Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 41

¿Jas kqetaʼmaj chrij ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro?

¿Jas kqetaʼmaj chrij ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro?

«Kinnaʼtaj we jastaq riʼ chiwe» (2 PED. 1:12).

BʼIXONEM 127 Ri winaq che kwaj kinuxik

RI KQETAʼMAJ NA a

1. ¿Jas eqeleʼn xuya ri Jehová che ri apóstol Pedro are chiʼ xa jubʼiqʼ kraj kkamik?

 RI APÓSTOL Pedro pa kʼi taq junabʼ xupatanij ri Jehová rukʼ sukʼilal. Xteriʼ chrij ri Jesús are chiʼ xutzijoj ri utzij ri Dios y xux jun chke ri jupuq ajkʼamal bʼe cho ronojel uwach Ulew. Are chiʼ xa jubʼiqʼ chi kraj che kkamik, xyaʼ chi jun eqeleʼn che rumal ri Jehová. Weneʼ pa ri junabʼ 62 y 64 pa taq ri qaqʼij, ri Dios xubʼij che che kutzʼibʼaj kebʼ cartas: ri Primera y Segunda de Pedro. Ri apóstol Pedro xraj che ri cartas che xutzʼibʼaj ktobʼan chke ri cristianos paneʼ ri areʼ kaminaq chik (2 Ped. 1:12-15).

2. ¿Jasche sibʼalaj nim kibʼanik ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro?

2 Ri apóstol Pedro xutzʼibʼaj ri cartas riʼ are chiʼ ri cristianos tajin keqʼax pa kʼi taq kʼax (1 Ped. 1:6). E kʼo itzel taq winaq che xkikʼut molom taq tzij y itzel taq bʼantajik pa ri congregación (2 Ped. 2:1, 2, 14). Ri cristianos che xekʼojiʼ pa Jerusalén qas kkil na riʼ «ri qʼij are taq kekʼis konojel ri jastaq», kraj kubʼij, che ksachisax na uwach ri tinamit y ri templo kumal ri ajchʼojabʼ re Roma (1 Ped. 4:7). Ri cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro xtobʼan chke ri cristianos rech kekunik kkichʼij ri kʼax che kkiriqo y ri kpe na. b

3. ¿Jasche rajawaxik kqanikʼoj ri cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro?

3 Paneʼ ri Pedro xutzʼibʼaj ri cartas riʼ chke ri cristianos re ri nabʼe siglo, are kʼu ri Jehová xraj che xtzʼibʼax kan pa ri Biblia rech kʼo kqetaʼmaj chrij (Rom. 15:4). Ri oj xuqujeʼ oj kʼo pa jun uwach Ulew che ri winaq kkibʼan tzʼil taq jastaq y kqariq kʼax che upatanexik ri Jehová. Naj ta chi kraj che xuqujeʼ kqakʼulmaj na junam rukʼ ri xbʼan che ri tinamit Jerusalén y ri templo che xsachisax kiwach. Rumal laʼ, ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro kʼo kqetaʼmaj chrij, kojutoʼo rech kojkʼaskʼat che ri uqʼij ri Jehová, kqaxiʼj ta qibʼ chkiwach ri winaq y keqaloqʼoqʼej ri qachalal. Wariʼ ktobʼan chke ri kʼamal taq bʼe rech kekichajij y kkiya ri kajwataj chke ri upatanelabʼ ri Jehová.  

AMAQʼEL CHIXKʼASKʼATOQ

4. ¿Jas weneʼ kresaj uchuqʼabʼ ri qakojonik? (2 Pedro 3:3, 4).

4 Ri winaq kkikoj ta ri kubʼij ri Biblia chrij ri petinaq. Rumal che pa kʼi taq junabʼ tajin kqaya ubʼixik che ksachisax na uwach ri itzelal, are kʼu weneʼ e kʼo jujun winaq ketzeʼn chqij y kkibʼij che ri kʼisbʼal re wajun uwach Ulew kpe ta wi (chasikʼij uwach 2 Pedro 3:3, 4). Weneʼ kʼo jun winaq kqariqo are chiʼ tajin kqatzijoj ri utzij ri Dios, jun qachiʼl pa ri chak o jun familiar che kubʼij che ri kʼisbʼal kpe ta wi, wariʼ kuqasaj uchuqʼabʼ ri qakojonik. ¿Jas kojtoʼw chuwach? Chqilampeʼ ri xubʼij ri Pedro.

