1 KAQ YACHAKUNAPAQ
“Ëwarnin qatimaqnïkuna kayänampaq [...] nunakunata yachatsiyë”
Këchömi yachakushun Hëchus libruchö willakunqampita y imanö yanapamanqantsikpita
1-6. Mëtsëchö këkarpis Testïgukuna imanö yachatsikuyanqampita willakaramuy.
GHÄNA nacionpita Rebëcca jutiyoq Testïgu shipashqa escuëlanchömi yachatsikoq. Tsëmi Bibliapita publicacionkunata mochïlanchö puritseq y recreu höranam wakinkunata Bibliapita parlapaq. Tsënömi atskaq estudiaq mayinkunata Bibliapita yachatsirqan.
2 Africapa inti o rupay jeqanan lädunchö Madagascar islachö kawaq warmi ollqu precursorkunanam karu markachö nunakunata Bibliapita yachatseq ëwayaq. Tsë markaman chäyänampaqqa veinticincu kilömetrustam alläpa achachëchö ëwayaq.
3 Paraguay y Paranä mayukunapa kuchunchö kawaq nunakunata Diospa Gobiernumpita yachatsiyänampaqqa manam fäciltsu karqan. Tsëmi Paraguay nacionpita y quinci nacionpita Testïgukunaqa, döci nunakuna kawëta puëdiyanqan barcuta rurayarqan. Tsënömi unë mana yachatsikuyanqan sitiukunachö yachatsikuyarqan.
4 Alaska niyanqanchö kawaq Testïgukunaqa usya tiemputam alli provechayaq. Alläpa achachanqan witsanqa jatun barcukunawanmi mëtsëpita nunakuna chäyaq. Tsëmi carrïtukunata apëkur tukuy idiömachö publicacionkunata churayaq. Manam tsëllatsu, mas karu sitiukunachö kawaq, aleutiäna, atabascäna, chimesiäna y coluchäna grüpupita nunakunata alli noticiakunata willayänampaqmi taksha avionkunawan ëwayaq.
5 Estädus Unïduschö Texas niyanqampita wawqi Larrynam, awkinkunata cuidayanqan wayichö awkin mayinkunata yachatseq. Accidentäkushqa karnin sïlla de ruëdachö karpis, tsë wayichö këkaqkunatam Diospa Gobiernumpita y yapë purita puëdinampaq kaqpita yachatseq (Is. 35:5, 6).
6 Myanmar nacionpita (unë Birmania nacionpita) juk grüpu Testïgukunanam, Mandalay markapa norti lädunchö rurayanqan asamblëaman ëwayänampaq kima junaq barcuwan viajayarqan. Yachatsikuyta munarmi barcuchö viajaqkunata qarayänampaq Bibliapita publicacionkunata apayarqan. Juk markaman charnin barcu päraptinnam, tsëchö bajëkur tariyanqan nunakunata publicacionkunata qarayaq. Tsëyaqnam mas nunakuna barcuman yëkuyaq. Tsëmi barcuman kutirqa, “juk nunakunatana” yachatsita puëdiyaq.
7. ¿Imanötan Jehoväpa sirweqninkunaqa Gobiernumpita yachatsikuyan, y imanirtan tsëta rurayan?
7 Jehoväpa sirweqninkuna rurëkäyanqanmi rikätsikun entëru Patsachö nunakunata “Diospa Gobiernumpita llapanta yachatsir” këkäyanqanta (Hëch. 28:23). Pëkunaqa wayin wayin ëwar, cällikunachö, cartapa y telëfunupam nunakunata yachatsiyan. Cärruwan viajëkarnin, parquipa purikarnin y trabäjunkunachö jamayanqan hörapis, manam jukkunata yachatsitaqa dejayantsu. Awmi, imëkanöpam yachatsikuyan. Tsë llapantaqa rurayan nunakunata tariyanqanchö alli noticiakunata willakuyänampaqmi (Mat. 10:11).
8, 9. (1) ¿Imanirtan nintsik Jehoväpa testïgunkuna logrëkanqantsik juk milagru kanqanta? (2) ¿Imamantan capaz pensashwan, y imatataq ruranantsik tsëta musyanapaq?
