Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 19

Chojkʼol pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios

Chojkʼol pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios
  • ¿Jas kraj kubʼij ri uloqʼoqʼexik ri Dios?

  • ¿Jas kqabʼano rech kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios?

  • ¿Jas kuya Jehová chke ri kekʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik?

¿La katoʼ awibʼ rukʼ ri Jehová pa ri e kʼax taq qʼij riʼ?

1, 2. ¿Jachiʼ kqariq wi jun utzalaj tobʼal ibʼ?

CHACHOMAJAMPEʼ chiʼ tajin katwaʼkatik, kqʼequmar uwach ri kaj. Xaq kʼateʼ e kʼo kʼi kaypaʼt, kumaj ubʼanik kʼaqol ja, o rayos, tekʼuriʼ kpe jun nimalaj jabʼ. Tekʼuriʼ katij anim che utzukuxik jun lugar rech katoʼ wi awibʼ. Kawilo che pa ri bʼe, kʼo jun tobʼal ibʼ. Chaqiʼj xuqujeʼ ko. ¡Sibʼalaj katkikotik che xariq wajun tobʼal ibʼ riʼ!

2 Kimik oj kʼo pa kʼax taq qʼij xuqujeʼ pa itzelal, rumal che ri uwach Ulew tajin knoj che itzelal. Tekʼuriʼ kʼo jun utz tobʼal qibʼ, jun tobʼal ibʼ che kojresaj pa ri kʼaxkʼolil. ¿Jas laʼ? Chawilampeʼ ri kubʼij ri Biblia: «Kubʼij che ri Dios: ‹Lal riʼ ri nupanibʼal, tobʼal wibʼ, ¡nuDios ri nujikibʼan wi nukʼuʼx!›» (Salmo 91:2).

3. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech Jehová kubʼan tobʼal qe?

3 Jehová, ri Ajbʼanol qe xuqujeʼ ri Nimalaj Ajqʼatal tzij rech ri kajulew, kkunik kojutoʼ. ¡Wariʼ jun nimalaj tewchibʼal! Areʼ qas nim ri uchuqʼabʼ chuwach ri winaq o jastaq che kkaj kkibʼan kʼax chqe. Weneʼ kbʼan kʼax chqe, Jehová kkunik kubʼan ubʼanik ronojel ri kʼax kqariqo. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech Jehová kojutoʼ? Are ukubʼsaxik qakʼuʼx chrij. Xuqujeʼ, ri Biblia kubʼan wajun sikʼinik riʼ chqe: «Chichajij iwibʼ pa ri loqʼoqʼebʼal ukʼuʼx ri Dios» (Judas 21). Qastzij laʼ, rajawaxik che kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios xuqujeʼ kojkʼojiʼ che unaqaj ri Qatat kʼo pa kaj. We jelaʼ kqabʼano, qastzij wi qetaʼm che areʼ kojutoʼ. Tekʼuriʼ ¿jas kqabʼano rech kqariq jun utzalaj qachilanik rukʼ ri Ajbʼanol qe?

CHACHOMAJ RI ULOQʼOQʼENIK RI DIOS XUQUJEʼ CHAYAʼ UKʼAXEL

4, 5. ¿Jas laʼ jujun kʼutbʼal re ri uloqʼoqʼenik ri Dios kuya chqe?

