¿Nunakunapa rikëninchöku o Diospa rikëninchöku alli këta munantsik?
“Diosqa manam mana alli kaqta ruraqtsu, qamkuna rurayanqëkikunata, y jutinta kuyarnin santu nunakunata sirwir kayanqëkita [...] qonqarinampaqqa” (HEB. 6:10).
1. ¿Imatataq llapantsikpis munantsik?
KËMAN pensari, juk reqinqëki y respetanqëki nunawan toparinkiman, peru pëqa jutiki ima kanqantapis yarpantsu o hasta yarpäshunkillapistsu. ¿Imanöraq tsë höra sientikunkiman? Mana allichi sientikunkiman, porqui llapantsikmi yarpämänataqa munantsik. Peru manam jutintsikta musyayänanllatatsu munantsik, sinöqa imanö nuna kanqantsikta y imakunata ruranqantsiktapis cuentachö katsiyänantam munantsik (Nüm. 11:16; Job 31:6).
2, 3. ¿Imaraq pasakunman ruranqantsikta cuentachö katsiyänanta alläpa munashqaqa? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq dibüjuta).
2 Ruranqantsikta cuentachö katsiyänanta munëqa allillam, peru tsëllaman alläpa yarparäkushqaqa mana allimanmi chärishwan, porqui jutsasapam kantsik. Jina Satanaspa makinchö këkaq mana cäsukoq nunakunapis, precisaq kë y reqishqa Rev. 4:11).
këqa alläpa alli kanqantam pensaratsimashwan. Tsënö pensar qallëkurqa, manam Teytantsik Jehovätanatsu precisaqpaq churashun (3 Jesus kawanqan witsan wakin pushakoq religiösukunaqa alläpa precisaq y reqishqa këtam munayarqan. Tsëmi Jesusqa qateqninkunata kënö nirqan: “Cuidakuyë Ley qellqaqkunapita, pëkunaqa chakinkunayaq röpashqam më tsëpapis purita gustayan, qatukuyänan pampakunachöpis shumaq saludayänantam munayan, y Diosta adorayänan wayikunachöpis punta puntaman täkïtam munayan, y mikupakïkunachöpis mas alli kaq sitiukunaman täkïtam munayan”. Y tsënö kayanqanrëkur ‘mas feyupa castigashqa’ kayänampaq kaqtam nirqan (Lüc. 20:46, 47). Peru Jesusqa, juk waktsa viuda ichiklla qellëninta churakunqanta rikarnin alläpa precisaqpaqmi churarqan, porqui pëqa manam wakinkuna rikäyänanta munarllatsu churakïkarqan (Lüc. 21:1-4). Jesusqa Teytannöpis wakinkuna rurayanqantam precisaqpaq churarqan. Tsëmi kë yachatsikïchö yachakushun, wakinkuna rurayanqanta Jehovänö cuentaman churanapaq.
¿PÏ YARPÄMÄNANTSIKTATAQ MASQA MUNASHWAN?
4. ¿Pï reqimanqantsiktaq mas alliqa, y imanir?
4 Nunakunaqa reqishqa këta munarmi, profesionyoq këta, alli negociuyoq këta o imëkachöpis mas alli këta ashiyan. Peru noqantsikqa manam pëkunanö këtatsu ashintsik, sinöqa Dios reqimänatam munantsik. Tsëpaqmi apostol Pablu kënö nirqan: “Dios reqiyäshushqana këkäyäshuptikiqa, ¿imanötaq kananqa mana kaq y mana sirweq pensëkunaman y portakïkunaman yapë kutiyanki, y imëka esclävunö yapë sirwita munayanki?” (Gäl. 4:9). Ciëluchö y Patsachö mandakoq Diosnintsik reqimanqantsikqa, ¡alläpa kushikïpaqmi! Jehoväqa pëwan amïgu kanatam munan, porqui tsëpaqmi kamamarquntsik (Ecl. 12:13, 14). Diosnintsikpa amïgun kashqaqa, pëqa manam ni imëpis qonqamäshuntsu.
5. ¿Imatataq rurashwan amïguntanö Jehovä rikämänapaq?
