Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

6 KAQ CAPÏTULU

¿Imataq wanurishqa pasamantsik?

¿Imataq wanurishqa pasamantsik?

1-3. (1) ¿Ima tapukïkunatataq rurakuntsik juk familiantsik o juk amïguntsik wanukïkuptinqa? (2) ¿Wanurishqa ima pasamanqantsiktataq wakin religionkunachöqa niyan?

BIBLIACHÖQA alleq clärum nimantsik “wanïqa mananam masqa kanqanatsu” nishpa (Revelacion [Apocalipsis] 21:4). Y 5 kaq capïtuluchömi yachakurquntsik, mana wanushpa kawakïta puëdinapaq noqantsikrëkur Jesus wanunqanta. Peru wanurllam sïguintsik (Eclesiastes 9:5). Tsëmi höraqa tapukuntsik, “¿imataq wanurishqa pasamantsik?” nishpa.

2 Juk familiantsik o amïguntsik wanukïkuptinnäqa masran tsëta musyëta munantsik. Y höraqa, “¿mëchöraq këkan? ¿Rikëkämantsuraq? ¿Sufrikantsuraq? ¿Yanapayämëta puëdintsuraq? ¿Imëllapis tinkuyäshaqtsuraq?” nintsikmi.

3 Cada religionchömi tsë tapukïkunapaqqa juknöpa juknöpa niyan. Wakinqa niyan alli kaq nunakuna ciëluman ëwayanqanta y mana alli kaqkuna infiernuman ëwayanqantam. Wakinnam niyan espïrituman tikrarir wanukushqa kastantsikkunawan tinkunqantsikta. Y wakinqa niyan wanurir juzgashqa kanqantsikta y juk nunapa o juk animalpa cuerpunwanna yapë yurikunqantsiktam.

4. ¿Imatataq cäsi llapan religionkunachö creiyan?

4 Awmi, wanurishqa ima pasamanqantsikpaqqa cada religionchömi jukläya jukläya yachatsikuyan, peru tsënö kaptimpis, cäsi llapan religionkunachömi creiyan wanurishqaqa almantsik o espïrituntsik kawar sïguinqanta. Peru ¿rasumpatsuraq tsëqa?

¿IMATAQ WANURISHQA PASAMANTSIK?

5, 6. Wanurishqaqa, ¿imataq pasamantsik?

5 Jehoväqa alleqmi musyan wanurishqa ima pasamanqantsikta. Bibliachömi nin wanurishqaqa kawënintsik ushakärinqanta. Wanurirqa mananam imatapis rikantsiknatsu, wiyantsiknatsu ni pensantsiknatsu. Jina mananam imatapis yarpantsiknatsu. Manam kantsu cuerpuntsikpita yarqoq y mëchöpis kawar sïgueq almantsik o espïrituntsik. *

6 “Wanushqakunaqa manam imatapis musyayannatsu” nirmi rey Salomon escribirqan. Awmi, wanushqakunaqa manam pitapis kuyayannatsu ni chikiyannatsu. Jina Salomonqa kënömi nirqan: “Sepultürachöqa mananam kannatsu ni ima rurë, ni imaman yarpë, ni yachë, ni musyë” (leyi Eclesiastes 9:5, 6, 10). Y Salmus 146:4 textuchömi nin wanurishqaqa ‘llapan pensamientuntsikkuna’ ushakärinqanta.

¿JESUSQA IMA NIRQANTAQ WANUSHQAKUNAPAQ?

Jehoväqa mana wanushpa kawakuyänampaqmi nunakunata kamarqan.

7. ¿Ima nirqantaq Jesusqa wanushqakunapaq?

7 Jesusqa amïgun Läzaru wanurishqa kanqanta musyarirmi qateqninkunata kënö nirqan: “Amïguntsik Läzaruqa punukashqam quedarishqa, peru riyatsinäpaqmi pë këkanqanman ëwashaq” nishpa. Nïkurmi, ima nita munanqanta entiendiyänampaq “Läzaruqa wanushqam” nirqan (Juan 11:11-14). Awmi, wanushqakunaqa pasëpa punukashqa cuentanö këkäyanqantam Jesusqa nirqan. Manam “Läzaruqa ciëluchömi këkan” nirqantsu, ni “wanushqa kastankunawanmi këkan” nirqantsu. Jina manam infiernuchö këkanqantatsu nirqan, ni juk nunanöna o juk animalnöna yurikushqa kanqantatsu nirqan. Antis punïkaq cuenta këkanqantam nirqan. Juk textukunachöpis wanushqakunaqa punïkaq cuenta këkäyanqantam Bibliaqa nin. Por ejemplu, Jesuspa qateqnin Estëbanta wanutsiyanqampaq parlarmi, ‘punukärirqanmi’ nin (Hëchus 7:60, nöta). Jina apostol Pablupis wakin wanushqa cristiänukunapaqmi “wanïchömi punukäriyashqa” nirqan (1 Corintius 15:6).

8. ¿Imanötaq musyantsik mana wanushpa kawanapaq Diosnintsik kamamanqantsikta?