4 Jehová ubʼanom kʼi jastaq che ukʼutik che kojuloqʼoqʼej. Chqilampeʼ e jachin taq, rumal che wariʼ kojutoʼ rech kojkʼojiʼ pa uloqʼoqʼenik ri Dios. Chatchoman chrij jujun kʼutunik che kʼo pa ri Biblia che xawetaʼmaj pa wajun wuj riʼ. Jun kʼutbʼal re, rech kʼo kikotemal pa qakʼaslemal, ri Ajbʼanol qe uyaʼom jun utzalaj qachoch, ri uwach Ulew, waral kʼo sibʼalaj kʼi ktijowik, kʼo jaʼ, kʼo nikʼaj chik sipanik, e kʼo chikop xuqujeʼ e kʼo jeʼlikalaj kaʼybʼal. Xuqujeʼ qetaʼm che ri Dios are Ajbʼanol re ri Biblia, chilaʼ kubʼij wi chqe jas ubʼiʼ xuqujeʼ jas e ubʼantajik kʼolik. Pa ri Biblia kyaʼ ubʼixik che areʼ xutaq lo ri loqʼalaj Ukʼojol cho ruwach Ulew xuqujeʼ xuyaʼo che xbʼan kʼax che xuqujeʼ xkamisax qumal qech (Juan 3:16). Rukʼ wariʼ xuya jun nimalaj sipanik chqe, rumal wariʼ kuya jun qakubʼsal kʼuʼx chrij ri petinaq.

5 Xuqujeʼ kʼo jun jastaq ubʼanom ri Dios chrij ri petinaq. Jehová ukojom jun qʼatbʼal tzij pa ri kaj, are ri Ajawbʼal rech ri Mesías. Xa jubʼiqʼ chi kraj che wajun Ajawbʼal kresaj na ronojel ri e qakʼaxkʼolil xuqujeʼ kubʼan che ri uwach Ulew jun kotzʼiʼjalaj. ¡Sibʼalaj utz wariʼ! ¡Qastzij che kʼo na kikotemal qukʼ xuqujeʼ kʼo na jun qakʼaslemal che kʼot ukʼisik rukʼ jororibʼal! (Salmo 37:29.) Xuqujeʼ kimik, chiʼ tajin kqeyej wajun qʼij riʼ, ri e upixabʼ ri Dios kojutoʼ rech kqabʼan ri utz pa qakʼaslemal. Jehová xuqujeʼ kuya jun chik sipanik chqe: ri chʼawem, rukʼ wariʼ kojkunik kqabʼij che ronojel ri kqachomaj. Wariʼ xa e jujun kʼutbʼal rech ri uloqʼoqʼenik ri Dios che kuya chawe xuqujeʼ chke konojel ri winaq.

6. ¿Jas kabʼan che utzalixik ri uloqʼoqʼenik ri Dios uyaʼom chawe?

6 Kimik, rajawaxik che kataʼ che awibʼ: «¿Jas kinbʼan che utzalixik ri loqʼoqʼenik kuya ri Jehová chwe?» Weneʼ kʼi winaq kkibʼij wariʼ: «Are uloqʼoqʼexik ri Jehová». ¿La jelaʼ kachomaj at? Jesús xubʼij che ri qas nim taqonik are wariʼ: «Chaloqʼoqʼej ri Awajaw aDios rukʼ ronojel awanimaʼ, rukʼ ronojel achomanik» (Mateo 22:37). Qastzij laʼ, che kʼo kʼi rumal che kaloqʼoqʼej ri Jehová. Tekʼuriʼ, rech kaloqʼoqʼej ri Dios rukʼ ronojel awanimaʼ, rukʼ ronojel akʼaslemal xuqujeʼ rukʼ ronojel achomanik, ¿la xaq xiw rajawaxik ri kanaʼo?

