¿Santu espïrituqa nunaku?
Bibliachö yachakunqantsik
Santu espïrituqa Teyta Diospa podernin o kallpanmi (Miquëas 3:8; Lücas 1:35). Kë poderninta o kallpantam utilizan llapan munanqanta më tsëchöpis ruranampaq (Salmus 104:30; 139:7).
Bibliachöqa santu espïritupaq parlarqa, Teyta Diospa podernimpaq o kallpampaqmi parlëkan (Genesis 1:2). Y këkuna kanqantapis ninmi:
Shütë o jamë (Habacuc 2:19; Revelacion [Apocalipsis] 13:15).
Vientu (Genesis 8:1; Juan 3:8).
Nunakunapa y animalkunapa jamaninkuna (Job 34:14, 15).
Nunakuna cäsukuyanqan (Nümerus 14:24).
Teyta Dioswan angelkunaqa espïritum kayan (1 Rëyes 22:21; Juan 4:24).
Santu espïrituta rikëta mana puëdirpis, Teyta Dios imëkata ruranqanchömi rikantsik. William Vine jutiyoq estudiashqa nunam kënö nin: “Vientu kanqantaqa allim musyantsik, tsënö kaptimpis manam rikëta puëdintsiktsu. Tsënöllam Diospa santu espïritumpis” (Diccionario expositivo de palabras del Antiguo y del Nuevo Testamento exhaustivo).
Bibliachö santu espïritupaq parlarqa, höraqa Diospa “makinwan” o “dëdunkunawanmi” igualatsin (Salmus 8:3; 19:1; Lücas 11:20; rikäri Mateu 12:28). Imanömi juk nuna mituwan imëkata rurarnin makinta y dëdunkunata utilizan, tsënöllam Teyta Diospis santu espïritunta utilizashqa këkunata ruranampaq:
Ciëluchö y Patsachö kaqkunata ruranampaq (Salmus 33:6; Isaïas 66:1, 2).
Bibliata qellqatsinampaq (2 Pëdru 1:20, 21).
Unë sirweqninkuna milagrukunata rurayänampaq y yachatsikuyänampaq (Lücas 4:18; Hëchus 1:8; 1 Corintius 12:4-11).
Teyta Diosta sirweqkuna pë munanqannö kawayänampaq (Gälatas 5:22, 23).
Santu espïrituqa manam nunatsu
Bibliachöqa santu espïrituta igualatsin Diospa “makinwan”, “dëdunwan” y “jamaninwanmi” (Exodu 15:8, 10). Imanömi mituwan trabajaq nunapa makinqa kikinllapita imatapis rurantsu, sinöqa peqan o uman ruratsiptinraq imatapis ruran. Tsënöllam Teyta Diosqa santu espïritunta utilizan imëkatapis ruranampaq (Lücas 11:13). Bibliachöqa santu espïrituta yakutawan, markäkïtawan o yaräkuytawan y yachëtawanmi igualatsin. Tsëkunaqa manam nunatsu kayan, tsënöllam santu espïritupis nunatsu (Isaïas 44:3; Hëchus 6:5; 2 Corintius 6:6).
Bibliachöqa Teyta Jehovä y tsurin Jesus nuna kayanqantam cläru rikätsikun, tsënö kaptimpis santu espïrituqa nuna mana kanqantam nin (Isaïas 42:8; Lücas 1:31). Juk kutichömi, Diospa sirweqnin Estëbanqa suëñunchönö Teyta Diosta y tsurin Jesusta rikarqan, peru santu espïritutaqa manam rikarqantsu. Bibliachömi kënö nin: “Santu espïrituwan junta këkarmi pëqa ñukirkur ciëluman rikarëkarqan, y Diospa chipapäkïninta y Jesustam Diospa derëcha kaq lädunchö shëkaqta rikëkurqan” (Hëchus 7:55). Awmi, santu espïrituqa Teyta Diospa podernin o kallpanmi y manam juk nunatsu.
Diospa santu espïritumpaq nunakuna creiyanqan
Wakin nunakuna creiyanqan: Santu espïritu, Teyta Dios y Jesus kiman jukllëlla kayanqantam niyan. Tsënö kanqanta rikätsikuyänampaqmi, Teyta Diospa Willakïnin y Reina-Valëra Bibliachöqa 1 Juan 5:7, 8 textuta traduciyashqa.
