Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 46

BʼIXONEM 49 Chqakikotemaj ri ranimaʼ Jehová

¿La kawaj katok che tobʼanel?

¿La kawaj katok che tobʼanel?

«Areʼ sibʼalaj utz na re ri kyanik chuwach ri kkʼamowik» (HECH. 20:35).

KYAʼ UBʼIXIK

Kitoʼik ri qachalal achijabʼ che kibʼanom chi ki bautismo rech keʼux tobʼanelabʼ pa ri congregación.

1. ¿Jas xubʼan ri apóstol Pablo che kilik ri tobʼanelabʼ?

 NIM ketobʼan ri tobʼanelabʼ (siervos ministeriales) pa ri congregaciones. Qas qetaʼm che ri apóstol Pablo nim xril ri tobʼanik che kkiya ri tobʼanelabʼ pa ri congregaciones. Are chiʼ xutaq ri u carta chke ri cristianos re Filipos, xaq xiw ta xuya rutzil kiwach ri kʼamal taq bʼe, xaneʼ xuqujeʼ ri tobʼanelabʼ (Filip. 1:1).

2. ¿Jas kuchomaj ri qachalal Luis che ri chak re tobʼanel che kubʼan pa ri congregación?

2 Kʼi chke ri qachalal che e tobʼanelabʼ pa ri congregación kekikot rukʼ ri chak che tajin kkibʼano, paneʼ kʼa e majaʼ na o nim chi ri kijunabʼ. Jun qachalal ubʼiʼ Devan xux tobʼanel are chiʼ kʼateʼ 18 ujunabʼ. Pero ri qachalal Luis xux tobʼanel are chiʼ más che 50 ri ujunabʼ. Y rukʼ ri kuya ubʼixik kuqʼalajisaj ri kkinaʼ konojel ri qachalal che e tobʼanelabʼ, kubʼij: «Are jun nimalaj eqeleʼn che in tobʼanel, más na are chiʼ kinchoman chrij ronojel ri loqʼoqʼebʼal che kkikʼut ri qachalal chwe».

3. ¿Jas preguntas kqaya u respuesta pa wajun kʼutunem riʼ?

3 We at jun qachalal achi che abʼanom chi a bautismo, ¿la kawaj katok che tobʼanel? ¿Jasche kawaj katok che tobʼanel? ¿Jas bʼantajik rajawaxik kakʼutu we kawaj kyaʼ wajun eqeleʼn riʼ chawe? Pa wajun kʼutunem riʼ kyaʼ na u respuesta ri preguntas riʼ. Pero nabʼe chqilaʼ jas chak kubʼan jun tobʼanel.

¿JAS CHAK KUBʼAN JUN TOBʼANEL?

4. ¿Jas chak kubʼan jun tobʼanel? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

4 Are ri Jehová yaʼowinaq ri eqeleʼn chke ri tobʼanelabʼ rech kekitoʼ ri kʼamal taq bʼe. E jujun are kkil ri territorio jawiʼ ktzijox wi ri utzij ri Dios y kkilo che e kʼo ri wuj che kajwataj chke ri qachalal. Kʼi chke kkiya ri kitobʼanik che usuʼik y umesik ri Ja rech Ajawbʼal y che uyaʼik ri kitobʼanik we kʼo rajawaxik ksukʼumaxik. E jujun e acomodadores o kkil ri equipo re audio y video pa ri e riqbʼal ibʼ. Ri qachalal riʼ e ko pa ri kikojonik, kkiloqʼoqʼej ri Jehová y keniman che. Xuqujeʼ kekiloqʼoqʼej ri qachalal (Mat. 22:37-39). ¿Jas rajawaxik kubʼan na jun qachalal achi rech kok che tobʼanel?

Ri tobʼanelabʼ kkesaj uwach ri Jesús are chiʼ kekitoʼ ri e nikʼaj chik y are chiʼ ketobʼan pa ri congregación. (Chawilaʼ ri párrafo 4).


5. ¿Jas katutoʼo rech katkunik katok che tobʼanel?

5 Ri Biblia kuya ubʼixik ri rajawaxik kubʼan jun qachalal rech kkunik kok che tobʼanel (1 Tim. 3:8-10, 12, 13). ¿Jas katkunik kabʼano rech katok che tobʼanel? Chanikʼoj ri kubʼij ri Biblia y chakojoʼ achuqʼabʼ rech kabʼan pa akʼaslemal ri kubʼij. Pero rajawaxik che nabʼe kachomaj jasche kawaj katok che tobʼanel.

