Deuteronomio 32:1-52
32 “Jana patsa, kanan cantashqäta mayamay.Kay patsa, imata niykashqätapis wiyamay.
2 Yachatsishqäkuna tamyanömi runakunaman chayanqa.Wilakuynïqa shulyanömi, qewaman chirapa chayaqnömi y pashpaman siwsa tamya chayaqnömi kanqa.
3 “TAYTA DIOS munayniyuq kashqantami wilakushaq.¡Payta lapayki alabapäkuy!
4 Paymi imaykapitapis tsapämantsi.Imaykatapis alilatami ruran.Leyninkunapis alimi.Manami imaypis lulakuntsu.Manami ima jutsatapis rurantsu.Rasun kaqlatami riman.
5 “Tsayno kaptinpis jutsata rurarmi Tayta Diosta rabyanaykätsinki.Paypa wamran kaytapis manami merecinkitsu.
6 Mana tantiyakuq upa runakuna, ¿imanirtaq mal agradecïdu karkaykanki?Tayta Diosqa ¿manaku Taytayki kaykan?Tsaynöpis ¿manaku kamashuqniki y kawayta qoshuqniki Dios kaykan?
7 “Unay Israel runakuna imano kawashqantapis yarpapäkuy.Musyanaykipaq papänikita tapukäriy.Wilapäshunaykipaq awkiluykita tapukäriy.
8 Runakunata nacionkunaman rakirkurmi poderniyuq Tayta Dios lindërunkunata churaparqan.*Tsayno churarqan Israel runakuna aykapis kashqanman tupumi.
9 Tsaymi paykunata kuyar akrarqan yanapananpaq.Jacobpita miraqkunatami shuntarqan paypa herencian kananpaq.
10 Wayrala tumaykaq chunyaq jirkacho kaykaqtami payk unata tarirqan.Kuyapashpan shuntarkurmi shumaq yachatsirqan.Nawi nïñuntanömi paykunata imapitapis tsaparqan.
11 Qeshwan jananpa tumar wawankuna pärinanpaq yanapashqannömi paykunata imaypis yanaparqan.*
12 “TAYTA DIOSLAMI paykunata pushamurqan.Juk dioskunaqa manami yanaparqantsu.
13 Lapanta munayninman churananpaq yanapashpanmi jalqakunapa pushamurqan.Jirka yörakunapa wayuyninta mikupäkunanpaqmi kamariparqan.Paykunata qarananpaqmi mishkitapis y aceititapis qaqapita yarqatsimurqan.
14 Quësuta y cabrapa lëchintapis kamariparqanmi.Basán particho wera carnikunata, uyshakunata y chïvukunatapis kamariparqanmi.Bendicionninta churaptinmi alinnin trïguta mikupäkurqan.Alinnin üvapita rurashqa vïnutapis upupäkurqan.
15 “Tsayno kawarmi Jesurún runakuna* * weray weray karqan.Wera kaylawanmi lushwaypa lushwarqan.Tsayno karmi kamaqnin Tayta Diostapis qonqaykärirqan.Salvaqnin y tsapaqnin kaptinpis manami cäsuparqantsu.
16 Juk dioskunata adorashpanmi Tayta Diosta rabyanätsirqan.
17 Sacrificiukunatapis *supaykunapaq* y mana väliq dioskunapaqmi rupatsipäkurqan.Tsay dioskunataqa unay aylunkunapis manami imaypis adorapäkurqantsu.
18 “Israel runakuna, qamkuna qonqaykushqanki imapitapis tsapämaqnintsi Taytantsita.Tsaynöpis qonqaykushqanki kawayta qomaqnintsi Tayta Diosta.
19 Tsaymi TAYTA DIOS rabyakushqa.Wamrankuna kaykarmi tsayno rabyanätsishqanki.
20 Tsaymi kayno nirqan:‘Paykunata manami rikaytapis munätsu.Mä rikashaqmi imano kawashqantapis.Wamräkuna karpis mana yärakuypaq fiyu runakunami karkaykan.
