Llapan kanqanman ëwari

Qallananchö tïtulukunaman ëwë

35 KAQ WILLAKÏ

Jirkachö Yachatsikunqan

Jirkachö Yachatsikunqan

MATEU 5:1-7:29 LÜCAS 6:17-49

  • JIRKACHÖ YACHATSIKUNQAN

Galilëapa juk jirkanchömi Jesusqa këkarqan, itsachi imëpis posadakunqan Capernaumpa amänun jirkachö. Paqasnimpi Diosta mañakushqa karnin y 12 apostolkunata akrashqa karchi utishqa këkarqan. Peru kallpanqa karqanran y nunakunataqa yanapëta munarqanran.

Mëtsikaqmi alläpa karupita ëwayarqan. Wakinmi Jerusalenpita y Judëapa wakin markankunapita kayarqan. Wakinnam Tïrupa y Sidonpa markankunapita. ¿Imapaqtaq Jesusta rikaq ëwayarqan? “Yachatsikunqanta wiyayänampaq, y qeshyankunapita kachakätsishqa kayänampaq[mi]”. Y Jesusqa llapan qeshyëkaqkunatam chipyëpa kachakätsirqan. Hasta nunakunapitam “mana alli espïritukuna[ta]” qarqurqan, tsëkunaqa Satanaspa supëninkunam kayarqan (Lücas 6:17-19).

Tsëpitanam Jesusqa ichik witsarkur täkurirqan y nunakunanam nöpanman ëllukäriyarqan. Itsachi qateqninkuna y 12 apostolninkuna mas lädunchö këkäyarqan. Espantëpaq milagrukunata ruraq maestrutam wiyëta munayarqan, y Jesusqa kawëninkunachö alläpa yanapanampaq kaq yachatsikïkunatam yachatsikurqan. Entiendiyänampaqnöllam Diospa precisaq yachatsikïninkunata yachatsirqan, y tsë yachatsikïkunaqa mëtsika millon nunakunatam yanapashqa, y noqantsiktapis yanapamënintsikta puëdinmi. Jina yachatsikurqa, reqiyanqan cösaskunapaq parlarmi igualatsikïkunata churarqan. Tsëmi alli kawakïta y Diosta kushitsita munaqkunaqa, yachatsikunqanta alleq entiendiyarqan. ¿Imanirtaq Jirkapita Yachatsikïqa alläpa precisaq yachatsikï karqan?

¿PIKUNATAQ RASUMPA KUSHISHQAQA KAYAN?

Kushishqa këta munayanqantaqa Jesusqa musyarqanmi. Tsëmi, pikuna rasumpa kushishqa kayanqampaq parlarnin qallëkurqan. Tsëtaqa llapankunam wiyakïta munayarqan, peru Jesusqa, jina mana pensayanqan asuntukunapaqpis parlarqanmi.

Kënömi nirqan: “Kushishqam kayan Dios pushananta wanayanqanta musyaq kaqkuna, porqui pëkunapaqmi ciëluchö Gobiernuqa kanqa. Kushishqam kayan alläpa llakikoqkuna, porqui pëkunaqa shoqashqam kayanqa. [...] Kushishqam kayan mallaqëpanöraq y yakunëpanöraq alli kaq rurëkunata asheqkuna, porqui pëkunaqa ashikäyanqanta chipyëpam tariyanqa. [...] Kushishqam kayan alli kaqta rurayanqanrëkur chikishqa y sufritsishqa kaqkuna, porqui pëkunapaqmi ciëluchö Gobiernuqa kanqa. Kushishqam qamkuna kayanki noqarëkur ashayäshuptiki, chikir sufritsiyäshuptiki y ulikurkur contrëkikuna imëka mana allikunata parlayaptin. Alläpa kushikuyë y chipyëpa kushishqa kayë” (Mateu 5:3-12).

