Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 11

Amaqʼel chikʼutuʼ «ri kʼakʼ ikʼaslemal» are chiʼ ibʼanom chi iqasanjaʼ

Amaqʼel chikʼutuʼ «ri kʼakʼ ikʼaslemal» are chiʼ ibʼanom chi iqasanjaʼ

«Iwatzʼyaqim chi iwibʼ rukʼ ri kʼakʼ ikʼaslemal» (COL. 3:10).

BʼIXONEM 49 Chqakikotemaj ri ranimaʼ Jehová

RI KQETAʼMAJ NA *

1. ¿Jas kojtowik rech kʼo utz qabʼantajik?

 PANEʼ kʼi junabʼ chik qabʼanom qaqasanjaʼ o kʼateʼ xqabʼano, rajawaxik che qonojel kqakoj qachuqʼabʼ che ukʼutik bʼantajik che utz kril ri Jehová. Rech kojkunik kqabʼano, rajawaxik che kqachajij ri qachomanik. ¿Jasche? Rumal che ri kqachomaj kʼo ubʼanik rukʼ ri jastaq kqabʼano. We amaqʼel kojchoman chrij jastaq che utz ta kril ri Dios, wariʼ kubʼano che kqabʼij y kqabʼan jastaq che utz ta krilo (Efes. 4:17-19). Are kʼu we are kojchoman chrij utz taq jastaq, qastzij riʼ che wariʼ kojutoʼ rech kqabʼij y kqabʼan jastaq che utz kril ri qaTat, Jehová (Gál. 5:16).

2. ¿Jas preguntas kqaya na kirespuestas pa wajun kʼutunem riʼ?

2 Junam rukʼ ri xqil pa ri jun kʼutunem kanoq, kojkun taj che mat kʼo itzel taq jastaq kok pa ri qachomanik. Are kʼu oj kojchaʼowik we kqabʼano o kqabʼan taj. Are chiʼ majaʼ kqabʼan qaqasanjaʼ, rajawaxik che kqabʼij taj y kqabʼan ta jastaq che utz ta kril ri Jehová. Wariʼ are ri nabʼe jastaq y ri más nim ubʼanik che kqabʼano rech kqaya kan ri ojer kʼaslemal. Are kʼu, rech qas kqaya kikotemal che ri Jehová, xuqujeʼ rajawaxik kqanimaj ri taqanik kʼo pa Colosenses 3:10, che kubʼij chqe che amaqʼel kqakʼut «ri kʼakʼ [qa]kʼaslemal». Pa wajun kʼutunem riʼ, kqaya urespuestas ri preguntas riʼ: ¿jas riʼ ri kʼakʼ kʼaslemal? y ¿jas kqabʼano rech kqakʼut ri kʼakʼ kʼaslemal y rech amaqʼel kqakʼutu?

¿JAS RIʼ RI «KʼAKʼ [...]KʼASLEMAL»?

3. ¿Jas riʼ ri «kʼakʼ [...]kʼaslemal» y jas kqabʼan che ukʼutik? (Gálatas 5:22, 23).

3 Ri kʼakʼ kʼaslemal, are ri chomanik y ri bʼantajik che kukʼut ri ubʼantajik ri Jehová. ¿Y jas kqabʼan che ukʼutik? Kqakʼutu are chiʼ kqaya bʼe che ri ruxlabʼixel ri Dios kukʼam qabʼe pa ri qachomanik, pa ri kqabʼano y pa ri kqanaʼo (chasikʼij uwach Gálatas 5:22, 23). Jun kʼutbʼal, we jun winaq ratzʼyaqim ri «kʼakʼ [...]kʼaslemal», kuloqʼoqʼej riʼ ri Jehová y ri upatanelabʼ (Mat. 22:36-39). Xuqujeʼ kkikotik paneʼ kuriq kʼax pa ri ukʼaslemal (Sant. 1:2-4). Kunaʼ jamaril (Mat. 5:9). Kʼo upaciencia y utz kukʼ ri e nikʼaj chik (Col. 3:12, 13). Kuloqʼoqʼej ri utz taq jastaq y are kubʼan pa ri ukʼaslemal (Luc. 6:35). Rukʼ ri kubʼano kukʼutu che kʼo jun nimalaj ukojonik chrij ri uTat che kʼo pa ri kaj (Sant. 2:18). Chanim ta kpe royowal (Tito 3:2). Y kukoj uchuqʼabʼ rech ktzaq ta pa makaj (1 Cor. 9:25, 27).