¿JASCHE KAWAJ KATOK CHE TOBʼANEL?

6. ¿Jasche kawaj kaya ri atobʼanik chke ri qachalal? (Mateo 20:28; xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

6 Chojchoman chrij ri xubʼan ri Jesús. Ri areʼ xeʼutoʼ ri nikʼaj chik rumal che kuloqʼoqʼej ri Jehová y ri e winaq. Rumal laʼ, rech keʼutoʼ ri winaq xubʼan jujun taq chak che ri nikʼaj chik kkaj taj kkibʼano (chasikʼij Mateo 20:28; Juan 13:5, 14, 15). We rukʼ loqʼoqʼebʼal kawaj keʼatoʼ ri qachalal, ri Jehová katutewchiʼj na riʼ y katutoʼo rech katkunik katok che tobʼanel (1 Cor. 16:14; 1 Ped. 5:5).

Rukʼ ri xubʼan ri Jesús, xukʼut chkiwach ri u apóstoles che rajawaxik rukʼ machʼachʼem kekipatanij ri nikʼaj chik y kkibʼan ta nim che kibʼ. (Chawilaʼ ri párrafo 6).


7. ¿Jasche utz taj che jun qachalal kraj kok che tobʼanel xa rumal che kraj nim kil kumal ri nikʼaj chik?

7 Pa wajun uwach Ulew riʼ amaqʼel nim keʼil wi ri winaq che kkibʼan nim che kibʼ. Are kʼu pa ri utinamit ri Jehová kbʼan ta wariʼ. Ri qachalal che kresaj uwach ri Jesús y che keʼuloqʼoqʼej ri qachalal kreyej taj che nim kil kumal ri nikʼaj chik o che ktaqan pa kiwiʼ. We kyaʼ wajun eqeleʼn riʼ che jun qachalal che kraj nim kil kumal ri nikʼaj chik, kraj ta riʼ kubʼan chak che kilitaj taj y che juntir taj kkaj kkibʼano. Rumal che kuchomaj che taqal ta che kubʼano (Juan 10:12). Ri Jehová keʼutewchij ta ri winaq che kkaj nim keʼil kumal ri nikʼaj chik (1 Cor. 10:24, 33; 13:4, 5).

8. ¿Jas xubʼij ri Jesús chke ri u apóstoles?

8 Jujun taq mul ri ramigos ri Jesús xkaj che kyaʼ jun eqeleʼn chke rech nim keʼil kumal nikʼaj chik. Are laʼ ri xkibʼan ri Santiago y ri Juan. Xkibʼij che ri Jesús che kuyaʼ bʼe chke kekʼojiʼ pa uxkut pa ri Uqʼatbʼal tzij. Pero ri Jesús xubʼij wariʼ chke ri e 12 apóstoles: «Apachin ri kraj kux nim uqʼij chixoʼl, rajawaxik chi kux pataninel iwech. Apachin chiwe ri kraj kux nabʼe, rajawaxik chi kux pataninel iwe iwonojel» (Mar. 10:35-37, 43, 44). Ri e qachalal che kkaj keʼok che tobʼanelabʼ xa rumal che kkaj kekitoʼ ri nikʼaj chik, e jun tewchibʼal pa ri congregación (1 Tes. 2:8).

¿JAS KATKUNIK KABʼANO RECH MÁS KAWAJ KEʼAPATANIJ RI NIKʼAJ CHIK?

9. ¿Jas katkunik kabʼano rech más keʼapatanij ri nikʼaj chik?

9 Qastzij riʼ che kaloqʼoqʼej ri Jehová y kawaj keʼatoʼ ri qachalal. Pero weneʼ kawaj taj katok che tobʼanel. ¿Jas katkunik kabʼano rech más kattobʼan pa ri congregación? Chatchoman chrij ri kikotemal che kanaʼo are chiʼ keʼatoʼ ri nikʼaj chik. Junam rukʼ ri xubʼij ri Jesús: «Areʼ sibʼalaj utz na re ri kyanik chuwach ri kkʼamowik» (Hech. 20:35). Rumal che ri areʼ xubʼan wariʼ, amaqʼel xkikot che kitoʼik ri nikʼaj chik. Y katkunik kanaʼ wariʼ we kabʼan awe ri xubʼano.