8 ¿Wanuyänampaqku nunakunata Dios kamarqan? Manam. Jehoväqa imëpis sänu y mana wanushpa kawakuyänampaqmi Adantawan Ëvata kamarqan. Jinamampis, mana wanushpa kawakï munëtam shonqunkunaman churarqan (Eclesiastes 3:11). Këman pensarishun, ¿pï teytaraq munanman wamrankuna qeshyayänanta y wanuyänanta? Jina tsënöllam Teytantsik Jehoväpis munantsu qeshyanantsikta y wanunantsikta. Peru mana wanushpa kawakunapaq kamamashqantsik këkaptinqa, ¿imanirtaq wanuntsik?

¿IMANIRTAQ WANUNTSIK?

9. ¿Imatataq Diosnintsik mandarqan Adantawan Ëvata? ¿Y imanirtaq difïcil ruranantsu karqan?

9 Jehoväqa kënömi Adanta nirqan: “Huertachö llapan plantakuna wayunqantam mikïta puëdinki, pachëki juntanqanyaq. Peru alli kaqta y mana alli kaqta rikätsikoq plantapa frütantaqa manam mikunëkitsu, porqui tsëta mikurqa, mikunqëki junaqmi wanunki” (Genesis 2:9, 16, 17). Tsënö ninqanta cäsukïqa manam difïciltsu karqan. Jinamampis Jehoväqa kamakoq karmi derëchuyoq karqan ima alli y mana alli kanqanta decidinampaq. Sitsun Adanwan Ëva Jehoväta wiyakuyanman karqan, tsëqa autoridäninta respetayanqanta y pëkunarëkur imëkata ruranqampita agradecikuyanqantam rikätsikuyanman karqan.

10, 11. (1) ¿Imatataq Satanas rurarqan Adanwan Ëva Diosta mana wiyakuyänampaq? (2) ¿Imanirtaq Adanwan Ëva rurayanqanqa alläpa mana alli karqan?

10 Adanwan Ëvaqa manam Diosta wiyakuyarqantsu. ¿Y imanirtaq wiyakuyarqantsu? Satanasmi Ëvata kënö nirqan: “¿Rasumpëpaku Diosqa, kë huertachö ni mëqan plantapa frütanta mana mikuyänëkipaq niyäshurqunki?”. Ëvanam kënö nirqan: “Kë huertachö këkaq plantakunapa frütankunataqa llapantam mikïta puëdiyä. Peru huerta chowpinchö plantapa frütampaqqa, Diosmi kënö nishqa: ‘Manam mikuyänëkitsu, manam, manam yatayänëkitsu mana wanuyänëkipaq’” (Genesis 3:1-3).

11 Tsënam Satanasqa Ëvata kënö nirqan: “Manam wanuyankitsu. Porqui Diosqa musyanmi tsëta mikuyanqëki junaq nawikikuna kichakärinampaq kaqta, y alli kaqta y mana alli kaqta Diosnö musyayänëkipaq kaqta” (Genesis 3:4-6). Satanasqa Ëvata creitsirqan ima alli y ima mana alli kanqanta kikinlla decidita puëdinqantam. Jinamampis “manam wanuyankitsu” nirmi engañarqan. Tsëmi Ëvaqa mikurirqan. Nïkurmi Adantapis qorqan, y pëpis mikurqanmi. Adanwan Ëvaqa alleqmi musyayarqan tsë frütata mana mikuyänampaq Jehovä mandanqanta. Y tsëta wiyakïqa manam difïciltsu karqan, peru manam wiyakuyarqantsu. Tsënömi rikätsikuyarqan kuyakoq Teytankunata mana respetayanqanta. ¡Tsëqa alläpa mana allim karqan!

12. ¿Imanötaq Adanwan Ëvaqa Jehoväta alläpa llakitsiyarqan?

12 Jehoväqa alläpachi llakikurqan Adanwan Ëva mana wiyakoq kayanqampita. Porqui Teytankuna këkaptinmi respetayarqantsu. Këman pensarishun, qampapis warmi ollqu wamrëkikuna kapushunkiman, y shumaq qeshpitsinëkipaq kallpachakïkaptiki contrëki churakärir munayanqanta rurakuyanman, tsëqa ¿manatsuraq qampis llakikunkiman?

Adanqa allpapitam karqan, y allpamanmi kutirqan.

13. ¿Imanirtaq Jehoväqa Adanta nirqan allpaman kutinampaq kaqta?

13 Jehoväta mana wiyakuyanqanrëkurmi Adanwan Ëvaqa wanuyarqan. Jehoväqa, “allpapitam kanki y allpamanmi kutinki” nirqanmi Adanta (leyi Genesis 3:19). Tsënö nirqa, ¿ima nitataq munarqan? Allpaman yapë kutirirqa ni imëpis mana kawashqanö kanampaq kaqtam (Genesis 2:7). Porqui wanurirqa, chipyëpam ushakärirqan.

14. ¿Imanirtaq wanuntsik?

