Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 4

BʼIXONEM 18 Maltyoxinik che ri tojbʼal mak

¿Jas kukʼut ri ukamikal ri Jesús chqawach?

¿Jas kukʼut ri ukamikal ri Jesús chqawach?

«Ri Dios xqʼalajisan ri loqʼoqʼebʼal ukʼuʼx» (1 JUAN 4:9).

KYAʼ UBʼIXIK

¿Jas kubʼan ri tojbʼal mak che ukʼutik chqe chrij ri jeʼlalaj taq kibʼantajik ri Jehová y ri Jesús?

1. ¿Jas utzilal kqariqo rumal che kqanaʼtajisaj ri ukamikal ri Jesús ronojel taq junabʼ?

 ¡QASTZIJ che ri tojbʼal mak are jun nimalaj sipanik! (2 Cor. 9:15). Rumal che ri Jesús xuya ri ukʼaslemal ri oj kojkunik kojux ramigos ri Jehová y kqariq ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik. Kʼo kʼi rumal che kqamaltyoxij che ri Jehová xuya wariʼ chqe, rumal che kojuloqʼoqʼej qonojel (Rom. 5:8). Ri Jesús xubʼij kanoq che kqanaʼtasaj ri ukamikal ronojel taq junabʼ rech ksach ta pa qajolom che rajawaxik kqamaltyoxij che ri Jehová ri jun nimalaj sipanik che xuya chqe (Luc. 22:19, 20).

2. ¿Jas kqetaʼmaj na pa wajun kʼutunem riʼ?

2 Pa wajun junabʼ riʼ 2025 knaʼtajisax ri ukamikal ri Jesús pa ri qʼij sábado 12 re abril. Qastzij che qonojel kqaj kojopanik. Qas utz riʼ che kqatas qa tiempo rech kojchoman a chrij ri nimalaj sipanik che xkiya ri Jehová y ri Jesús are chiʼ majaʼ kopan ri qʼij rech kqanaʼtajisaj ri ukamikal ri Jesús. Pa wajun kʼutunem riʼ kqil na jas kqetaʼmaj chrij ri Jehová y ri Jesús rumal ri tojbʼal mak. Y pa ri jun chi kʼutunem kqil na jas tewchibʼal kuya ri tojbʼal mak chqe y jas kqabʼan che ukʼutik che kqamaltyoxij wajun sipanik riʼ.

¿JAS KQETAʼMAJ CHRIJ RI JEHOVÁ RUMAL RI TOJBʼAL MAK?

3. ¿Jasche e kʼi winaq kkiriq utzilal rumal ri xubʼan ri Jesús? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri e wachbʼal).

3 Ri tojbʼal mak kukʼut chqawach che ri Jehová sibʼalaj utz krilo kubʼan utzilal (Deut. 32:4). ¿Jasche kqabʼij wariʼ? Rumal che ri Adán xunimaj ta ri Jehová, xubʼano che juntir ri winaq xqechbʼej kan ri makaj y ri kamikal (Rom. 5:12). Rumal laʼ ri Jehová xutaq lo ri Jesús rech kojresaj pa uqʼabʼ ri makaj y ri kamikal. ¿Jasche ri ukamikal ri Jesús kkunik keʼutoʼ e kʼi winaq? Ri apóstol Pablo xuqʼalajisaj wariʼ are chiʼ xubʼij: «Jekʼuriʼ chi rumal ri man unimanik taj jun winaq [Adán] ri e kʼi xeʼux ajmakibʼ, jeriʼ xuqujeʼ rumal ri unimanik jun winaq [Jesús], ri e kʼi winaq xeʼux sukʼ» (Rom. 5:19; 1 Tim. 2:6). Konojel ri winaq xqechbʼej ri makaj xa rumal jun achi che xniman ta che ri Dios, wariʼ kukʼut chqawach che xa rumal jun achi che tzʼaqat ri ukʼaslemal y kniman che ri Dios kkunik kojresaj pa ri makaj y ri kamikal.

Xa rumal jun achi konojel oj ajmakibʼ y kojkamik y xa jun achi xojresaj pa uqʼabʼ ri makaj y ri kamikal. (Chawilaʼ ri párrafo 3).


4. ¿Jasche ri Jehová xaq xiw ta xuya bʼe che xekam ri Adán y Eva y kekʼasiʼ kan ri kalkʼwal che keniman che?