4. ¿Jasche ri bʼantajik kubʼij pa Gálatas 5:22, 23, chkijujunal taj kqakʼutu?

4 Rech kqakʼut ri kʼakʼ kʼaslemal, rajawaxik che kqakʼut ri e bʼantajik che kubʼij pa Gálatas 5:22, 23 xuqujeʼ ri e kʼo pa nikʼaj chi textos. * Waʼ taq bʼantajik riʼ junam ta rukʼ ri atzʼyaq che chkijujunal kqakojo. Xaneʼ kukʼam kibʼ konojel. Jun kʼutbʼal, we qas keqaloqʼoqʼej ri e nikʼaj chik, kkʼojiʼ qapaciencia riʼ kukʼ y kqakʼut utzilal chke. Y rech kojux utz taq winaq, rajawaxik kqayak ta chʼoj y kqajikʼ qibʼ che ubʼanik ri kqaj ta chuwach ri Jehová.

¿JAS KQABʼAN CHE UKʼUTIK RI KʼAKʼ KʼASLEMAL?

Are chiʼ más kqetaʼmaj uwach ri Jesús, más kqakʼut utz taq bʼantajik. (Chawilaʼ ri párrafos 5, 8, 10, 12 y 14).

5. ¿Jas kraj kubʼij ri tzij kʼo ri «chomanik re ri Cristo qukʼ» y jasche rajawaxik kqanikʼoj ri xubʼan ri Jesús pa ri ukʼaslemal? (1 Corintios 2:16).

5 (Chasikʼij uwach 1 Corintios 2:16). Rech kqakoj ri kʼakʼ kʼaslemal rajawaxik che kʼo ri «chomanik re ri Cristo qukʼ», wariʼ kraj kubʼij che rajawaxik kqetaʼmaj ri xuchomaj ri Jesús y kqesaj uwach. Ri Jesús rukʼ tzʼaqatil xukʼut ri bʼantajik che kqaj chuwach ri Dios. Junam rukʼ jun utzalaj espejo ri Jesús qas rukʼ tzʼaqatil kukʼut ri ubʼantajik ri Jehová (Heb. 1:3). Are chiʼ junam ri qachomanik rukʼ ri Jesús, kqabʼan qe junam rukʼ ri kubʼan areʼ y más kjunamataj ri qabʼantajik rukʼ (Filip. 2:5).

6. ¿Jas rajawaxik knaʼtaj chqe are chiʼ kqakoj qachuqʼabʼ che ukʼutik ri kʼakʼ kʼaslemal?

6 ¿La qas kojkunik kqesaj uwach ri ukʼutbʼal ri Jesús? Weneʼ kachomaj wariʼ: «Ri Jesús are jun tzʼaqatalaj winaq. ¡Kinkun ta riʼ che resaxik uwach!». We je kachomaj wariʼ, chnaʼtaj oxibʼ jastaq chawe. Nabʼe, ri Jehová xatubʼano junam rukʼ areʼ y ri Jesús. Rumal laʼ, katkunik kawesaj uwach (Gén. 1:26). Ukabʼ, ri ruxlabʼixel ri Dios sibʼalaj kʼo uchuqʼabʼ. Rukʼ ri utobʼanik katkunik kabʼan jastaq che katkun taj kabʼan atukel. Urox, ri Jehová ubʼim ta chawe che rukʼ tzʼaqatil kabʼan ronojel ri e ubʼantajik. Chatchoman chrij wariʼ, ri loqʼalaj qaTat Jehová kuya chqe che kojkʼasiʼ 1,000 junabʼ pa ri kotzʼiʼjalaj uwach Ulew rech kojux tzʼaqat taq winaq (Apoc. 20:1-3). Ri kraj ri Jehová che kqabʼano are che kqakoj qachuqʼabʼ che ubʼanik wariʼ y kqakubʼsaj qakʼuʼx che areʼ kojutoʼo.

7. ¿Jas kqil na chanim riʼ?

7 ¿Jas qas kqabʼano rech kqesaj uwach ri Jesús? Chqanikʼoj kajibʼ bʼantajik che kuya ri ruxlabʼixel ri Dios. Kqil na jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik jujun chke ri e bʼantajik riʼ y jas kqetaʼmaj chrij. Xuqujeʼ kqil na jujun preguntas rech kqilo we kʼo jujun jastaq rajawaxik kqasukʼumaj pa ri qakʼaslemal.

8. ¿Jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik ri uloqʼoqʼebʼal?