¿Imachötaq tsë nunakunaqa “kushishqa” kayan? Jesusqa manam imatapis rurarnin kushikïpaqtsu parlëkarqan. Sinöqa rasumpa kushishqa këpaq y kawëninkunachö imëkata lograyanqampaqmi parlarqan.

Jesusqa nirqan, rasumpa kushishqa kaqkunaqa kayan, Dios pushananta wanayanqanta musyaqkuna, jutsasapa kayanqanrëkur llakishqa kaqkuna y Jehoväta reqirir sirweq kaqkunam. Y Diospa munëninta rurayanqampita chikir sufritsiyaptimpis kushishqam kayan, porqui kushitsinqankunata rurëkäyanqanta y Pë imëyaqpis kawakïta qonampaq kaqtam musyayan.

Tsënö yachatsikurqa, Jesusqa wakin nunakuna creiyanqampita jukläyatam yachatsikïkarqan. Mëtsikaqmi pensayan qellëyoq kë y kushikuyänampaq rurayanqankuna rasumpa kushikïta apamunqanta. Peru Jesusqa, wiyaqninkuna alleq entiendiyänampaqmi atska igualatsikïkunata utilizarqan. Kënömi nirqan: “¡Allaw qamkuna, kapoqyoq kaqkuna, porqui llapan chaskiyänëkipaq kaqtanam chaskiyarqunki! ¡Allaw qamkuna, kanan pacha junta këkaqkuna, porqui mallaqäyankim! ¡Allaw qamkuna, kanan kushishqa këkaqkuna, porqui alläpam llakikuyanki y waqayanki! ¡Allaw qamkunapaq llapan nunakuna allita parlayaptin, porqui pëkunapa unë kastankunapis tsënöllam Diospa willakoqnin tukoqkunapaq allita parlayarqan!” (Lücas 6:24-26).

¿Imanirtaq kapoqyoq kaqkuna, kushishqa këkaqkuna, y kikinkunapaq allita parlayänanta asheqkunaqa llakikuyanqa? Porqui tsëkunata precisaqpaq churarninmi, pëkunaqa Diosta sirwita juk kuchuman churariyashqa. Tsërëkurmi wallka tiempullapa kushishqa kariyan. Peru pipis kushishqa kanampaqqa, waktsa kanan o mallaqänan precisanqantatsu manam Jesusqa nikarqan. Peru rasumpa kaqchöqa, waktsa kaqkunam yachatsikunqanta chaskikuyan y rasumpa kushishqaqa kayan.

Qateqninkunatam Jesusqa kënö nirqan: “Qamkunaqa patsapa kachinmi kayanki” (Mateu 5:13). ¿Ima nitataq munëkarqan? Kachiqa imapis mana ismurinampaqmi yanapakun. Diospa templumpa altarnin amänunchömi kayashqa ofrendakunaman jichayänampaq kachita mëtsikata katsiyaq. Jina kachiqa imapis mana ismushqa kaqtam rikätsikoq (Levïticu 2:13; Ezequiel 43:23, 24). Dioswan amïgu kayänampaq y alli kaq rurëkunata rurayänampaq nunakunata yanapayaptinmi, Jesusqa “patsapa kachinmi kayanki” nirqan qateqninkunata. Tsëmi yachatsikuyanqanta chaskikoqkunaqa imëyaqpis kawëyoq këta puëdiyänan karqan.

Jina Jesusqa, “qamkunaqa nunakunapa aktsinmi kayanki” nirqanmi. Sendirëkaq chiwchitaqa manam canastawantsu tsaparkuyan, sinöqa chiwchi churakunamanmi churayan llapanta aktsinampaq. Tsëmi qateqninkunata kënö nirqan: “Qamkunapa aktsikikunapis nunakunapa nöpankunachö atsikyätsun, tsënöpa alli rurënikikunata rikarnin ciëluchö këkaq Teytëkikunata alläpa precisaqpaq churayänampaq” (Mateu 5:14-16).

