Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 18

¿La rajawaxik kinjach nukʼaslemal y kinbʼan nuqasanjaʼ?

¿La rajawaxik kinjach nukʼaslemal y kinbʼan nuqasanjaʼ?

1. ¿Jas pregunta weneʼ kabʼano are chiʼ awetaʼmam chi chrij wajun wuj riʼ?

PA WAJUN wuj riʼ, xawetaʼmaj kʼi taq qastzij chrij ri kukʼut ri Biblia, jun chke are ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik utzujum ri Dios, ri kqariqo chiʼ kojkamik xuqujeʼ ri eyebʼal chrij ri kʼastajibʼal (Eclesiastés 9:5; Mateo 5:5; Juan 5:28, 29; Apocalipsis 21:3, 4). Weneʼ tajin chi katbʼe pa ri kiriqbʼal ibʼ ri testigos rech Jehová xuqujeʼ kakojo che e areʼ e kʼo pa ri qastzij kojonem (Juan 13:35). Weneʼ amajim chi jun utzalaj awachilanik rukʼ ri Jehová xuqujeʼ achaʼom chi upatanexik. Rumal laʼ weneʼ kachomaj: «¿Jas más rajawaxik kinbʼano rech kinpatanij ri Dios?».

2. ¿Jasche xraj xubʼan uqasanjaʼ jun achi re Etiopía?

2 Are waʼ ri xubʼij jun achi re Etiopía che xkʼojiʼ pa ri nabʼe siglo. Are chiʼ qʼaxinaq chi ri tiempo che xkʼastaj ri Jesús, jun chke ri utijoxelabʼ, Felipe, xutzijoj ri utzij ri Dios che wajun achi riʼ xuqujeʼ xukʼut chuwach che Jesús are ri Mesías. Ri etíope sibʼalaj utz xril ri xretaʼmaj rumal laʼ xubʼij: «Kʼo jaʼ waral; ¿la ma ta lo kuya kbʼan ri nubautismo?» (Hechos 8:26-36).

3. a) ¿Jas taqanik xuya ri Jesús chke ri utijoxelabʼ? b) ¿Jas kbʼan che ubʼanik uqasanjaʼ jun winaq?

3 Ri Biblia qas kuqʼalajisaj che, we at kawaj kapatanij ri Jehová, rajawaxik kabʼan ri aqasanjaʼ. Jesús xuya we taqanik riʼ chke ri utijoxelabʼ: «Chibʼanaʼ tijoxelabʼ chke ri winaq pa konojel ri tinamit cho ri uwach Ulew». Tekʼuriʼ xubʼij: «Chibʼanaʼ kibautismo» (Mateo 28:19). Areʼ xuya ri kʼutbʼal chkiwach chiʼ xubʼan uqasanjaʼ. Xaq xiw ta xyaʼ jubʼiqʼ joron pa ujolom, xaneʼ ronojel ri ucuerpo xnim pa ri joron (Mateo 3:16). Pa ri qaqʼij, chiʼ jun cristiano kubʼan uqasanjaʼ, xuqujeʼ knim bʼi ronojel ri ucuerpo pa ri joron.

4. ¿Jas kukʼut ri qasanjaʼ?

4 Are chiʼ jun kubʼan uqasanjaʼ, kukʼut chkiwach ri e nikʼaj chik che qas kraj kux rachiʼl ri Dios xuqujeʼ kupatanij (Salmo 40:7, 8). Rumal laʼ weneʼ kabʼan wajun pregunta riʼ: «¿Jas rajawaxik kinbʼano rech kinbʼan nuqasanjaʼ?».

CHKʼOL AWETAʼMABʼAL XUQUJEʼ AKOJONIK

5. a) ¿Jas rajawaxik kabʼano are chiʼ majaʼ kabʼan aqasanjaʼ? b) ¿Jasche sibʼalaj nim ubʼanik ri e riqbʼal ibʼ?

5 Are chiʼ majaʼ kabʼan aqasanjaʼ, rajawaxik kawetaʼmaj uwach ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús. Xamajij retaʼmaxik kiwach are chiʼ xamaj ri etaʼmanik chrij ri Biblia (chasikʼij uwach Juan 17:3). Are kʼu kʼo más kajwatajik kabʼano. Ri Biblia kubʼij che rajawaxik kawetaʼmaj rukʼ tzʼaqatil ri urayibʼal ri Dios (Colosenses 1:9). Ri e riqbʼal ibʼ kkibʼan ri testigos rech Jehová katkitoʼ che ukowirisaxik ri awachilanik rukʼ ri Jehová. Wariʼ are jun rumal che kaya ta kan ri e riqbʼal ibʼ (Hebreos 10:24, 25).

