1. ¿Imanirtan Jesusqa qateqninkunata cuidëkunampaq Jehoväta mañakurqan?

 MANARAQ wanutsiyanqan paqasmi, qateqninkunata cuidëkunampaq Teytanta Jesus mañakurqan (Juan 17:15, 20). Jehoväqa sirweqninkunata imëpis cuidashqam. Peru Jesusqa, qateqninkunata Satanas masraq sufritsinampaq kaqta, y tsërëkur Jehovä yanapananta wanayänampaq kaqtam musyarqan.

2. Salmus 33:18 a 20 ninqannöpis, ¿imanirtan problëmakunata mantsashwantsu?

² Satanaspa makinchö këkaq munduqa, Diosta rasumpa sirweqkunapaqmi imëka problëmakunata yuritsin. Tsë problëmakunaqa kallpantsiktam ushakätsinman y Jehoväta mana dejëpa sirwinqantsiktam pruëbaman churanman. Këchö yachakunapaq ninqannöpis, tsë problëmakunataqa manam mantsashwantsu, juk parlakuychöqa, imakunapa pasanqantsiktapis Jehoväqa musyanmi y yanapamänapaqmi listu këkan. Ishkaq nunakunapaq Bibliachö willakunqampita yachakunqantsikmi, “pëta mantsakuqkunata imëkapitapis” Jehovä tsapanqanta rikätsimäshun (leyi Salmus 33:18-20).

3. ¿Imakunapa pasartan japallantsik këkanqantsikta pensashwan?

³ Diosta entëru Patsachö sirweqkunawan juk familianölla karpis, itsa höraqa japallantsik këkanqantsikta pensashwan. Këllaman pensarishun: itsa wakin jövinkunaqa japallankuna këkäyanqanta pensayanman estudiaq mayinkunapa puntanchö Diosman imanir creiyanqampita parlayanqan höra, o juk congregacionchöna karnin. Itsa wakinnintsikqa, llakikunqantsikchö y mana välinqantsikta pensanqantsikchö japallantsiklla tsarakurnin sïguinapaq kaqta pensantsik. Y itsa imanö këkanqantsikta mana entiendiyänampaq kaqta pensarnin, wakinkunata willëta munantsiktsu. Y höraqa noqantsikman pipis  mana yarpachakunqanta itsapis pensarishwan. Imanö kaptimpis, japallantsik këkanqantsikta pensarqa, alläpam llakikushun y pïninnaq këkanqantsiktanömi pensashun. Peru Jehoväqa manam tsënö sientikunantsikta munantsu. ¿Imanirtan tsëta nintsik?

4. ¿Imanirtan Elïasqa “noqallanam makinkunapita safarqü” nirqan?

⁴ Diospa willakoqnin Elïasta ima pasanqanta rikärishun. Diosta sirweq tsë nunaqa, reina Jezabel wanutsita munaptinmi, 40 junaqpitapis mas qeshpir ëwakurqan (1 Rëy. 19:1-9). Juk machëchö japallanlla këkarmi, Jehoväta kënö nirqan: “Noqallanam makinkunapita safarqü” (1 Rëy. 19:10). Tsë nacionchö pëllana Diospa willakoqnin kanqantam pensarqan. Peru rasumpa kaqchöqa, manam tsënötsu karqan. Jezabel mana tarinampaqmi, Diospa willakoqkunapita 100 nunakunata Abdïas pakëkurqan (1 Rëy. 18:7, 13). Tsëqa, ¿imanirtan Elïasqa japallanlla këkanqanta pensarqan? ¿Abdïas yanapanqan Diospa willakoqninkunata llapanta wanutsishqa kayanqanta pensartsuraq? ¿Jehovälla rasumpa Dios kanqanta Carmëlu jirkachö rikätsikuykaptimpis, israelïtakuna pëta adorar mana qallayanqampitatsuraq? ¿O vïdan peligruchö këkanqanta pipis mana musyanqanta o pëpaq pillapis mana yarpachakunqanta pensartsuraq? Bibliaqa manam tsëta willakuntsu, peru Elïas imanir imanö këkanqanta Jehovä entiendinqanta y imanö yanapanampaq kaqta musyanqantaqa musyantsikmi.

