1. ¿Imamantan Jesus yarpachakurqan wanutsiyänan paqas?

 WANUTSIYÄNAN paqasmi, Jesusqa qateqninkuna imanö kayänampaq kaqman yarpachakur kënö nirqan: “Qamkunaqa manam mana cäsukoq nunakunanötsu kayanki” (Juan 15:19). Teytanman mañakurnam nirqan: “Pëkunaqa manam mana cäsukoq nunakunanötsu kayan, noqapis mana cäsukoq nunakunanö mana kanqänö” (Juan 17:15, 16).

2. Mana cäsukoq nunakunapaq parlarqa, ¿pikunapaqtan Jesus parlëkarqan?

² Mana cäsukoq nunakunapaq parlarqa, ¿pikunapaqtan Jesus parlëkarqan? Diablupa makinchö këkaq Diosta mana sirweq nunakunapaqmi (Juan 14:30; Efesius 2:2; Santiägu 4:4; 1 Juan 5:19). ¿Imatatan rurashwan “mana cäsukoq nunakunanö” mana kanapaq? Juk, polïticaman mana mëtikurmi Diospa Gobiernunllata yanapanantsik. Ishkë, mana cäsukoq nunakunanöqa manam pensanantsiktsu. Kima, Diospa sirweqninkunanömi vistikunantsik y altsapäkunantsik. Chusku, qellëllataqa manam ashinantsiktsu. Y pitsqa, Diosnintsik yanapamanqantsiktam chaskikunantsik. (Rikäri 244 päginachö 16 kaq yachatsikuyta “Polïticaman mana mëtikunapaq”).

3. ¿Imanirtan Jesusqa polïticaman mëtikurqantsu?

³ Jesusqa, nunakuna imëka mana allikunapa pasayanqanta y llakikuyanqanta rikarmi yanapëta munarqan. Nunakunata yanapëta munarpis, manam kë Patsachö mandakoq këtaqa munarqantsu. Diospa Gobiernunlla nunakunata yanapanampaq kaqta musyarmi, Jesusqa tsë Gobiernupita yachatsikurqan. Y tsë Gobiernuchöqa pëmi mandakoq kanan karqan (Daniel 7:13, 14; Lücas 4:43; 17:20, 21). Jesusqa manam polïticaman mëtikurqantsu. Juk kutim, Römachö mandakoq Ponciu Pilätuta kënö nirqan: “Gobiernüqa manam kë mundupitatsu” (Juan 18:36). Qateqninkunapis manam polïticaman mëtikuyarqantsu. Pëkunapaq parlarmi juk libru * kënö nin: “Pëkunaqa manam polïticaman mëtikuyarqantsu”. Kanampis Diospa sirweqninkunaqa manam polïticaman mëtikuntsiktsu, tsëpa rantinqa Diospa Gobiernunllatam yanapantsik (Mateu 24:14).

4. ¿Imatatan Diospa sirweqninkuna rurayan?

⁴ Ciëluta ëwayänampaq akrashqakunapaqmi, Pabluqa nirqan “Cristupa rantin Diospa jutinchö willakoqkuna” kayanqanta (2 Corintius 5:20). Ciëluta ëwaq Diospa sirweqninkunaqa, manam polïticaman mëtikuyantsu. Señornintsik Jesucristuwan ciëluchö mandakuyänampaq kaqta musyarmi, Diospa jutinchö willakoqkuna kayan. Tsëmi polïticaman y ima gobiernumampis mëtikuyantsu (Filipensis 3:20). Diospa Gobiernumpitam waranqëpayan mëtsikaq nunakunata yachëkätsiyan. Tsënöllam, Patsachö kushishqa kawëta shuyaqkunapis ciëlupaq akrashqakuna rurayanqannölla yachatsikuyan  y polïticaman mëtikuyantsu (Juan 10:16; Mateu 25:31-40). Diosta sirweqkunaqa, manam ni imanöpapis polïticaman mëtikuntsiktsu (leyi Isaïas 2:2-4).

5. ¿Imanirtan Diospa sirweqninkunaqa guërraman ëwantsiktsu?

⁵ Më tsëpita karnimpis, Diospa sirweqninkunaqa kuyanakurninmi juk kastanölla o familianölla kantsik (1 Corintius 1:10). Jesucristuqa llapantsik kuyanakunapaqmi mandamarqantsik. Guërraman ëwarqa, kuyashqa wawqi panintsikkunawanchi wanutsinakushwan (Juan 13:34, 35; 1 Juan 3:10-12). Jesusqa qateqninkunatam nirqan, chikeqninkunatapis kuyayänampaq (Mateu 5:44; 26:52).

