Deuteronomio 31:1-30
31 Tsaypitanami Moisésqa Israel runakunata yapay kayno nirqan:
2 “Pachak ishkay chunka (120) watayuq karmi qamkunata pusharayta mana puëdïnatsu. Tsaynöpis TAYTA DIOSMI nimashqa Jordán mayuta manana tsimpanäpaq.*
3 TAYTA DIOS nishqanno Josuénami Jordán mayuta tsimpar pushashunkipaq. Tsaynöpis kikin Tayta Diosmi qamkunapa puntaykita aywar tsay nacioncho taq runakunata ushakätsinqapaq. Tsaynöpami paykuna tashqan markakuna qamkunapaqna kanqa.
4 “Amorreo runakunapa mandaqnin reykuna Sehónta y Ogta y mandashqan runakunata ushakätsishqannömi yaykunaykipaq kaykaq nacioncho tarkaykaq runakunatapis TAYTA DIOS ushakätsinqapaq.*
5 Tsay runakunata ushakätsinaykipaqqa* makikimanmi TAYTA DIOS churamunqapaq. Churamuptin noqa nishqänöla lapanta ushakätsinkipaq.
6 Mana mantsakuypa yaykapäkuy. TAYTA DIOSMI qamkunawan aywanqa. Manami kacharishunkitsu ni qonqashunkitsu. Tsayno kaykaptinqa tsay runakunata ama mantsakärinkitsu”.
7 Nirkurnami Josuéta qayaykur lapan runakunapa nawpancho Moisés kayno nirqan: “Kananqa tseqlaykita shumaq wachkakurkur mana mantsakuypa kay runakunata pushay unay ayluntsikunata TAYTA DIOS promitishqan nacionman. Tsaynöpis qammi posisionkunata aypunki.
8 Kikin TAYTA DIOSMI nawpaykita aywanqa imaypis yanapashunaykipaq. Manami kacharishunkitsu ni qonqashunkitsu.* Tsayno kaykaptinqa ama mantsakunkitsu”.
Diospa leyninkunata liyimunanpaq nishqan
9 Lapan kay tantiyatsishqankunata qelqarkurmi Moisés aptaparqan *Pactu Babulta apaq Leví cürakunata y mayor runakunata.
10 Aptaparkurmi paykunata kayno nirqan: “Cada qanchis wata jaqakunata perdonanan wata chayamuptin* *Ramäda fiestacho*
11 TAYTA DIOS akrashqan sitiuman Israel runakuna juntakanqa. Tsaycho lapanpis mayapäkunanpaq kay leykunata liyipanki.*
12 Tsaychömi olqukunapis, warmikunapis, wamrakunapis y qamkunacho taq jäpa runakunapis juntakanqa liyipashqaykita mayar TAYTA DIOSNINTSITA *mantsakuyta yachakärinanpaq y kay leykunacho lapan nishqankunata cäsukur kawapäkunanpaq.
13 Tsaynöpami tsurikikunapis yachakärinqa TAYTA DIOSTA imaypis mantsakunanpaq. Jordán mayuta tsimparir chaskipäkunaykipaq kaykaq nacioncho tashpayki imaypis tsayno liyipanki”.
Moisésta y Josuéta Tayta Dios yätsishqan
14 Tsaypita Moisésta TAYTA DIOS kayno nirqan: “Wanunaykipaq walkalanami pishiykan. Tsayno kaptinqa Tinkunantsi Tolduman Josuéta pushakurkur shamuy. Tsaychömi payta yätsishaq imata rurananpaq kashqantapis”.
Tsayno niptinmi Moiséswan Josué Tinkuna Tolduman aywapäkurqan.
15 Tsaychönami TAYTA DIOS paykunata yuriparqan ichiraykaq pukutaycho. Tsay pukutayqa Tinkuna Tolduman yaykuna punku jananchömi kaykarqan.
16 Tsaypitami Moisésta TAYTA DIOS kayno nirqan: “Wanukur unay ayluykikunawan tinkuq aywakunaykipaqqa walkalanami pishiykan. Wanuptikiqa Israel runakuna promitishqä nacionman yaykushpan tsaycho taq runakuna adorashqan dioskunatachari adorapäkunqa. Tsaynöpami qonqaykamar paykunawan *pactu rurashqätapis mana cumplipäkunqanatsu.