5. ¿Jas kojtoʼwik rech kqeyej ri kʼisbʼalil rukʼ paciencia? (2 Pedro 3:8, 9).

5 Weneʼ e kʼo jujun kkichomaj che ri Jehová kbʼeytajik rech kusachisaj uwach ri itzelal. Are kʼu ri Pedro xuya ubʼixik jujun taq tzij che kubʼan chqe che kojchoman chrij. Xubʼij che ri Jehová junam ta kubʼan che rilik ri tiempo junam rukʼ ri kkibʼan ri winaq (chasikʼij uwach 2 Pedro 3:8, 9). Chuwach ri Jehová, ri mil junabʼ jetaneʼ xa jun qʼij. Ri Jehová kʼo upaciencia y kraj taj che nijun ksach uwach. Are kʼu ri kʼisbʼalil kpe na... y ri itzelal cho ri uwach Ulew ksach na uwach. ¿La mat qastzij che rajawaxik kqaya ta kan utzijoxik ri utzij ri Dios chke ri winaq re ronojel tinamit?

6. ¿Jas kqabʼano rech kojkʼaskʼat che ri uqʼij ri Jehová? (2 Pedro 3:11, 12).

6 Ri Pedro kubʼij wariʼ chqe: «chiwanej iwibʼ che ri upetik ri uqʼij ri Dios» (chasikʼij uwach 2 Pedro 3:11, 12). ¿Jas rajawaxik kqabʼano? Utz che ronojel taq qʼij kojchoman chrij ri jeʼlalaj kʼaslemal che kuya na ri Dios chqe pa ri petinaq. Chojchoman chrij ri kaqiqʼ che kʼo ta chi contaminación chupam y che ri kqatijo kubʼan ta chi kʼax chqe. Chojchoman chrij are chiʼ kekʼastaj lo ri qafamilias y che kqaya na ubʼixik chke che xetzʼaqat konojel ri profecías re ri Biblia che xbʼix kan ojer. Are chiʼ kojchoman chrij wariʼ kojutoʼo rech kojkʼaskʼat pa ri qakojonik y knaʼtaj chqe che oj kʼo chi pa ri kʼisbʼal taq qʼij. Rumal che qetaʼm ri kkʼulmataj na pa ri petinaq, maqakoj ri kkikʼut ri winaq rumal che wariʼ kojresaj kan chrij ri Jehová (2 Ped. 3:17).

KQAXIʼJ TA QIBʼ CHKIWACH RI WINAQ

7. ¿Jas kʼax kuya chqe ri xibʼin ibʼ chkiwach ri winaq?

7 Rumal che naqaj chi kʼo wi ri uqʼij ri Jehová. Kqaj kqakʼut chkiwach ri winaq chrij ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. Are kʼu weneʼ jujun taq mul kqaxiʼj qibʼ kojtzijonik. ¿Jasche? Rumal che kqaxiʼj qibʼ chkiwach ri winaq. Are waʼ ri xukʼulmaj ri Pedro pa ri chaqʼabʼ che xqʼat tzij puwiʼ ri Jesús. Xubʼij taj che are jun chke ri utijoxelabʼ are chiʼ xtaʼ che y xa ta jumul xubʼij che kuchʼobʼ ta uwach ri Jesús (Mat. 26:69-75). Are chiʼ xqʼax ri tiempo xuxiʼj ta chi ribʼ y xubʼij wariʼ: «Mixeʼj kʼu iwibʼ chkiwach ri xibʼibʼal taq jastaq ri kkibʼano, maqʼoxow ri iwanimaʼ» (1 Ped. 3:14). Ri xubʼij ri Pedro kojutoʼo rech kqaxiʼj ta qibʼ chkiwach ri winaq.