8 Qamqa, ¿doscientus treinta y cincupitapis mas nacionkunachö y markakunachö yachatsikoqkunachöku këkanki? Tsënö kaptinqa, Diospa Gobiernumpita alli noticiakuna llapan nunakunaman chänampaqmi yanapakuykanki. ¡Tsëta ruranqëkipitaqa alläpa kushikuy! Jehoväpa testïgunkuna logrëkanqantsikqa juk milagrum. Ima atäju kaptimpis y gobiernukuna yachatsikunantsikta michäkuyaptin y imëkata rurar sufritsimashqapis, mëtsë nacionpita nunakunatam “Diospa Gobiernumpita llapanta yachatsir” këkantsik.
9 Yachatsikunqantsikta imapis michëta mana puëdinqanta rikarqa, capazchi kënö pensantsik: “¿Imanirtan ni pï nunapis ni kikin Diablupis yachatsikunqantsikta michäkuyta puëdishqatsu?”. Tsëta musyanapaqqa, punta cristiänukunapa tiempunchö pasanqantam yarpänantsik. Tsë witsan rurar qallayanqantam kanan witsan Jehoväpa testïgunkunapis sïguikantsik.
Alläpa väleq cargutam chaskiyarqan
10. ¿Ima rurëchötan Jesusqa ocupädu karqan, y imatataq alli musyarqan?
10 Cristiänu congregacionta patsätseq Jesusqa llapan tiempunwanmi alli noticiakunata yachatsikurqan. Pëqa tsë rurëchömi ocupädu karqan. Tsëmi kënö nirqan: “Diospa Gobiernumpita alli noticiakunataqa juk markakunachöpis willakunämi, tsëpaqmi Teyta Dios mandamashqa” (Lüc. 4:43). Tsënö kaptimpis, Jesusqa musyarqanmi rurar qallanqanta mana ushanampaq kaqta. Manaraq wanur kikin ninqannöpis tsë alli noticiakunataqa “llapan nacionkunachöran” willakuyänan karqan (Mar. 13:10). Pë mana ushanan kaptinqa, ¿pitan tsëta ruranan karqan, y imanö?
11. ¿Imata rurayänampaqtan Jesusqa qateqninkunata nirqan, y imatataq änirqan?
11 Wanunqampita kawarimurmi Jesusqa qateqninkunata yuripur kënö mandarqan: “Ëwarnin qatimaqnïkuna kayänampaq llapan nacionpita nunakunata yachatsiyë, y Teytapa, Tsuripa y santu espïritupa jutinchö bautizayë. Qamkunata llapan mandanqäkunata cäsukuyänampaq yachatsiyë. Y yarpäyë, ushanan tiempupa ushananyaqmi, llapan junaqkuna qamkunawan këkäshaq” (Mat. 28:19, 20). “Qamkunawan[mi] këkäshaq” nirqa, Diospa Gobiernumpita willakuyaptin y qateqninkuna kayänampaq nunakunata yachatsiyaptin yanapanampaq kaqtam nikarqan. “Llapan nacionpita nunakuna[m] chikiyäshunki” nishqa kaptinmi, pë yanapanantaqa wanayarqan (Mat. 24:9). Ciëluta ëwakunampaqna këkarmi, Jesusqa santu espïrituta mandamunampaqpis änirqan. Tsëmi yanapanan karqan ‘patsapa mas karu kuchunyaq testïgunkuna kayänampaq’ (Hëch. 1:8).
12. ¿Imakunamantan capaz pensashwan, y imanirtan tsëkunata musyanantsik?
