68 KAQ WILLAKÏ
“Nunakunapa aktsinmi” Diospa Tsurinqa
-
DIOSPA TSURIN PÏ KANQANTA JESUS ENTIENDITSIKUN
-
¿IMA NINANTAQ JUDÏUKUNA ESCLÄVU KAYANQANQA?
Ramäda fiestapa ushanan junaqmi, templuchö ‘qellë winayänan cäjakuna’ këkaq sitiuchö Jesusqa yachatsikur qallëkurqan (Juan 8:20; Lücas 21:1). Tsë sitiuqa itsa warmikuna këkäyanqan sitiuchö karqan, y tsëmanmi nunakuna ëwayaq qellëninkunata winakoq.
Fiesta witsanqa, templupa tsë lädunchöqa alläpam atsikyaq. Tsëchöqa chusku jatusaq candelabrukunam chusku aceitiyoq jatusaq tazonkunawan karqan. Tsëkunam alläpa karuyaq atsikyäyaq. Tsëpitanam Jesusqa kënö nirqan: “Noqaqa nunakunapa aktsinmi kä. Qatimaq kaqqa, manam ni imanöpapis ampichö purinqatsu, sinöqa kawatsikoq aktsiyoqmi kanqa” (Juan 8:12). Tsënö ninqanqa, itsa aktsi më tsëman chanqanta wiyaqninkunata yarpätsirqan.
Fariseukunaqa Jesuspa contranmi kënö niyarqan: “Qamqa kikikillam qampita musyatsikunki, tsëmi musyatsikunqëkiqa rasumpa kaqtsu”. Tsënam Jesusqa kënö nirqan: “Kikïlla noqapita musyatsikuptïpis, musyatsikunqäqa rasumpa kaqmi, porqui musyämi mëpita shamunqäta y mëta ëwanqäta. Peru qamkunaqa manam musyayankitsu mëpita shamunqäta ni mëta ëwanqäta. [...] Jinamampis qamkunapa Leynikikunachömi kënö qellqarëkan: ‘Ishkaq nunakuna musyatsikuyanqanqa, rasumpa kaqmi’. Noqam kä kikïpita musyatsikoq, y kachamaqnï Teytam noqapita musyatsikun” (Juan 8:13-18).
Peru fariseukunaqa manam Jesusta creiyarqantsu, tsëmi kënö tapuyarqan: “¿Mëchötaq Teytëki këkan?”. Jesusnam kënö contestarqan: “Qamkunaqa manam noqata ni Teytäta reqiyämankitsu. Noqata reqimarqa, Teytätapis reqiyankimanmi” (Juan 8:19). Fariseukuna Jesusta tsarita munëkäyaptimpis, manam tsariyarqantsu.
Tsëpitanam Jesusqa parlashqana kanqanta yapë kënö nirqan: “Noqaqa ëwakümi, y qamkunaqa Juan 8:21-23).
ashiyämankim, peru tsënö kaptimpis, jutsëkikunachömi wanuyanki. Noqa ëwanqämanqa, manam shamïta puëdiyankitsu”. Peru judïukunaqa mana allipa entiendirmi kënö tapukuyarqan: “¿Pëqa manachi wanutsikuritatsu pensëkan aw? Porqui kënömi nin: ‘Noqa ëwanqämanqa, manam shamïta puëdiyankitsu’”. Jesus mëpita shamushqa kanqanta mana musyarninmi, pëkunaqa entiendiyarqantsu. Tsëmi Jesus kënö entienditsikurqan: “Qamkunaqa urapitam kayanki; noqaqa rarapitam kä. Qamkunaqa kë mundupitam kayanki; noqaqa manam kë mundupitatsu kä” (Manaraq Patsaman shamurnin ciëluchö imanö kawashqa kanqampaq y Diospa Akrashqan pë kanqampaqmi parlëkarqan. Tsë pushakoq religiösukunaqa Diospa Akrashqantanöchi reqiyanman karqan, peru despreciarmi kënö niyarqan: “¿Pitaq qamqa kanki?” (Juan 8:25).
Alläpa chikiyanqanta musyarmi, Jesusqa kënö nirqan: “¿Imapaqnataq qamkunataqa imatapis parlapäyashqëki?”. Peru Teytan ninqan precisaq kanqanta cuentata qokuyänampaqmi, Tsurinta imanir wiyakuyänampaq kaqta kënö nirqan: “Kachamashqa Kaqqa rasumpa kaqtam parlan, y pëpita wiyanqä kaqkunallatam noqaqa nunakunata parlapä” (Juan 8:25, 26).
Jesusqa Teytanman alläpa markäkunqantam rikätsikurqan, peru judïukunaqa manam markäkuyaqtsu. Tsëmi kënö nirqan: “Nunapa Tsurinta qeruman warkurir-ran qamkunaqa musyariyanki noqa pë kanqäta, y kikïllapitaqa ni imatapis mana ruranqäta; sinöqa Teytä yachatsimanqannölla këkunata parlanqäta. Y kachamaq Kaqqa, noqawanmi këkan; manam japallätatsu jaqiramashqa, porqui noqaqa pëta kushitsinqan kaqkunatam imëpis rurä” (Juan 8:28, 29).
Peru wakin judïukunaqa Jesusman creiyarqanmi, tsëmi pëqa kënö nirqan: “Ninqäkunata wiyakurqa, rasumpa qateqnïkunam kayanki, y rasumpa kaqtam reqiyanki, y rasumpa kaqmi librariyäshunki” (Juan 8:31, 32).
“Librim tikrariyanki” ninqantaqa mana allipam wakinkunaqa rikäyarqan. Tsëmi kënö niyarqan: “Noqakunaqa Abrahanpa kastanmi kayä, y manam ni imëpis esclävutsu kayarqö. ¿Imanirtaq qamqa ‘librim tikrariyanki’ niyämanki?”. Judïukunaqa juk nacionkunapa mandädunchö kayanqantaqa musyayaqmi, peru esclävu niyänantaqa manam munayarqantsu. Tsënö kaptimpis Jesusqa kënömi nirqan: “Llapan jutsa ruraqkunam, jutsapa esclävun kayan” (Juan 8:33, 34).
Jutsapa esclävun mana kayanqanta nirqa, judïukunaqa mana allitam nikäyarqan. Tsëmi Jesusqa kënö entienditsirqan: “Esclävuqa manam imëyaqpis wayichö quedakuntsu; tsuri kaqmi imëyaqpis quedakunqa” (Juan 8:35). Juk esclävuqa manam ni ima herenciatapis chaskeqtsu, y mana pensanqan höram qarquriyaqpis, peru tsuri kaqqa wayichömi “imëyaqpis” quedakïta puëdeq, juk parlakïchöqa wanukunqanyaq.
Rasumpa kaqchöqa, Diospa Tsurimpita rasumpa kaqta yachakuyanqanmi jutsapita y wanïpitaqa nunakunata “imëyaqpis” libran. Jesusqa kënö nirmi usharirqan: “Tsuri librayäshuptikiqa, rasumpa libri[m] kayanki” (Juan 8:36).