8 Ri Jesús sibʼalaj kuloqʼoqʼej ri Jehová, rumal laʼ xubʼan kʼi jastaq che ri Jehová y chqe oj (Juan 14:31; 15:13). Y rumal ri jastaq xubʼano are chiʼ xkʼojiʼ cho ri uwach Ulew xukʼutu che keʼuloqʼoqʼej ri e winaq. Sibʼalaj xeʼuloqʼoqʼej y xel ukʼuʼx chke paneʼ itzel xil kumal. Xukʼut wajun bʼantajik riʼ are chiʼ xutzijoj chke ri winaq ri uQʼatbʼal tzij ri Dios (Luc. 4:43, 44). Xuqujeʼ xukʼut ri uloqʼoqʼebʼal che ri Dios y chke ri winaq are chiʼ xuya ri ukʼaslemal rumal qech. Rukʼ wariʼ qonojel oj kqariq ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik.

9. ¿Jas kqabʼan che ukʼutik ri loqʼoqʼebʼal junam rukʼ ri xubʼan ri Jesús?

9 Rumal ri qaloqʼoqʼebʼal che ri Jehová xqajach ri qakʼaslemal che y xqabʼan ri qaqasanjaʼ. Rumal laʼ, chqabʼanaʼ qe junam rukʼ ri Jesús are chiʼ keqaloqʼoqʼej ri e winaq. Ri apóstol Juan xubʼij: «Apachin ri man kuloqʼoqʼej ta ri rachalal ri rilom, ¿jas ta kʼu lo kubʼano kkun ta che uloqʼoqʼexik ri Dios ri man rilom taj?» (1 Juan 4:20). Chqachomaj wariʼ: «¿La qas kenloqʼoqʼej ri e nikʼaj chik? ¿La kel nukʼuʼx chke ri e nikʼaj chik paneʼ e areʼ utz ta kinkilo? ¿La qas kinya ri nutiempo y ri nurajil are chiʼ kintzijoj chke nikʼaj chik chrij ri Jehová? ¿La kinbʼan wariʼ paneʼ kʼi chke nim ta kkilo o kpe koyowal chwe? ¿La kinkunik kinya más nutiempo che utzijoxik utzij ri Dios?» (Efes. 5:15, 16).

10. ¿Jas xubʼan ri Jesús rech xkʼojiʼ jamaril chkixoʼl ri e nikʼaj chik?

10 Ri Jesús xutzalij ta ukʼaxel ri kʼax xbʼan che. Are kʼu kʼo chi jun jastaq xubʼano, xukoj uchuqʼabʼ rech xkʼojiʼ jamaril chkixoʼl ri e nikʼaj chik y xuya pixabʼ chke ri e nikʼaj chik kkisukʼumaj ri kʼax kʼo chkixoʼl. Jun kʼutbʼal, xubʼij chke ri rajawaxik kkibʼano rech keʼutzir kukʼ ri kachalal we kkaj che keqaj chuwach ri Dios (Mat. 5:9, 23, 24). Y amaqʼel xubʼij chke ri apóstoles che kemachʼachʼik y kkichomaj taj jachin más nim ubʼanik (Luc. 9:46-48; 22:24-27).

11. ¿Jas jastaq rajawaxik kqabʼano rech kkʼojiʼ jamaril chqaxoʼl?

11 Rech kʼo jamaril xaq xiw ta kqabʼan ta chʼoj, rajawaxik oj kojtoʼw sachbʼal mak paneʼ oj taj xojbʼanow ri kʼax y kqabʼij chke ri e nikʼaj chik che je kkibʼano we kʼo chʼoj chkixoʼl (Filip. 4:2, 3; Sant. 3:17, 18). Kojkunik kojchoman chrij wariʼ: «¿Jas kwaj kinya kanoq rech kkʼojiʼ jamaril chqaxoʼl kukʼ ri e nikʼaj chik? ¿La kinkʼol oyowal pa wanimaʼ we jun qachalal kubʼan kʼax chwe? ¿La kweyeʼj na che are ri jun chi winaq kuta sachbʼal mak chwe rech ksukʼumataj ri jastaq? ¿O in kinta sachbʼal numak paneʼ in taj xinbʼanow ri kʼax? We kuyaʼ kbʼanik, ¿la kinbʼij chke ri e nikʼaj chik rech kkisukʼumaj ri kʼax kʼo chkixoʼl rech kkʼojiʼ jamaril?».

12. ¿Jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik ri uloqʼoqʼebʼal?