Are chiʼ majaʼ kabʼan aqasanjaʼ, rajawaxik kawetaʼmaj chrij ri Biblia.

6. ¿La rajawaxik awetaʼm chi ronojel chrij ri Biblia rech katkunik kabʼan aqasanjaʼ?

6 Jehová kreyej taj che awetaʼm chi ronojel chrij ri Biblia rech kabʼan aqasanjaʼ. Junam rukʼ ri xubʼan rukʼ ri etíope xreyej taj che xretaʼmaj ronojel chrij ri Biblia rech xubʼan uqasanjaʼ (Hechos 8:30, 31). Ri qastzij are che kʼo ta ukʼisik ri kqetaʼmaj chrij ri Jehová (Eclesiastés 3:11). Are kʼu, rech katkunik kabʼan aqasanjaʼ, rajawaxik kawetaʼmaj xuqujeʼ kabʼan pa akʼaslemal ri e nabʼe taq etaʼmanik kukʼut ri Biblia (Hebreos 5:12).

7. ¿Jas at utoʼm wi ri retaʼmaxik chrij ri Biblia?

7 Ri Biblia kuya ubʼixik «we kʼu man kʼo kojonik, jun man kuya taj kqaj chuwach» ri Dios (Hebreos 11:6). Rumal laʼ rajawaxik che kʼo akojonik rech katkunik kabʼan aqasanjaʼ. Ri Biblia xuqujeʼ kubʼij che jujun winaq re ri ojer tinamit Corinto «xekojonik, xebʼan ri kibautismo» are chiʼ kitatabʼem chi ri utijoxelabʼ ri Jesús (Hechos 18:8). Junam rukʼ wariʼ, retaʼmaxik chrij ri Biblia uyaʼom tobʼanik chawe rech kkʼojiʼ akojonik chrij ri e tzujunik ubʼanom ri Dios xuqujeʼ ri tojbʼal mak xuya ri Jesús, che kojresaj pa ri makaj xuqujeʼ pa ri kamikal (Josué 23:14; Hechos 4:12; 2 Timoteo 3:16, 17).

CHATZIJOJ RI E QASTZIJ RECH RI BIBLIA

8. ¿Jas kbʼanow chawe che katzijoj ri tajin kawetaʼmaj?

8 Ri akojonik kubʼan más ko are chiʼ nojimal kawetaʼmaj ri kukʼut ri Biblia xuqujeʼ chiʼ kawil ri kubʼan che atoʼik pa ri akʼaslemal. Qas kawaj riʼ katchʼaw chrij ri tajin kawetaʼmaj (Jeremías 20:9; 2 Corintios 4:13). Are kʼu ¿jachin che katkunik katzijoj wi?

Ri akojonik kubʼan chawe che kawaj kattzijon kukʼ nikʼaj chi winaq chrij ri akojonik.

9, 10. a) ¿E jachin kukʼ katkunik kamaj wi utzijoxik ri tajin kawetaʼmaj? b) ¿Jas rajawaxik kabʼano we kawaj katzijoj ri utzij ri Dios rukʼ ri congregación?

9 Weneʼ kawaj katzijoj ri tajin kawetaʼmaj chke ri afamiliares, awachiʼl, akʼulja o awachiʼl pa ri tijobʼal o pa ri chak. Wariʼ sibʼalaj utz. Are kʼu chnaʼtaj chawe che rajawaxik kabʼij rukʼ utz taq tzij xuqujeʼ kakʼutu che nim keʼawil ri winaq. Are chiʼ kqʼax ri tiempo, katkunik kamaj utzijoxik utzij ri Dios rukʼ ri congregación. Are chiʼ kachomaj che katkunik, utz kabʼij che ri Testigo che tajin kuya ri etaʼmanik chawe che kawaj katbʼe che utzijoxik ri utzij ri Dios rukʼ ri congregación. We ri Testigo kuchomaj che katkun chik xuqujeʼ we akojom chi pa ri akʼaslemal ri taqanik rech ri Biblia, ix kebʼ kimulij iwibʼ kukʼ kebʼ kʼamal bʼe re ri congregación.

