Ima cangancunaman yaycunapaj

Ir al índice

¿Ima nintaj Dios vinuta upuypita?

¿Ima nintaj Dios vinuta upuypita?

JEHOVÁ imayca regalucunata ruramashcanchi. Y cushicunchimi jaguimaptinchi quiquinchicuna acranapaj mayganwan cushicunapaj. Juc nin caj regalunga caycan vinu. Bibliaga nin: “Mikuyqa saksaq mikunantsipaqmi kaykan. Vïnuqa kushikunantsipaqmi kaykan” (Ecl. 10:19; Sal. 104:15). Pero waquin runacuna upyalar cacushganraycur problemacunaman jaticashga. Jina cada marcacho o naciuncho runacuna jucnomi yarpapäcun vinuta upuypita. Y cristianucunaga, ¿imataj yarpapäcun chaypita?

Decidishganchi horachoga, manami munashganchinochu ni yarpashganchinochu imatapis rurashwanchu, sinoga cuentaman churashwan Dios ima yarpashganta vinu o alcohol upuypita. Chayta rurarga ali cawacushun.

Waquin runacunaga upyalar cacärin y achcata upyapäcun. Waquincunaga upyapäcun ali ricacunanpaj y juccunaga problemancunata gongananpaj. Waquincunana sinchi runa o ali cholu cashganta ricächicuyta munar.

Diospa sirvejnincuna ichanga Diosninchitami cäsucunchi. Payga Palabrancho nimanchi alapa upyaptinchi imayca mana alicunaman chayanapaj. Proverbios 23:29-35 textucunacho wilacun juc runa upyashganraycur mana ali problemacunaman chayashganta. a Europapita Daniel jutiyoj anciano cayta wilamanchi cawaynin imano cashganta Testigo manaraj captin, nin: “Alapa upyashgäraycur mana ali decisiuncunata acrargä, y canancama alapami laquicö ima pasamashganta yarpar”.

¿Imaraj yanapämäshun imaypis ali cajcunalata acranapaj y upyaymanpis mana chayanapaj? Shumaj yachacunanchi Dios ima yarpashganta vinu upuypita.

Ricärishun ima nintaj Biblia chaypita y imanirtaj runacuna upyapäcun.

¿IMA NINTAJ BIBLIA?

Diospa Palabranga manami michämanchichu vinuta ichiclatapis upunapaj, chaypa trucanga cayno nimanchi Eclesiastés 9:7 textucho: “Mikuyta kushishqa mikunki y vïnuta kushishqa upunki”. Bibliaga wilacun Jesuspis y waquin Jehovapa sirvejnincunapis vinuta upushganta (Mat. 26:27-29; Luc. 7:34; 1 Tim. 5:23).

Pero, ¿maycamala juc cristiano vinuta upunman? Bibliaga claro nimanchi: “Ama shinkapäkuytsu” (Efes. 5:18). Jina caytapis nin: “Tayta Dios madaykashqanman manami yaykunqatsu […] borrächukuna” (1 Cor. 6:9). Chauraga pipis juiciunta ograshganyaj o shincashganyaj upyayptenga juchatana ruraycan. Chaymi noganchega calpachacunchi Dios nishganta cäsucunapaj y mana cäsucoj runacunano yarpanchichu.

Waquincunaga cayno nipäcun: “Nogaga achcata upyaptëpis manami shincacöchu”. Pero chayga juc peligro canman. Bibliaga claro nimanchi ‘upyalaman churacashga cajcunaga’ ima juchamanpis ishquinman y Jehovawan amistänintapis ushacächinman (Tito 2:3; Prov. 20:1). Jesuspis nergan ‘shincashga cajcuna’ mushoj munduman mana yaycunanpaj (Luc. 21:34-36). Chaura, ¿imataraj cristianucuna ruranman vinuraycur o alcoholraycur problemacunaman mana chayananpaj?

YARPACHACUY IMANIRTAJ, AYCA CUTITAJ Y AYCATAJ UPUNQUI

Caycama ricashganchinopis, pipis marcancho costumbrin cashganno y munashganno vinuta upuptenga imayca problemacunamanmi chayanman. Cristianucuna ichanga micushganchi o upushganchi horacho calpachacunchi Jehovata cushichinapaj. Bibliapis cayno consejamanchi: “Mikurpis, upurpis y imata rurarpis Tayta Dios alabashqa kananpaq rurapäkunki” (1 Cor. 10:31). Ricärishun waquin tapucuycunata y Biblia ima tantiachicushganta chaycunapita.

¿Waquincuna ali ricamänanta munarchuraj vinuta upyä? Éxodo 23:2 nin: “Wakin runakuna lutanta ruraptinpis qamkunaqa ama rurapäkunkitsu”. Chaywanga Jehová israelitacunata niycargan runacuna mana alicunata rurashganta mana rurananpaj. Y paycunata nishganga noganchitapis yanapämanchimi. ¿Imano? Waquin runacunano yarpar y rurar galaycuptinchega, Diospa mandätuncunata manami respetaycäshunnachu y Diosninchipitapis raquicäcushwanmi (Rom. 12:2).

