1. ¿Imakunata rurartaq Jehoväpa minkankuna kashwan?

JEHOVÄQA nunakunata kamanqampita patsëmi, munënin cumplikänampaq nunakuna yanapakuyänanta munarqan. Jutsasapa nuna karnimpis, sirweqninkunaqa llapan junaqkunam Jehoväpaq trabajëta puëdintsik. Tsëmi Bibliaqa nimantsik, yachatsikurnin y sirweqnin kayänampaq nunakunata yanaparnin ‘Diospa minkankuna’ kanqantsikta (1 Cor. 3:5-9). Llapanta Puëdeq Diosnintsik, pëpita yachatsikunapaq y sirweqnin kayänampaq nunakunata yanapanapaq permitimanqantsikqa alläpa kushikïpaqmi. Peru juknöpapis Jehoväpa minkankuna kanqantsiktaqa rikätsikïta puëdintsikmi. ¿Imakunachö? Familiantsikta y cristiänu mayintsikkunata yanaparnin, alläpa alli nuna karnin, Jehoväpa markanchö yanapakunapaq änikurnin y pëta sirwinqantsikchö maslla yanapakurninmi. Tsëtam kë yachatsikïchö rikärishun (Col. 3:23).

2. ¿Imanirtaq Jehoväpaq ruranqantsikkunataqa cristiänu mayintsikkuna rurayanqankunatawan igualatsishwantsu?

² Kë yachatsikïta yachakurninqa, Jehoväpaq ruranqantsikkunata cristiänu mayintsikkuna rurayanqantawan ama igualatsishuntsu. Porqui edänintsik, salornintsik y imanö kawakunqantsikqa manam igualtsu llapantsikpapis. Jina imatapis rurëta yachanqantsikkunapis jukläyam kayan. Tsëmi Diospa Palabran kënö nin: “Cada ünu alleq rikätsun  kikimpa rurëninkunata, tsëqa kikin ruranqankunapitam kushikunqa, y manam juk nunawan igualatsikunqampitatsu” (Gäl. 6:4).

3. ¿Imanirtaq nintsik familiankunata cuidaqkunapis Jehoväpaq trabajëkäyanqanta?

³ Jehoväqa familiankunata shumaq cuidayänampaqmi sirweqninkunata mandan. Wakinkunaqa familiankunata manteniyänampaqmi trabajayänan. Mëtsikaq mamakunam, wayinkunachö quedakuyänan pishi wamrankunata cuidayänampaq. Y wakin cristiänukunanam edäyashqa teytankunata cuidayänan. Tsëkunata rurayänanqa cristiänukunapaq alläpam precisan. Tsëmi Bibliaqa kënö nin: “Sitsun pipis kikimpa kaqkunapaq y masqa wayinchö täraq kaqkunapaq wanayanqan kaqkunata procuranqatsu, tsëqa creikïnintam juk kuchuman churarishqa y markäkïninnaq nunapitapis mas peormi” (1 Tim. 5:8). Familiantsikta manteninantsik kaptin, pishi wamrantsikta o edäna teytantsikta cuidanantsik kaptinqa, itsa munanqantsiknöqa Diosta sirwita puëdishuntsu. Peru Diosta tsënö mana sirwita puëdirninqa ama llakikushuntsu, porqui familiantsikta cuidarnimpis Diosnintsikpaqmi trabajëkantsik (1 Cor. 10:31).

4. ¿Imata rurartaq teytakunaqa Diospa Gobiernunta puntaman churayan, y tsënö rurayanqampitaqa imatataq wamrankuna decidiyashqa?