5. ¿Imatataq Jehovä rurarqan japallan këkanqanta Elïas mana pensanampaq?

⁵ Jehoväqa imëkatam rurarqan Elïasta yanapanampaq. Imanö këkanqanta willanampaqmi, “Elías, ¿imatataq këchö rurëkanki?” nir tapurqan (1 Rëy. 19:9, 13). Y tsë ishkan kutichö imanö këkanqanta willaptinmi, Jehovä shumaq wiyarqan. Y tsëpitanam japallanta mana dejashqa kanqanta y alläpa puëdeq Dios kanqanta rikätsirnin Jehovä contestarqan. Jina Jehoväqa Israelchö pëta mëtsikaq adorëkäyanqantam Elïasta nirqan (1 Rëy. 19:11, 12, 18). Elïaspa shonqunqa ankashyärirqanchi imanö këkanqanta Jehoväta willariptin y pë contestanqanta wiyarnin. Jina Jehoväqa Siriachö Hazael rey kanampaq, Israelchö Jehü rey kanampaq y Eliseu  Diospa willakoqnin kanampaq churanampaqmi Elïasta mandarqan (1 Rëy. 19:15, 16). Tsëkunata ruranampaq mandarqa, alli cösaskunaman Elïas pensanampaqmi Jehoväqa yanaparqan, y pëta yanapanampaqmi Eliseuta churarqan. ¿Imatataq rurashwan japallantsik këkanqantsikta pensar y Jehovä yanapamänata wanarqa?

6. Japallantsik këkanqantsikta pensarqa, ¿imatataq Jehoväta nishwan? (Salmus 62:8).

⁶ Jehoväqa pëman mañakurnin imanö këkanqantsikta willanatam munan. Pëqa musyanmi imanö këkanqantsikta y imë höra karpis Pëman mañakushqa wiyamänapaq kaqtam nimantsik (1 Tes. 5:17). Pëqa alläpam kushikun sirweqninkuna pëman mañakuyaptin (Prov. 15:8). Japallantsik këkanqantsikta pensarqa, ¿imatan Jehoväta nishwan? Elïas ruranqannömi imanö këkanqantsikta Pëta llapanta willashwan (leyi Salmus 62:8). Imapaq yarpachakunqantsikta y imanö këkanqantsikta willashun. Imata ruranapaq kaqta rikätsimänapaq mañakushun. Këllaman pensari: jövinllaraq karqa, ¿imatataq rurankiman japallëki këkanqëkita pensar y Jehoväpita escuëlëkichö parlakuyta mantsarqa? Valienti kanëkipaq y Diosman imanir creinqëkita shumaq parlakunëkipaqmi, yanapëkushunëkipaq mañakunkiman (Lüc. 21:14, 15). ¿Y imatataq rurankiman imapaqpis mana välinqëkita mana pensanëkipaq kallpachakuykarqa? Jehoväta alli sirwikaq cristiänuwan parlanëkipaq, y willanqëkita tsë cristiänu entiendinampaq mañakuy. Imanö këkanqantsikta Jehoväta willar, mañakunqantsikta imanö contestamunqanta rikar y wakinkuna yanapamänantsikta permitirmi, japallantsik këkanqantsikta pensar alläpa mana llakikunapaq yanapamäshun.

7. ¿Imatataq yachakunki Mauriciu pasanqampita?