ALLI PORTAKÏPAQ PRECISAQ YACHATSIKÏKUNA

Leyta mana wiyakunqanta pensarmi, pushakoq religiösukunaqa Jesusta wanutsita munayarqan. Tsëmi Jesusqa kënö nirqan: “Ama pensayëtsu Leyta o Diospa Willakoqninkuna Qellqayanqankunata ushakätseq shamunqäta. Manam ushakätseqtsu shamurqö, sinöqa cumpleqmi” (Mateu 5:17).

Awmi, Jesusqa Diospa Leyninta respetaqmi y wakinkunatapis respetayänampaqmi yachatsirqan. Kënömi nirqan: “Sitsun pipis mas ichikllanlla kaq mandakïkunapita jukllëllatapis mana wiyakunqatsu, y tsënölla rurayänampaq wakinkunatapis yachatsinqa, tsëqa ciëluchö Gobiernupaqmi mas ichikllanlla nishpa qayashqa kanqa”. Tsëwanqa Diospa Gobiernunman tsë nuna mana yëkunampaq kaqtam nikarqan. Jina kënömi nirqan: “Peru sitsun pipis wiyakunqa y tsënölla wakinkunatapis yachatsinqa, tsëqa ciëluchö Gobiernupaqmi jatun nishpa qayashqa kanqa” (Mateu 5:19).

Jesusqa manam Leyta mana wiyakoqkunallatatsu condenarqan, sinöqa Leyta mana wiyakïman chätsikoq portakïtapismi. Wanutsikïpaq Ley ninqanta yarpätsikurirmi, kënö nirqan: “Pipis creikoq mayinwan piñashqalla kakoqqa, juzgayänan cortichömi cuentata qonqa” (Mateu 5:21, 22). Piwampis piñashqalla kakïqa, wanutsikïmanmi chätsikunman. Tsëmi Jesusqa amishtakï alläpa precisanqanta rikätsikur kënö nirqan: “Sitsun ofrendëkita altarman apëkar yarpakurkunki creikoq mayiki qamwan piñashqa këkanqanta, tsëqa altarpa puntanman ofrendëkita churëkur, kutï. Puntataqa creikoq mayikiwanraq amishtë, y tsëpita kutiramur-raq ofrendëkita qoy” (Mateu 5:23, 24).

Jina Diospa Leyninqa mana majanwan oqllanakoqkunatapis condenaqmi. Tsëmi Jesusqa kënö nirqan: “Qamkuna wiyayashqam kayanki kënö niyanqanta: ‘Mana majëkiwanqa manam oqllanakunëkitsu’. Peru noqam niyaq, pipis juk warmita munaparnin rikapaq kaqqa, mana majanwan oqllanakï jutsamanmi shonqunchö ishkirishqa” (Mateu 5:27, 28). Pëqa manam illaqpita mana allita pensaripaqtsu parlëkarqan. Sinöqa, pitapis ‘munaparnin rikapë’ alläpa mana alli kanqantam nikarqan, tsë rurëqa oqllanakï munëmanmi pensatsikunman. Tsëta ruraqqa, mana majanwan oqllanakï jutsamanmi ishkirinman. ¿Imatataq pipis ruranman tsëman mana ishkinampaqqa? Jesusmi kënö nirqan: “Sitsun derëcha kaq nawiki ishkikätsishunki, tsëqa jorqarirnin jitarïkï. [...] Jina sitsun derëcha kaq makiki ishkikätsishunki, tsëqa roqurïkur jitarïkï” (Mateu 5:29, 30).

Wakinqa wanïta mana munarmi, antsashqa chakinta o makinta roquriyänanta jaqiyashqa. Tsëmi, rakcha rurëkunaman pensëpita y jutsaman ishkipitaqa, nawita o chakita jorqurinö imëkatapis jaqi mas alli kanqanta nirqan. Jina, “mas allim kanqa juk nawikita [o juk makikita] oqrarinqëki, entëru cuerpïki Gehënaman jitashqa kanampitaqa” nirqanmi. Gehënaqa Jerusalenpa perqankunapa waqtanchö poqita kayakuyänan sitium kaq, y tsëqa chipyëpa ushakashqa këtam rikätsikoq.