10. ¿Jas xubʼan ri Jesús che ukʼutik che kkikot che kitoʼik ri nikʼaj chik? (Marcos 6:31-34).

10 Chqilaʼ jun kʼutbʼal chrij ri kikotemal che xunaʼ ri Jesús rumal che xeʼupatanij ri nikʼaj chik (chasikʼij Marcos 6:31-34). Jumul are chiʼ ri Jesús y ri utijoxelabʼ sibʼalaj e kosinaq xeʼukʼam bʼi pa jun lugar jawiʼ e kʼo ta winaq rech keʼuxlanik. Pero ri e winaq e keyem chi chilaʼ rumal che kkaj kketaʼmaj más chrij ri kukʼut ri Jesús. Xkun ta riʼ xubʼij chke ri winaq che sibʼalaj e kosinaq y che «mawi kʼu ne kuyaʼ kewaʼik». O xkun ta riʼ xubʼij xaq kebʼ oxibʼ tzij chke. Pero xubʼan ta wariʼ, rumal che qas keʼuloqʼoqʼej ri winaq «xuchaplej kitijoxik chke kʼi jastaq». Y are chiʼ xrilo «bʼenaq chi kʼu ri qʼij» (Mar. 6:35). Xubʼan ronojel wariʼ rumal che «xel ukʼuʼx chke». Xraj xutzijoj ri utzij ri Dios chke rumal che keʼuloqʼoqʼej. Qas xkikot che kitoʼik ri nikʼaj chik.

11. ¿Jas xubʼan ri Jesús che kitoʼik ri xetatabʼenik? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

11 Ri Jesús xuchomaj taj che xaq xiw rajawaxik kutzijoj ri utzij ri Dios chke ri winaq. Xaneʼ xeʼutoʼo y xuya ri xajwataj chke. Xuya ri kkitijo y xubʼij chke ri utijoxelabʼ che kkijach chkiwach (Mar. 6:41). Jeriʼ xukʼut chkiwach ri utijoxelabʼ ri kraj kubʼij kitoʼik ri nikʼaj chik. Rukʼ wariʼ xukʼutu che nim ubʼanik ri chak kkibʼan ri tobʼanelabʼ pa ri congregación. ¡Chqachomaj ri nimalaj kikotemal che xkinaʼ ri apóstoles rumal che xetobʼan rukʼ ri Jesús che kitzuqik ri winaq! Rumal che «konojel xewaʼik, xenojik» (Mar. 6:42). Pero, xa ta jumul xubʼan ri Jesús wariʼ. Pa ronojel ri ukʼaslemal xeʼutoʼ ri nikʼaj chik (Mat. 4:23; 8:16). Ri Jesús sibʼalaj xkikotik rumal che xeʼutoʼ ri nikʼaj chik. At xuqujeʼ sibʼalaj katkikot riʼ we kawaj katok che tobʼanel y keʼatoʼ ri nikʼaj chik.

We kaloqʼoqʼej ri Jehová y kawaj keʼatoʼ ri nikʼaj chik kakoj achuqʼabʼ riʼ rech kaya ri atobʼanik pa ri congregación. (Chawilaʼ ri párrafo 11). a


12. ¿Jasche utz taj kachomaj che kʼo ta katkunik kabʼan pa ri congregación?

12 ¿Y we kachomaj che kʼo ta katkunik kabʼan pa ri congregación? Mubʼan kebʼ akʼuʼx. Qastzij riʼ che katkunik kaya nim tobʼanik pa ri congregación. Ri katutoʼo are che kabʼan orar y kasikʼij ri kubʼij 1 Corintios 12:12-30. Chilaʼ ri apóstol Pablo kubʼij che ri at y ri nikʼaj chi qachalal nim ibʼanik pa ri congregación y kajwataj ri itobʼanik. Rumal laʼ mubʼan kebʼ akʼuʼx we kanaʼo che majaʼ katkunik katok che tobʼanel. Chakojoʼ achuqʼabʼ che upatanixik más ri Jehová y ri e qachalal. Ri kʼamal taq bʼe kkil ri katnaʼw che ubʼanik are chiʼ kkiya jujun taq chak chawe (Rom. 12:4-8).