⁴ Teytakunaqa Jehoväpaq trabajëkäyan, Diospa markanchö yanapakuyänampaq wamrankunata yachatsirninmi. Tsëta rurayanqanrëkurmi, wakin wamrakunaqa llapan tiempunkunawan y karu markakunachö yanapakuyänampaq decidiyashqa. Wakinkunaqa misionërum kayan, wakinnam Diospita yachatsikoqkunata mas wanayanqan markakunachö precursornö yanapakuyan y wakinkunanam Betelchö yanapakuyan. Wamrankuna karu markakunachö tsënö yanapakuyaptinmi, teytakunaqa wamrankunawan juntu këta puëdiyantsu. Tsënö kaptimpis, Jehoväta kuyaq teytakunaqa, wamrankuna yanapakur sïguiyänampaqmi animayan. ¿Imanirtaq tsëta rurayan? Porqui Diospa Gobiernunta wamrankuna puntaman churaqta rikarqa, alläpa kushishqam sientikuyan (3 Juan 4). Tsëta ruraq teytakunaqa itsa Änanö sientikuyan, Änam nirqan wamran Samuelta Jehoväta qoykushqa kanqanta. Maslla sirwiyänampaq wamrankunata animaq teytakunaqa, Jehoväpaq trabajëkäyanqampitam alläpa kushishqa sientikuyan (1 Sam. 1:28).

5. ¿Imanötaq congregacionnintsikchö cristiänu mayintsikkunata yanapashwan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq fötukunata).

⁵ ¿Imatataq rurashwan familiantsikta mana cuidanantsik kaptinqa? Tsëqa, itsa edäyashqa, qeshyëkaq o imachöpis yanapanantsikta wanëkaq cristiänu mayintsikta yanaparishwan. Peru ¿imanötaq musyashwan pillapis yanaparinantsikta wanëkanqantaqa? Tsëpaqqa, congregacionnintsikchö cristiänu mayintsikkunamanmi cada ünuman pensanantsik. Juk cäsullata rikärishun, juk pani itsa edäyashqana teytanta cuidëkanman. Tsëqa alläpa allim kanman, tsë panipa teytanta cuidarnin yanaparinqantsik, tsënöpa juk rurëninkunata rurarinampaq. Jina allim kanman edäna o qeshyëkaq cristiänu mayintsikkunata reunionkunaman apanantsik, hospitalchö këkaq cristiänu mayintsikkunata watukarinantsik o rantipakïninkunachö yanaparinantsik. Tsëta rurarninqa Jehoväpaqmi trabajëkantsik. Porqui Jehoväqa cristiänu mayintsikkuna mañakuyanqanta wiyarnin yanapanampaqqa, itsa noqantsikta utilicëkämashwan (leyi 1 Corintius 10:24).

6. ¿Imanötaq alläpa alli nuna kanqantsikta rikätsikushwan?

⁶ Diospa sirweqninkunaqa, alläpa alli nuna kayanqampitam reqishqa kayan. Griëgu Idiömachö Qellqayanqan Diospa Palabranchö, “alläpa alli nuna” ninanqa, ‘mana reqishqakunawan alli kë’ ninanmi (Heb. 13:2; nota). Bibliachöqa atska willakïkunam yachatsimantsik, alläpa alli nuna kanqantsikta imanö rikätsikunapaq kaqta (Gen. 18:1-5). Llapan nunakunatam tukïnöpa yanapëta  procuranantsik, “creikïchö noqantsikwan juknölla” këkaqkunata o mana këkaqkunatapis (Gäl. 6:10).

7. Llapan tiempunkunawan Diosta sirweq cristiänu mayintsikkunawanqa, ¿imanirtaq alläpa alli nuna kashwan?

⁷ Llapan tiempunkunawan Diosta sirweq cristiänu mayintsikkuna congregacionnintsikman shayämuptimpis, alli nuna kanqantsiktaqa rikätsikïta puëdintsikmi (leyi 3 Juan 5, 8). Pëkuna watukamashqaqa, “juknintsikpa juknintsikpa markäkïnintsikwan kikintsikpura kallpata qonakunapaq[mi]” yanapakun (Rom. 1:11, 12). Olaf jutiyoq wawqita ima pasanqanta rikärishun. Jövinllaraq këkaptinmi congregacionkunata watukaq juk soltëru wawqi congregacionninta watukarqan. Y pipis wayinchö quedatsita mana puëdiptinmi, Olafqa teytankunata tapurqan wayinkunachö quedatsita puëdinqanta o mana puëdinqanta. Teytankunaqa quedakïta puëdinqantam niyarqan, peru pëqa sillonllachömi pununan karqan. Congregacionkunata watukaq wawqita wayinchö quedatsinqanqa, Olafta alläpam yanaparqan. Olafmi kënö willakun: “Congregacionkunata watukaq wawqiwanqa qoya qoyallam (wäray wärayllam) shärikuyaq kayä, tsënöpam desayünuta upuyanqa höra parlayaq kayä Diosta sirwi alläpa kushikïpaq kanqampita. Tsënö parlakuyanqächö nimanqanqa, llapan tiempüwan Diosta sirwinäpaqmi yanaparamarqan”. Olaf wawqiqa 40 watapam, atska nacionkunachö misionërunö yanapakushqa.