4 ¿La rajawaxik na xkam ri Jesús? ¿Jasche ri Jehová xaq xiw ta xuya bʼe che xekam ri Adán y Eva y kekʼasiʼ kan ri kalkʼwal che keniman che? Weneʼ kqabʼij che utz riʼ we ta je xubʼano, pero chnaʼtaj chqe che ri Jehová kukʼex ta ri kubʼij. We ta je xubʼano weneʼ tajin kubʼij riʼ che nim ta ri makaj che xkibʼan ri Adán y Eva y che kʼo ta kʼax kukʼam lo pa kiwiʼ ri kalkʼwal.

5. ¿Jasche qetaʼm che ri Jehová amaqʼel kubʼan na ri utz?

5 Chqachomajampeʼ che ri Jehová xuya ta ri tojbʼal mak y xuya ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik chke ri ralkʼwal ri Adán paneʼ e ajmakibʼ. ¿Jas ta xkʼulmataj riʼ? Ri winaq kkichomaj riʼ che ri Jehová qas ta kubʼan ri kubʼij y weneʼ kkichomaj che je kubʼan rukʼ nikʼaj chi jastaq. Weneʼ kkichomaj che kubʼan ta ronojel ri utzujum. Pero ri oj kqachomaj ta wariʼ, rumal che ri Jehová xubʼan ronojel ri xubʼij y xuya ri ukʼaslemal ri loqʼalaj Ukʼojol pa kʼax. Rukʼ wariʼ kqilo che amaqʼel kubʼan ri utz.

6. ¿Jasche rukʼ ri tojbʼal mak che xuya ri Jehová kojkunik kqil ri uloqʼoqʼebʼal? (1 Juan 4:9, 10).

6 Rukʼ ri tojbʼal mak ri Jehová xukʼutu che qastzij kubʼan ri kubʼij pero xuqujeʼ xukʼut chqawach che sibʼalaj kojuloqʼoqʼej (Juan 3:16; chasikʼij 1 Juan 4:9, 10). Ri Jehová xutaq lo ri Ukʼojol rech kuya ri ukʼaslemal pa qawiʼ rumal che kraj kqariq ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik y kojkʼojiʼ pa ri u familia. Are chiʼ ri Adán xmakunik xkʼojiʼ ta chi pa ri u familia ri Jehová. Y rumal wariʼ nijun chqe xalax pa ri u familia ri Jehová. Pero rukʼ ri tojbʼal mak, ri winaq kekunik kekʼojiʼ pa ri u familia ri Jehová we keniman che y kekojon chrij. Kamik ri Jehová kukuy ri qamak rumal laʼ kojkunik kojux ramigos y keqariq qamigos pa ri utinamit. ¡Sibʼalaj kojuloqʼoqʼej ri Jehová! (Rom. 5:10, 11).

7. ¿Jas kqachʼobʼo are chiʼ kojchoman chrij ri kʼax che xuriq ri Jesús?

7 Qas kojkunik kqil ri uloqʼoqʼebʼal ri Jehová we kojchoman chrij ronojel ri xubʼano rech kojresaj pa ri makaj y kamikal. Ri Satanás xubʼij che ri winaq kkiya kan upatanixik ri Jehová are chiʼ kkiriq kʼax. Rech ri Jehová kukʼut chuwach ri Satanás che wariʼ qastzij taj, xuya bʼe che xuriq kʼax ri Ukʼojol (Job 2:1-5; 1 Ped. 2:21). Xril ronojel are chiʼ ri winaq xkiyoqʼo, xkitzeʼj uwach, ri soldados xkichʼayo y xkixekebʼa cho jun cheʼ. Ri Jehová xril ri kʼax che xuriq ri Jesús are chiʼ tajin kkamik (Mat. 27:28-31, 39). Ri Jehová xkun ta riʼ xutoʼ ri Jesús are chiʼ ri winaq xkibʼij: «Chpet bʼaʼ ri Dios che utoʼik chanim» (Mat. 27:42, 43). We ta xubʼan wariʼ, xyaʼtaj ta riʼ ri tojbʼal mak y ri winaq kekun ta riʼ kkiriq ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik. Rumal laʼ ri Jehová xuya bʼe che kbʼan kʼax che ri Ukʼojol kʼa xkam na.