5 Moisespis Diospa amïgun këtam munarqan, tsëmi juk kutichö pëta maslla reqinampaq mañakurqan. Y Jehoväqa kënö nirmi contestarqan: “Rikënïpaq alli kaqta rurashqa kaptiki y alleq reqirnikim, tsë mañëkämanqëkitapis ruramushaq” (Ex. 33:12-17). Tsënöllam noqantsikpis tukï bendicionkunata chaskishun Diosnintsikpa amïgun karninqa. Peru ¿imatataq rurashwan amïguntanö rikämänapaq? Pëtam kuyanantsik y pëllatam sirwinantsik (leyi 1 Corintius 8:3).
6, 7. ¿Imaraq Jehoväwan amïgu kënintsikta oqraratsimashwan?
6 Diosnintsikwan amïgu kënintsiktaqa alläpam cuidanantsik. Galaciachö cristiänukunata apostol Pablu ninqannöpis, manam yapëqa “mana kaq y mana sirweq pensëkunaman y portakïkunaman” kutita munantsiktsu, ni manam munantsiktsu nunakunachö alläpa reqishqa këtapis (Gäl. 4:9). Galacia cristiänukunaqa Diospa amïgun këmanmi chäyashqa kayarqan. Peru Pablu ninqannöpis, unë kaq upa rurëkunaman y mana väleq rurëninkunamanmi kutikäyarqan.
7 Noqantsiktapis tsëqa pasaramashwanmi. Musyanqantsiknöpis, Jehoväta reqirirninqa apostol Pablu ruranqannömi reqishqa këtaqa ashirqantsiknatsu (leyi Filipensis ). Itsa universidäman estudiaq ëwarqantsiknatsu, trabäjuchö alli carguyoq këta ashirqantsiknatsu o atska qellëta tarinapaq jatusaq negociukunata kicharqantsiknatsu. O itsa alli müsicu, alli cantaq o alli pukllaq këta puëdishwan karqan, y tsënöpa rïcu y reqishqa kashwan karqan. Peru manam tsënö këtaqa ashirqantsiktsu ( 3:7, 8Heb. 11:24-27). Tsë llapan jaqinqantsikkunataqa manam llakintsiktsu. Tsënö kaptimpis, mana cuidakurqa mana kaqtanö y mana sirweqtanö rikashqa këkarpis yapëmi tsëkunataqa ashir qallëkushwan. *
DIOSNINTSIK REQIMÄNATAM MASQA PROCURANANTSIK
8. ¿Imatataq ruranantsik kë munduchö reqishqa këta mana ashinapaq?
8 ¿Imatataq ruranantsik kë munduchö reqishqa këta mana ashinapaq? Tsëpaqqa, kuyë sirweqninkunata Jehovä imëpis mana qonqanqantam yarpänantsik (leyi Hebrëus 6:10; 11:6). Pëqa llapan sirweqninkunatam alleq reqin y kuyan. Y reqinqan kaqkunataqa manam imëpis qonqantsu (2 Tim. 2:19). Y allikunata rurayanqankunatam cuentachö katsin, y imëka mana allikunapitam salvan (Sal. 1:6; 2 Pëd. 2:9).
9. Jehovä markanta imanö salvanqankunapita willakaramï.
9 Höraqa mana pensayanqankunatam, Jehoväqa sirweqninkunapaq rurashqa (2 Crön. 20:20, 29). ¿Yarpantsikku Jatun Puka Lamarchö faraonpa tröpankunapita israelïtakunata imanö salvanqanta? (Ex. 14:21-30; Sal. 106:9-11). Tsë tiempuchö kawashqa nunakunaqa, manam qonqayarqantsu markanta Jehovä imanö salvashqa kanqanta, tsëmi 40 watakuna pasashqa këkaptimpis parlëkäyarqanllaraq (Jos. 2:9-11). Israelïtakunata imanö salvanqanta musyanqantsikqa, Magogpita Gog ushakätsimënintsikta munaptin salvamänapaq kaqman mas confiakunapaqmi yanapamantsik (Ezeq. 38:8-12). Tsë witsanqa alläpachi kushikushun kë munduchö reqishqa këta ashinantsikpa rantin, Diosnintsikwan amïgu këta mas precisaqpaq churanqantsikpita.
10. ¿Ima mastataq yarpänantsik?