12 ¿Imatataq apostolkuna y punta cristiänukunaqa rurayarqan? ¿Väleqpaqku churayarqan Diospa Gobiernumpita llapan nunakunata willakuyänampaq chaskiyanqan carguta? Wallkaqlla këkarpis y imëkata rurar sufrikätsiyaptimpis, ¿puëdiyarqanku tsë carguta cumplita? ¿Rasumpaku Jehoväqa kikimpis y santu espïritunwampis pëkunata yanaparqan? Tsëkunapita y maskunapitam Hëchus libruchö yachakushun. Tsëkunata musyanqantsikqa alläpa allim kanqa. ¿Imanir? Jesus ninqannöpis, qateqninkunaqa “ushanan tiempupa ushananyaqmi” alli noticiakunata willakunantsik y nunakunata yachatsinantsik karqan. Tsëmi rasumpa cristiänukunaqa, ushanan tiempupa ushananchö kawaqkunapis, Jesuspita chaskinqantsik carguta cumplinantsik. Y Hëchus librupita yachakunqantsikmi alläpa yanapamäshun.
Hëchus librupita masllata yachakurishun
13. ¿Pitan Hëchus libruta qellqarqan, y pikunatan tsë libruchö qellqanqanta willayarqan?
13 ¿Pitan Hëchus libruta qellqarqan? Kikin libruchö pï qellqanqanta mana willakuptimpis, qallananchö ninqanmi rikätsikun Lücas libruta qellqaqlla qellqashqa kanqanta (Lüc. 1:1-4; Hëch. 1:1, 2). Tsëmi unëpitana niyan tsë librutaqa llapanta alli musyapakurir “kuyë doctor Lücas” qellqanqanta (Col. 4:14). Hëchus libruchöqa, 33 wata Jesus ciëluta ëwakunqampita 61 wata witsan Pablu Römachö prësu kanqan tiempuyaqmi veintiöchu watachö pasanqanta willakun. Höraqa imapis pasanqanchö këkanqanta rikätsikoq palabrakunata utilizarmi, Lücasqa wakin willakunqanchö pëpis këkanqanta rikätsikun (Hëch. 16:8-10; 20:5, 6; 27:1). Llapanta alli musyapakurir qellqanampaqqa, capazchi Lücasqa ima pasanqanta rikashqa kayaptin, Pabluta, Bernabëta, Felïpita y jukkunatapis tapuparqan.
14. ¿Imapitataq Hëchus libruchö willakun?
14 ¿Imapitataq Hëchus libruchö willakun? Jesuspita willakoq Lücas libruchöqa, Lücasqa Jesus parlanqampita y ruranqampitam willakun. Hëchus libruchönam, Jesuspa qateqninkuna rurayanqampita willakun. “Lluta nunakunalla y mana alläpa estudiashqa kayanqanta” niyaptimpis, Hëchus libru willakunqanchö ollqukuna y warmikunaqa alläpa espantëpaqtam rurayarqan (Hëch. 4:13). Hëchus libruchömi willakun cristiänu congregacion imanö patsakanqanta y imanö atskayanqanta, punta cristiänukuna imanö y imëkanöpa yachatsikuyanqanta, y alli noticiakunata willakuyänampaq santu espïritu imanö yanapanqanta (Hëch. 4:31; 5:42; Hëch. 8:29, 39, 40; 13:1-3; 16:6; 18:24, 25). Bibliachö imapaq mas willakunqantapis rikätsikunmi: tsëqa, Diospa Gobiernunchö gobernamur Diospa jutinta Jesus respetatsinampaq kaqmi. Ultimutanam rikätsikun imëkata rurar michäkuyaptimpis, Diospa Gobiernumpita willakuyta mana dejayanqanta (Hëch. 8:12; 19:8; 28:30, 31).
15. ¿Imanötan yanapamäshun Hëchus librupita yachakunqantsik?
15 ¿Yachakuyta munankiku Hëchus libruchö willakunqampita? Punta cristiänukuna kawayanqan witsanchö wawqi panintsikkuna rurayanqampita yachakunqantsikqa, Diosman mas markakunapaqmi o yärakunapaqmi yanapamäshun. Diosman markäkuyanqampita, valienti kayanqampita y imatapis llapan shonqunkunawan rurayanqampita yachakunqantsikqa, pëkunanölla ruranapaqmi yanapamäshun. Tsëmi yanapamäshun “ëwarnin qatimaqnïkuna kayänampaq [...] nunakunata yachatsiyë” nir Jesus mandamanqantsikta cumplinapaq. Kë librum yanapamäshun Hëchus libruchö willakunqampita mas yachakunapaq. Imanö yanapamänapaq kaqta rikärishun.