8. ¿Jas kojtoʼwik rech kqaxiʼj ta qibʼ chkiwach ri winaq? (1 Pedro 3:15).

8 ¿Jas kojtoʼwik rech kqaxiʼj ta qibʼ chkiwach ri winaq? Ri Pedro kubʼij wariʼ: «Are kʼu chikojoʼ ri Cristo che taqanel xuqujeʼ che Ajawaxel chupam ri iwanimaʼ» (chasikʼij uwach 1 Pedro 3:15). Rech kojkunik kqabʼan wariʼ rajawaxik kojchoman chrij ri chuqʼabʼ che kʼo pa uqʼabʼ ri Jesús, ri Qʼatal tzij. We kaxiʼj awibʼ katzijoj ri utzij ri Dios, chnaʼtaj ri Jesús chawe. Chachomaj che tajin kuqʼat tzij pa ri kaj kukʼ kʼi ángeles. Y chnaʼtaj chqe che pa uqʼabʼ kʼo «ronojel taqanik pa ri kaj, ronojel taqanik cho ri uwach Ulew» y che kkʼojiʼ na awukʼ «ronojel qʼij kʼa pa ri ukʼistajik ri uwach ulew» (Mat. 28:18-20). Ri Pedro xubʼij che rajawaxik kqetaʼmaj jas kqabʼij chke ri winaq, rech kqatoʼ uwiʼ ri qakojonik. ¿La kawaj katzijoj ri utzij ri Dios chke ri awachiʼl pa ri chak, pa ri escuela o pa jun chi lugar? Rumal laʼ, chachomaj jampaʼ kabʼan wariʼ y chachomaj jas chrij kattzijon wi. Chataʼ che ri Jehová che kuya achuqʼabʼ rech katkunik katchʼakan puwiʼ ri xibʼin ibʼ chkiwach ri winaq (Hech. 4:29).

«CHIKOJOʼ ICHUQʼABʼ CHE ULOQʼOQʼEXIK IWIBʼ»

Ri Pedro xunimaj ri pixabʼ che xyaʼ che rumal ri Pablo y xukʼex ri ubʼantajik. Ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro kojutoʼo rech keqaloqʼoqʼej ri qachalal. (Chawilaʼ ri párrafo 9).

9. ¿Jampaʼ xukʼut ta loqʼoqʼebʼal ri Pedro? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

9 Ri Pedro xretaʼmaj jas kraj kubʼij ukʼutik loqʼoqʼebʼal. Ri areʼ xuto are chiʼ ri Jesús xubʼij wariʼ: «Jun kʼakʼ taqomal kinyaʼ chiwe: Chiloqʼoqʼelaʼ iwibʼ. Je jas ri in ix nuloqʼoqʼem, xuqujeʼ ri ix chiloqʼoqʼelaʼ iwibʼ» (Juan 13:34). Are chiʼ xqʼax ri tiempo, ri Pedro are xubʼan ri xkibʼij ri nikʼaj chik che y xwaʼ ta kukʼ ri cristianos che e judíos taj. Ri apóstol Pablo xubʼij, che ri Pedro xa kebʼ upalaj y che utz ta ri xubʼano (Gál. 2:11-14). Ri Pedro xunimaj ri xbʼix che rumal ri Pablo y xukʼex ri ubʼantajik. Pa ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj, xubʼij che xaq ta xiw kqanaʼ loqʼoqʼebʼal chke ri qachalal, xaneʼ rajawaxik kqakʼut rukʼ ri kqabʼano.

10. ¿Jas kojtoʼwik rech kebʼ ta qapalaj are chiʼ kqakʼut loqʼoqʼebʼal? (1 Pedro 1:22).