10 Are chiʼ kimulij iwibʼ, ri e kʼamal bʼe ketzijon awukʼ rech kkilo we kachʼobʼo xuqujeʼ we kakoj ri e nabʼe taq etaʼmanik re ri Biblia, xuqujeʼ we kabʼan pa ri akʼaslemal ri taqanik che e kʼo chupam. Xuqujeʼ qas kkilo che qas kawaj katux testigo rech Jehová. Chnaʼtaj chawe che ri kʼamal bʼe kekichajij konojel ri e kʼo pa ri congregación, xuqujeʼ at, at kʼo chkixoʼl. Rumal laʼ kaxibʼij ta awibʼ kattzijon kukʼ (Hechos 20:28; 1 Pedro 5:2, 3). Are chiʼ kixtoʼtajik, ri e kʼamal bʼe kkibʼij chawe we kamaj utzijoxik ri utzij ri Dios rukʼ ri congregación.

11. ¿Jasche nim ubʼanik che kakʼex ri akʼaslemal are chiʼ majaʼ katbʼe che utzijoxik ri utzij ri Dios rukʼ ri congregación?

11 Weneʼ ri e kʼamal bʼe kkibʼij chawe che rajawaxik kakʼex jujun jastaq are chiʼ majaʼ katbʼe che utzijoxik ri utzij ri Dios rukʼ ri congregación. ¿Jasche sibʼalaj rajawaxik che kabʼano? Are chiʼ kqatzijoj ri utzij ri Dios, tajin kqaqʼalajisaj ri ubʼantajik. Rumal laʼ rajawaxik che ri qakʼaslemal kuya uqʼij (1 Corintios 6:9, 10; Gálatas 5:19-21).

CHAKʼEXAʼ AKʼUʼX XUQUJEʼ CHAYAʼ KAN UBʼANIK RI AMAK

12. ¿Jasche rajawaxik che qonojel kqakʼex qakʼuʼx?

12 Kʼo más rajawaxik kabʼano are chiʼ majaʼ kabʼan ri aqasanjaʼ. Ri apóstol Pedro xubʼij: «Kʼexaʼ kʼuʼx alaq, tzelej alaq rukʼ ri Dios, rech ri Dios keʼuchupisaj taq ri e mak alaq» (Hechos 3:19). ¿Jas kraj kubʼij kqakʼex qakʼuʼx o kqabʼan arrepentir qibʼ? Are unaʼik bʼis pa qanimaʼ rumal ri jastaq che utz taj qabʼanom. Jun kʼutbʼal, we at makunaq kukʼ achijabʼ ixoqibʼ, rajawaxik kakʼex akʼuʼx. ¿E kʼu we akojom achuqʼabʼ che ubʼanik utz jastaq? Xuqujeʼ rajawaxik kakʼex akʼuʼx, rumal che qonojel oj ajmakibʼ xuqujeʼ kajwataj chqe che ri Dios kukuy qamak (Romanos 3:23; 5:12).

13. ¿Jas kraj kubʼij katzalij awibʼ?

13 ¿La xaq xiw rajawaxik kqanaʼ kʼax pa qanimaʼ chrij ri qabʼanom? Xaq xiw taj. Ri apóstol Pedro xuqujeʼ xubʼij: «Tzelej alaq». Wariʼ kraj kubʼij che rajawaxik kaxutuj ri e bʼantajik re ojer che e utz taj xuqujeʼ kamajij ubʼanik ri utz. Chatchoman chrij wariʼ: che kʼateʼ nabʼe mul katbʼe pa jun lugar. Tekʼuriʼ, kawilo che at bʼenaq pa jun bʼe che are ta ri kawaj katbʼe wi. ¿Jas kabʼano? Qastzij riʼ che nojimal kabʼinisaj ri achʼichʼ, kattakʼiʼk, kattzalijik xuqujeʼ kamajij bʼenam pa ri bʼe che kawaj katbʼe wi. Junam rukʼ wariʼ, are chiʼ kawetaʼmaj más chrij ri Biblia weneʼ kawilo che kʼo jujun jastaq che rajawaxik kakʼex pa ri akʼaslemal. Rumal laʼ utz we qas kawaj katzalij awibʼ, kraj kubʼij, kakʼex ri akʼaslemal xuqujeʼ kamajij ubʼanik ri utz.

CHAJACHAʼ RI AKʼASLEMAL CHE RI DIOS

¿La atzujum chi che ri Jehová che kawaj kapatanij?

14. ¿Jas rajawaxik kbʼanik rech kjach ri kʼaslemal che ri Dios?

14 Jun jastaq chik che nim ubʼanik che rajawaxik kabʼano chiʼ majaʼ kabʼan aqasanjaʼ are ujachik ri akʼaslemal che ri Dios. Are chiʼ jun winaq kraj kujach ukʼaslemal, kubʼan jun chʼawem che Jehová, pa ri chʼawem riʼ kutzujuj che xaq xiw areʼ kuqʼijilaj, kupatanij xuqujeʼ kux ri más nim ubʼanik pa ri ukʼaslemal (Lucas 4:8).