8. ¿Jasche qetaʼm che ri Jehová qas xunaʼ kʼax pa ranimaʼ are chiʼ xril ri kʼax xuriq ri Ukʼojol? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

8 Ri Jehová xukoj ta ri u poder rech kuqʼatej ri kʼax che tajin kuriq ri Ukʼojol, pero wariʼ kraj taj kubʼij che ri Jehová ma ta kunaʼ kʼax pa ranimaʼ. Ri Jehová xojubʼano junam rukʼ ri areʼ che kojbʼisonik o kqanaʼ kʼax are chiʼ jun winaq tajin kuriq kʼax. Rumal laʼ ri Biblia kubʼij che ri Jehová xbʼison rumal ri xkibʼan jujun winaq (Sal. 78:40, 41). Chojchoman chrij ri xkikʼulmaj ri Abrahán xuqujeʼ ri Isaac. Ri Jehová xubʼij che ri Abrahán che kuya ri ukʼojol jachaʼ jun sacrificio (Gén. 22:9-12; Heb. 11:17-19). Qastzij riʼ che ri Abrahán xbʼisonik are chiʼ tajin kubʼan ri xbʼix che rech kukamisaj ri Isaac. ¿Y kʼu ri Jehová? ¿Jas xunaʼ riʼ are chiʼ xkamisax ri Jesús? Kojkun ta che uchomaxik ri kʼax che xunaʼ pa ri ranimaʼ. (Chawilaʼ pa jw.org ri video Ejemplos de fe: Abrahán [parte 2]).

Ri Jehová sibʼalaj xbʼisonik are chiʼ xril ri kʼax che xbʼan che ri Jesús. (Chawilaʼ ri párrafo 8).


9. ¿Jas kukʼut chqawach ri kubʼij Romanos 8:32, 38, 39 chrij ri loqʼoqʼebʼal che kunaʼ ri Jehová chqe?

9 Rukʼ ri tojbʼal mak kojkunik kqilo che ni jun qamigo ni jun qa familiar kojuloqʼoqʼej junam rukʼ ri kubʼan ri Jehová (chasikʼij Romanos 8:32, 38, 39). Y ri Jehová qas kojuloqʼoqʼej más chuwach ri kqabʼan che qaloqʼoqʼexik qibʼ oj. Chatchoman chrij wariʼ: ¿la kawaj kkʼojiʼ jun akʼaslemal che kʼo ta ukʼisik? Ri Jehová are más kraj na chawach at che kariq ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik. Ri Jehová qastzij kraj kukuy ri amak, más na chuwach ri kawaj at. Ri Jehová kraj che kqakʼam wajun sipanik, pero xuqujeʼ kraj che kojkojon chrij y kojniman che. Rukʼ ri tojbʼal mak kojkunik kqil ri nimalaj uloqʼoqʼebʼal ri Jehová chqe. Pa ri kʼakʼ uwach Ulew kqetaʼmaj na más chrij ri nimalaj uloqʼoqʼebʼal ri Jehová (Ecl. 3:11).

¿JAS KQETAʼMAJ CHRIJ RI JESÚS RUMAL RI TOJBʼAL MAK?

10. a) ¿Jas más xubʼisoj ri Jesús are chiʼ majaʼ kkamik? b) ¿Jas xubʼan che uchʼajchʼobʼisaxik ri ubʼiʼ ri Jehová? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri recuadro « Ri Jesús xuchʼajchʼobʼisaj ri ubʼiʼ ri Jehová are chiʼ xuya ta kan upatanixik»).

10 Ri Jesús kraj taj che ktzʼilox ri ubʼiʼ ri Jehová (Juan 14:31). Sibʼalaj xbʼisonik are chiʼ xbʼixik che tajin kuyoqʼ ri Jehová y che kniman ta che. Rumal laʼ xubʼij: «Nutat, we kbʼanik, chawesaj wajun copa chnuwach» (Mat. 26:39). Y rumal che xukʼut sukʼilal kʼa xkamik, xuchʼajchʼobʼisaj ri ubʼiʼ ri Jehová.

11. ¿Jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik che keʼuloqʼoqʼej ri winaq? (Juan 13:1).

