1, 2. (1) ¿Pitan Eunïci karqan y imakunapataq mama këninchö pasarqan? (2) Kë revistapa jana qaranchö këkaq dibüjupita parlakaramuy.

 TIMOTEU bautizakunqampaq Biblia mana willakuptimpis, mamänin Eunïciqa alläpachi tsë junaq kushikurqan (Prov. 23:25). Rikaq cuenta karishun: wamranta yakuchö bautizayänampaq këkaqta rikarqa, kushishqachi këkarqan. Tsënö kushishqa rikarëkaptinchi, Timoteupa awilan Loidaqa, Eunïcita waqukurkun o makallakurkun. Wamran Timoteuta yakupita pallarkayämuptin kushishqa këkaqta rikarchi, alläpa kushikur waqarin. Fäcil mana kaptimpis, Jehoväta y Tsurin Jesucristuta Timoteu kuyanampaqmi yachatsishqa karqan. ¿Imakunaparaq Eunïci pasarqan wamranta Diospita yachatsinampaqqa?

² Timoteupa teytanqa, Grecia nunam karqan y mamäninwan awilanqa judïa warmikunam kayarqan. Tsëmi teytanqa juk religionpita karqan (Hëch. 16:1). Eunïciwan Loida cristiäna tikrayänampaqqa, itsa Timoteuqa jövinyëkarqanna. Peru teytanqa manam cristiänu këmanqa charqantsu. Timoteuqa imatapis ruranampaq kikinnam decidita puëdirqan. ¿Imataraq ruranman karqan? ¿Teytampa religionnintatsuraq akranman karqan? ¿Wamra kanqampita judïu religionchö costumbrikunata qatirtsuraq sïguinman karqan? ¿O Cristupa qateqnin këtatsuraq akranman karqan?

3. Proverbius 1:8 y 9 ninqannö, wamrankuna Pëwan amïgu kayänampaq yachatseq mamakunataqa, ¿imanötan Jehoväqa rikan?

³ Kanan witsan panintsikkunaqa, Eunïcinöllam familiankunata kuyayan. Imapitapis masqa, wamrankuna Jehoväwan  amïgu kayänampaq yachatsitam procurayan. Y Jehoväqa tsëta rurayanqampitam alläpa kushikun (leyi Proverbius 1:8, 9). Pëqa mëtsikaq mamakunatam, wamrankuna Pëta kuyayänampaq y sirwiyänampaq yanapashqa.

4. Kanan witsanqa, ¿imakunapataq mëtsika mamakuna pasayan?

⁴ Jehoväta Timoteunö wamrankuna sirwiyänampaq o mana sirwiyänampaq kaqtam mamakunaqa höra höra yarpachakuyan. Teytakunaqa, Satanas dominanqan munduchö wamrankuna imëkapa pasayanqantam musyayan (1 Pëd. 5:8). Peru manam tsëllatsu, mëtsikaq mamakunam wamrankunata japallankuna o Jehoväta mana sirweq qowankunawan wätayan. Christine b jutiyoq panim kënö nin: “Nunäqa alläpam kuyayämaq y alli teytam kaq, tsënö kaptimpis wamräkunata Jehoväpita yachatsinätaqa manam munaqtsu. Mëtsika kutim wamräkuna Jehoväta sirwiyänampaq o mana sirwiyänampaq kaqman yarpachakurnin waqaq kä”.

5. ¿Imatataq këchö yachakushun?

⁵ Diosta sirweq mama karqa, qampis Eunïcinömi Jehoväta kuyayänampaq y sirwiyänampaq wamrëkikunata yanapëta puëdinki. Këchömi, imata ninqëkiwan y imata ruranqëkiwan Eunïcinölla wamrëkikunata imanö yachatsinkipaq kaqta rikäshun. Jina Jehovä imanö yanapashunëkipaq kaqtam rikäshun.

6. 2 Timoteu 3:14 y 15 ninqannö, ¿imanötan Timoteuqa cristiänu këman charqan?