⁷ Jehoväqa imëka rurëyoq kanapaqmi permitimantsik. Pëqa congregacionchö y pëpita yachatsikurnin ruranqantsikkunapitam alläpa kushikun (Sal. 110:3). Jehoväta sirwinqantsikchö imëka rurëkunayoq kanqantsikmi, japallantsik këkanqantsikta mana pensanapaq yanapamantsik. Mauriciu b jutiyoq jövin wawqi pasanqanta rikärishun. Bautizakurinqampita wallka tiempullatam, juk alli amïgun ichikllapa ichikllapa Jehoväpita karupäkurirqan. Pëmi kënö willakun: “Jehoväta ichikllapa ichikllapa sirwita amïgü dejanqanta rikarmi, ‘¿Jehoväta äninqäta cumplita puëdishaqtsuraq?’ ‘¿Pëpa familian karnin sïguita puëdishaqtsuraq?’ nir pensar qallëkurqä. Japallä këkanqäta y imanö këkanqäta pipis mana entiendinampaq kaqtam pensar qallëkurqä”. ¿Imatan tsarakurnin sïguinampaq yanaparqan? Pëmi kënö willakun: “Diospita mas yachatsikur kanqämi, kikïllaman y mana väleqnö kanqäta mana pensanäpaq yanapamarqan. Wakin wawqikunawan Diospita yachatsikurmi, kushishqa kaq kä y japallä këkanqäta pensaqnatsu kä”. Wawqi panintsikkunawan  wayin wayin yachatsikuyta mana puëdir, cartakunata rurarnin o telëfunupa qayakurnin yachatsikushqapis, tsënöllam kushishqa kantsik. ¿Ima mastan Mauriciuta yanaparqan? Pëmi këta ruranqanta yarpan: “Congregacionchömi mas yanapakur qallëkurqä. Reunionkunachö shumaq yachatsikunäpaqmi, mas alli preparakunäpaq kallpachakurqä. Tsëkunata ruranqächömi, Jehovä y wawqi panikuna kuyayämanqanta rikarqä”.

8. Imëka problëmakunapa pasarninqa, ¿imanötan sientikuntsik?

⁸ Ushanan junaqkunachö imëka problëmakunayoq kanapaq kaqtaqa llapantsikmi musyantsik (2 Tim. 3:1). Peru mana pensanqantsik problëmakunapam pasashwan o mana pensanqantsik hörakunam problëmakunaqa chäramunman. Itsa qellëta pishipakushwan, qeshyëkanqantsikta doctor niramashwan o juk kuyashqa kastantsik wanurinman. Tsë problëmakuna qatinallaman shamuptin o jinan höra atska problëmakuna chämuptinqa, itsapis alläpa yarpachakushwan y ima rurëtapis musyashwantsu. Peru yarpäshun, Jehoväqa rikëkämantsikmi y ima problëmakuna kaptimpis, alli tsarakunapaqmi pëqa yanapamäshun.

9. ¿Ima desgraciakunapataq Job pasarqan?

⁹ Jobta ima pasanqanta rikärishun. Diosta sirweq tsë nunaqa, wallka tiempullachömi imëka mana allikunapa pasarqan. Juk junaqllachömi, llapan animalninkunata oqranqanta, sirweqninkuna wanushqa kayanqanta y tsëpitapis masqa, kuyashqa wamrankuna wanushqa kayanqanta musyarirqan (Job 1:13-19). Tsë desgraciakunapa pasanqampita llakishqallaraq këkaptinmi, alläpa feyu qeshya tsarikurqan (Job 2:7). Alläpa llakikurmi kënö nirqan: “¡Manam awantänatsu! ¡Imapaqnataq kawashaqpis!” (Job 7:16).

10. Mana allikunapa pasanqan höra Job alli tsarakunampaqqa, ¿imatataq Jehoväqa rurarqan? (Jana qaranchö këkaq dibüjuta rikäri).