21 Manakaq dioskunata adorarmi rabyanätsiman.*Ïdulukunaman yärakurmi rabyanätsiman.Tsaymi jäpa marka runakunatana yanapar paykunata rabyanätsishaq.Mana tantiyakuq runakunata chaskikurmi paykunata lakikatsishaq.*
22 Nina bunyaypa bunyar rataykaqnömi pasaypa rabyaykä.Rabyashqäqa chayanqa patsa rurinyaq y jirkakunapa cimientunyaqmi.Mikuy mana wayunanpaqmi chakratapis qamyakätsishaq.
23 Paykunata tukuynöpami castigashaq.Wakpita kaypitami flëchäkunatapis chayatsishaq.
24 Yarqayta, shanayta y pesti qeshyatami paykunata ushananpaq kachamushaq.Fiyu uywakunata y venënuyuq culebrakunatami yuritsimushaq.
25 Cällikunachöpis espädawanmi wanutsinakunqa.Wayinkunachöpis pasaypami mantsakärinqa.Mözupis, jipashpis, itipis y awkinpis wanunqami.
26 “ ‘Maytsay nacionkunaman qarquytami yarpashqä.Imaypis kawapäkushqanta pipis mana musyananpaqmi ushakätsiyta yarpashqä.
27 Itsanqa contrankuna kushipänanta manami munätsu.Tsaynöpis manami munätsu contrankuna runa tukur kayno ninanta:“Tayta Diosnin tsapaykaptinmi ushakätsishqantsi” ’.
28 “Israel runakunapaqa yarpayninpis manami kantsu.Imata rurashqantapis manami tantiyapäkuntsu.
29 Kanan nishqäkunata capaz tantiyapäkunqa.Ushakänanpaq kashqanta cuentata qokuptin alimi kanman.
30 ¿Imanöparaq waranqa (1,000) runakunata juk runala qatikachanman?¿Imanöparaq ishkay runala chunka waranqa (10,000) runakunata qatikachanman?Tsaynölami contrankunata TAYTA DIOS yanapaptin Israel runakunata qatikachar vincipäkurqan.
31 “Contrantsi runakunapa diosninkunaqa manami Diosnintsinötsu kaykan.Tsaytaqa paykunapis musyapäkunmi.
32 Contrantsi runakunaqa Sodomacho y Gomorracho taq runakunanömi karkaykan.Pochquq y venënuyuq üvata wayuq chakranömi karkaykan.
33 Tsay üvapita rurashqa vïnupis culebrapa venënunnömi kaykan.
34 “Paykunapaqqa Tayta Dios kaynömi nin:‘Jutsa rurashqankunataqa manami qonqätsu.Qonqaykunäpaq kashqantachi yarparkaykan.
35 Lutanta rurashqanpita kikïmi juzgashaq.*Mana kuyapaypa ushakätsinäpaqmi jutsankuna aypaykämunna.Höra chayaykämunnami paykunata juzganäpaq’.
36 “Kuyashqan runakunataqa valornin ushakaptinpis TAYTA DIOS yanapanqami.Payta sirviqkunataqa ushakänanpaq kaykaptinpis kuyapanqami.*
37 Tsaymi TAYTA DIOS kayno ninqa:‘¿Maytaq imapitapis tsapäshunaykipaq yärakushqayki diosnikikuna?
38 Uywakunapa wiranta mikunanpaq qarapaptikipis y vïnuta upunanpaq jichapaptikipis ¿maychötaq tsay diosnikikuna karkaykan?¡Kanan sharkamutsun yanapashunaykipaq!¡Shamutsun washäshunaykipaq!
39 Noqalami Tayta Dios kaykä.Noqapita juk diosqa manami kantsu.Noqami munayniyuq kaykä pitapis kawayta qonäpaq y kawayta qechunäpaqpis.Noqami pitapis qeshyatsï y aliyätsï.Makïpita manami pipis qeshpintsu.
40 Imayyaqpis kawaq Dios kashpämi makïta jana patsaman joqarkur kayno nir jurä:
41 Conträkunata juzganäpaq chipchipyaqtaraqmi espädäta afilashaq.Chikimaqnïkunataqa jama jamaykurmi castigashaqpaq.
42 Paykunata ushakätsiptï flëchäkunapis yawarlanami kanqapaq.Espädäpis pishtaypa pishtarmi ushanqapaq.Tsayno wanupäkunqa guërracho pelyarpis o prësu tsarishqa karpis.Mandaqninkunapa umantapis espädämi roqunqa’.