12 Ri Jesús xeʼuloqʼoqʼej ri winaq (Mat. 11:28-30). Paneʼ xuriq kʼax pa ri ukʼaslemal, amaqʼel xkʼojiʼ jun utzalaj uchomanik y xloqʼoqʼenik. Jun kʼutbʼal, are chiʼ jun ixoq re fenicia xutaʼ toqʼobʼ che che kukunaj ri alaj ral, nabʼe, ri Jesús xubʼan ta ri xutaʼ ri ixoq che. Are kʼu xuloqʼoqʼej y xukunaj ri alaj akʼal are chiʼ xril ri ukojonik ri ixoq (Mat. 15:22-28). Are kʼu ri areʼ xaq xiw ta kubʼan ri jastaq rumal ri kunaʼo, xaneʼ rumal che keraj ri winaq kubʼij ri utz taj kkibʼano. Jun kʼutbʼal, are chiʼ ri Pedro xubʼij che che rajawaxik taj che kkamik, ri areʼ xuyaj chkiwach ri e nikʼaj chi tijoxelabʼ (Mar. 8:32, 33). Ri Jesús xa ta xraj xubʼan kʼax che ri Pedro, xaneʼ xukʼut chkiwach che rajawaxik kkiya ri kitobʼanik che y kkiqʼatej ta uwach che ubʼanik ri kraj ri Dios. Qastzij riʼ che ri Pedro xkʼix rumal wariʼ, are kʼu xa utz ri xbʼan che.

13. ¿Jas kqabʼan che ukʼutik che keqaloqʼoqʼej ri e nikʼaj chik?

13 Kqakʼutu che keqaloqʼoqʼej ri e nikʼaj chik are chiʼ kqabʼij chke we kʼo jastaq utz taj tajin kkibʼano. Are chiʼ kqabʼan wariʼ, chqabʼanaʼ qe junam rukʼ ri xubʼan ri Jesús y chqesaj pa ri Biblia ri pixabʼ che kqayaʼo. Cheqaloqʼoqʼej y chqachomaj che ri e qachalal che kkiloqʼoqʼej ri Jehová kkikʼam ri pixabʼ che kqaya chke rukʼ loqʼoqʼebʼal. Chqataʼ wariʼ chbʼil qibʼ: «¿La kinkunik kinchʼaw rukʼ jun winaq che sibʼalaj kwaj che tajin kubʼan jun jastaq che utz taj? ¿Y jas ubʼixik kinbʼij che? ¿Rukʼ loqʼoqʼebʼal o ko kinchʼabʼej? ¿Y jasche kinya ri pixabʼ che? ¿La xa rumal che woyowal che o xa kwaj che kuriq utzilal?».

14. ¿Jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik che are jun utz winaq?

14 Ri Jesús xaq xiw ta retaʼm jachike ri utz kbʼanik, xaneʼ xuqujeʼ kubʼano. Kuloqʼoqʼej ri uTat, rumal laʼ amaqʼel kubʼan ri utz. Jun utz winaq amaqʼel kutzukuj ri kubʼan che kitoʼik ri e nikʼaj chik. Weneʼ jun kuchomaj wariʼ: «¿La kuyaʼ kabʼan jun utz jastaq we xa kʼo kawaj?». Kuyaʼ. Jun kʼutbʼal re, ri Jesús xchʼaw chkij ri winaq che kkiya pwaq chke ri e mebʼaʼ xa rumal che kkaj keʼilitajik. Waʼ taq jastaq riʼ kqʼalajinik che utz, are kʼu utz ta kril ri Jehová (Mat. 6:1-4).

15. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech kojux utz taq winaq?

15 Xaq xiw kojkunik kojux utz taq winaq are chiʼ kqabʼan utz taq jastaq rukʼ ronojel qanimaʼ y xa ta kʼo kqaj. Rajawaxik kqataʼ wariʼ chbʼil qibʼ: «¿La amaqʼel kinbʼan ri utzilal y xaq xiw ta kinbʼij? ¿Jasche kinbʼan utz taq jastaq?».

¿JAS RAJAWAXIK KQABʼANO RECH AMAQʼEL KQAKʼUT RI KʼAKʼ KʼASLEMAL?

16. ¿Jas rajawaxik kqabʼan ronojel taq qʼij y jasche?