10 Jina yarpänantsikmi, mana shuyaräyanqankunawan sirweqninkunata Jehovä bendicinqanta. Pëqa manam bendicintsu, wakinkuna alabayänanta munarlla imatapis ruraqkunataqa. Porqui Jesusmi nirqan nunakuna alabayanqanllana premiunkuna kanqanta (leyi Mateu 6:1-5). Jina nirqanmi mana musyatsikushllapa nuna mayinkunata yanapaqkunataqa Diosnintsik rikarëkanqanta. Diosqa llapan rurayanqankunatam rikëkan, y mana shuyaräyanqankunawanmi höraqa bendicin. Wakinllata rikärishun.
JUK SHIPASHTAM MANA SHUYARANQANWAN BENDICIN
11. ¿Imanötaq Jehoväqa rikätsikurqan Marïa ruranqankunata cuentachö katsinqanta?
11 Jehoväqa Marïa jutiyoq shipashtam akrarqan wamran Jesuspa mamänin kanampaq. Marïaqa Jerusalenpa y templupa mas karunchö këkaq takshalla Nazaret markapitam karqan (leyi Lücas 1:26-33). ¿Imanirtaq Marïataqa akrarqan? Angel Gabrielmi nirqan Diospa rikëninchö alli këkanqanta. Diosta alläpa kuyanqantaqa Marïa rikätsikurqan familian Elisabetwan parlanqanchömi (Lüc. 1:46-55). Jehoväqa Marïa imanö kanqantam rikashqa karqan, tsëmi wamrampa mamänin kanampaq akrarirqan.
12, 13. Jesus yurikunqan junaq y templuman apayanqan junaqqa, ¿imanötaq Jehovä rikätsikurqan Tsurin kanqanta?
12 Jesus yuririptinqa, Jehoväqa manam Jerusalenchö ni Belenchö alläpa reqishqa nunakunatatsu willarqan, tsëpa rantinqan mitsikoqkunallatam musyatsirqan (Lüc. 2:8-14). Tsëmi mitsikoqkunaqa Jesusta watukaq ëwayarqan (Lüc. 2:15-17). Marïawan Josëqa alläpachi kushikuyarqan humildi nunakunata Jehovä musyatsishqa kanqanta. Peru Diabluqa manam tsënötsu rurarqan. Pëqa qoyllurkunata rikëkur tantiyaq nunakunatam mandarqan Jesusta y teytankunata watukayänampaq, y tsënöpam Jerusalenchö nunakuna musyariyarqan Jesus yurikushqa kanqanta y alläpa mantsakarmi yarpachakuyarqan (Mat. 2:3). Diablu tsënö musyatsikunqampitam mëtsikaq culpannaq wamrakuna wanuyarqan (Mat. 2:16).
13 Jesus yurikunqampita 40 junaqkuna pasariptinmi, Marïaqa Jerusalen templuchö Jehoväpaq ofrendata ruranan karqan (Lüc. 2:22-24). Tsëmi Marïaqa, Josëwan y Jesuswan Jerusalenta ëwayarqan. Marïaqa itsa kënö yarpachakur ëwarqan: “¿Imanöraq templuchö chaskiyanqa Rey kanampaq kaq llulluta? ¿Sacerdötitsuraq alläpa respëtuwan chaskinqa?” nishpa. Manam Marïa pensanqannötsu karqan. Tsëpa rantinqa, shonqupita patsë sirweqnin Simeon jutiyoq nunata y 84 watayoq Äna jutiyoq warmitam Jehoväqa utilizarqan, Jesusqa Cristu kanqanta musyatsikuyänampaq (Lüc. 2:25-38).
14. ¿Imanötaq Jehoväqa Marïata bendicirqan?
14 Jina Jehoväqa manam qonqarqantsu, Tsurinta Marïa alli wätanqantaqa. Tsëmi, Palabran Bibliaman qellqatsirqan Marïa ruranqankunata y parlanqankunata. Marïaqa itsa viuda karchi Jesus kima watapa yachatsikur puriptin pëwan ëwëta puëdirqantsu. Manachi wakin nunakunanötsu Jesus llapan ruranqankunata rikashqa karqan. Peru Jesusta wanutsiyanqan junaqqa tsëchömi këkarqan (Juan 19:26). Jina 33 wata Pentecostes fiestachö santu espïrituta manaraq chaskiyanqan junaqkunapis, Jesuspa qateqninkunawanmi Jerusalenchö këkarqan (Hëch. 1:13, 14). Tsëqa itsa pëpis santu espïrituwan akrashqa karqan. Tsënö karqa, ciëluchö Jesuswan imëyaqpis kawakunampaqchi invitacionta chaskirqan. Awmi, ¡llapan ruranqankunataqa Jehoväqa manam qonqarqantsu!