15, 16. ¿Jas ri kbʼanow che jun winaq kujach ri ukʼaslemal che ri Dios?

15 Utzujuxik che ri Jehová che xaq xiw areʼ kapatanij xa junam rukʼ utzujuxik che jun winaq che katkʼojiʼ rukʼ pa ronojel ri akʼaslemal rumal che kaloqʼoqʼej. Chatchoman chkij kebʼ winaq che tajin kkichʼabʼej kibʼ. Are chiʼ ri ala kretaʼmaj más uwach ri unovia, kkʼiy más ri uloqʼoqʼebʼal che xuqujeʼ kraj kkʼuliʼ rukʼ. Paneʼ are jun jastaq che nim ubʼanik, areʼ qas kraj kukʼam wajun eqelen riʼ rumal che kuloqʼoqʼej ri ali.

16 Are chiʼ kawetaʼmaj más uwach ri Jehová, kakoj achuqʼabʼ che upatanixik rumal ri nimalaj loqʼoqʼenik kanaʼ che. Wariʼ kubʼano che kajach ri akʼaslemal che ri Dios. Jesús xubʼij chke ri utijoxelabʼ: «We kʼo jun kraj kpe wukʼ in, mubʼan ri urayibʼal ri areʼ» (Marcos 8:34). Wariʼ kraj kubʼij che nabʼe knimax ri Jehová chuwach apachike jastaq. Qastzij riʼ, che chawach at ri más nim ubʼanik are ri urayibʼal ri Dios chuwach ri arayibʼal xuqujeʼ ri kawaj kabʼano (chasikʼij uwach 1 Pedro 4:2).

KAXIBʼIJ TA AWIBʼ CHE WENEʼ KABʼAN JUN JASTAQ CHE KUBʼANO CHE KBʼISON RI JEHOVÁ

17. ¿Jasche e jujun winaq kkijach ta ri kikʼaslemal che ri Jehová?

17 E jujun winaq kkaj taj kkijach ri kikʼaslemal che Jehová rumal che kkixibʼij kibʼ che kekun ta che utzʼaqatisaxik ri kkitzujuj che. Weneʼ xa kkaj taj kbʼisonik. O weneʼ xa kkichomaj che ri Jehová kʼo ta kubʼij chrij ri kkibʼano rumal che kijachom ta kikʼaslemal che.

18. ¿Jas katutoʼ rech kaxibʼij ta awibʼ che weneʼ kabʼan jun jastaq che kubʼano che kbʼison ri Jehová?

18 Ri aloqʼoqʼebʼal che ri Jehová katutoʼ rech kaxibʼij ta awibʼ che weneʼ kabʼano che kbʼisonik. Xuqujeʼ katutoʼ che ukojik achuqʼabʼ che utzʼaqatisaxik ri katzujuj che (Eclesiastés 5:4; Colosenses 1:10). Kawil na che kʼax ta ubʼanik ri kraj. Ri apóstol Juan xubʼij: «Ri uloqʼoqʼexik ri Dios are ri kinimaxik ri kkibʼij ri e utaqomal. Ri e utaqomal man e al taj» o kʼax ta ubʼanik (1 Juan 5:3).

19. ¿Jasche rajawaxik che kaxibʼij ta awibʼ rech kajach ri akʼaslemal che ri Jehová?

19 Rajawaxik taj che tzʼaqat ri qakʼaslemal rech kqajach che ri Jehová. Areʼ kutaʼ ta jastaq chqe che kojkun taj kqabʼano (Salmo 103:14). Xuqujeʼ, Jehová kojutoʼ na che ubʼanik ri e utz taq jastaq (Isaías 41:10). Junam rukʼ ri kubʼij ri Biblia: «Areʼ kʼu katkʼamow na bʼik pa ri sukʼalaj bʼe». Rumal laʼ chakubʼsaj akʼuʼx chrij ri Jehová rukʼ ronojel awanimaʼ (Proverbios 3:5, 6).

«QʼALAJISANIK CHE RI KOLOBʼAL IBʼ»

20. ¿Jas rajawaxik kabʼano chiʼ ajachom chi ri akʼaslemal che ri Jehová?

20 ¿La kachomaj che katkun chik kajach ri akʼaslemal che ri Jehová? Tekʼuriʼ, chiʼ ajachom chi ri akʼaslemal, katkun riʼ kabʼan ri jun chi jastaq: ri qasanjaʼ.