13. ¿Jas rajawaxik knaʼtaj chke ri kkaj keʼux tobʼanelabʼ?

13 Jun chik che katutoʼo rech más kawaj katok che tobʼanel are che knaʼtaj chawe che konojel ri cristianos rajawaxik kqakʼut kʼi chke ri e bʼantajik riʼ. Rajawaxik che konojel ri cristianos kkiloqʼoqʼej ri Jehová y kekikot che kitoʼik ri nikʼaj chik. Weneʼ ri at tajin kakʼut chi waʼ taq bʼantajik riʼ che rajawaxik kukʼut jun tobʼanel.

¿JAS E BʼANTAJIK RAJAWAXIK KAKʼUTU?

14. ¿Jas kraj kubʼij «nim keʼil wi»? (1 Timoteo 3:8-10, 12).

14 Chqilampeʼ jujun taq bʼantajik che kʼo pa 1 Timoteo 3:8-10, 12 (chasikʼij). Ri tobʼanelabʼ rajawaxik «nim keʼil wi (serios)». Ri tzij riʼ xuqujeʼ kraj kubʼij che qas kkibʼan ri kichak y utz kkibʼan che. Je wariʼ nim keʼil wi kumal ri qachalal pa ri congregación. Pero wariʼ kraj ta kubʼij che xaq xiw kkilij chi ri kichak keʼetzʼan o keʼalachiʼ ta chik (bromear) o ketzeʼn ta chik (Ecl. 3:1, 4). Pero rajawaxik che qas kkibʼan ri chak che kyaʼ chke y che kuya kkubʼsax kʼuʼx chkij. Je wariʼ nim keʼil kumal ri qachalal pa ri congregación.

15. ¿Jas kraj kubʼij «xaʼ kebʼ metzijonik» y «man kkitzukuj ta kʼixbʼalalaj chʼakoj»?

15 «Xaʼ kebʼ metzijonik». Wariʼ kraj kubʼij che qas kkibʼan ri kkibʼij y kuyaʼ kkubʼsax kʼuʼx chkij. Y kkibʼij ta molom taq tzij (Prov. 3:32). «Man kkitzukuj ta kʼixbʼalalaj chʼakoj». Kraj kubʼij che kelaqʼ ta pa ri kichak y pa ri congregación. Y xaq xiw ta kekitzukuj ri qachalal are chiʼ kkilo che kʼo kkichʼak chkij.

16. a) ¿Jas kraj kubʼij che «man keqʼabʼar taj»? b) ¿Jas kraj kubʼij «rajawaxik kkinaʼ pa kanimaʼ chi man kʼo ta etzelal kibʼanom»?

16 «Man keqʼabʼar taj». Kraj kubʼij che más ta kkitijijej tzam. Xuqujeʼ rajawaxik che «kkinaʼ pa kanimaʼ chi man kʼo ta etzelal kibʼanom» rumal che kkibʼan ri kubʼij ri Jehová. Paneʼ oj ajmakibʼ kojkunik kkʼojiʼ jun utz qachilanik rukʼ ri Dios.

17. ¿Jas kubʼan jun qachalal achi rech kuyaʼ kkubʼsax kʼuʼx chrij? (1 Timoteo 3:10; xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

17 Jun chik che rajawaxik kilik are «we utz kkibʼano o man utz taj». Wariʼ kraj kubʼij che kikʼutum chik che qas kuyaʼ kkubʼsax kʼuʼx chrij ri kichak. Rumal laʼ are chiʼ ri kʼamal taq bʼe kkiya jun chak chke rajawaxik qas kkibʼano junam rukʼ ri kbʼix chke y junam rukʼ ri kubʼij ri utinamit ri Jehová. Rajawaxik kketaʼmaj che ri chak nim ubʼanik y che rajawaxik kkʼis ubʼanik. We kkikoj kichuqʼabʼ che ubʼanik ri chak che kyaʼ chke pa ri congregación, ri qachalal kkilo che tajin knimar ri kikojonik. Kʼamal taq bʼe, chiwilaʼ e jachin taq ri qachalal achijabʼ kixkunik keʼitijoj (chasikʼij 1 Timoteo 3:10). ¿La e kʼo alabʼom pa ri a congregación che kibʼanom chi ki bautismo che 15 kijunabʼ o majaʼ na? ¿La kkisikʼij ri Biblia ronojel taq qʼij? ¿La kkiya ki comentarios pa ri e riqbʼal ibʼ y la amaqʼel keʼel che utzijoxik ri utzij ri Dios? We kkibʼan juntir wariʼ, kixkunik kiya jujun chak chke. Je wariʼ kiwilo ri kekun che ubʼanik. Y are chiʼ kopan 17 o 19 kijunabʼ kekunik keʼok che tobʼanelabʼ.