⁶ Timoteu yurinqampitam, Eunïciqa judïukuna entiendiyanqanmannö Biblia ninqampita yachatsinampaq kallpachakurqan. Peru wallkallatam musyarqan, y Jesucristupitaqa manam imatapis musyarqantsu. Tsënö kaptimpis, Bibliapita Timoteu yachakunqanqa cristiänu kanampaqmi yanapëta puëdinman karqan. Peru imatapis akranampaq edäyoqna karmi, tsëtaqa kikin decidinan karqan. Peru mamänin kallpachakunqanmi, Jesuspita yachakunqanman creinampaq Timoteuta yanaparqan (leyi 2 Timoteu 3:14, 15). ¡Eunïciqa alläpachi kushikurqan Jehoväta wamran sirwir qallëkuptin! Tsë cristiäna warmipa jutinqa, “vencï” ninanmi y jutin ninqanmannömi kallpachakurqan.

7. Wamran bautizakuriptinqa, ¿imatataq Eunïci rurarqan Jehoväta wamran sirwir sïguinampaq?

⁷ Bautizakunampaq decidirqa, Timoteuqa allitam rurarqan. Peru Eunïciqa wamrampaq yarpachakurmi sïguirqan. Tsëpitaqa, ¿imataraq wamran ruranman karqan? ¿Mana allita ruraq jövinkunanötsuraq pensar qallëkunman karqan? ¿Atenas markatatsuraq estudiaq ëwakunman karqan y Diosman mana creeq nunakuna yachatsikuyanqannötsuraq pensar qallëkunman karqan? ¿Rïcu këta munartsuraq tiempunta, kallpanta y jövin këninta utilizanman karqan? Timoteu imata ruranampaq mana decidita puëdirpis, Eunïciqa yanapëta puëdirqanmi. ¿Imanötan tsëtaqa rurëta puëdinman karqan? Jehoväta mas kuyanampaq y Jesus ruranqampita agradecikunampaq yachatsir sïguirninmi. Peru manam japallankunalla sirweq teytakunallapaqtsu, Jehoväta wamrankuna sirwiyänampaq yachatsiqa sasa o aja. Teyta kaq y mama kaq Jehoväta sirwiyaptimpis, manam fäciltsu. Tsëqa, Eunïci ruranqampita, ¿imatataq teytakuna yachakuyta puëdiyan?

8. Testïgu kaq mamaqa, ¿imanötan wamrankunata Bibliata yachatsichö qowanta yanapanman?

 ⁸ Wamrëkikunawan Bibliata estudiayë. Nunëki Testïgu kaptinqa, wamrëkikunata Biblia yachatsichö yanapanëkitam Jehoväqa munan. Juknöpaqa tsëta ruranki, familiëkiwan Diosta cada semäna adorayänëkipaq yanapakurmi. Familiëkiwan tsë reunionta rurayanqëkipaq alli parlë y shumaq kanampaq imanö yanapakunëkipaq kaqman pensë. Itsa Qowëkita yanapankiman, Bibliapita imata yachakuyanëkipaq parlarnin. Jina Disfrute de la vida neq libruta mëqan wamrëkipis estudianampaq edäninchöna kaptinqa, itsa qowëki yachatsiptin yanapakunkiman.

9. Mana Testïgu qowayoq mamataqa, ¿imatan wamranta Diospita yachatsinampaq yanapanqa?

⁹ Wakin mamakunaqa, japallankuna kar o qowankuna Testïgu mana kayaptinmi, wamrankunata Bibliata estudiatsiyänan. Tsënö kaptinqa, ama yarpachakuytsu, Jehovämi yanapashunki. Diosta sirweqkunata dirigeqkuna rurayämunqankunata wamrëkikunata yachatsinëkipaq utilicë. Jina familiankunawan Diosta adorayanqan hörakunachö c tsë publicacionkunata imanö utilizäyanqanta, wakin teytakunata tapuri (Prov. 11:14). Y wamrëkikuna imata pensayanqanta y imanö këkäyanqanta shumaq parlaparnin musyanëkipaq, Jehovä yanapëkushunëkipaq mañakuy (Prov. 20:5). “¿Imakunapataq escuëlëkichö pasëkanki?” nir tapurinqëkiqa, itsa shumaq parlakuyänëkipaq yanapashunki.