17 Tsawraqa noqapis fiyupa rabyakushpämi rikaytapis mana munashaqtsu. Tsaymi paykunata mana kuyapaypa castigaptï tukuy niraq desgraciakuna pasanqa. Paykuna nakarmi tantiyakushpan kayno nipäkunqa: ‘Tayta Diosnintsi manana yanapamaptintsimi lapan kaykuna pasaykämantsi’.
18 Tsayno tantiyakuptinpis lutankunata rurar juk dioskunata adorashqanpitami paykunata mana cäsushaqnatsu.
19 Tsaymi kanan yachatsishayki juk versuta qelqarkur Israel runakunata yachatsinaykipaq. Tsay versuta cantarmi tantiyakärinqa jutsata ruraykashqanta.
20 “Israel runakunatami kanan yaykatsishaq unay aylunkunata promitishqä nacionman. Tsaychöqa lëchipis abëjapa mishkinpis yakunöraq atska kaptin pacha juntami mikupäkunqa. Tsayno werayarkur juk dioskunata adorashpanmi qonqaykamanqa. Tsayno rurarmi paykunawan pactu rurashqätapis mana cumplipäkunqatsu.
21 Tsayno kaptinqa kay versuta paykunata yachatsinki. Tsaynöpami paykunapita miraq tsurinkunapis mana qonqaypa cantapäkunqa. Tsaymi mana cäsukamashqanpita desgracia pasaptin y lakikuy tsariptin kay yachatsishqä versukunata cantar jutsata ruraykashqanta tantiyakärinqa. Promitishqä nacionman manaraq yaykuptinpis maynami musyaykä imano kananpaq kashqantapis”.
22 Tsayno niptinmi jinan höra versuta qelqarkur Israel runakunata Moisés yachatsirqan.
23 Tsaypitami Nunpa tsurin Josuéta TAYTA DIOS kayno nirqan*: “Qammi Israel runakunata yaykatsinkipaq promitishqä nacionman. Qamwan kaykaptïqa ama qelanaytsu ni mantsakuytsu”.*
Pactu Babul nawpanman leykunata churananpaq nishqan
24 Moisésqa lapan leykunata libruman qelqarkur
25 TAYTA DIOSPA *Pactu Babulninta apaq *levitakunata kayno nirqan:
26 “Kay libruta churapäkuy TAYTA DIOSNINTSIPA Pactu Babulnin nawpanman. Kay librumi testïgu kanqa jutsata rurashqaykipita Tayta Dios juzgashunaykipaq.
27 Noqa musyämi mana wiyakuq y mana tantiyakuq kapäkushqaykita. Kawaykaptïraq Tayta Diosta pasaypa rabyanaykätsirqa wanukuptï ¿imanöraq kawapäkunki?
28 “Kananqa lapan mayor runakunata y cada trïbupa mandaqninkunata pushamuy TAYTA DIOS nishqankunata tantiyatsinäpaq. Paykunata tantiyatsishqätaqa jana patsapis y kay patsapis testïgumi kanqa.
29 Musyänami wanukuptï TAYTA DIOSTA mana cäsukushpayki tantiyatsishqäkunata qonqaykärinaykipaq kashqanta. Lutankunata rurar TAYTA DIOSTA fiyupa rabyanätsishqaykipitami pasaypa nakapäkunkipaq”.
Versuta Moisés liyipashqan
30 Tsayno nirkushpanmi lapan Israel runakunapa nawpancho kay versuta qalaykunanpita ushananyaq Moisés liyiparqan kayno nir:
Ichic wilacuycuna
^ 31.2 Núm. 20.12.
^ 31.4 Núm. 21.21-35.
^ 31.5 Deut. 7.23-25; 20.16-17.