8. Wakinkuna mana agradecikoq kayaptimpis, ¿imanirtaq llapankunawan alli nuna kashwan? Pasakunqanwan willakaramï.

⁸ ¿Puëdishwantsuraq mana reqinqantsik nunakunawan alli nuna këta? Awmi, y tsëtaqa mana agradecikamashqapis tukïnöpam rurëta puëdintsik. Espäña nacionchö pasakunqanta rikärishun. Ecuador nacionpita Yësica jutiyoq warmitam, juk pani Bibliapita yachatseq, y yachëkätsiptinmi juk kutiqa waqar qallëkurqan. Tsëmi, tsë paniqa imanir waqanqanta tapurirqan. Y Yësicaqa willarirqan, Ecuadorchö kanqan witsanqa alläpa waktsa kanqantam, y juk junaqqa ni imampis mikunampaq mana kanqantam. Y wamrantaqa yakullatam qoyta puëdeq. Wamranta mellqarëkarmi Diosman mañakurqan. Tsëpita rätunllatanam, ishkaq Testïgukuna wayinman qayakuriyarqan. Peru Yësicaqa alläpa mana allim pëkunata tratarqan, hasta qoyanqan revistatapis rachirirqanmi. Y kënö nirmi qayapëkurqan: “¿Këtaku wamrata mikunampaq qoshaq?”. Tsë ishkan panintsikkunaqa Yësicata tranquilicëtam munayarqan, peru manam puëdiyarqantsu. Tsëpita rätunllatanam, tsë ishkan panikunaqa wayin punkunchö atska mikïyoq juk canastata jaqiyäpurqan. Mañakunqanta Diosnintsik contestëkanqanta cuentata mana qokushqa karmi Yësicaqa waqar qallëkurqan. Peru tsënö kaptimpis, tsë ishkan panikuna rurayanqampitaqa alläpam agradecikun, y tsëmi yanaparqan Jehoväta sirwita decidinampaq (Ecl. 11:1, 6).

9, 10. (1) Unë israelïtakunapa tiempunchöqa, ¿imakunata rurayänampaqtaq yanapakoqkunata wanayarqan? (2) Y kanan witsanqa, ¿imakunata rurartaq congregacionnintsikchö yanapakïta puëdintsik?

⁹ Unë Israel nacionchöqa, atska kutim yanapakoqkunata wanayarqan (Ex. 36:2; 1 Crön. 29:5; Neh. 11:2). Tsënöllam kanampis, tiempuntsikwan, kapamanqantsikkunawan y rurëta yachanqantsikkunawan cristiänu mayintsikkunata yanapëta puëdintsik. Y tsënö rurashqaqa, alläpa kushishqam sientikushun y mëtsika bendicionkunatam chaskishun.

¹⁰ Diospa Palabranqa nin, ollqu kaqkuna siervu ministerial o anciänu kayänampaq kallpachakurnin Jehoväpa markanchö yanapakuyänampaqmi (1 Tim. 3:1, 8, 9; 1 Pëd. 5:2, 3). Tsënö yanapakuyänampaq kallpachakoqkunaqa, Diosta sirwir sïguiyänampaq y wanayanqankunachö cristiänu mayinkunata yanapëtam munayan (Hëch. 6:1-4). ¿Imëllapis anciänukuna nimarquntsikku acomodador, publicacionkunachö yanapakur, yachatsikunapaq kaqta rikaq anciänuta yanapar o Diosta adoranantsik wayita altsarnin o maskunachöpis  yanapakunantsikpaq? Tsë rurëkunachö yanapakoq wawqikunaqa, cristiänu mayinkunata yanaparnin alläpa kushishqa sientikuyanqantam niyan.

11. ¿Imanötaq juk panita mana allikunapa pasanqan höra yanasankuna yanapayarqan?

