Ri xutzʼibʼaj Mateo 22:1-46

  • Ri ejemplo re ri waʼim pa jun kʼulanem (1-14)

  • Ri Dios y ri César (15-22)

  • Kbʼan preguntas chrij ri kʼastajibʼal (23-33)

  • Ri e kebʼ taqanik nim kibʼanik (34-40)

  • ¿La are ri Cristo ralkʼwal ri David? (41-46)

22  Jumul chik, ri Jesús xukoj ejemplos rech xtzijon kukʼ. Xubʼij chke:  «Ri Qʼatbʼal tzij re ri kaj* kjunamataj rukʼ jun rey ri xubʼan jun waʼim re ri ukʼulanem ri ukʼojol.  Xeʼutaq bʼi ri rajchakibʼ che kisikʼixik ri e ubʼanom invitar pa ri waʼim re ri kʼulanem, pero ri winaq xkaj taj xepetik.  Tekʼuriʼ xeʼutaq chi bʼi nikʼaj ajchakibʼ y xubʼij bʼi wariʼ chke: ‹Chibʼij chke ri e nubʼanom invitar: «Ya xutzir ri rikil. Ya xepilitaj ri amaʼibʼ taq nuwakax y ri e chikop ri e nuqʼobʼisam. Kʼo chi juntir ri jastaq. Chixpet pa ri waʼim re ri kʼulanem»›.  Pero ri e bʼanom invitar xkaj taj xebʼek, jun xbʼe pa ri rulew, jun chik xbʼe che ubʼanik ukʼayij;  y ri e nikʼaj chik xekichap ri ajchakibʼ, xekichʼayayej y xekikamisaj.  »Xtakʼiʼ kʼu royowal ri rey, rumal riʼ xeʼutaq bʼi ri u soldados che kikamisaxik ri xekamisan ri rajchakibʼ y che uporoxik ri kitinamit.  Tekʼuriʼ xubʼij chke ri rajchakibʼ: ‹Xutzir juntir ri ktijow pa ri kʼulanem, pero taqal ta chke ri xenbʼan invitar.  Rumal kʼu riʼ, jix pa ri nimaʼq taq bʼe y cheʼibʼij chke konojel winaq ri keʼiriqo, rech kepe pa ri nimalaj waʼim re ri kʼulanem›. 10  Rumal riʼ ri ajchakibʼ xeʼel bʼi pa taq ri bʼe y xekimulij lo juntir ri xekiriqo, ri e utz y ri e itzel taq winaq. Y xnoj kʼu ri ja re kʼulanem kumal ri e bʼanom invitar.* 11  »Are chiʼ xok bʼi ri rey che kilik ri xebʼan invitar, xril jun achi ri ukojom ta bʼi ratzʼyaq re kʼulanem. 12  Rumal kʼu riʼ xubʼij che: ‹¿E kʼu ri at? ¿Jas kapetej waral, we akojom ta lo awatzʼyaq re kʼulanem?›. Ri achi kʼo ta xubʼij. 13  Tekʼuriʼ ri rey xubʼij chke ri e utaqoʼn: ‹Chiyutuʼ bʼi ri raqan uqʼabʼ y chikʼaqaʼ bʼi cho ja, pa ri qʼequʼm. Chilaʼ kʼu koqʼ wi na y kuquchʼuchʼej wi na ri uware›. 14  »E kʼi kʼu ri e bʼanom invitar, pero xaq e jujun ri e chaʼtalik». 15  Xebʼe kʼu ri fariseos y xkimulij kibʼ rech kkilo jas kkibʼano rech kqaj ri Jesús pa kiqʼabʼ rukʼ taq ri utzij. 16  Rumal kʼu riʼ, xekitaq bʼi jujun taq ki discípulos, kachiʼl bʼi jujun chke ri e teren chrij ri Herodes, rech xekibʼij che ri Jesús: «Maestro, qetaʼm che amaqʼel kabʼij ri ubʼeʼal, kakʼut kʼu ri qas ubʼeʼal chrij ri ubʼe ri Dios y xa ta chkiwach ri winaq kawaj katqaj wi, rumal che are ta kawilo jas kekaʼy ri winaq. 17  Rumal kʼu riʼ, chabʼij chqe, ¿jas kachomaj? ¿La utz kqatoj impuesto* che ri César, o utz taj?». 18  Pero ri Jesús retaʼm ri ketzelal, rumal riʼ xubʼij chke: «Xa kebʼ ipalaj, ¿jasche kiwaj kinqaj pa iqʼabʼ? 19  Chikʼutumpeʼ chnuwach ri pwaq ri kkoj che utojik ri impuesto». Ri e areʼ xkiya jun denario che. 20  Xutaʼ kʼu ri Jesús chke: «¿Jachin ajchaqʼe waʼ we palajaj y ri bʼiʼaj tzʼibʼatal waral?». 21  «Re ri César», xecha che. Rumal riʼ ri Jesús xubʼij chke: «Chitojoʼ bʼaʼ che ri César ri rech ri César, pero che ri Dios ri rech ri Dios». 