Masta yachakunapaqmi yanapamäshun
16. ¿Imakunachötan yanapamäshun kë librupita yachakunqantsik?
16 Kë libruqa, 1) Diospa Gobiernumpita willakushqa y Jesuspa qateqnin kayänampaq nunakunata yachatsishqam, santu espïritunwan Jehovä yanapamanqantsikta yarpätsimäshun, 2) punta cristiänukuna rurayanqannölla kushishqa yachatsikunapaqmi yanapamäshun y 3) Jehoväpa sirweqninkunata, dirigimaqnintsikkunata y congregacionkunata dirigeqkunata respetanapaqmi yanapamäshun.
17, 18. ¿Imanötan kë libruta rurayashqa, y imakunayoq kanqantan mas yachakunapaq yanapamäshun?
17 Kë libru imanö kanqampaq parlarishun. Kë librutaqa puwaq grüpumanmi rakiyashqa, y cada grüpuchömi Hëchus libruchö willakunqampita yachakushun. Manam cada versïculuchö ninqantatsu entienditsikamunqa, sinöqa willakunqampita imata yachakunqantsikta y cada ünuta imanö yanapamanqantsiktam. Cada yachakunapaq qallananchömi, imapita y ima textukunapita yachakunapaq kaqta willakamunqa.
18 Manam tsëllatsu, kë librutaqa Hëchus librupita maslla yachakunapaqmi imëkayoqta rurayämushqa. Pasanqankunata rikëkaqnö kanapaqmi shumaq dibüjukunata churayämushqa. Cäsi llapan yachakunapaq kaqchömi, yachakunqantsikpita masta musyanapaq recuadrukuna kan. Wakinchömi alli markäkoq o yärakoq Diospa sirweqninkunapita willakamunqa. Wakinchönam unë sitiukunapita, unë pasanqampita, unë costumbrikunapita y Hëchus libruchö nunakunapita masllata willakamunqa.
19. ¿Imamantan höraqa pensanantsik?
19 Atska tiempupana o pöcu tiempullaraq Diospa Gobiernumpita yachatsikuykarpis, höraqa imakunata puntaman churëkanqantsikta, y nunakunata willanapaq y yachatsinapaq chaskinqantsik carguta imanö cumplikanqantsikmanmi pensanantsik. Tsëmi kë libruqa imanö këkanqantsikta musyanapaq yanapamäshun (2 Cor. 13:5). Këkunaman pensashun: “¿Kanampis yarpëkäraqku chaskinqä carguta cumplinä urgenti kanqanta?” (1 Cor. 7:29-31). “¿Kushishqaku y llapan shonqüwanku yachatsikuykä?” (1 Tes. 1:5, 6). “¿Llapan puëdinqämannöku yachatsikuykä?” (Col. 3:23).
20, 21. ¿Imanirtan yachatsikunantsikqa alläpa urgenti, y imata ruranapaqtan listu këkänantsik?
20 Chaskinqantsik cargu alläpa välinqantaqa ama imëpis qonqashuntsu. Ushakë ichikllachöna chämunan kaptinmi nunakunapa vïdankuna peligruchö këkan. Tsëmi carguntsikta cumplinantsikqa alläpa urgenti. ¿Imëyaqpis kawëta chaskiyänampaqnö nunakunapitaqa ëkaqraq willakunqantsikta shumaq wiyakuyanqa? (Hëch. 13:48). Manam musyantsiktsu. Tsënö kaptimpis, manaraq ushakë chämuptinmi pëkunata yanapanantsik (1 Tim. 4:16).
21 Rikanqantsiknöpis, punta cristiänukuna rurayanqannöllam noqantsikpis llapan shonquntsikwan yachatsikunantsik. Kë librupita shumaq yachakunqantsikmi yanapamäshun mas kushishqa y mana mantsakushpa yachatsikunapaq, y nunakunata “Diospa Gobiernumpita llapanta yachatsir” këkänapaq (Hëch. 28:23).