7. Rech kaloqʼoqʼej ri Dios, ¿la xaq xiw rajawaxik ri kanaʼ chrij? Chabʼij jasche je kabʼij wariʼ.

7 Ri Biblia kukʼutu che ri uloqʼoqʼexik ri Dios nim kraj kubʼij chuwach ri xaq xiw ri kqanaʼo. Ri kanaʼo sibʼalaj nim ubʼanik, tekʼuriʼ wariʼ xaq xiw umajtajik ri qastzij loqʼoqʼenik che ri Dios. Rech kqetaʼmaj wariʼ, chqilaʼ jun kʼutbʼal re: we kawaj jun mansaʼn, ¿la utz kawilo che xaq xiw kyaʼ jun ubʼaqʼ wajun mansaʼn riʼ chawe? Utz taj. Qastzij che rajawaxik wajun ubʼaqʼ rech kkʼiy jun cheʼ rech ri mansaʼn, tekʼuriʼ are ri uwach ri kawaj at. Xaq junam rukʼ wariʼ kubʼan ri kqanaʼ che ri Jehová: junam rukʼ wajun ubʼaqʼ, rajawaxik che kkʼiyik xuqujeʼ kuya uwach. Ri Biblia kukʼut wariʼ: «Ri uloqʼoqʼexik ri Dios are kinimaxik ri kakibʼij ri e utaqomal. Ri e utaqomal man e al taj», wariʼ kraj kubʼij, che xa ta jun eqaʼn (1 Juan 5:3). Ri qastzij loqʼoqʼenik che ri Dios rajawaxik che kuya utz taq uwach, rajawaxik che kqakʼut rukʼ ri kqabʼano (chasikʼij uwach Mateo 7:16-20).

8, 9. ¿Jas kqabʼan che ukʼutik che kqaloqʼoqʼej ri Dios xuqujeʼ che kqamaltyoxij ri ubʼanom pa qawiʼ?

8 Kqakʼutu che kqaloqʼoqʼej ri Dios chiʼ kqanimaj ri e utaqonik xuqujeʼ kqabʼan pa qakʼaslemal ri e upixabʼ. Wariʼ kʼax ta ubʼanik, rumal che ri e utaqonik ri Jehová xa ta e jun eqaʼn. Xa yaʼom chqe rech kʼo kikotemal pa qakʼaslemal (Isaías 48:17, 18). Chiʼ kqayaʼo che ri Jehová kukʼam bʼe pa qawiʼ, kqakʼutu che sibʼalaj kqamaltyoxij ronojel ri uyaʼom chqe. Sibʼalaj bʼisobʼal che xa kebʼ oxibʼ winaq kkichomaj wariʼ. Oj kqaj taj kqabʼan qe junam kukʼ nikʼaj winaq pa taq uqʼij ri Jesús. Pa jun qʼij kanoq, ri Cristo xukunaj lajuj winaq kʼo lepra chke, tekʼuriʼ xa jun xumaltyoxij (Lucas 17:12-17). Qastzij laʼ che kqaj kqabʼan qe junam rukʼ wajun winaq riʼ, junam ta kukʼ ri bʼelejebʼ, che xkimaltyoxij taj.

9 Tekʼuriʼ, ¿jas taq utaqonik ri Jehová rajawaxik kqanimaj? Jujun chke xyaʼ ubʼixik pa wajun wuj riʼ. Chqilaʼ chi jumul chik jujun chke. We kqanimaj ri e utaqonik ri Dios, kʼax ta kqariqo che kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik.

MAYA KAN AQEBʼIK RUKʼ RI JEHOVÁ

10. ¿Jasche rajawaxik che kaya ta kan retaʼmaxik chrij ri Dios Jehová?

10 Retaʼmaxik chrij ri Jehová are jun chik nim ubʼantajik kqabʼano rech kojqebʼ rukʼ. Wariʼ rajawaxik che kʼot ukʼisik. Chachomaj che at kʼo pa ri juyubʼ chaqʼabʼ, tekʼuriʼ kʼo sibʼalaj tew, rumal laʼ kanukʼ jun qʼaqʼ rech kamiqʼ awibʼ. ¿La xaq kayaʼo che nojimal kchup ri qʼaqʼ? Kaya taj. Qastzij laʼ che kakoj chi nikʼaj siʼ rech kchup ta ri qʼaqʼ, xa rumal wajun qʼaqʼ che katkam taj. Junam rukʼ ri siʼ che kubʼano che kchup ta ri qʼaqʼ, ri «retaʼmaxik uwach ri Dios» kubʼano che kchup ta ri loqʼoqʼenik che kqanaʼ che ri Jehová (Proverbios 2:1-5).

Ri uloqʼoqʼenik ri Jehová junam rukʼ ri qʼaqʼ: rajawaxik siʼ rech kchup taj

11. ¿Jas xubʼan ri e ukʼutunem ri Jesús chke ri rajtijoxelabʼ?