43 “Maytsay nacioncho taqkuna,Tayta Dios kuyashqan runakunawan juntu kushikäriy.*Payta sirviq runakunata wanutsishqanpita kikinkunatami ushakätsinqa.*Kuyashqan runakunata perdonar nacionnintapis purificanqami”.
Ushanan yätsikuykuna
44 Tsay versutami Numpa tsurin Josuéwan aywaykur lapan Israel runakunata Moisés liyiparqan.
45 Liyipayta usharkurmi Israel runakunata
46 kayno nirqan: “Kanan junaq tantiyatsishqäta shumaq tantiyakäriy. Yachatsishqä leykunata cumplinanpaq tsurikikunata yachatsipäkuy.
47 Kay leykunataqa manami manakaqlapaqtsu yachatsishqä, sinöqa tsaykunata cumplir ali kawayta taripäkunaykipaqmi. Tsay leykunata cumplirqa Jordán mayuta tsimparkur posisionta chaskir atska watami tsaycho kawapäkunkipaq”.
Tayta Dios promitishqan nacionta Moisés rikashqan
48 Tsay junaqmi Moisésta TAYTA DIOS kayno nirqan:
49 “Moab nacioncho kaykaq Abarim jirkakunapa aywaykur Nebo jirkaman witsay. Tsayqa kaykan Jericó marka tsimpanchömi. Tsay puntapitami rikanki Israel runakunata qoykunäpaq kaykaq *Canaánta.
50 Hor jirkacho wawqiki Aarón wanur unay ayluykikunawan tinkuq aywakushqannömi qampis Nebo jirkacho wanushpayki unay ayluykikunawan tinkuq aywakunki.
51 Israel runakunapa nawpancho wawqiki Aarónwan manami cäsukamashqankitsu. Meriba pukyucho kaykar manami respitamashqankitsu. (Tsayqa karqan Zin nishqan chunyaq jirkacho kaykaq Cadeschömi.)
52 Tsayno kashqaykipitami Israel runakunata qoykunäpaq kaykaq nacionta karulapita rikankipaq. Tsaymanqa manami imanöpapis yaykunkipaqtsu”.*
Ichic wilacuycuna
^ 32.8 Hech. 17.26.
^ 32.15 Jesurún ninanqa ali kawaq ninanmi. Tsayno nirqan Israel runakunatami.
^ 32.15 Deut. 33.5, 26; Isa. 44.2.
^ supay Supaykunaqa Tayta Diosta mana cäsukuq angilkunami kaykan. Paykunami Satanás mandashqanta rurar runakunata qeshyatsin, löcuyätsin, chikinakatsin y yarpayninta pantakätsin Tayta Diospa ali wilakuyninta mana tantiyapäkunanpaq (Mat. 12.43-45; Mar. 1.23-26; Luc. 8.2). Masta musyanaykipaq liyinki Satanáspita tantiyatsikuyta.
^ 32.17 1Cor. 10.20.
^ 32.21a 1Cor. 10.22.
^ 32.21b Rom. 10.19.
^ 32.35 Rom. 12.19; Heb. 10.30.
^ 32.36 Sal. 135.14.
^ 32.43a Rom. 15.10.
^ 32.43b Apoc. 19.2.
^ Canaán Canaánchöqa atska markakunami karqan. Cada markachömi juk mandaq rey karqan. Tsaychömi tarqan ceneo runakuna, cenezeo runakuna, cadmoneo runakuna, heteo runakuna, ferezeo runakuna, refaíta runakuna, amorreo runakuna, cananeo runakuna, gergeseo runakuna y jebuseo runakunapis (Gén. 15.19-21). Abrahamtami Tayta Dios promitirqan paypita miraqkunata Canaánta qoykunanpaq (Gén. 17.8).
^ 32.48-52 Núm. 20.10-13; 27.12-14; Deut. 3.25-27.