10. Jehoväpita wamrëkikuna yachakuyänampaqqa, ¿ima mastataq rurankiman?

¹⁰ Mëtsëchö këkarpis wamrëkikunata Jehoväpita yachatsita procurë. Jehoväpita y qampaq imëkata ruramunqampita parlapë (Deut. 6:6, 7; Is. 63:7). Y tsëtaqa, wamrëkikunawan wayichö Bibliata estudiëta mana puëdirmi masqa ruranëki. Chusku kaq pärrafuchömi Christinepaq parlarqantsik, pëmi kënö nin: “Wamräkunawan Diospita mana seguïdu yachakuyta puëdirmi, imata rurëkarpis parlapëta procuraq kä. Jehovä kamanqankunapita y Bibliachö këkaq yachatsikuykunapita parlayänäpaqmi, pureq yarquyaq kayä o bötiman lloqarkur qocha kuchumpita mas ruriman yëkuyaq kayä. Y wamräkuna mas jatunyarkuyaptinqa, kikinkunana Bibliapita yachakuyänampaqmi neq kä”. Jina, Jehoväta sirweqkunata dirigeqkunapita y wawqi panikunapita allita parlë. Ama creikoqkunata rikaqkunapa contran parlëtsu. Pëkunapita imatapis parlanqëkipitam, yanapayänampaq pëkunaman confiakuyanqa.

11. Santiägu 3:18 ninqannö, ¿imanirtan wayichö yamë kawakunapaq kallpachakunantsik?

¹¹ Wayichö yamë kawakuyänëkipaq yanapakuy. Qowëkita y wamrëkikunata kuyanqëkita imëpis nï. Qowëkita shumaq y respëtuwan parlapë y wamrëkikunapis tsënölla rurayänampaq yachatsï. Tsëta ruraptikiqa, wamrëkikunawan Jehoväpita parlakuyänëkipaqmi mas fäcil kanqa (leyi Santiägu 3:18). Rumania nacionchö Jozsef jutiyoq precursor especialpaq parlarishun. Wamrallaraq kaptinqa, mamänin y wawqinkuna Jehoväta sirwiyänantam teytanqa michäkoq. Jozsefmi kënö nin: “Mamänïqa, imëkanöpam yanapakoq wayichö yamë kawakuyänäpaq. Papänï mas mana alli geniuyoq kaptinmi, mamänïqa mas kuyëpa parlapaq. Papänïta respetayänä y wiyakuyänä  fäcil mana kanqanta rikarmi, Efesius 6:1 a 3 ninqampita parlapäyämaq. Tsëpitanam, papänï imakunachö alli kanqanta y imanir respetayänäpaq kaqta entienditsiyämaq. Tsënömi atska kutichö yanapayämarqan, familiächö yamë kawakuyänäpaq”.

12. 2 Timoteu 1:5 ninqanta cuentaman churëkur, ¿imanötan Eunïci ruranqan Timoteuta yanaparqan?

¹² (Leyi 2 Timoteu 1:5). Eunïciqa ruranqankunawanmi wamran Timoteuta yachatsirqan. Jehoväman rasumpa markäkoq o yärakoq nunaqa, rurëninkunachö rikätsikunqantachi yachatsirqan (Sant. 2:26). Mamänin imatapis ruranqanchöqa, Jehoväta alläpa kuyanqantachi Timoteuqa rikarqan. Jina Jehoväta sirwirnin kushishqa kanqantachi rikarqan. ¿Imachötan maman Eunïcipita yachakunqan yanaparqan? Apostol Pablu ninqannöpis, Timoteuqa mamäninnöllam Diosman markäkoq. Y tsënöqa karqan, tsëta ruraqta mamäninta rikarnin y pënölla kanampaq kallpachakurmi. Tsënöllam kanan witsan mamakunapis, ‘ni imata mana parlapashllapa’, familiankunapa shonqunman chäyashqa (1 Pëd. 3:1, 2). Qampis tsëta rurëtaqa puëdinkim. ¿Imanö?