11 Ri Jesús xraj che ri e rajtijoxelabʼ kkʼis ta ri kiloqʼoqʼenik chrij ri Jehová xuqujeʼ puwiʼ ri utzalaj Utzij rech ri qastzij. Chiʼ xwalij lo ri Jesús xuya ubʼixik chke kebʼ rajtijoxel jujun taq jastaq che bʼim kan pa ri e wuj Hebreas che areʼ xubʼano. ¿Jas xubʼan wariʼ chke? Tekʼuriʼ naj ta che wariʼ ri e rajtijoxelabʼ xkibʼij wariʼ: «¿La ma ta xnikow ri qanimaʼ aretaq xtzijon qukʼ pa ri bʼe, aretaq xuqʼalajisaj ri Tzʼibʼatalik chqawach?» (Lucas 24:32).

12, 13. a) Kʼi chke ri winaq kimik, ¿jas ubʼanom ri kiloqʼoqʼenik che ri Dios xuqujeʼ che ri Biblia? b) ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech kqaya taj che kkʼis ri qaloqʼoqʼenik?

12 Chiʼ xawetaʼmaj chrij ri qas kukʼut ri Biblia, ¿la qastzij che xuqujeʼ xnikow, o xjuluw, ri awanimaʼ, xnoj che kikotemal, xuqujeʼ xaloqʼoqʼej ri Dios? Qastzij laʼ. E kʼi winaq je kiriqom wariʼ. Ri kʼax ubʼanik kimik are che kkʼis ta wajun loqʼoqʼenik riʼ xuqujeʼ ri ukʼiysaxik. Kqaj taj kqabʼan qe junam ri xubʼij ri Jesús che kkibʼan ri winaq kimik cho ri uwach ri Ulew: «E kʼi winaq kajarobʼ na ri kiloqʼobʼal kʼuʼx» (Mateo 24:12). ¿Jas kabʼan at rech kaya taj che kjorobʼik, o kkʼis ta ri aloqʼoqʼenik chrij ri Jehová xuqujeʼ chrij ri qastzij rech ri Biblia?

13 Xaq maya kan retaʼmaxik chrij ri Dios Jehová xuqujeʼ chrij ri Jesucristo (Juan 17:3). Chatchoman chrij ri kasikʼij pa ri Biblia tekʼuriʼ chabʼanaʼ wajun pregunta riʼ: «¿Jas kukʼut wariʼ chwe chrij ri Jehová? ¿La kʼo jun chik rumal rech kinloqʼoqʼej rukʼ ronojel ri wanimaʼ, rukʼ ronojel nukʼaslemal xuqujeʼ rukʼ nuchomanik?» (chasikʼij uwach 1 Timoteo 4:15). We je kabʼan wariʼ, ri aloqʼoqʼenik chrij ri Jehová kkʼis taj.

14. ¿Jasche rajawaxik kqabʼan qachʼawem rech kkʼis ta ri qaloqʼoqʼenik che ri Jehová?

14 Jun chik kqabʼano rech kkʼis ta ri qaloqʼoqʼenik che ri Jehová are ubʼanik qachʼawem che ronojel taq qʼij (1 Tesalonicenses 5:17). Pa ri kʼutunem 17 xqetaʼmaj che ri chʼawem are jun nimalaj sipanik che xuya ri Dios chqe. Ri qachilanik kukʼ ri winaq kubʼan nim chiʼ amaqʼel kojchʼaw kukʼ xuqujeʼ rukʼ ronojel qanimaʼ. Junam rukʼ wariʼ, ri qachilanik rukʼ ri Jehová kkʼis taj we amaqʼel kqabʼan qachʼawem che. Rajawaxik che kqakoj qachuqʼabʼ rech kqabʼan ta ri qachʼawem xaq xiw rumal che bʼim chqe che kqabʼano; utz taj che amaqʼel kqatzalij ubʼixik ri qabʼim chik tekʼuriʼ kojchoman ta chrij nabʼe. Rajawaxik che kojchʼaw rukʼ ri Jehová junam che kchʼaw jun alaj akʼal rukʼ ri utzalaj utat. Qastzij laʼ, kqaj che chiʼ kojchʼaw rukʼ kqabʼan rukʼ utzalaj taq tzij, tekʼuriʼ kqabʼij ronojel che ri kʼo pa qanimaʼ (Salmo 62:8). Je laʼ, rech kqaya uqʼij ri Dios rajawaxik che kqakoj qachuqʼabʼ che usikʼixik uwach ri Biblia xuqujeʼ kqabʼan qachʼawem rukʼ ronojel qanimaʼ. Rukʼ wariʼ kʼax ta kqariqo rech kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios.