JEHOVÄ MUSYATSIKUN JESUS TSURIN KANQANTA
15. Jesus Patsachö këkaptin, ¿imanötaq Jehoväqa rikätsikurqan mana qonqëkushqa kanqanta?
15 Jesusqa manam pushakoq religiösukuna ni gobernaqkuna alabayänantatsu ashirqan, tsëpa rantinqa Teytampa rikëninchö alli këtam munarqan. Alläpachi kushikurqan kima kutipa ciëlupita Teytan parlapämuptin. Puntataqa, Jordan mayuchö bautizakuriptinmi Teytanqa kënö nimurqan: “Këmi Tsurï, kuyë Tsurï, pëpitam alläpa kushikü” (Mat. 3:17). Tsëtaqa itsa Bautizakoq Juanllawan wiyayarqan. Jina wanunampaq juk watanö pishïkaptinmi kima apostolninkunapis wiyayarqan kënö nimoqta: “Këmi Tsurï, kuyë Tsurï, pëpitam alläpa kushikü. Pëta wiyayë” (Mat. 17:5). Y wanukunampaq juk ishkë junaqkuna pishikaptimpis yapëmi parlapämurqan (Juan 12:28).
16, 17. ¿Ima bendicionkunatataq Teytampita Jesus chaskirqan?
16 “Diospa contranmi churakashqa” nir acusayänampaq kaqta y penqakïpaq wanunampaq kaqtaqa Jesusqa musyarqanmi. Tsënö sufrinampaq kaqta musyëkarnimpis, Teytampa munënin rurakänampaqmi mañakurqan (Mat. 26:39, 42). Nunakunachö reqishqa këta ashinampa rantinmi, Teytan bendicinanta munarnin alläpa sufrirnin wanurqan (Heb. 12:2). Tsëta ruranqampitaqa, ¿imanötaq Jehovä bendicirqan?
17 Patsachö këkarninmi Jesusqa nirqan, ciëluchö katsinqan cargunta yapë chaskita munanqanta (Juan 17:5). Tsë cargupita masta chaskita munanqantaqa Bibliaqa manam nintsu. Jesus tsë cargullata shuyarëkaptimpis, Jehoväqa mana shuyaranqanwanmi bendicirirqan. Wanunqampita kawariratsimurmi mas “precisaq carguman churarqan”. Jina pipis mana chaskinqan mana ushakaq kawëtam qorirqan (Filip. 2:9; 1 Tim. 6:16). * Teytampa munëninllata ruranqampitam mana shuyaranqan bendicionkunata chaskirqan.
18. ¿Imaraq yanapamäshun manam cäsukoq nunakunanö reqishqa këta mana ashinapaq?
18 ¿Imaraq yanapamäshun mana cäsukoq nunakunanö reqishqa këta mana ashinapaq? Kuyë sirweqninkunata Jehovä imëpis mana qonqanqanta, y mana shuyaräyanqanwan bendicinqanta yarpanqantsikmi. Shamoq tiempuchö Jehovä bendicimänapaq kaqtaqa musyantsikmi, peru imanö ruranampaq kaqtaqa manam musyantsiktsu. Tsëyaqqa imëka sufrimientukunapa pasarnimpis, kë mana alli munduqa ichikllachöna ushakärinampaq kaqtam yarpänantsik (1 Juan 2:17). Kuyakoq Teytantsik Jehoväqa imëpis alli kaqllata ruraqmi, y jutinta kuyarnin llapan ruranqantsikkunataqa manam qonqanqatsu (Heb. 6:10). Diosnintsik Jehoväqa itsa mana shuyaranqantsik y mana pensanqantsik bendicionkunata qomäshun.
^ par. 7 “Mana kaq y mana sirweq pensëkuna” y “portakïkuna” neq palabrakunapaqqa, juk Bibliakunaqa “upa rurë”, “mana väleq”, “waktsa” y “mana cäbeq” nishqan palabrakunatam utilizäyan.
^ par. 17 Tsëqa Jesus mana shuyaranqan bendicionchi karqan, porqui Hebreu Idiömachö Qellqayanqan Diospa Palabranqa manam mana ushakaq kawëpaq parlantsu.