Jina pipis mana allita ruramashqa o ofendimashqaqa këta ruranapaqmi Jesusqa consejakurqan: “Ama alläpa mana alli nunapa contranqa churakäyëtsu, tsëpa rantinqa, derëcha kaq lädu qaqllëkichö laqyëkushuptikiqa, juknin kaq lädu qaqllëkitapis kamäpï” (Mateu 5:39). Peru pipis maqamënintsikta munaptin o familiantsikta imanëkïta munaptin, manam mana defendikunapaqtsu parlëkarqan. Pipis juk nunata laqyarqa manam yawaryäratsintsu o wanuratsintsu, tsëtaqa ruran ofendita munarmi. Jesusqa nikarqan, pipis laqyamashqa o insultamashqaqa, tsënölla mana kutitsinapaqmi.

Diosqa nuna mayintsikta kuyanapaqmi mandakun. Tsëmi Jesusqa kënö nirqan: “Chikiyäshoqnikikunata kuyarnin sïguiyë, y chikiyäshurniki sufritsiyäshoqnikikunapaq mañakuyë”. Y imanir tsëta rurayänampaqmi kënö nirqan: “Tsënömi rikätsikuyanki ciëluchö këkaq Teytëkikunapa tsurinkuna kayanqëkita, pëqa, alläpa mana alli nunakunapaq y alli nunakunapaqmi intinta yarqatsimun, y [...] tamyatsimun” (Mateu 5:44, 45).

Tsëpitanam kënö nirqan: “Chipyëpa allim kayänëki, ciëluchö Teytëkikuna llapanchö chipyëpa alli kanqannö” (Mateu 5:48). Jesusqa manam llapanchö chipyëpa alli kanapaqtsu parlëkarqan. Peru Diosnö këta tïrarqa chikimaqnintsikkunatapis kuyashunmi. Juk parlakïchöqa këtam nikarqan: “Teytëkikuna ankupäkoq kanqannölla qamkunapis ankupäkoq imëpis kayë” (Lücas 6:36).

MAÑAKÏ Y DIOSMAN MARKÄKÏ

Jina Jesusqa kënö nirmi yachatsikur sïguirqan: “Paqtataq nunakuna rikäyäshunëkillapaq alli kaqkunata rurëkäyankiman”. Y tsëpitanam, wakinkuna rikäyänanllapaq Diosta adoraq tukur pipis alli kaqta ruranqanta condenarnin kënö nirqan: “Ankupäkur imatapis qarakurqa, ama trompëtata tocar puritsu, porqui tsëtaqa ishkë qaqlla nunakunallam rurayan” (Mateu 6:1, 2). Pitapis wanëkaqta yanaparqa, pakëllapam yanapashwan.

Tsëpitanam kënö nirqan: “Diosta mañakurqa, ama ishkë qaqlla nunakunanöqa rurayëtsu, pëkunaqa nunakuna rikäyänampaqmi Diosta adorayänan wayikunachö y precisaq cällikunapa esquïnankunachö shëkar mañakïta alläpa gustayan. [...] Peru qam, Diosta mañakurqa, ruri cuartïkiman yëkurir y punkuta wichqarkamur, pipis mana rikänan sitiuchö këkaq Teytëkita mañakï” (Mateu 6:5, 6). Jesuspaqqa manam mana allitsu karqan nunakuna rikëkäyaptin Diosman mañakïqa, tsëtaqa kikimpis rurarqanmi. Mana alliqa karqan alabayänanllapaq tsëkunachö mañakuyanqanmi.