UYAʼIK UQʼIJ RI DIOS KUYA KIKOTEMAL

15, 16. ¿Jasche rajawaxik kqil uyaʼik ubʼixik chrij Rajawbʼal ri Dios junam rukʼ jun sipanik xuqujeʼ nim ubʼantajik?

15 Usikʼixik ri Biblia xuqujeʼ ubʼanik ri chʼawem are nikʼaj uyaʼik uqʼij ri Dios che kqabʼano chiʼ oj kʼo qatukel. Chojchʼaw chrij nikʼaj kqabʼano, chiʼ oj kʼo kukʼ nikʼaj chik winaq: utzijoxik chrij ri qakojonik. ¿La at chʼawinaq rukʼ jun winaq chrij ri e kukʼut ri Biblia? We je wariʼ, sibʼalaj utz riʼ ariqom chi wajun sipanik (Lucas 1:74). Chiʼ kojchʼaw chrij ri xqetaʼmaj chrij ri Dios Jehová kqabʼan ri chak nim ubʼantajik che yaʼom chke ri qastzij cristianos: uyaʼik ubʼixik ri utzalaj taq tzij rech ri Rajawbʼal ri Dios (chasikʼij uwach Mateo 24:14; 28:19, 20).

16 Ri apóstol Pablo sibʼalaj nim xril ri chak rech uyaʼik ubʼixik ri utzij ri Dios (2 Corintios 4:7). Utzijoxik chrij ri Jehová xuqujeʼ ri kraj are qas jun utzalaj chak che kʼolik. Jun, ubʼanik wariʼ are upatanexik ri utzalaj Qajaw, jun chik, are rumal che kuya utzalaj tewchibʼal. Chiʼ kqaya ubʼixik ri utzij ri Dios, keqatoʼ ri e winaq che utz kanimaʼ rech keqebʼ rukʼ ri Qatat kʼo pa kaj xuqujeʼ rech keʼok pa ri bʼe che kukʼam bʼi pa ri kʼaslemal che kʼot ukʼisik. ¿La kʼo jun chik chak che kuya ri kikotemal riʼ? Xuqujeʼ, utzijoxik chrij ri Jehová xuqujeʼ ri Utzij, kkʼiy ri qakojonik xuqujeʼ ri qaloqʼoqʼenik che ri Dios. Xuqujeʼ ri Jehová sibʼalaj nim kril ri qachuqʼabʼ kqakojo (Hebreos 6:10). Rukʼ wariʼ kqilo che, chiʼ kqaya ta kan ri uchak ri Dios kojutoʼ rech kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios (chasikʼij uwach 1 Corintios 15:58).

17. ¿Jasche ri uyaʼik ubʼixik ri utzij ri Dios are jun chak che rajawaxik kbʼan chanim?