13. ¿Imanirtan juk mamaqa Jehoväwan mas amïgu këninta puntaman churanan?

¹³ Jehoväwan amïgu kënikita mas puntaman churë (Deut. 6:5, 6). Cäsi llapan mamakunanöchi, ima rurëtapis dejarinki wamrëkikunata atiendinëkipaq. Qamqa listuchi këkanki tiempuykita, qellënikita y jamanëkipaq kaq hörata wamrëkikunata yanaparnin utilizänëkipaq. Alläpa ocupädu karpis, manam Jehoväwan amïgu kënikitaqa mana kaqpaq churarinkimantsu. Diosman japallëki mañakunëkipaq, Bibliata estudianëkipaq y reunionkunaman ëwanëkipaq tiempuykita patsätsi. Tsëta rurarmi, Jehoväwan mas amïgu kanki y familiëkiwan wakin nunakunapis qampita yachakuyanqa.

14, 15. Leanne, Marïa y João pasayanqampitaqa, ¿imatataq qamqa yachakunki?

¹⁴ Mamäninkunata rikarnin Jehoväta kuyëta y pëman confiakuyta yachakoq wakin jövinkunapita parlarishun. Christinepa Leanne jutiyoq wamranmi, kënö nin: “Teytä wayïchö kaptinqa, manam Bibliata estudiëta puëdiyaqtsu kayä. Peru mamänïqa manam reunionkunaman ëwëta dejaqtsu. Bibliapita alläpa mana yacharpis, mamänï kallpachakunqanta rikarmi, Diosman markäkuyänäpaq yanapayämarqan. Reunionkunaman manaraq ëwarpis, Diospita rasumpa kaqta yachakuykäyanqätam cuentata qokuyarqä”.

¹⁵ Marïa pasanqanta rikärishun. Reunionkunaman ëwayaptinmi, höraqa llapan familianta teytan mana allipa parlapaq o maqaq. Pëmi kënö nin: “Mamänïqa alläpa valienti nunakunanömi. Wamra karqa, wakinkuna imata niyänanta mantsarmi, wakin cösaskunata ruraqtsu kä. Peru mamänï valienti kanqanta y Jehoväta sirwita mas puntaman churanqanta rikanqämi, wakinkunata mana mantsanäpaq yanapamarqan”. Joãowan familianqa, teytan michäkuptinmi, wayinkunachöqa Diospita parlëta puëdiyaqtsu. Pëmi kënö willakun: “Mamänïqa, papänï kushishqa kanampaqqa, imëkata dejanampaqpis listum këkaq, Jehoväta sirwita dejëllatam manaqa. Tsëtam pëpitaqa mas yarparä”.

16. Juk mama ruranqampitaqa, ¿wakinkunapis yachakuyta puëdiyanmantsuraq?

¹⁶ Yarpë, ruranqëkikunaqa wakinkunata yanapanmanmi. ¿Imanö? Eunïci imanö kanqanta apostol Pablu yarpanqanman pensari.  Pëmi nirqan, Timoteuqa mamänin Eunïcinölla janan shonqulla Diosman mana markäkunqantam (2 Tim. 1:5). ¿Y imëtan Pabluqa Diosman tsënö Eunïci markäkunqanta o yärakunqanta rikarqan? Itsachi Loidatawan Eunïcitaqa, punta kaq viäjinchö Listraman charnin reqirqan, y itsa pëchi cristiäna kayänampaq yanaparqan (Hëch. 14:4-18). Quinci watanö pasanqanchö Timoteuman cartakurqa, Diosman Eunïci markäkunqantaqa yarparqanran y pënölla ruranampaqmi Timoteuta nirqan. Clärum këkan, tsë warmi imanö kanqampitaqa, apostol Pablu y wakin cristiänukunapis yachakuyarqanmi. Wamrëkita japallëki wätëkaptiki o qowëki Jehoväta mana sirwiptinqa, Diosman markäkunqëkipitaqa wakinkunapis yachakuyta puëdiyänampaq kaqpitam següru këkänëki.