^ Pactu Babul Pactu Babulqa jananpa y rurinpa qoriwan enchapashqa cajonmi karqan. Tsay babulpa jananchönami qoripita rurashqa ishkay angilkuna kaykarqan. Tsay babulchömi churaraykarqan ishkay läjaman Tayta Dios qelqashqan chunka mandamientukuna, Aarónpa tukrun y Tayta Dios kamaripashqan maná mikuypis. Pactu Babultami Tayta Dioswan Tinkuna Toldu ruriman churarqan. Castellänuchöqa Pactu Babultami “arca del pacto” nipäkuq (Éxo. 25.10-22; 37.1-9).
^ 31.10a Deut. 15.1.
^ Ramäda fiesta Trïgu cosëchata y üva cosëchata usharkurmi Ramäda fiestata qanchis junaq rurapäkurqan (Lev. 23.34-36; Deut. 16.13). Tsay karqan octubri killa qalaykunanchömi. Tsay fiestata rurananpaqmi lapan olqu kaqkuna Jerusalénman aywapäkurqan (Deut. 16.16). Tsay fiestachömi ramädakunalacho punupäkurqan (Lev. 23.42). Tsaycho punupäkurqan Egiptupita Israel runakunata Tayta Dios jorqamuptin ramädalacho tashqanta yarpänanpaqmi (Lev. 23.43). Jesucristupis Ramäda fiestaman aywarmi runakunata yachatsirqan (Juan 7.37-39).
^ 31.10b Deut. 16.13-15.
^ 31.11-13 2Rey. 23.2; Neh. 8.1-8.
^ mantsakuy, Diosta mantsakuy Tayta Diosta mantsakurqa tantiyantsi kuyakuq y perdonakuq karpis jutsa rurayta mana kachariqkunata castigashqantami (Éxo. 34.6; Heb. 10.31). Tayta Dios munayniyuq kashqanta rikar Israel runakunapis payta mantsakurqanmi (Éxo. 14.31; Jos. 4.24; 1Sam. 12.18). Tsaymi Tayta Diosta mantsakur payta adorar cäsukuntsi (Deut. 5.29; 10.12-13; Jos. 24.14) y runa mayintsiwan ali kawantsi (Lev. 25.17, 36, 43). Tayta Diosqa payta mantsakuqkunapa amïgunmi kaykan (Sal. 25.14).
^ pactu Pactuqa promitinakushqanta cumplinanpaq nishqanmi kaykan. Unay Testamentuchöqa Israel runakunawanmi pactuta Tayta Dios rurarqan. Tsaymi Tayta Dios promitirqan Israel runakunapa Diosnin kar paykunata imaypis yanapananpaq. Israel runakunanami Tayta Diosta promitirqan mandamientunkunata y leyninkunata cumplipäkunanpaq (Éxo. 6.7; 19.5-6; Lev. 26.3-12). Pactuta rurarmi uywata pishtar shuntashqan yawarta Israel runakunaman Moisés tsaqtsuparqan (Éxo. 24.8). Tsaynölami Jesucristo noqantsi rayku wanur yawarninta jichashpan mushuq pactuta rurarqan payta chaskikuqkunata jutsankunapita perdonar salvananpaq (Luc. 22.20; Heb. 10.16-17).
^ 31.23a Núm. 27.23.
^ Pactu Babul Pactu Babulqa jananpa y rurinpa qoriwan enchapashqa cajonmi karqan. Tsay babulpa jananchönami qoripita rurashqa ishkay angilkuna kaykarqan. Tsay babulchömi churaraykarqan ishkay läjaman Tayta Dios qelqashqan chunka mandamientukuna, Aarónpa tukrun y Tayta Dios kamaripashqan maná mikuypis. Pactu Babultami Tayta Dioswan Tinkuna Toldu ruriman churarqan. Castellänuchöqa Pactu Babultami “arca del pacto” nipäkuq (Éxo. 25.10-22; 37.1-9).
^ levita Levita runakunaqa karqan Jacobpa tsurin Levípita miraq runakunami. Paykunami templucho cürakunata yanaparqan (Núm. 1.47-54; 3.5-39). Templu manaraq kaptinmi Dioswan Tinkuna Tolducho yanaparqan (1Crón. 24–26). Levitakunatami rey Josafat kacharqan markan markan Diospa leyninkunata yachatsipäkunanpaq (2Crón. 17.7-9).