Are chiʼ ri kʼamal taq bʼe kkiya jujun taq eqeleʼn chke ri qachalal alabʼom pa ri congregación, ktobʼanik rech kketaʼmaj ubʼanik jujun chak. (Chawilaʼ ri párrafo 17).


18. ¿Jas kraj kubʼij che kʼo ta tzij tom chkij?

18 Rajawaxik che kʼo ta tzij tom chkij ri tobʼanelabʼ. Rech kbʼix taj che utz ta ri tajin kkibʼano. Pero weneʼ kbʼix molom taq tzij chkij. Are waʼ ri xbʼan rukʼ ri Jesús y xubʼij che xuqujeʼ jeʼ kbʼan na chke ri utijoxelabʼ (Juan 15:20). Ri qachalal che kkikoj kichuqʼabʼ rech kʼo jun utz kibʼantajik junam rukʼ ri xubʼan ri Jesús qas utz kechʼaw riʼ ri qachalal chkij pa ri congregación (Mat. 11:19).

19. ¿Jas kraj kubʼij «xaʼ jun ri kixoqil»?

19 Ri e kʼulanik y kkaj keʼok che tobʼanelabʼ rajawaxik che «xaʼ jun ri kixoqil». Rajawaxik nim kkil wi ri kʼulanem (Mat. 19:3-9). Ri cristiano rajawaxik kuxutuj ri inmoralidad sexual (Heb. 13:4). Are kʼu ri cristiano che kʼulanik xaq xiw ta kuxutuj ri inmoralidad sexual. Xaneʼ xuqujeʼ rajawaxik kukʼut sukʼilal che ri rixoqil, kuchajij ribʼ rukʼ ri kubʼan che kichʼabʼexik nikʼaj chi ixoqibʼ rech kchomax taj che xa utz kerilo (Job 31:1).

20. ¿Jas kubʼan jun achi che uchajixik ri u familia?

20 Xuqujeʼ rajawaxik che ri tobʼanelabʼ utz kkibʼan che kilixik konojel ri e kʼo pa kachoch. Ri achi che kukʼam ubʼe ri u familia rajawaxik qas utz kubʼan che ri uchak. Areʼ kkʼamow ubʼe ri qʼijilanik re familia ronojel taq semanas. Amaqʼel kutzijoj ri utzij ri Dios rukʼ juntir ri u familia. Xuqujeʼ keʼutoʼ ri ralkʼwal rech kkibʼan ramigos ri Jehová (Efes. 6:4). Ri achi che qas utz kubʼan che uchajixik ri u familia kukʼutu che kkun che kichajixik ri qachalal pa ri congregación (chajunamisaj rukʼ 1 Timoteo 3:5).

21. ¿Jas katkunik kabʼano we majaʼ at tobʼanel?

21 We majaʼ at tobʼanel, chabʼanaʼ orar che ri Jehová y qas chanikʼoj wajun kʼutunem riʼ. Chanikʼoj ri rajawaxik kubʼan jun qachalal achi rech kkunik kok che tobʼanel y chakojoʼ achuqʼabʼ che ubʼanik. Chatchoman chrij ri loqʼoqʼebʼal che kanaʼ che ri Jehová y chke ri qachalal. Chakojoʼ achuqʼabʼ rech más kawaj kapatanij ri Jehová (1 Ped. 4:8,10). Je wariʼ kanaʼ ri kikotemal che kuya kipatanexik ri qachalal. ¡Are ta bʼaʼ ri Jehová ktewchiʼn ri chuqʼabʼ che kakojo rech katok che tobʼanel! (Filip. 2:13).

a RI KUKʼUT RI E WACHBʼAL: Pa umoxqʼabʼ, ri Jesús rukʼ machʼachʼem tajin keʼutoʼ ri nikʼaj chik; pa ri uwikiqʼabʼ, jun qachalal tajin kutoʼ jun qachalal che nim chi ujunabʼ.