (Gén. 24.62; Núm. 13.17; Jos. 11.16).