6. (1) ¿Imanötan Diospa sirweqninkunaqa autoridäkunata respetanqantsikta rikätsikuntsik? (2) ¿Imanötan Diospa kaqta pagakuntsik?

⁶ Polïticaman mana mëtikurpis, Diospa sirweqninkunaqa  autoridäkunatam cäsukuntsik. Autoridäkunata respetarmi churayanqan leykunata cäsukuntsik, y imapitapis pagakunapaq kaptinqa pagakuntsikmi. Y “Diostaqa, Diospa kaqta[m]” paganantsik (Marcus 12:17; Romänus 13:1-7; 1 Corintius 6:19, 20). ¿Imanötan “Diospa kaqta” pagakuntsik? Llapan shonquntsikwan kuyar, llapan mandamanqantsikta cäsukur y Jehovä Diosnintsikllata sirwirmi. Wanunantsik kaptimpis, Teytantsik Jehovätam cäsukuyta munantsik (Lücas 4:8; 10:27; leyi Hëchus 5:29; Romänus 14:8).

7, 8. (1) ¿Imatatan ruranantsik mana cäsukoq nunakunanö mana kanapaq? (2) ¿Imatatan Satanasqa nunakunata pensatsin?

⁷ Diablupa munëninta mana ruranapaqqa, mana cäsukoq nunakunanöqa manam kanantsiktsu. Mana cäsukoq nunakunaqa, Diablu pensanqannömi pensayan y imatapis rurayan. Jehovä Diospa sirweqninkunaqa manam tsë nunakunanötsu pensantsik. Apostol Pablum kënö nirqan: “Noqantsikqa manam mana cäsukoq nunakunapa pensënintatsu chaskintsik, sinöqa Diospa santu espïrituntam” (1 Corintius 2:12; Efesius 2:2, 3). (Rikäri 244 päginachö 17 kaq yachatsikuyta “Mana cäsukoq nunakuna”).

⁸ Mana cäsukoq nunakunaqa kayan: kikinkunallaman yarparäkoqkuna, allish tukoqkuna y munëninkunata rurakoqkunam. Satanasqa nunakunata creitsin mana allikunata y munëninkunata rurarnin mas alli kawakuyänampaq kaqtam. Kë nunakunaqa, Jehovä Diosnintsikta cäsukuy mana yanapakunqantam pensayan (1 Juan 2:16; 1 Timoteu 6:9, 10). Diabluqa, Diospa  sirweqninkunapis pënö pensayänantam munan (Juan 8:44; Hëchus 13:10; 1 Juan 3:8).

9. ¿Imatan mana cäsukoq nunakunatanö pensaratsimashwan?

⁹ Imanömi vientuqa më tsëchö këkan, tsënöllam mana cäsukoq nunakuna rurayanqanta më tsëchö rikantsik. Tsëmi pëkunanö mana kanapaq kallpachakunantsik (leyi Proverbius 4:23). Jehovä Diosnintsikta mana cäsukoqkuna pensayanqanta y imatapis rurayanqanta allitanö rikarmi, pëkunanö pensar y rurar qallëkushwan (Proverbius 13:20; 1 Corintius 15:33). Mana cäsukoq nunakunaqa ollquwan warmi oqllanakuykaqta videuchö rikaräkuy, Diospa contran churakë y maqanakuyta munar pukllë allilla kanqantam pensatsimashwan. (Rikäri 245 päginachö 18 kaq yachatsikuyta “Diospa contran yachatsikuykuna”).

10. ¿Imatatan ruranantsik mana cäsukoq nunakunanö mana kanapaq?

¹⁰ ¿Imatatan ruranantsik Diosta mana cäsoq nunakunanö mana kanapaq? Teytantsik Jehoväpitam imëpis yachakunantsik, Palabranchö nimanqantsiktam cäsukunantsik y puëdeq kallpanwan yanapamänapaqmi mañakunantsik. Diosnintsikta sirwirmi imëkata rurar këkänantsik. Imëkapitapis mas puëdeq karmi, Teytantsik Jehoväqa mana cäsukoq nunakunanö mana kanapaq yanapamäshun (1 Juan 4:4).

11. ¿Imanötan kanan witsan nunakunaqa vistikuyan y altsapäkuyan?

¹¹ Diosta mana cäsukoq nunakunanö mana kanqantsiktaqa rikätsikuntsik, imanö vistikunqantsikchö  y imanö altsapäkunqantsikchömi. Wakinkunaqa vistikuyan rikapäyänanta munar, cuerpunkunata munapätsikur, munëninkunata rurakoq kayanqanta rikätsikur y qellëninkunapita gälakurllam. Wakinkunanam lluta vistikushqa y rakcha o iska purikuyan. Diospa sirweqninkunaqa manam tsë nunakunanötsu vistikuntsik ni altsapäkuntsikpis.