10 Ri Pedro xubʼij che rajawaxik keqaloqʼoqʼej ri qachalal rukʼ ronojel qanimaʼ (chasikʼij uwach 1 Pedro 1:22). Ri loqʼoqʼenik che kqakʼutu, are rumal che kqanimaj ri «qastzij» y are chiʼ kqakʼut wariʼ kqaqʼalajisaj che «ri Dios man jalan ta keril wi taq ri winaq» (Hech. 10:34, 35). We xaq chke jujun qachalal kqakʼut wi loqʼoqʼebʼal, tajin ta kojniman riʼ che ri xubʼij ri Jesús che kqaloqʼoqʼej qibʼ. Qastzij che weneʼ kʼo jujun chke ri qachalal che más keqaloqʼoqʼej, are je xubʼan ri Jesús kukʼ jujun chke ri utijoxelabʼ (Juan 13:23; 20:2). Are kʼu ri Pedro kunaʼtasaj chqe che rajawaxik kqakʼut loqʼoqʼebʼal chke konojel ri qachalal, jun loqʼoqʼenik jas ri kʼo chkixoʼl jun familia (1 Ped. 2:17).

11. ¿Jas kraj kubʼij ukʼutik loqʼoqʼenik rukʼ ronojel animaʼ?

11 Ri Pedro xuya wajun pixabʼ riʼ: «Chiloqʼoqʼela bʼaʼ iwibʼ rukʼ ronojel iwanimaʼ xuqujeʼ ronojel ichuqʼabʼ». Pa wajun texto riʼ ri loqʼoqʼebʼal «rukʼ ronojel» animaʼ, kraj kubʼij che qas kojloqʼoqʼenik y xa ta kojtaqchixik. Chqachomaj, ¿jas kqanaʼo are chiʼ jun winaq kubʼij jun tzij o kubʼan kʼax chqe? Weneʼ kʼax kqabʼan che uloqʼoqʼexik y kqaj kqatoj ukʼaxel ri kʼax che xubʼan chqe. Are kʼu wariʼ utz ta kril ri Jehová, junam rukʼ ri xubʼij ri Jesús che ri Pedro (Juan 18:10, 11). Ri apóstol xutzʼibʼaj kan wariʼ: «Mitoj itzelal che ukʼaxel itzelal. Are taq kixyoqʼik, mitoj ukʼaxel ri yoqʼobʼal iwe. Xaneʼ chitewichiʼj ri kixyoqʼowik» (1 Ped. 3:9). We qas kqakʼut loqʼoqʼebʼal paneʼ kbʼan kʼax chqe, kpe ta qoyowal riʼ y kojtzijon riʼ rukʼ utzilal.

12. a) We keqaloqʼoqʼej ri qachalal, ¿jas más rajawaxik kqabʼano? b) ¿Jas kojutoʼ wi ri video Cuidemos nuestra valiosa unidad rech kqakʼut loqʼoqʼebʼal?

12 Pa ri nabʼe carta che xutzʼibʼaj ri Pedro xubʼij che rajawaxik kqakoj qachuqʼabʼ che uloqʼoqʼexik qibʼ. Rumal che ri loqʼoqʼebʼal «kubʼano chi kesachtaj kʼi mak» (1 Ped. 4:8). Are chiʼ ri Pedro xutzʼibʼaj ri carta, qastzij riʼ che xnaʼtaj che ri xkʼut kan chuwach rumal ri Jesús chrij ri ukuyik makaj. Are chiʼ ri Pedro xubʼij che ri Jesús che «wuqubʼ» mul kusach makaj, weneʼ xuchomaj che sibʼalaj kkuyunik. Are kʼu ri Jesús xukʼut chuwach che rajawaxik 77 mul kukuy makaj, kraj kubʼij che krajilaj taj jampaʼ mul kkuyunik; y wariʼ kojutoʼo rech kqajilaj taj jampaʼ mul kqakuy kimak ri nikʼaj chik (Mat. 18:21, 22). ¿La kʼax kabʼan at che unimaxik wariʼ? Mubʼan kebʼ akʼuʼx. Rumal che xa oj ajmakibʼ, qonojel ri kqapatanij ri Jehová kʼax kqabʼan che ukuyik umak jun winaq. Are kʼu, ¿jas kojkunik kqabʼano? Chqakojoʼ qachuqʼabʼ rech kqakuy umak jun qachalal y chqabʼanaʼ ri rajawaxik rech kkʼojiʼ jamaril chqaxoʼl. c

KʼAMAL TAQ BʼE, CHICHAJIJ RI UTINAMIT RI JEHOVÁ

13. ¿Jasche kʼax kkiriq ri kʼamal taq bʼe are chiʼ kekisolij ri qachalal?