17. Yachatsinëkipaq kallpachakuykaptikipis wamrëki mana yachakoqnö kaptinqa, ¿imatataq rurankiman?

¹⁷ ¿Yachatsinëkipaq kallpachakuykaptikipis, wamrëki mana yachakoqnö kaptinqa? Yarpë, juk wamra yachakunqanqa tiempuwanran rikakan. Dibüjukunachö rikanqëkinöpis, murukurqa itsa jeqanampaq o mana jeqanampaqpis höra höraqa yarpachakunkiman. Imanö kanampaq kaqta mana musyarpis, winanampaqmi regarnin sïguinki (Mar. 4:26-29). Itsa tsë cuentalla, wamrëkipa shonqunman chëkanqëkita o mana chëkanqëkita höra höra yarpachakunki. Awmi, wamrëki imanö winanampaq kaqtaqa manam musyankitsu. Peru yachatsinëkipaq  kallpachakurnin sïguiptikiqa, Diospita mas yachakuyta puëdinqam (Prov. 22:6).

18. ¿Imanötan Jehoväqa pëpita mas yachakuyänampaq wamrëkikunata yanapëta puëdinman?

¹⁸ Jehoväqa, mëtsika jövinkunatam amïgunkuna kayänampaq unëpita patsë yanapashqa (Sal. 22:9, 10). Y wamrëkikuna munayaptinqa, qampis Jehoväpa amïgun kayänampaq yanapëta puëdinkim (1 Cor. 3:6, 7). Yachatsinqëkimannö wamrëkikuna portakoqnö mana kayaptimpis, Jehoväqa pëkunata kuyarmi yanapanampaq listu këkanqa (Sal. 11:4). Y pëpita yachakuyänampaq ichikllachöpis kallpachakuykaqta rikarqa, jinan höram Jehoväqa yanapanqa (Hëch. 13:48; 2 Crön. 16:9). Jina wamrëkikuna necesitäyanqan höra shumaq parlapänëkipaqpis, Jehoväqa yanapashunkim (Prov. 15:23). O itsa congregacionchö këkaq wawqi panikunata yanapanqa, wamrëkikunata kuyëpa tratayänampaq y wiyayänampaq. Y mayorna kayaptimpis, wamra kayanqan witsan yachatsinqëkitam Jehoväqa imallatapis yarpäratsinman (Juan 14:26). Ninqëkiwan y ruranqëkikunawan wamrëkita yachatsir sïguiptikiqa, Jehoväqa bendicishunkim.

19. ¿Imanötan musyanki ruranqëkikunapita Jehovä kushikunqanta?

¹⁹ Jehoväqa, manam wamrëkikuna imatapis decidiyanqampitatsu kuyashunki. Pëqa qam kuyaptikim kuyashunki. Wamrëkikunata japallëki wätëkaptiki o qowëki Testïgu mana kaptinqa, yarpë, Jehoväqa cuidashunëkipaq y wamrëkikunapaq imëka teytan cuenta kanampaq kaqtam änishunki (Sal. 68:5). Wamrëkikuna Diosta sirwiyänampaq o mana sirwiyänampaqpis, manam qamtsu decidinki. Peru Jehovä yanapashunëkipaq kaqman confiakur sïguiptiki y llapan puëdinqëkimannö kallpachakuptikiqa, pëqa kushikunqam.