11 Rukʼ ri tojbʼal mak kojkunik kqilo che ri Jesús qas kel ukʼuʼx chke ri winaq, más na chke ri u discípulos (Prov. 8:31; chasikʼij Juan 13:1). Ri Jesús retaʼm che kuriq na kʼi uwach taq kʼax y che kkamisax na. Are kʼu rukʼ ronojel ranimaʼ xubʼan ri chak che xbʼix che y xeʼutoʼ ri nikʼaj chik. Pa ri qʼij che kkamisaxik, xuya kichuqʼabʼ, xuchʼaj ri kaqan ri u apóstoles y rukʼ wariʼ xuya kan jun utz kʼutbʼal chkiwach (Juan 13:12-15). Y are chiʼ xekebʼam chi cho ri cheʼ xuya kubʼsal kʼuʼx che jun chke ri elaqʼomabʼ che kʼo pa uxkut y xubʼij che ri Juan che kuchajij ri unan (Luc. 23:42, 43; Juan 19:26, 27). Ri Jesús qas xukʼutu che keʼuloqʼoqʼej ri winaq y xukʼutu are chi xutzijoj ri utzij ri Dios chke y xuya ri ukʼaslemal pa kamikal.

12. ¿Jas tajin kubʼan na ri Jesús pa qawiʼ?

12 Ri Jesucristo «xaʼ jumul xkam[ik]» y tajin kojutoʼ na kamik (Rom. 6:10). Rumal che tajin kukoj na uchuqʼabʼ rech kuya ri kajwataj chqe y che xaq xiw rukʼ ri tojbʼal mak kriqitajik. Chatchoman chrij ronojel ri chak che tajin kubʼano rumal che Rey, Kinimal ri Sacerdote y kʼamal bʼe re ri congregación (1 Cor. 15:25; Efes. 5:23; Heb. 2:17). Y are tajin kemulin ri e qachalal che kebʼe pa ri kaj y xuqujeʼ konojel ri winaq che kekanaj cho ri uwach ulew che kkiriq ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik y kuya kan ubʼanik wajun chak riʼ are chiʼ ya kkʼis ri nimalaj kʼaxkʼolil (Mat. 25:32; Mar. 13:27). b Y kuya ri kajwataj chke ri upatanelabʼ pa ri kikojonik (Mat. 24:45). Y are chiʼ kuqʼat tzij pa ri Mil Junabʼ kuya ta kan qatoʼik. Rukʼ wariʼ kqilo che are chiʼ ri Jehová xutaq lo ri Ukʼojol, xaq xiw ta xubʼano rech kuya ri ukʼaslemal pa qawiʼ, xaneʼ xuqujeʼ rech kuya ri tobʼanik ri kajwataj chqe.

AMAQʼEL KʼO CHAWETAʼMAJ

13. ¿Jas tobʼanik kuya chqe are chiʼ kojchoman chrij ri nimalaj loqʼoqʼebʼal che kkinaʼ ri Jehová y ri Jesús chqe?

13 Are chiʼ kojchoman chrij ronojel ri kibʼanom ri Jehová y ri Jesús pa qawiʼ kojkunik kqil ri nimalaj loqʼoqʼebʼal che kkinaʼ chqe. Are chiʼ knaqajobʼ ri Unaʼtabʼalil ri ukamikal ri Jesús utz che kasikʼij jujun o más Evangelios che kchʼaw chrij ri ukʼaslemal ri Jesús. Aninaq ta kasikʼij uwach, nojim chabʼanaʼ rech knimar más ri aloqʼoqʼebʼal che ri Jehová y ri Jesús. Y chabʼij ri tajin kawetaʼmaj chke ri nikʼaj chik.

14. Junam rukʼ ri kubʼij ri Salmo 119:97, ¿jas rajawaxik kqabʼano rech kqetaʼmaj más chrij ri tojbʼal mak y nikʼaj chi etaʼmanik? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

14 We ojer chik amajim retaʼmaxik chrij ri Biblia, weneʼ kachomaj, ¿la kʼo más riʼ katkunik kawetaʼmaj na chrij ri u justicia ri Dios, ri uloqʼoqʼebʼal xuqujeʼ ri tojbʼal mak? Kʼo kʼi kojkunik kqetaʼmaj chrij wariʼ. ¿Jas kattowik rech kʼo más kawetaʼmaj? Are unikʼoxik ri kkibʼij ri e qawuj chrij wariʼ. Y we xasikʼij uwach jun versículo re ri Biblia che kachʼobʼ ta ri kraj kubʼij chatzukuj más informacion. Tekʼuriʼ chatchoman chrij ri xawetaʼmaj rech kachʼobʼ ri nimalaj uloqʼoqʼebʼal ri Jehová y ri Jesús (chasikʼij Salmo 119:97).