13 Qastzij riʼ che ri Pedro xsach ta pa ujolom ri xbʼix che rumal ri Jesús. «Ri Jesús xubʼij che: ‹Cheʼayuqʼuj ri nuchij›» (Juan 21:16). We at kʼamal bʼe, rajawaxik kanimaj wajun taqanik riʼ. Are kʼu weneʼ jujun taq mul kʼax kabʼan che ubʼanik. Nabʼe, ri kʼamal taq bʼe rajawaxik kkiya ri kajwataj che ri kifamilia pa ri kikʼaslemal y ri kajwataj chke pa ri kikojonik. Xuqujeʼ, rajawaxik kkiya jun utz kʼutbʼal che utzijoxik ri utzij ri Dios, kkitijoj kibʼ pa taq ri riqbʼal ibʼ y are chiʼ kkiya chʼabʼal pa taq ri nim riqbʼal ibʼ. Jujun ketobʼan kukʼ ri Comités de Enlace con los Hospitales o pa ri Departamento Local de Diseño y Construcción. Sibʼalaj kʼi chak kkibʼan ri kʼamal taq bʼe.

Paneʼ ri kʼamal taq bʼe kʼo kʼi kkibʼano, are kʼu kekiloqʼoqʼej ri upatanel ri Dios y kekichajij. (Chawilaʼ ri párrafos 14 y 15).

14. ¿Jasche kkaj ri kʼamal taq bʼe kekisolij ri qachalal y jas ketoʼw che ubʼanik? (1 Pedro 5:1-4).

14 Ri Pedro xubʼij wariʼ chke nikʼaj chi kʼamal taq bʼe: «Cheʼiyuqʼuj ri jumulaj chij re ri Dios» (chasikʼij uwach 1 Pedro 5:1-4). Qas qetaʼm che ri kʼamal taq bʼe kekiloqʼoqʼej ri qachalal y kkaj kekitoʼo. Are kʼu weneʼ jujun taq mul kkinaʼo che kekun ta che ubʼanik wariʼ, rumal che kʼo kʼi kkibʼano y kekosik. We je tajin kakʼulmaj, ¿jas katkunik kabʼano? Chabʼij che ri Jehová ri kanaʼo. Ri Pedro xutzʼibʼaj wariʼ: «We kʼo jun kpataninik, chpataninoq je jas rukʼ ri kuʼinem ri kuyaʼ ri Dios» (1 Ped. 4:11). Weneʼ ri qachalal kajwataj tobʼanik chke rumal che tajin keqʼax pa jun kʼaxkʼolil. Are kʼu chnaʼtaj chawe che ri Jesús are, «ri Kinimal ri ajyuqʼabʼ», ri areʼ kkunik kuya ri tobʼanik che kajwataj chawe kimik y pa ri kʼakʼ uwach Ulew. Ri Jehová kraj che ri kʼamal taq bʼe kekiloqʼoqʼej ri qachalal, kekichajij y keʼux «jun kʼutbʼal chkiwach».

15. ¿Jas kubʼan jun kʼamal bʼe rech keʼuchajij ri qachalal? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri wachbʼal).

15 Ri qachalal William, che are jun kʼamal bʼe nim retaʼmabʼal, kuya tobʼanik chke ri qachalal are chiʼ keʼusolij. Are chiʼ xmajtaj ri COVID-19, ri qachalal William y nikʼaj chi kʼamal taq bʼe re ri ucongregación xkilo che nim ubʼanik che ronojel taq semanas kekichʼabʼej apan ri publicadores che e kʼo pa ri kigrupo che utzijoxik ri utzij ri Dios. ¿Jasche? Ri areʼ kubʼij: «E kʼi chke ri qachalal xaq kitukel e kʼolik y kebʼisonik. Wariʼ kubʼano che kkichomaj nikʼaj chi jastaq». Are chiʼ jun qachalal tajin kuriq jun kʼax, ri qachalal William qas kutatabʼej rech kretaʼmaj ri tajin kukʼulmaj y ri kajwataj che. Je wariʼ kuya ri tobʼanik che kajwataj che ri qachalal; weneʼ kukʼut jun video chuwach che kʼo pa jw.org. Ri qachalal William kubʼij chik: «Ri kisolixik ri qachalal sibʼalaj nim ubʼanik. Kqakoj qachuqʼabʼ rech keqatoʼ ri winaq rech kketaʼmaj chrij ri Jehová. Rumal laʼ rajawaxik je kqabʼano, kqakoj qachuqʼabʼ che kitoʼik ri qachalal rech kkiya ta kan upatanexik ri Jehová».