Jina kënömi consejakurqan: “Mañakurqa, ama juk nacion nunakunanöqa kaqllata kutin kutin ninkitsu” (Mateu 6:7). Tsënö nirqa, manam juk asuntullapaq kutin kutin mañakï mana alli kanqantatsu nikarqan. Sinöqa, mañakurnin de memoria “kaqllata kutin kutin” parlë mana alli kanqantam nikarqan. Tsëpitanam Diosta imanö mañakunapaq y qanchis cösaskunata mañakunapaq yachatsikurqan. Punta kima kaq asuntukunaqa Dioslla Gobernamaqnintsik kanqampaq y munënin rurakänampaqmi parlan: jutin alläpa respëtuwan rikashqa kanampaq, Gobiernun shamunampaq y munënin rurakänampaq. Cada junaqpaq mikïta qomänantsikpaq, jutsantsikpita perdonamänantsikpaq, tentashqa mana kanapaq y Satanaspita libramänapaq manaraq mañakurmi, tsë kiman asuntukunapaq mañakunantsik.

¿Y imanötaq kapamanqantsik cösaskunataqa rikänantsik? Tsëchö wiyëkaqkunatam Jesus kënö nirqan: “Amana kë patsachö fortünëkikuna ëlluyënatsu, porqui puyu y mojusyëmi usharin, y suwakuna yëkïkurmi apakuyan”. Awmi, imëka kapamanqantsikkunapis ushakäreqllam kayan y manam Jehoväpa rikëninchöqa mas precisaqtatsu tikratsimantsik. Tsëmi Jesusqa kënö nirqan: “Ciëluchö fortünëkikuna ëlluyë”. ¿Imanötaq tsëtaqa rurashwan? Diosta sirwinqantsikta mas precisaqpaq churarninmi. Tsëta rurashqaqa, Jehoväpa rikëninchö alli kanata y imëyaqpis kawakïta chaskinataqa manam pipis michämäshuntsu. Awmi, Jesus kënö ninqanqa rasumpa kaqllam: “Mëchömi fortünëki këkan, tsëchömi shonqïkipis këkanqa” (Mateu 6:19-21).

Tsëta cläru rikätsikunampaqmi kë igualatsikïta Jesus churarqan: “Nawiqa cuerpupa chiwchinmi. Tsëmi nawiki alli kaqllata rikaptinqa, entëru cuerpïki chipapanqa” (Mateu 6:22, 23). Imëka nawintsikwannö alli kaqllata rikashqaqa, imëka aktsi cuentam noqantsikpaq kanqa. Peru tsënö kanampaqqa, nawintsikqa manam atska cösaskunamantsu rikarëkänan. Atska cösaskunaman rikaraptinqa, mana precisaq kaqkunatam kawënintsikchö mas precisaqpaq churar qallëkushwan. Diosta sirwinantsikpa rantin imëka cösaskunata ashir qallëkushqaqa, entëru cuerpuntsikmi ampiranqa, juk parlakïchöqa, mana alli rurëkunatam rurar qallëkushwan.

Tsëpitanam Jesusqa kënö nirqan: “Manam pipis ishkë patronpa sirweqnin këtaqa puëdintsu; porqui bienmi jukninta chikinqa y jukninta kuyanqa, o bienmi jukninta yachananqa, y jukninta desprecianqa. Qamkunapis manam Diospa y Kapoqyoq Këpa sirweqnin këta puëdiyankitsu” (Mateu 6:24).

Tsëta wiyarirqa, itsachi wakinqa wanayanqan cösaskunata imanö rikäyänampaq kaqta tapunakuyarqan. Tsëmi Jesusqa, Diosta mas precisaqpaq churarqa, tsëkunaman alläpa mana yarparäkuyänampaq kaqta nirqan. Jina nirqanmi: “Ciëluchö pishqukunaman yarpäyë; pëkunaqa manam murukuyantsu ni segayantsu, ni gränukunata churakuyänan wayikunaman ëlluyantsu, tsënö kaptimpis, ciëluchö Teytankunaqa pacha juntatam katsin” (Mateu 6:26).