Paneʼ kʼi chi junabʼ kqapatanij ri Dios kojkunik kqakoj qachuqʼabʼ rech knimar ri qaloqʼoqʼenik chrij ri tojbʼal mak. (Chawilaʼ ri párrafo 14).


15. ¿Jasche kqaya ta kan unikʼoxik ri kubʼij ri Biblia?

15 Katbʼison taj we kanaʼo che kʼo ta tajin kawetaʼmaj are chiʼ tajin kasikʼij ri Biblia. Usikʼixik ri Biblia kjunamataj rukʼ ri utzukuxik oro. Ri winaq che kkitzukuj oro sibʼalaj kʼi tiempo kkikoj che utzukuxik. Y kkibʼan ronojel wariʼ rukʼ paciencia rumal che ketaʼm che paneʼ xa jun alaj nitzʼ oro kkiriqo sibʼalaj paqal rajil. Y ri kqetaʼmaj pa ri Biblia más nim na ubʼanik chuwach ri oro (Sal. 119:127; Prov. 8:10). Rumal laʼ makʼistaj akʼuʼx che usikʼixik ri Biblia (Sal. 1:2).

16. ¿Jas kqabʼan che resaxik kiwach ri Jehová y ri Jesús?

16 Are chiʼ tajin kasikʼij ri Biblia chatchoman chrij jas kabʼan che ubʼanik ri tajin kawetaʼmaj. Katkunik kabʼan awe ri kubʼan ri Jehová are chiʼ jalan ta kabʼan che kilik ri winaq. Y katkunik kabʼan awe ri xubʼan ri Jesús are chiʼ kaya ta kan ukʼutik ri aloqʼoqʼebʼal che ri Jehová paneʼ kariq kʼax che ubʼanik, keʼatoʼ ri qachalal y katzijoj ri utzij ri Dios chke ri winaq, rech kkiriq ri kʼaslemal kʼo ta ukʼisik rumal che ri Jesús xuya ri ukʼaslemal.

17. ¿Jas kqil pa ri jun chi kʼutunem?

17 Are chiʼ más kqetaʼmaj chrij jasche ri Jehová y ri Jesús xkiya ri tojbʼal mak más keqaloqʼoqʼej. Xuqujeʼ más kojkiloqʼoqʼej (Juan 14:21; Sant. 4:8). Rumal laʼ chqakojoʼ qachuqʼabʼ rech kqetaʼmaj más chrij ri tojbʼal mak. Pa ri jun chi kʼutunem kqil na jas utzilal kqariq rumal ri tojbʼal mak y jas kojkunik kqabʼano rech kqakʼut maltyoxinik.

BʼIXONEM 107 Dios xukʼut chqawach kqaloqʼoqʼej qibʼ

a CHOMANIK NIM UBʼANIK: «Uchomaxik rij» kraj kubʼij che qas katchoman chrij ri xasikʼij uwach rech qas kachʼobʼ ri kraj kubʼij y kʼo más kawetaʼmaj.

b Pa Efesios 1:10, ri Pablo xchʼaw chrij kimulixik «ri e kʼo pa ri kaj». Pa Mateo 24:31 y Marcos 13:27, ri Jesús xchʼaw chrij kimulixik ri e «chaʼtalik». Are chiʼ ri apóstol Pablo y ri Jesús xkibʼij ri tzij kimulixik, tajin kechʼaw chrij jalajoj taq jastaq. Ri Pablo are xchʼaw chkij ri winaq che xeʼuchaʼ ri Jehová rukʼ espíritu santo rech kebʼe pa ri kaj. Y ri Jesús are tajin kchʼaw chkij ri e chaʼom che e kʼo na cho ri uwach Ulew rech kekʼam bʼi pa ri kaj are chiʼ majaʼ kkʼis ri nimalaj kʼaxkʼolil.