¹⁰ Jehoväqa Job imëkapa pasëkanqanta rikëkarqanmi. Y kuyarmi, pasanqankunachö alli tsarakunampaq y Pëta sirwir sïguinampaq imëkanöpa yanaparqan. Kikin Jehovämi Jobta parlaparqan y alläpa yachaq kanqanta y kamanqankunata shumaq cuidanqantam rikätsirqan. Wakin animalkunapaqmi parlarqan (Job 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2). Jina Jehoväqa, Jobta shumaq parlapänampaq y shoqanampaqmi Elihüta mandarqan. Diosta sirweq tsë jövinqa, alli tsarakurnin Pëta sirweqkunata Jehovä bendicinqantam yarpätsirqan. Peru Jehoväqa, Jobta Elihü consejanantapis munarqanmi. Imëkata kamaq Jehoväpa rikëninchö ichikllanlla kanqantsiktam Jobta kuyëpa Elihü rikätsirqan (Job 37:14). Jina Jehoväqa, jutsallakushqa kiman amïgunkunapaq mañakunampaqmi Jobta nirqan (Job 42:8-10). Y kanan witsanqa, ¿imanötan imëka mana allikunapa pasashqa Jehovä yanapamantsik?

11. Mana allikunapa pasanqantsik höraqa, ¿imanötan Bibliachö ninqan shoqamantsik?

¹¹ Jehoväqa Jobta parlapanqannö mana parlapämashqapis, Palabran Bibliachö ninqanwanmi parlapämantsik (Rom. 15:4). Shamoq tiempuchö imëkapis alliyänampaq kaqta nirmi yanapamantsik. Mana allikunapa pasashqa Bibliachö ninqankuna imanö shoqamanqantsikta wakinllata rikärishun. Bibliachöqa, ima problëmapa pasanqantsikpis ‘Diospa kuyakïnimpita rakimënintsikta mana puëdinampaq kaqtam’ nimantsik (Rom. 8:38, 39). Jina ‘llapan shonqunkunawan mañakuqkunapa nöpanchö’ këkanqantam Bibliachöqa nin, juk parlakuychöqa, mañakuyanqanta Jehovä wiyëkanqanta (Sal. 145:18). Ima problëmakunapa pasashqapis pëman confiakushqa alli tsarakunapaq kaqta, y tsëkunapa pasarnin kushishqa kanapaq kaqtapis Jehoväqa ninmi (1 Cor. 10:13;  Sant. 1:2, 12). Jina Jehovä bendicimashqa manana wanurnin kawakunapaq kaqtawan igualatsishqaqa, problëmantsikkuna pasareqlla kanqantam Diospa Palabranqa yarpätsimantsik (2 Cor. 4:16-18). Imëka problëmakunata yuritsimoq Satanasta y pënö kaqkunata chipyëpa ushakätsinampaq kaqtam Jehoväqa änimantsik (Sal. 37:10). Shamoq tiempuchö imëka mana allikunapa pasar, ¿musyankinaku Bibliachö ima ninqanta yarpänëkipaq kaqta?

12. Bibliachö ninqanwan Jehovä yanapamänapaqqa, ¿imatataq ruranantsik?

¹² Bibliachö këkaq consëjukuna yanapamänapaqqa, tsëta seguïdu estudianantsikta y estudianqantsikman pensanantsiktam Jehoväqa shuyaran. Yachakunqantsikmannö imatapis rurarqa, Pëmanmi mas markäkushun o yärakushun y mas alli amïgum kashun. Tsëta rurashqaqa, imapa pasashqapis alli tsarakunapaqmi yanapamäshun. Y Palabran Biblia ninqanman confiakushqaqa, santu espïritunwanmi yanapamäshun. Tsënö poderninwan yanapamashqam, mana allikunapa pasarnin alli tsarakunapaq ‘nunakunapa kallpampitapis mas puëdeq kallpayoq’ kashun (2 Cor. 4:7-10).

13. ¿Imanötan “alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoq” ruramunqankuna alli tsarakunapaq yanapamantsik?