CHQAYA BʼE CHE RI JEHOVÁ KOJUTIJOJ

16. ¿Jas kojkunik kqabʼano rech kqabʼan pa ri qakʼaslemal ri xutzʼibʼaj kan ri Pedro pa ri ucartas?

16 Pa wajun kʼutunem riʼ xqetaʼmaj jujun chke ri pixabʼ che xutzʼibʼaj kan ri Pedro pa ri kebʼ cartas. Weneʼ xawilo che kʼo rajawaxik kakʼex pa ri akʼaslemal. Chqilampeʼ, ¿la kawaj katchoman chrij ri jeʼlik kʼaslemal che kariq na pa ri kʼakʼ uwach Ulew? ¿La kawaj katzijoj ri utzij ri Dios pa ri achak, pa ri escuela o pa nikʼaj chi lugar? ¿La at chomanaq chrij jas kabʼano rech más keʼaloqʼoqʼej ri qachalal? Y we at kʼamal bʼe, ¿la tajin kakoj achuqʼabʼ che kisolixik ri qachalal rumal che qas kawaj o xa rumal che kattaqchixik? Are kʼu we kawilo che tajin ta kabʼano, katbʼison taj. Chnaʼtaj chawe che «utz ri Ajawaxel» y ri areʼ katutoʼ na che ubʼanik wariʼ (1 Ped. 2:3). Ri Pedro kubʼij chqe: «Ri Dios kubʼan na tzʼaqat chiwe, kixukowirisaj na, kuyaʼ na ichuqʼabʼ, xuqujeʼ kixutakʼabʼaʼ na» (1 Ped. 5:10).

17. ¿Jas tewchibʼal kqariq na we kqaya ta kan upatanexik ri Jehová y kqaya bʼe che che kojutijoj?

17 Jumul ri Pedro xunaʼo che taqal ta che che kkʼojiʼ rukʼ ri uKʼojol ri Dios (Luc. 5:8). Are kʼu, rukʼ ri kitobʼanik y ri kiloqʼoqʼebʼal ri Jehová y Jesús, ri Pedro xuya ta kan uterenexik ri Jesús rukʼ sukʼilal. Ri utzilal xuriqo, are che xyaʼ na jun okibʼal che «pa ri junalik rajawbʼal ri Qajaw, qaKolonel Jesucristo» (2 Ped. 1:11). ¡Sibʼalaj nim ri tewchibʼal che xuriq ri Pedro! We kaya ta kan ukojik achuqʼabʼ junam rukʼ ri Pedro y kaya bʼe che ri Jehová katutijoj, kariq na ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik. Wariʼ kubʼano che katkolotaj kanoq (1 Ped. 1:9).

BʼIXONEM 109 Chojloqʼoqʼen rukʼ qanimaʼ

a Pa wajun kʼutunem riʼ kʼo kʼi kqetaʼmaj pa ri kebʼ cartas che xutzʼibʼaj ri Pedro y kqil na jas kojutoʼ wi rech kqachʼij ri kʼax che kqariq pa ri qakʼaslemal. Xuqujeʼ ri kʼamal taq bʼe kketaʼmaj na jas kkibʼan che kichajixik ri qachalal.

b Are chiʼ ri romanos majaʼ kkisachisaj uwach ri Jerusalén pa ri junabʼ 66, ri Pedro xutaq bʼi ri kebʼ cartas chke ri cristianos che e kʼo pa Palestina.

c Chawilaʼ ri video Cuidemos nuestra valiosa unidad che kʼo pa jw.org.