12, 13. Diospa Palabranqa, ¿imanö vistikunapaqtan nimantsik?

¹² Jehovä Diospa sirweqninkunaqa imata rurarnin o mëchö këkarnimpis shumaq vistikunapaq y  röpantsik limpiu kanampaqmi kallpachakuntsik. Diospa sirweqnin karmi “alleq tantiyëkur y alli juiciuwan” vistikuntsik (1 Timoteu 2:9, 10; Jüdas 21).

¹³ Imanö vistikunqantsikrëkurmi, wakin nunakunaqa allita o mana allita karpis Jehovä Diosnintsikpaq y sirweqninkunapaq parlayan. Tsëmi noqantsikqa “Dios alabashqa kanampaq” imëkatapis rurantsik (1 Corintius 10:31). Kikintsikllaman mana yarparäkurqa, wakinkunatam respetashun. Tsëmi imanö vistikunapaq kaqta manaraq akrarnin, nunakuna imata niyänampaq kaqmanraq yarpänantsik (1 Corintius 4:9; 2 Corintius 6:3, 4; 7:1).

14. ¿Imamantan pensanantsik reunionman y yachatsikoq ëwanapaq vistikurqa?

¹⁴ Reunionkunaman y Diospita yachatsikoq ëwar imanö vistikunqantsikman yarpäshun. ¿Mantsakashqaku wawqi panikuna rikarämantsik? ¿Imanö vistishqa këkanqantsikpita penqakuyanku? ¿Noqantsikllamanku yarpantsik vistikunqantsik höra? (Filipensis 4:5; 1 Pëdru 5:6). Shumaq vistikuytaqa llapantsikmi munantsik. Tsënö kaptimpis, shonquntsikchö imanö nuna kanqantsiktam Jehovä Diosnintsikqa mas rikan. Shonquntsikchö imanö nuna kanqantsikmi, “Diospa rikënimpaqqa alläpa väleq” (1 Pëdru 3:3, 4).

15. ¿Imanirtan shumaq vistikunapaq y alli altsapäkunapaq kallpachakuntsik?

¹⁵ Teytantsik Jehoväqa manam ima röpawan vistikunapaq y imanö altsapäkunapaq nimantsiktsu. Tsëpa rantinqa, Palabran Bibliawanmi shumaq vistikunapaq yanapamantsik (Hebrëus 5:14). Diosnintsikta kuyar y nunakunata kuyarmi shumaq vistikunantsik (leyi Marcus 12:30, 31). Llapan patsachömi, Diospa sirweqninkunaqa  mëpita karpis shumaq vistikuyan. Y llapankuna igual-lla mana vistikurpis shumaq y Diospa sirweqninkunanömi vistikuyan.

16. (1) Mana cäsukoq nunakunaqa, ¿imatatan qellëpaq niyan? (2) ¿Imatatan tapukunantsik?

¹⁶ Qellëyoq y imëkayoq karninraq kushishqa kayänampaq kaqtam, Satanasqa nunakunata creitsin. Tsënö kaptimpis, Diospa sirweqninkunaqa Satanas ninqan mana rasumpa kanqantam musyantsik. Jesusmi kënö nirqan: “Pipapis imëkan kapuptimpis, kawëninqa  manam imëkan kapunqampitatsu” (Lücas 12:15). Alli kawakunapaqqa qellë y imëkayoq kanqantsikpis yanapakunmi. Tsënö kaptimpis, manam qellëwanraqtsu kushishqa këta, yamë këta, alli amïgukunata y imëyaqpis kawakuytaqa tarishun. Jesusqa yachatsikurqan, Jehovä Diosta imëpis sirwirnin kushishqa kanapaqmi (Mateu 5:3; 6:22). Tsëmi kënö tapukunantsik: “¿Diosta mana sirweq nunakunanöku qellëyoq këllata munä? ¿Qellëyoq këllamanku imëpis yarparäku, y qellëllapaqku piwampis parlä?” (Lücas 6:45; 21:34-36; 2 Juan 6).

17. Mana cäsukoq nunakunanö qellëllapaq mana yarparäkurqa, ¿imanötan kawakushun?

¹⁷ Mana cäsukoq nunakunanö qellëllapaq mana yarparäkur y Jehovä Diosnintsikta llapan shonquntsikwan sirwirqa allim kawakushun (Mateu 11:29, 30). Kapamanqantsikllawanmi yamë y kushishqa kawakushun (Mateu 6:31, 32; Romänus 15:13). Manam imëkayoq këllamantsu yarparäkushun (leyi 1 Timoteu 6:9, 10). Puëdinqantsikmannö wakinkunata yanaparmi kushishqa kashun (Hëchus 20:35). Kuyanqantsik nunakunawan y familiantsikwanmi mas juntu kashun. Y yamëmi punukushumpis (Eclesiastes 5:12).