22  Are taq chiʼ xkita wariʼ, sibʼalaj xemayinik. Xkiya kʼu kanoq y xebʼek. 23  Pa riʼ ri qʼij xepe kʼu ri saduceos, ri kkibʼij che kekʼastaj ta ri kaminaqibʼ, y xkitaʼ che ri Jesús: 24  «Maestro, ri Moisés xubʼij kanoq: ‹We jun achi kkamik y e kʼo ta ralkʼwal xekʼojiʼk, rajawaxik che ri rachalal kkʼuliʼ rukʼ ri malkaʼn ixoq rech kekʼojiʼ ralkʼwal rukʼ, jeriʼ ri alkʼwalaxelabʼ jetaneʼ e rech ri xkamik›. 25  Chqaxoʼl oj xekʼojiʼ na e siete achijabʼ kachalal kibʼ. Xkʼuliʼ kʼu ri nabʼeʼal pero xkamik y, rumal che xekʼojiʼ ta ralkʼwal, ri malkaʼn xkʼuliʼ rukʼ ri rachalal ri xkamik. 26  Je kʼu xbʼantaj rukʼ ri ukabʼ, ri urox..., kʼa xekʼis na bʼi ri e siete achijabʼ. 27  Are chiʼ e kaminaq chi juntir, xkam ri ixoq. 28  Chabʼijampeʼ chqe, are chiʼ kekʼastaj lo ri kaminaqibʼ, ¿jachin chke ri e siete achijabʼ kkʼuliʼ chi na rukʼ ri ixoq? Rumal che e juntir xekʼuliʼ na rukʼ». 29  Xubʼij kʼu ri Jesús chke: «Ri ix xa ix sachinaq rumal che iwetaʼm ta ri Tzʼibʼatalik y ri u poder ri Dios. 30  Rumal che pa ri kikʼastajibʼal ri kaminaqibʼ, kekʼuliʼ ta ri achijabʼ y kekʼulubʼax ta ri ixoqibʼ, xaneʼ kejunamataj kukʼ ri ángeles pa ri kaj. 31  Y, ¿la xa isikʼim ta ri xubʼij ri Dios chiwe ix chrij ri kikʼastajibʼal ri kaminaqibʼ 32  ‹In riʼ ri Dios re ri Abrahán, ri Dios re ri Isaac y ri Dios re ri Jacob›? Ri areʼ ki Dios ta kaminaqibʼ, xaneʼ kech ri e kʼaslik». 33  Are taq chiʼ ri e winaq xkita ri xubʼij ri Jesús, sibʼalaj xemayin rumal ri xukʼut chkiwach. 34  Are chiʼ ri fariseos xketaʼmaj che ri Jesús utzʼapim chi upa kichiʼ ri saduceos, xkimulij kibʼ kukʼ y xa jun xkibʼano. 35  Y rumal che kkaj kqaj ri Jesús pa kiqʼabʼ, jun chke ri fariseos kʼo nim retaʼmabʼal chrij ri Ley, xubʼan wajun pregunta che: 36  «Maestro, ¿jachike ri taqanik más nim ubʼanik kʼo pa ri Ley?». 37  Ri Jesús xubʼij che: «‹Chaloqʼoqʼej ri Jehová ri a Dios rukʼ ronojel awanimaʼ, rukʼ ronojel akʼaslemal* y rukʼ ronojel achomanik›. 38  Are waʼ ri nabʼe y ri más nim ubʼanik chke taq ri taqanik. 39  Ri ukabʼ, kjunamataj jubʼiqʼ rukʼ, kubʼij: ‹Chaloqʼoqʼej ri awajil atzʼaqat junam rukʼ ri kabʼan che uloqʼoqʼexik awibʼ at›. 40  Pa we kebʼ taqanik riʼ elesam wi juntir ri kʼo pa ri Ley y ri xkitzʼibʼaj kan ri Profetas». 41  Tekʼuriʼ, are taq chiʼ kimulim kibʼ ri fariseos chilaʼ, ri Jesús xutaʼ chke: 42  «¿Jas kichomaj chrij ri Cristo? ¿Jachin ralkʼwal?». Ri e areʼ xkibʼij che: «Ralkʼwal ri David». 43  Ri Jesús xutaʼ chi chke: «¿Jas kʼu che ri David, rumal ri espíritu, xubʼij Wajaw che? Xubʼij kʼut: 44  ‹Ri Jehová xubʼij che ri Wajaw: «Chattʼuyul pa nuwikiqʼabʼ kʼa kenya kʼu na ri akʼulel chuxeʼ taq ri awaqan»›. 45  We ri David kubʼij Wajaw che, ¿jas kʼu che kbʼixik che ralkʼwal ri David?». 46  Kʼo ta jun xkowinik xutzalij uwach ri xubʼij ri Jesús. Y xumaj lo pa riʼ ri qʼij, nijun winaq xukʼot chi más uchiʼ.

Notas

O «Ri Reino re ri kaj».
O «ri kkiqʼabʼaʼ kibʼ cho ri mesa».
O «tributo». Wajun impuesto riʼ are ri ktaʼ chke ri winaq chkijujunal.
O «a alma».