¹¹ Jehoväpa markanchö maslla yanapakoqkunaqa, atska amïgukunatam tariyan. Rikärishun Margie jutiyoq panita pasanqanta, pëqa Diospita Yachatsikuyänan Wayikunata rurëchömi 18 watakunapana yanapakushqa. Y atska watapam, mëtsika shipash panikunata imanö trabajayänampaq yachatsishqa karqan. Y tsë hörakunachöqa, Diosta maslla sirwiyänampaqmi animanakuyaq (Rom. 1:12). Y tsë pani mana allikunapa pasanqan höraqa, tsë yanasan tikrashqa panikunam yanapayarqan. ¿Imëllapis änikurqunkiku Diospita Yachatsikuyänan Wayikunata rurëchö yanapakunëkipaq? Wayita rurëta o mana rurëta yacharnimpis yanapakïtaqa puëdintsikmi.

12. Desgraciakuna pasakuptinqa, ¿imakunata rurartaq yanapakïta puëdintsik?

¹² Jina Jehoväpa markanchöqa yanapakïta puëdintsik, desgraciakuna pasakuptin cristiänu mayintsikkunata tukïnöpa yanaparninmi. Këllaman pensarishun, desgraciakunapa pasayashqa kaq cristiänu mayintsikkunata yanapayänampaqmi qellënintsikwan yanapakïta puëdintsik (Juan 13:34, 35; Hëch. 11:27-30). Jina juchushqa wayikunata altsarnin, o limpiapakurninmi yanapakïta puëdintsik. Juk desgracia pasakuptinmi, Polonia nacionpita Gabriëla jutiyoq panintsik wayinnaq quedarirqan. Peru amänuchö këkaq congregacionkunapita cristiänu mayinkuna yanapayaptinmi, alläpa kushishqa sientikurqan. Pëmi kënö willakun: “Oqranqä cösasnïkunapitaqa manam parlëta munätsu, porqui rasumpa kaqchöqa ushakäreq cösaskunallam kayan. Tsëpa rantinqa, imachö yanapamanqampitam parlëta munä. Tukïnöpa yanapayämanqanta rikarninmi, Jehoväpa markanchö këqa ni imawampis mana igualanqanta cuentata qokurirqä. Jina Jehoväpa markanllachö kushishqa këta puëdinqätam cläru musyarirqä”. Desgraciapa pasaq mëtsika cristiänukunaqa niyan, cristiänu mayintsikkuna imanö yanapayanqanta rikäyanqan Jehoväman mas confiakuyänampaq yanapashqa kanqantam. Y cristiänu mayinkunata yanaparnin Jehoväpa markanchö yanapakoqkunapis, alläpa kushishqam sientikuyan (leyi Hëchus 20:35; 2 Corintius 9:6, 7).

13. Wakinkunata yanapanqantsikqa, ¿imanötaq Jehoväta mas kuyanapaq yanapakun? Willakaramï.

¹³ Mëtsika Testïgukunam nacionninkunachö  guërra kaptin, Estädus Unïdus nacionta escaparnin ëwakuyarqan. Tsëmi Estëfani jutiyoq pani y mas publicadorkunaqa, tsë escapar ëwakoq cristiänukunata yanaparnin Jehoväpa markanchö yanapakuyarqan. Pëkunaqa, tsë cristiänukuna täräyänampaq wayikunata ashirnin y alistapakurninmi yanapakuyarqan. Estëfanim kënö nin: “Yanapayanqä cristiänu mayïkuna alläpa agradecikuyanqanta y alläpa kushishqa kayanqanta rikëqa, alläpa shumaqmi karqan. Noqakuna yanapashqa kayanqätam pëkunaqa pensayan, peru rasumpa kaqchöqa, pëkunam yanapayämashqa. Porqui kuyanakuyanqanta, juknölla kayanqanta y Jehoväman markäkuyanqanta rikäyanqämi, Jehoväta mas kuyayänäpaq yanapayämashqa. Jina yanapayämashqa, Jehoväpa markan llapan ruramunqankunata mas valorayänäpaqmi”.

14, 15. (1) ¿Imata ruranampaqtaq Isaïasqa listu këkarqan? (2) Y noqantsikqa, ¿imanötaq Isaïas ruranqannölla rurashwan?