16 Kqachomaj taj che are chiʼ qabʼanom chi ri qaqasanjaʼ rajawaxik ta chik kqakʼex ri qakʼaslemal. Ri kʼakʼ kʼaslemal kjunamataj rukʼ jun atzʼyaq che rajawaxik kqachajij rech aninaq taj kqʼelobʼik. Rumal laʼ, rajawaxik che ronojel taq qʼij kqil ri kqabʼan che ukʼutik ri bʼantajik che kqaj chuwach ri Dios. ¿Jasche? Rumal che ri Jehová are jun Dios che kchakun chrij ri kubʼij y ri ruxlabʼixel xuqujeʼ kʼo tajin kubʼano (Gén. 1:2). Wariʼ kraj kubʼij che ri ruxlabʼixel ri Dios kubʼano che kqakʼut utz taq bʼantajik. Jun kʼutbʼal, ri tijoxel Santiago xutzʼibʼaj: «Kaminaq ri kojonik ri man e rachilam ta chak» (Sant. 2:26). Wariʼ xuqujeʼ junam rukʼ ri kqabʼan che ukʼutik ri bʼantajik che kojutoʼ ri ruxlabʼixel ri Dios che ukʼutik. Are chiʼ kqakʼut ri utz taq bʼantajik kqakʼutu che kʼo ri ruxlabʼixel ri Dios pa qawiʼ.

17. ¿Jas rajawaxik kqabʼano we kʼo jumul kqakʼut ta ri utz bʼantajik?

17 Xuqujeʼ ri e qachalal che kʼi chi junabʼ kibʼanom ri kiqasanjaʼ jujun taq mul kkikʼut ta utz bʼantajik. Are kʼu ri más nim ubʼanik are che kojqʼitaj taj. Chqakojoʼ jun kʼutbʼal, we kʼo jun qatzʼyaq che sibʼalaj utz kqilo y krichʼinik, ¿la mat qastzij che aninaq taj kqakʼaq bʼi pa mes o kqaporoj? Qastzij riʼ che kqatzukuj ri kqabʼan che usukʼumaxik y rukʼ ri xkʼulmatajik weneʼ más kqachajij chik. Xaq junam, we kʼo jumul xqakʼut ta loqʼoqʼebʼal, paciencia o kqakʼut ta utzilal che jun winaq, mubʼan kebʼ qakʼuʼx. Are chiʼ kqataʼ sachbʼal qamak kojutoʼ rech kkʼojiʼ utzalaj qachilanik rukʼ ri winaq. Y chqakojoʼ qachuqʼabʼ rech kqabʼan ta chi jumul ri xqabʼano.

18. ¿Jas qas qetaʼm?

18 ¡Sibʼalaj kqamaltyoxij che kʼo ri utzalaj ukʼutbʼal ri Jesús! Are chiʼ más kojchoman chrij ri xubʼano kʼax ta kqabʼan che resaxik uwach. Rukʼ wariʼ kqakʼut ri kʼakʼ kʼaslemal. Pa wajun kʼutunem riʼ xaq xiw xojchʼaw chrij kajibʼ bʼantajik che kuya ri ruxlabʼal ri Dios. Are kʼu utz riʼ we kqaya ri qatiempo rech kqanikʼoj ri nikʼaj chi ubʼantajik ri Dios rech jeriʼ kqesaj uwach. Kqariq kʼi taq kʼutunem che nim ubʼanik pa ri wuj «Tobʼanik chike ri testigos rech Jehová rech kketaʼmaj más» chuxeʼ ri kʼutunem «Kikʼaslemal ri cristianos» tekʼuriʼ ri kʼutunem «Ri uwachinik ri uxlabʼixel». Qastzij riʼ che we kqakoj qachuqʼabʼ che ukʼutik ri kʼakʼ kʼaslemal y amaqʼel kqakʼutu, ri Jehová kojutoʼo.

BʼIXONEM 127 Ri winaq che kwaj kinuxik

^ Apastaneʼ ri qakʼulmam pa ri qakʼaslemal, qonojel kojkunik kqaya ta kan ukʼutik ri «kʼakʼ [qa]kʼaslemal». Rech kqabʼan wariʼ rajawaxik amaqʼel kqaya ta kan ukʼexik ri qachomanik y kqabʼan qe jas xubʼan ri Jesús. Wajun kʼutunem riʼ kchʼaw chrij jujun taq jastaq che xubʼano y xuchomaj ri Jesús. Y kqil na jas kqabʼan che resaxik uwach are chiʼ qabʼanom chi ri qaqasanjaʼ.

^ Kʼo ta ronojel ri bʼantajik re ri ruxlabʼixel ri Dios pa Gálatas 5:22, 23 che kojutoʼ rech kkʼojiʼ ri kʼakʼ qakʼaslemal. Ri sección «Kipreguntas ri sikʼinelabʼ» che kʼo pa ri wuj Ri Chajinel re junio 2020 kchʼaw chrij wariʼ.