21, 22. ¿Jas kabʼan che uqʼalajisaxik ri akojonik chkiwach konojel?

21 Chabʼij che ri jachal kichak ri e kʼamal bʼe che ajachom chi ri akʼaslemal che Jehová xuqujeʼ che kawaj kabʼan aqasanjaʼ. Ri qachalal riʼ kubʼij chke jujun kʼamal bʼe che kkinikʼoj awukʼ ri nabʼe taq etaʼmanik re ri Biblia. We e areʼ kkilo che tajin chi kabʼan pa akʼaslemal ri awetaʼmam, kkibʼij riʼ chawe che katkunik kabʼan aqasanjaʼ pa ri jun chi nim riqbʼal ibʼ kech ri testigos rech Jehová. Pa ri nim riqbʼal ibʼ jun qachalal kuya jun chʼabʼal che kuya ubʼixik ri kraj kubʼij ri qasanjaʼ xuqujeʼ kubʼan kebʼ preguntas che kʼax ta uchʼobʼik chke konojel ri kkibʼan kiqasanjaʼ. Are chiʼ katzalij uwach ri preguntas, kaqʼalajisaj chkiwach konojel ri akojonik (Romanos 10:10).

22 Tekʼuriʼ, kabʼan aqasanjaʼ. Ronojel ri acuerpo knim bʼi pa ri joron. Ri aqasanjaʼ kukʼut chkiwach konojel ri e kʼo chilaʼ che ajachom chi ri akʼaslemal che ri Dios xuqujeʼ che pa ri qʼij riʼ katux testigo rech Jehová.

¿JAS KRAJ KUBʼIJ RI QASANJAʼ?

23. ¿Jas kraj kubʼij ubʼanik qasanjaʼ «pa ri ubʼiʼ ri Tataxel, pa ri ubʼiʼ ri Kʼojolaxel xuqujeʼ pa ri ubʼiʼ ri Ruxlabʼal ri Dios»?

23 Jesús xubʼij che ri utijoxelabʼ kkibʼan kiqasanjaʼ «pa ri ubʼiʼ ri Tataxel, pa ri ubʼiʼ ri Kʼojolaxel xuqujeʼ pa ri ubʼiʼ ri Ruxlabʼal ri Dios» (chasikʼij uwach Mateo 28:19). ¿Jas kraj kubʼij ri e tzij riʼ? Che kqachʼobʼ ri nim utaqanik ri Jehová, ri kubʼan ri Jesús pa ronojel ri kraj kubʼan ri Dios xuqujeʼ ri kubʼan ri Jehová che ukojik ri ruxlabʼal rech kutzʼaqatisaj ri urayibʼal (Salmo 83:18; Mateo 28:18; Gálatas 5:22, 23; 2 Pedro 1:21).

Are chiʼ kabʼan aqasanjaʼ, kakʼutu che kawaj kabʼan ri urayibʼal ri Dios.

24. ¿Jas kraj kubʼij ri qasanjaʼ?

24 Ri qasanjaʼ kukʼut jun jastaq che sibʼalaj nim ubʼanik. Are chiʼ katnim bʼi pa ri joron, jetaneʼ che «katkamik» rumal che kaya kan ri ojer abʼantajik. Xuqujeʼ, are chiʼ katel lo pa ri joron, kamajij chi jun kʼakʼ akʼaslemal che ubʼanik ri urayibʼal ri Jehová. Pa ri qʼij riʼ kakʼutu che at upataninel chi ri Dios. Chnaʼtaj chawe che xa ta che jun winaq xajach wi ri akʼaslemal, che ta jun organización o xa ta rumal jun chi jastaq. ¡Che ri Jehová xajach wi ri akʼaslemal!

25. ¿Jas kqil na pa ri kʼisbʼal kʼutunem?

25 Ri ujachik akʼaslemal katutoʼ che ukowirisaxik ri awachilanik rukʼ ri Jehová (Salmo 25:14). Are kʼu ubʼanik uqasanjaʼ jun winaq kraj taj kubʼij che kolotajinaq chik. Ri apóstol Pablo xutzʼibʼaj: «Chikojoʼ ichuqʼabʼ chi utz ri ikʼaslemal ix kolotajinaq» (Filipenses 2:12). Rumal laʼ ri qasanjaʼ are ri umajixik bʼi jun utzalaj achilanik rukʼ ri Jehová. ¿Jas katkunik kabʼano rech kaya ta kan rachilaxik ri Jehová? Ri kʼisbʼal kʼutunem re wajun wuj riʼ kuya urespuesta.