¿Y imatataq tsë jirkachö këkaq liriu wëtakunapita yachakuyarqan? “Manam ni Salomonpis imëkayoq këkar pëkunanö alläpa shumaqqa vistikurqantsu” nirqanmi Jesusqa. Tsëpitanam kënö nirqan: “Mana muruna chakrakunachö kanan këkaq qorakunatapis, warë warätin hornuman jitashqa kayänan këkaptin Dios tsënö vistikätsirqa, ¿manatsuraq qamkunatanäqa masraq vistitsiyäshunki [...]?” (Mateu 6:29, 30). Tsëmi kë precisaq consëjuta pëkunata nirqan: “Ama imëpis yarpachakuyëtsu y ama ‘¿imataraq mikushun?’, o ‘¿imataraq upushun?’, o ‘¿imataraq vistikushun?’ niyëtsu. [...] Ciëluchö këkaq Teytëkikunaqa musyanmi tsë llapanta wanayanqëkita. Tsënö këkaptinqa, Diospa Gobiernunta y pëpa rikëninchö alli kaq rurëkunata puntata ashir sïguiyë, y tsë llapan wakin kaq cösaskunataqa pëmi qoyäshunki” (Mateu 6:31-33).

IMËYAQPIS KAWËTA IMANÖ CHASKINAPAQ KAQ

Diospa yachatsikïninta kuyaq apostolkuna y nunakunaqa, Diostam kushitsita munayaq, peru manam fäciltsu karqan. Mëtsikaq fariseukunam, wakinkunapaq imëpis mana allipa parlayaq. Tsëmi Jesusqa kënö consejakurqan: “Amana pitapis juzgayënatsu, kikikikunapis mana juzgashqa kayänëkipaq; porqui juzgayanqëkimannömi qamkunapis juzgashqa kayanki” (Mateu 7:1, 2).

Alläpata exigikoq fariseukunata qati alläpa peligrösu kanqanta rikätsikurmi, kë igualatsikïta churarqan: “Juk wiskuqa manam juk wiskuta pushëta puëdintsu, ¿aw? ¿Manatsuraq ishkan juk uchkuman jeqarpuyanqa?”. Tsëwanqa rikätsikïkarqan, jukkunapaq mana alli parlëtaqa Dios alläpa chikinqantam. Tsëpitanam pëkunata kënö tapurqan: “¿Imanötaq creikoq mayikita, ‘wawqi, nawikichö këkaq achuta jorqaramushaq’ ninkiman, kikikipa nawikichö këkaq terräduta mana rikëkarqa? ¡Ishkë qaqlla! Puntataqa nawikichö këkaq terrädutaraq jorqë, tsënöpam creikoq mayikipa nawinchö këkaq achuta imanö jorqanëkipaq kaqta mas cläru rikanki” (Lücas 6:39-42).

Tsëqa, ¿manatsuraq qateqninkunaqa wakinkunapaq mana allita pensariyanmanllapis karqan? Manam tsëtatsu nikarqan. Jesusmi kënö nirqan: “Ama Diospa kaqta allqukunata qoyëtsu, ni perlasnikikunata kuchikunapa puntanman jitayëtsu” (Mateu 7:6). Diospa Palabranchö këkaq yachatsikïkunaqa, alläpa väleq perlaskunanömi. Tsëmi qateqninkunaqa wiyakïta mana munaqta tarirqa, jaqirïkur wiyakïta munaqkunata ashiyänan karqan.

Tsëpitanam, Diosta mañakïpaq yapë parlarqan y kutin kutin mañakï imanir alläpa precisanqanta rikätsikurqan. Kënömi nirqan: “Sïguiyë mañakurnin, y qoyäshunkim”. Mañakïninkunata Dios contestëta munanqanta entienditsita munarmi, kënö nirqan: “¿Qamkunapita pitaq wamran tantata mañakuptin rumin qoykunman? [...] Tsëqa, qamkuna jutsasapa këkarpis wamrëkikunata alli qarëkunata qoyta yachëkäyaptikiqa, ciëluchö këkaq Teytëkikunanäqa, ¡masraqchi mañakoqninkunataqa alli cösaskunata qoykunqa!” (Mateu 7:7-11).