14 Sitsun Adanwan Ëva Diosta wiyakuyanman karqan, tsëqa kawëkäyanmanmi karqan. Peru mana wiyakurmi jutsaman ishkiriyarqan, y tiempuwanqa wanuriyarqanmi. Jutsaqa muyakoq qeshyanömi. Tsëmi punta teytantsikkuna jutsata muyamashqantsik kaptin jutsayoqllana yurikuntsik, y tsënöpam wanuntsik (Romänus 5:12). Peru Jehoväqa manam wanunapaqtsu kamamarqantsik. Tsëmi Bibliaqa nin wanïqa “chikimaqnintsik” cuenta kanqanta (1 Corintius 15:26).

WANUSHQAKUNAPAQ RASUMPA KAQTA MUSYËQA YANAPAMANTSIKMI

15. Wanushqakunapaq rasumpa kaqta musyanqantsikqa, ¿imanirtaq yanapamantsik?

15 Cäsi llapan religionkunachömi niyan wanushqakunapa almanqa mëchöpis kawar sïguinqanta, y yanapëta puëdinqantsikta. Tsëmi wakinqa wanushqa kastankunapaq misata ruratsiyänampaq o rezatsikuyänampaq religiösu nunakunata pagayan. Peru Bibliaqa clärum willakun wanushqakunaqa manana sufriyanqanta y manana llakikuyanqanta. Mananam yanapamënintsikta ni mana allita ruramënintsikta puëdiyannatsu. Ni noqantsikpis mananam yanapëta ni pëkunawan parlëta puëdintsiknatsu, tsëmi mantsashwantsu. Awmi, wanushqakunapaq rasumpa kaqta musyanqantsikqa pipis manana engañamänapaqmi yanapamantsik.

16. ¿Imatataq wakin religionkunachöqa yachatsikuyan?

16 Satanasqa wanushqakuna kawar sïguiyanqanta creitsimänapaqmi mana alli religionkunata utilizan. Tsëmi wakin religionkunachöqa niyan wanurishqaqa almantsik kawar sïguinqanta. ¿Religionnikichöpis tsënöku niyan, o Biblia ninqantaku yachatsikuyan? Satanasqa Diosta mana sirwiyänampaqmi nunakunata tukïnöpa engañan.

17. ¿Imanirtaq mana alli nunakuna infiernuman ëwayanqampaq yachatsikuyanqanqa Jehoväta mana allichö quedatsin?

17 Mëtsika religionkunachömi yachatsikuyan mana alli nunakunaqa infiernuchö sufriyanqanta. Peru tsënö yachatsikuyanqanqa Jehovätam mana allichö quedatsin, porqui manam rasumpatsu. Jehoväqa manam nunakunata sufritsintsu (leyi 1 Juan 4:8). ¿Ima ninkimanraq makinta rupatsir wamranta castigaq teytapaq? Mana kuyakoq y mana ankupäkoq (llakipäkoq) kanqantachi pensankiman, y manachi ni amïgun këtapis munankimantsu. Y Satanasqa Jehovä tsënö mana alli kanqanta pensanatam munan.

18. ¿Imanirtaq wanushqakunataqa mantsashwannatsu?

18 Wakin religionkunachönam yachatsikuyan wanurirqa espïrituman tikrarinqantsikta. Tsëmi, “wanushqapa espïrituntaqa respetanantsikmi y mantsanantsikmi” niyan, porqui amïguntsik o enemïguntsik këta puëdiyanqantam pensayan. Tsëta creirmi wakinqa wanushqakunata mantsayan. Tsëmi Jehoväta adorayänampa rantin wanushqakunata adorayan o rezapäyan. Peru yarpë, wanushqakunaqa mananam imatapis musyayannatsu, tsëmi mantsashwannatsu. Jinamampis Jehovällatam adoranantsik, porqui pëmi rasumpa kaq Dios, y pëmi kamamarquntsik (Revelacion 4:11).

19. Wanurishqa ima pasamanqantsikta musyëqa, ¿imanötaq yanapamantsik?

19 Wanurishqa ima pasamanqantsikta musyëqa yanapamantsik mana alli religionkunachö yachatsikuyanqanta mana creinapaqmi. Jinamampis, wanushqakunapaq Jehovä imata ruramunampaq kaqta mas alli entiendinapaqmi yanapamantsik.

20. ¿Imatataq qateqnin kaq capïtuluchö yachakushun?

20 Unë witsanchömi Job jutiyoq Diospa sirweqnin kënö nirqan: “Juk nuna wanurirqa, ¿kawarimunqatsuraq?” nir (Job 14:14). Qateqnin kaq capïtuluchömi tsëpaq Biblia ima ninqanta yachakurishun.

^ par. 5 Pï mëmi creiyan wanurishqaqa almantsik o espïrituntsik cuerpuntsikpita yarqurir mëchöpis kawar sïguinqanta. Tsëpaq Biblia ima ninqanta yachakïta munarqa, rikäri 17 y 18 kaq nötakunata.