¹⁴ ¿Munantsikku Jehoväpa markanchö maslla yanapakïta? ¿Juk markakunata yanapakoq ëwëta puëdishwantsuraq? Yanapakoq kanqantsikta rikätsikunapaqqa, manam juk markakunata ëwanantsikraqtsu precisan. Peru tsënö kaptimpis, wakin cristiänukunaqa Jehoväta sirwiyänampaqmi juk markakunaman ëwëta puëdiyan. Pëkunaqa profëta Isaïasnömi kayan. Juk kutim Jehovä kënö tapukurqan: “¿Pitaraq kachashaq, y piraq noqantsikpa rantintsik ëwanqa?” nir. Tsënam Isaïasqa kënö nirqan: “¡Këchömi këkä! Noqa ëwashaq” (Is. 6:8). ¿Noqantsikpis Isaïasnöku listu këkantsik yanapakïta wanayaptin y puëdirninqa yanapakoq ëwanapaq? ¿Imakunachötaq Jehoväpa markan yanapakoqkunata wanan?

¹⁵ Diospita yachatsikïpaq y sirweqnin kayänampaq nunakunata yanapëpaq parlanqanchömi, Jesusqa kënö nirqan: “Ëllïpaq cosëchaqa mëtsikam, peru peonkunaqa wallkaqllam kayan. Tsënö këkaptinqa, cosëchapa Duëñunta rogakuyë cosëchanman peonkunata kachamunampaq” (Mat. 9:37, 38). ¿Puëdintsikku mas wanayanqa markakunachö precursornö yanapakïta o wakinkunata tsëta rurayänampaq yanapëta? Mëtsikaq wawqikuna y panikunam niyan, mas wanayanqan markakunachö precursornö yanapakurnin, Jehoväta y nuna mayinkunata kuyayanqantaqa mas alli rikätsikuyanqanta. Tsëqa, ¿Diosta sirwinqantsikchö maslla yanapakïta puëdishwantsuraq? Tsëta rurarninqa, rasumpa kushishqam kashun.

16, 17. Jehoväpa markanchö maslla yanapakïta munaqkunaqa, ¿imakunachötaq yanapakïta puëdiyan?

¹⁶ Betelchö o Diosta adoranantsik wayikunata rurëchöqa, ¿yanapakïta puëdinkimantsuraq? Tsëchöqa wallka tiempullapa o semänachö juk ishkë junaqkunallapis yanapakïta puëdinkim. Diospa markanchöqa atska trabäjum kan, tsëmi mëchö karpis o ima rurëchö karpis yanapakïta munaq cristiänukunataqa alläpa wanayan. Itsa rurëta yachanqantsikkunachö yanapakunapaq kanqatsu, peru juk rurëkunaqa mëtsikam kan. Jehoväqa alläpam valoran yanapakuyänampaq änikoqkunata (Sal. 110:3).

¹⁷ Jehoväpa markanchö maslla yanapakïta munarqa, itsa Diospa Gobiernumpita Yachatsikoqkunapaq Escuëlaman ëwëta puëdinkiman. Tsë escuëlachöqa, llapan tiempunkunawan y shonqupita patsë Jehoväta sirweq wawqikunata y panikunatam alleq yachatsiyan maslla yanapakuyänampaq. Tsë escuëlaman ëwëta munaqkunaqa, listum këkäyänan escuëla ushariyaptin mëmampis yanapakoq ëwayänampaq. Jehoväpa markanchö mas yanapakunëkipaq, ¿gustashunkimantsuraq tsë escuëlaman ëwëta? (1 Cor. 9:23).

18. ¿Ima bendicionkunataraq chaskishun Jehoväpa markanchö cada junaq yanapakurninqa?

¹⁸ Jehoväpa sirweqninkunaqa yanapakoq këta, kuyakoq këta, alli këta y wakinkuna alli kayänantam llapan junaqkuna procurantsik. Tsëta rurarmi kushishqa y yamë sientikuntsik (Gäl. 5:22, 23). Kawënintsikchö allikunapa o mana allikunapa pasëkarnimpis, Jehovänölla yanapakoq këta y kuyë minkankuna këtaqa puëdintsikmi (Prov. 3:9, 10).