Tsëpitanam, “imanömi nunakuna tratayäshunëkita munayanki, tsënölla qamkunapis pëkunata tratayë” nir consejakurqan, y tsëqa kananyaqpis alläpam yanapakushqa. ¿Manatsuraq wakinkunata tratarninqa noqantsikpis Jesus tsënö consejakunqanta wiyakushwan? Tsënö kaptimpis, tsëta wiyakï sasa kanqanta rikätsikurmi kënö nirqan: “Kichki kaq punkupa yëkuyë, porqui jatun punkuyoq anchu näniqa ushakëmanmi chätsikun, y mëtsikaqmi tsë nänipaqa ëwayan; peru kawëman chätsikoq näniqa llanum y punkumpis kichkim, y wallkaqllam tsë nänitaqa tariyan” (Mateu 7:12-14).

Jina, qateqninkunata kawëman chätsikoq nänipita wakin nunakuna jorqïta tïrayänampaq kaqta nirmi, kënö nirqan: “Mäkoq mäkoqlla kayë Diospa willakoqnin tukoqkunapita, porqui pëkunaqa üshanö vistishqam qamkunaman shayämun, peru rurimpaqa mallaqashqa atoqnömi kayan” (Mateu 7:15). Tsëpitanam, wayunqampita juk planta alli o mana alli kanqanta reqiriyanqannölla, imata yachatsikuyanqampita y imanö portakuyanqampita Diospa willakoqnin tukoqkunata raslla reqiriyänampaq kaqta entienditsirqan. Awmi, pipis Jesuspa qateqnin kanqantaqa rikätsikun, manam imata parlanqanllawantsu, sinöqa imata ruranqanwanmi. Wakinkunaqa Jesus Señorninkuna kanqantam niyan, peru ¿imaraq pëkunata pasanqa Diospa munëninta mana rurayaptinqa? Jesusmi kënö ninqa: “¡Manam ni imëpis qamkunataqa reqiyarqoqtsu! ¡Noqapita witikuyë, mana allikunata ruraqkuna!” (Mateu 7:23).

Yachatsikïkanqanta ushëkarnam, Jesusqa kënö entienditsikurqan: “Kë ninqäkunata wiyakur ruraq kaqqa, imëka qaqa jananchö wayinta sharkatseq alli juiciuyoq nunanö[mi] kanqa. Y tamyarmi qallëkurqan, lloqllam shamurqan, y sinchipam vienturqan, y tsë wayitam apakïta munarqan, peru tsë wayiqa qaqa jananchö patsätsishqa karmi juchurqantsu” (Mateu 7:24, 25). ¿Imanirtaq tsë wayiqa juchurqantsu? Porqui tsë wayita ruraq kaqqa, ‘ruriyaq oqtirirmi qaqa jananman cimientuta patsätsishqa’ karqan (Lücas 6:48). Tsëqa yachatsimantsik, Jesustaqa manam wiyananllatsu wiyanantsik, sinöqa pë mandakunqantam ruranantsik.

¿Y imanöraq kanqa tsëkunata wiyarir mana ruraq kaqqa? Tsëqa, “imëka aqusha jananchö wayinta sharkatseq upa nunanömi kanqa” (Mateu 7:26). Tamya, lloqlla, y sinchipa vientu shamurmi wayinta juchuratsinqa.

Jesusta llapan wiyaqkunam, yachatsikunqampita alläpa espantakuyarqan, porqui autoridäyoq nunanömi yachatsikoq y manam pushakoq religiösukunanötsu. Itsachi tsëchö këkaqkunapitaqa qateqninkuna mëtsikaq tikrariyarqan.