¿Ali cholu cayta munarchuraj upyä? Waquin naciuncunacho runacuna alapa upyaptenga pipis imatapis ninchu, paycunapäga chaycuna manami imananpischu (1 Ped. 4:3). Pero yarparcushun 1 Corintios 16:13 textucho caycaj consejuta, chaycho nin: “Imapitapis alcäbula kapäkuy. Imano nakarpis Tayta Diosman yärakäriy. Imatapis mana mantsakuypa Tayta Dios munashqanno kawapäkuy”. Pipis vinuta upyalar cacuptenga, manami ninanchu sinchi runa cashganta. Chaypa trucan shincashga caycaptin imatapis lutanta rurarinman o mana ali decisiuntapis acranman. Jina quiquinta controlacuyta mana puediptin, ricächicun débil runa cashganta. Isaías 28:7 textupis nin upyajcunaga tuni tuni puripäcun y imamanpis ishquinmanmi.

Chaura, ¿imaraj yanapämäshun alicunata imaypis ruranapaj? Jehovata ashinanchi, alcäbula caycashwan y ali yäracoj runa cashun (Sal. 18:32). Chaypäga cuidacunanchimi imapis Jehovawan amistäninchita mana ushacächinanpaj. Jesuspis Pachacho caycar chayta rurargan, chaynopa ricächicurgan sinchi y calpayoj runa cashganta.

¿Problemäcunata gonganäpaj munarchuraj upyä? Juc salmuta escribej runa cayno Jehovata nergan: “Fiyupa ima-aycapitapis yarpachacur llaquicuycho caycaptëmi gamga shacyächimashpayqui cushicachimanqui” (Sal. 94:19, TDI). Imayca yarpachacuycunawan caycar vinuta upyalar cacunquimanchu, sinoga Jehovata cutin cutin mañacuy yanapäshunayquipaj. Waquincunaga congregaciuncho pogushga hermanucunapa yanapacuynintapis ashin. Pipis upyalar cacuptenga problemancunata alchangachu, chaypa trucan ima tentaciunmanpis ishquinman y mana alicunamanpis chayanman (Os. 4:11). Nägacho parlashganchi Daniel nin: “Upyayta galaycurgä laquishga mana ricacunäpaj y culpayoj mana sienticunäpaj. Pero manami chaynochu cashga, sinoga más problemacunaman chayargä y ali amigücunatapis ogrargä”. ¿Imataj payga rurargan? Cayno nin: “Cuentata gocurgä Jehovapa yanapacuyninta ashinäpaj. Chayta rurashgäraycur problemäcuna ichic ichiclapa alchacargan”. Chaymi ama gongashunchu Jehová listo caycashganta yanapämänanchipaj (Filip. 4:6, 7; 1 Ped. 5:7).

Cada cadala upyaptiquega, ali canman cay tapucuycunata ruracunayquipaj. “¿Castäcuna o amigüpis nimashgachu alapa upyaycashgäta?”. Chayno captenga, capaz cuentata mana gocurmi juc costumbrina caycan upyanayquipaj. “¿Canan unaypitapis mastachuraj upyaycä?”. Caypis tantiachishunqui alapa mana upyarpis, capaz ichic ichiclapa mastana upyayta munashgayquita. “Juc ishcay junajcuna mana upyaptëga, ¿mana alinachu sienticö?”. Chayno captenga, calpachacunayqui chay viciuta jaguirinayquipaj. Jina yanapacuytapis ashinquimanmi chay problemata vincinayquipaj.

Waquin cristianucunaga ni ichiclatapis vinu upuyta munanchu, mana alicunaman mana chayananpaj. Juccunaga ni maliytapis munanchu. Chaura musyaptinchi pilapis chayno cashganta, decisiunninta respetashwan y manami jamurpashwanchu.

Waquincunaga mayna camacächishgana maycamala vinuta upunanpaj. Capaz juc ishcay vasucunalata upun y juccunaga micuy horacho o semanacho juc cutila upunanpaj decidirgan. Juccunaga nin ‘vinu o cerveza captin ichiclataga upömanmi’, pero más fuerte cajcunata o imalawanpis talucashga cajcunata upuyta munanchu. Quiquinchi musyaptinchi maycamala vinuta upunapaj, más fácil canga controlacunapaj. Chaura juc pogushga cristiano chayta shumaj tantiaycur cäsucuptenga, imapitapis pengacunmanchu.

Jina waquincuna ima yarpashgantapis respetashwanmi. Romanos 14:21 nin: “Yärakuq mayintsi [lakikunanpaq] o qepaman kutikunanpaq kaptinqa aytsatapis ama mikupäkuytsu ni vïnutapis ama upupäkuytsu”. Cay textuga niycämanchi waquincunaman yarpachacunapaj y cuyacoj canapaj. Chaura vinu upuyta munaptinchipis y yäracoj masinchita ofendiptinchega, cuyacoj cashpanchi manami upushunnachu. Chayta rurar waquincuna ima yarpashganta respetaycanchi y manami quiquinchilamanchu yarpachacuycanchi (1 Cor. 10:24).

Cristianucunaga cäsucunanchimi autoridäcuna leycunata camacächishganta. Capaz leyga ninmanmi carruta manejajcuna o manaraj mayor caj jovincunapis mana upyananpaj (Rom. 13:1-5).

Jehovaga munan quiquinchicuna imatapis decidinapaj. Chaymi lapanchimi decidinanchi imata micunapaj y imata upunapäpis. Calpachacushun imaypis alicunata acranapaj, chaynopa ricacämunga Taytalanchi Jehovata cäsucushganchita y cushichiyta munashganchitapis.

a Centros para el Control y la Prevención de Enfermedades, de Estados Unidos nishgancho yanapacojcuna wilacamurgan runacuna alapa upyashganraycur waquincunata wanuchicun, quiquincuna wanuchicun, juccunata violan, majayojcuna peliapäcun y waquincunata shuluchin.