17 Sibʼalaj rajawaxik ksach ta chqe che uyaʼik ubʼixik chrij ri Ajawbʼal are jun chak che rajawaxik kbʼan chanim. Ri Biblia kubʼij wariʼ: «Chaqʼalajisaj ri utzij ri Dios aretaq kuya katzijoxik [xuqujeʼ kyaʼ chanim]» (2 Timoteo 4:2). ¿Jasche rajawaxik kbʼan chanim wajun chak riʼ kimik? Are rumal ri kubʼij ri Utzij ri Dios: «¡Naqaj chik kʼo wi ri nimalaj uqʼij ri Dios! ¡Naqaj chik kʼo wi, aninaq petinaq!» (Sofonías 1:14). Je laʼ, petinaq chanim ri qʼij che ri Jehová kusach uwach ri itzelal kʼo cho ri uwach Ulew. ¡Ri winaq rajawaxik che kketaʼmaj! Rajawaxik kketaʼmaj che are kimik ri qas rajawaxik, kkinimaj ri Jehová ri ajqʼatal tzij chke, rumal che naj ta chik «kopan kʼu na ri qʼijol ri rajawaxik» che kpe ri kʼisbʼal (Habacuc 2:3).

18. ¿Jasche rajawaxik kqaya uqʼij ri Jehová chkiwach konojel kukʼ ri qastzij cristianos?

18 Jehová kraj che kqaya uqʼij chkiwach konojel ri winaq rukʼ ri e qastzij qachalal cristianos. Rumal laʼ, ri Utzij kubʼij: «Qas chqililaʼ qibʼ, chqapixbʼelaʼ qibʼ che ri loqʼoqʼebʼal qakʼuʼx xuqujeʼ ri utzalaj taq chak. Maqaya kan ri umulixik qibʼ, jas ri kinaqʼatisabʼal jujun, xaneʼ chqapixbʼelaʼ qibʼ. Qas kʼu chujok na il rumal rech chi kaqilo chi kanaqajin ri qʼij re ri Dios» (Hebreos 10:24, 25). Chiʼ kojbʼe pa ri e riqbʼal ibʼ cristianas kukʼ ri e qachalal e kojonelabʼ, kojkunik kqaya uqʼij ri loqʼalaj Dios. Xuqujeʼ kqariq qachuqʼabʼ xuqujeʼ kqatoʼ qibʼ che qajujunal.

19. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech knimar ri qaloqʼoqʼenik pa ri congregación?

19 Chiʼ kqamulij qibʼ kukʼ nikʼaj chik e upatanel ri Jehová, kubʼan nim ri qaloqʼoqʼenik xuqujeʼ ri qachilanik pa ri congregación. Rajawaxik kqil ri e kibʼantajik nikʼaj chik, junam rukʼ kubʼan Jehová che rilik ri qech oj. Xaq machomaj che ri e awachalal ajkojonel e tzʼaqat taq winaq. Ksach ta chawe che qonojel oj ajmak xuqujeʼ ri qakojonik junam taj, e kʼo nikʼaj kʼateʼ tajin knimar ri kikojonik tekʼuriʼ e kʼo nikʼaj chik che nim chi ri kikojonik (chasikʼij uwach Colosenses 3:13). Chatzukuj kachilaxik ri kkiloqʼoqʼej ri Jehová rukʼ rojonel kichuqʼabʼ, kawil na che knimar ri akojonik. We kaya uqʼij ri Jehová kukʼ ri awachalal ajkojonelabʼ, kʼax ta kariqo rech katkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼebʼal ri Dios. Chqilaʼ bʼaʼ ri e tewchibʼal kuya ri Jehová chke jachin taq kkiya uqʼij rukʼ sukʼilal xuqujeʼ ri kekʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik.

CHAKOJOʼ ACHUQʼABʼ CHRIJ RI «QASTZIJ KʼASLEMAL»

20, 21. ¿Jas riʼ «ri qastzij kʼaslemal», xuqujeʼ jasche sibʼalaj utz wariʼ?

20 Ri tewchibʼal che ri Jehová kuya chke ri e sukʼ rajpatanelabʼ are ri kʼaslemal, ¿jas ubʼanik wajun kʼaslemal riʼ? Kʼi chqe kqabʼij che kʼo jun utz qakʼaslemal, kojuxlabʼik, kojwaʼik xuqujeʼ kqatij ri jaʼ. Pa ri jujun utz taq qʼij weneʼ kqabʼij wariʼ: «¡Are wariʼ ri qas kʼaslemal!». Tekʼuriʼ, ri Biblia kubʼij che, nijun winaq qastzij kʼo ukʼaslemal kimik.