18. ¿Imatatan Satanasqa munantsu?

¹⁸ Satanasqa manam munantsu Teytantsik Jehoväta kushishqa sirwinata. “Ciëluchö puëdeq alläpa mana alli espïritukunawanmi” maqanakoq cuenta këkantsik (Efesius 6:12). Satanaswan demoniukunaqa manam munayantsu kushishqa y mana wanushpa kawakunata (1 Pëdru 5:8). Tsëmi Teytantsik Jehoväta sirwinapaq  imëkata ruranantsik, y pë yanapamashqallam chikimaqnintsikkunata ganashun.

19. ¿Imakunawan Diosnintsik yanapamanqantsiktan Efesius 6:14-18 nimantsik?

¹⁹ Unë witsan soldädukunaqa, mana wanutsiyänampaqmi alli alistashqa guërraman ëwayaq. Tsënöllam noqantsikpis pelyanqantsikchö gananapaqqa, Teytantsik Jehovä yanapamänapaq mañakunantsik (Efesius 6:13). Diosnintsik imakunawan yanapamanqantsikpaqmi Bibliaqa kënö nin: “Alleq tsarakuyë rasumpa kaqta wachakatanö tseqllëkikunachö wachakashqa, fiërru chalëcu cuenta alli kaq rurëkunata churakushqa, y yamë këpita alli willakïkunata willakuyänëkipaq llanqikikuna llanqikushqa. Y manam tsëkunallatsu, jina markäkïyoq kë jatun escüduta tsaräyë, tsëwanmi Satanaspa rawrëkaq llapan flëchankunata upitsiyanki. Jina salvacion cascuta churakuyë, y santu espïritu qokunqan espädata tsaräyë, juk parlakïchöqa, Diospa palabranta, imëkanöpa mañakurnin y rogakurnin” (Efesius 6:14-18).

20. ¿Imatatan ruranantsik Diosnintsik yanapamänapaq?

²⁰ Juk soldädu pelyaq ëwanampaq mana alli alistakushqa kaptinqa, chikeqninkuna fäcilmi wanuratsiyaq. Diosnintsikpa yanapakuyninta chaskikurqa, llapan nimanqantsiktam ruranantsik. Satanaswan demoniukuna y makinchö këkaq nunakuna ushakäyanqanyaqmi, Diospa sirweqninkunaqa alli tsarakunantsik. Tsëpaqqa Diosnintsik yanapamänapaqmi imëpis mañakunantsik (Revelacion [Apocalipsis] 12:17; 20:1-3). Mana alli munënintsikkuna mana ishkitsimänapaq alli tsarakushun (1 Corintius 9:27).

21. ¿Imatan yanapamäshun Diablupa contran churakänapaq?

 ²¹ Teytantsik Jehovä yanapamashqallam, Diablupa contran churakäshun. Tsëmi Diosnintsikman mañakunantsik, Palabrampita yachakunantsik y reunionkunaman ëwanantsik (Hebrëus 10:24, 25). Këkunata rurarqa, Jehovä Diosnintsiktam imëpis sirwikäshun y pëpitam pï mëwampis parlar këkäshun.

22, 23. (1) ¿Imatan yanapamäshun Diosnintsikpita mana mantsakushpa parlakunapaq? (2) ¿Imapitatan juknin kaq yachatsikuychö yachakushun?

²² Mëchö këkarnimpis, mana mantsakushpam Diosnintsikpita y yachakunqantsikkunapita parlakunantsik (Juan 15:19). Jehoväpa testïgun karninmi, Diosta mana sirweq nunakunapita jukläya imatapis rurantsik y pensantsik. Tsëmi kënö tapukunantsik: “¿Alliku musyä Testïgukuna imanir jukläya kayanqäta? ¿Alliku musyä Bibliapita yachakunqä y Testïgukunata Pushaqkuna yachatsikayämunqan rasumpa kanqanta?” (Mateu 24:45; Juan 17:17). “¿Jehovä Diospa sirweqnin karnin kushishqaku kä?” (Salmus 34:2; Mateu 10:32, 33). “¿Imanir Diosman creinqäta willakuyta puëdïku?” (leyi 1 Pëdru 3:15).

²³ Mana cäsukoq nunakunanö mana kanapaqmi yachakurquntsik. Tsënö kaptimpis, Satanasqa imëkanöpam ishkitsimënintsikta munan. Kushikunapaq akranqantsikkunawan mana ishkitsimänapaqqa, ¿imatatan ruranantsik? Juknin kaq yachatsikuychömi yachakurishun.