Rasumpa kaq: Teyta Diospa Willakïnin Bibliachöqa, 1 Juan 5:7, 8: “Jesucristo Diospa Tsurin kashqantaqa musyatsimantsik [ciëluchö këkaq] kima testïgukunam. [Tsë testïgukunaqa këkäyan Teyta Diosmi, Tsurin Jesucristum y Espíritu Santum. Pëkunaqa kimaq karpis jukllëllam këkäyan. Tsënöllam kë patsachöpis kima testïgukuna musyatsimantsik.] Tsë testïgukuna këkäyan Espíritu Santu, Jesucristo bautizakushqan y wanur yawarninta ramashqanmi. Tsë kima testïgukuna tsëllatam musyatsimantsik”. Tsënö kaptimpis, apostol Juan mana qellqanqanta y tsë yachatsikuyta Bibliapita jipiyänampaqmi yachaq nunakunaqa niyarqan. Tsëtam rikätsikurqan Bruce Metzger reqishqa nuna, pëqa kënömi nirqan: “Tsë qellqayanqankunaqa manam rasumpatsu, tsëmi Nuevu Testamentupita jipiyänan”.
Wakin nunakuna creiyanqan: Santu espïrituqa juk nuna kanqantam Bibliachöqa nin.
Rasumpa kaq: Yachëpaq, wanuypaq y jutsapaq nunapaqnö parlanqannöllam, Bibliachöqa santu espïritupaqpis parlan (Proverbius 1:20; Romänus 5:17, 21). Këman yarpäri, höraqa jutsataqa rikätsimantsik wanutsikoqtanö, imatapis ërayëpa munaqtanö y engañakuytanömi. Peru musyanqantsiknöpis jutsaqa manam nunatsu (Mateu 11:19; Lücas 7:35; Romänus 7:8, 11).
Jesusqa santu espïritupaq parlarqa manam nunapaqtsu parlëkarqan, tsëpa rantinqa juk yanapakoq kanqantam cläru rikätsikurqan. Y manam tsëllatsu, santu espïrituqa yanapakoq, parlaq, pushakoq y wiyaq kanqantapis nirqanmi. Wakin nunakunaqa apostol Juan qellqanqanta mana shumaq yachakushqa karmi, santu espïritu juk nuna kanqanta niyan (Juan 16:7-15). Musyanqantsiknöpis niyanqanqa manam rasumpatsu. Apostol Juan santu espïritupaq parlarqa manam juk nuna kanqampaqtsu nirqan, sinöqa juk yanapakoq kanqantam nirqan (Juan 14:16, 17).
Wakin nunakuna creiyanqan: Santu espïrituqa juk nunam, tsëmi bautizakurqa santu espïritupa jutinchö bautizakuntsik.
Rasumpa kaq: Noqaqa “pëpa jutinchö” o “pë mandamaptinmi shamurqö” niyanqanta wiyashqantsikchi yä. Tsënö kanqantam, Bibliapis rikätsikun santu espïritupa jutinchö nirqa (Deuteronomiu 18:5, 19-22; Ester 8:10). Imanömi “Leypa jutinchö” nirpis nunapaqtsu parlëkan. Tsënöllam, bautizakurpis santu espïritupa “jutinchö” nirqa nunapaqtsu parlëkan. Tsëpa rantinqa, Teyta Diospa podernimpaq o kallpampaqmi. Kë kallpanwanmi, Teyta Diosqa imëka munanqanta ruran (Mateu 28:19).
Wakin nunakuna creiyanqan: Jesuspa qateqninkuna y apostolninkunapis santu espïritu juk nuna kanqantam creiyaq.
Rasumpa kaq: Manam Biblia y nunakuna niyanqampis tsënö kanqantaqa rikätsikuntsu. Y tsëtam juk reqishqa libru nin: “Santu espïritu Dios kanqantaqa [...] Concilio de Constantinopla reunionchö juntakarmi patsätsiyarqan, y tsëqa 381 wata Jesus shamushqanchöran karqan”. Awmi, kë creenciataqa patsätsiyarqan 250 wata pasariptinmi ultimu kaq apostol wanurishqanchöran.