Jehová kraj che katkikot pa «ri qastzij kʼaslemal». ¿La katkunik kariqo?

21 Ri Biblia kubʼij chke konojel che rajawaxik «kakichap ri qastzij kʼaslemal», o junam rukʼ kubʼij ri Nuevo Testamento en Quiché Centro-Occidental, ortografía actualizada, rech «kakiriq ke ri qas kʼaslemal» (1 Timoteo 6:19). Ri tzij «ri qastzij kʼaslemal» are kraj kubʼij jun kʼaslemal che petinaq che tajin qeyem. Chiʼ kqabʼan tzʼaqat taq winaq, kqariq ri qastzij kʼaslemal, rumal che kʼo na jun qakʼaslemal junam che xraj ri Dios nabʼe kanoq. Ri qʼij che kojkʼojiʼ pa ri Kotzʼiʼjalaj uwach Ulew chiʼ kʼo ta chi yabʼil, kʼo jororibʼal xuqujeʼ kikotemal pa qakʼaslemal, qastzij laʼ kqabʼij che kqariq na «ri qastzij kʼaslemal», wariʼ are kraj kubʼij che are ri kʼaslemal che kʼot ukʼisik (1 Timoteo 6:12). Qastzij laʼ, e petinaq e utzalaj taq qʼij, ¿la jelaʼ kachomaj?

22. ¿Jas kabʼan che uriqik «ri qastzij kʼaslemal»?

22 ¿Jas kubʼan jun winaq rech kuriq «ri qastzij kʼaslemal»? Nabʼe chuwach wariʼ, ri Pablo xubʼij chke ri cristianos «chkibʼanaʼ utzil» xuqujeʼ chkibʼanaʼ ‹e qʼinom che ri utzalaj taq chak› (1 Timoteo 6:18). Wariʼ kʼo kraj kubʼij chrij, we kqabʼan ri kqetaʼmaj pa ri Biblia. Tekʼuriʼ ¿la xubʼij Pablo che rukʼ ri utz taq chak kqachʼak «ri qastzij kʼaslemal»? Je taj, rumal che ri utzalaj petinaq are rumal «ri utoqʼobʼ» ri Dios (Romanos 5:15). Tekʼuriʼ, ri Jehová sibʼalaj kraj kuya tewchibʼal chke ri e sukʼ. Areʼ kraj che kʼo «ri qastzij kʼaslemal» awukʼ, jun kʼaslemal che kʼot ukʼisik, rukʼ kikotemal xuqujeʼ rukʼ jororibʼal. Are laʼ ri kʼaslemal che kyaʼ chke konojel ri kekʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios.

23. ¿Jasche rajawaxik che kojkʼojiʼ pa ri uloqʼoqʼenik ri Dios?

23 Qonojel rajawaxik kqabʼan wajun pregunta riʼ: «¿La tajin kinya uqʼij ri Dios junam rukʼ ri kubʼij ri Biblia?» We ronojel kqilo che tajin kqabʼan wariʼ, oj kʼo pa jun utzalaj bʼe. Kojkunik kqetaʼmaj che ri Jehová are ajtobʼal qe. Areʼ kuchajij na ri sukʼ utinamit pa ri kʼax taq qʼij rech wajun qʼeʼl uwach Ulew. Xuqujeʼ, kojuya na pa jun utzalaj kʼakʼ uwach Ulew, che naqaj chik kʼo wi. ¡Sibʼalaj utz wariʼ! ¡Sibʼalaj kojkikotik che kqachaʼ ri utzilal pa ri kʼisbʼal taq qʼij riʼ! We utz uchaʼik kabʼan kimik, kariq kikotemal che kʼot ukʼisik pa «ri qastzij kʼaslemal», ri kʼaslemal che ri Dios Jehová qas xraj che kʼo qukʼ.