¹³ ‘Alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoqqa’, Jehovä yanapaptinmi publicacionkunata, videukunata y cancionkunata ruramushqa. Tsëkunaqa Jehoväman mas markäkunapaq y pëpita mana rakikäkurinapaqmi yanapamantsik (Mat. 24:45). Pëpita mas yachakunapaq Jehovä ruratsimunqankunatam alli provechanantsik. Qepakunallataran Estädus Unïduschö täraq juk pani Jehovä ruratsimunqankunapaq agradecikurnin kënö nirqan: “40 watapana Jehoväta sirwinqächöqa, pëllata sirwinqätam mëtsika kutichö rikätsikunä kashqa”. Tsë paniqa imëka mana allikunapam pasashqa. Cärruta manejëkaq juk machashqa nunam awilunta wanoqpaq jalurirqan, teytankunam feyu qeshyawan wanuyarqan y kikimpis ishkë kutichömi cancer qeshyayoq karqan. ¿Imatan alli tsarakunampaq yanaparqan? Pëmi kënö willakun: “Jehoväqa imëpis cuidamashqam. Alli juiciuyoq y markäkïpaq sirwipakoqwan ruratsimunqan publicacionkunam yanapamashqa alli tsarakunäpaq. Tsënö yanapamaptinmi, Jobnöpis kënö nï: ‘¡Wanukunqäyaqmi Teyta Diostaqa dejashaqtsu!’” (Job 27:5, TNM).

14. Mana allikunapa pasanqantsik höra, ¿imanötan Jehoväqa wawqi panintsikkunawan yanapamantsik? (1 Tesalonicensis 4:9).

¹⁴ Mana allikunapa pasayanqan höra kuyanakuyänampaq y shoqanakuyänampaqmi Jehoväqa  sirweqninkunata yachatsishqa (2 Cor. 1:3, 4; leyi 1 Tesalonicensis 4:9). Wawqi panintsikkunaqa mana allikunapa pasashqam Diosta sirwir sïguinapaq Elihünö yanapamënintsikta munayan (Hëch. 14:22). Diane jutiyoq panim tsëta rikarqan. Qowan alläpa antsa qeshyakurkuptinmi, congregacionchö kaqkunaqa shumaq parlapäyarqan y Diosman confiakur sïguinampaq yanapayarqan. Pëmi kënö willakun: “Tsë killakunaqa alläpa llakikuypaqmi karqan, tsënö kaptimpis, Jehovä alläpa kuyayämanqantaqa imëkanöpam rikäyarqä. Congregacionnïchö kaqkunaqa tsarakur sïguiyänäpaqmi imëkanöpa yanapayämarqan: watukayämarqanmi, qayayämarqanmi, kuyayämanqantam niyämarqan... Y cärru manejëta mana yachaptïmi, reunionkunaman y puëdiptï Diospita yachatsikunäpaqmi apayämarqan”. ¿Manaku alläpa kushikuntsik tsënö kuyakoq wawqi panikunayoq kanqantsikpita?

15. ¿Imanirtan següru këkantsik imapapis pasarnin alli tsarakunapaq kaqta?

¹⁵ Llapantsikmi imëka mana allikunapa pasantsik. Peru yachakunqantsiknöpis, manam japallantsiktsu këkantsik. Jehoväqa kuyakoq Teytantsiknömi imëpis rikëkämantsik. Pëqa manam japallantsikta dejaramantsiktsu. Mañakushqaqa wiyamantsikmi y yanapamänapaqmi listu këkan (Is. 43:2). Jehovä imëkanöpa yanapamashqam, mana allikunapa pasarnin alli tsarakunapaq kaqta següru këkantsik. Pëqa Pëman mañakunapaq permitimarnintsik, Palabran Bibliawan, imëka publicacionkunata ruratsimunqanwan y pishipakunqantsik höra kuyakoq wawqi panintsikkunawanmi yanapamantsik.

16. ¿Imatataq ruranantsik Jehovä cuidamarnintsik sïguinampaqqa?

¹⁶ Imanö këkanqantsikta rikëkaq kuyakoq Teytayoq kanqantsikpitam alläpa agradecikuntsik. ‘Pëman markäkushqaqa shonquntsikpis kushikunmi’ (Sal. 33:21). ¿Imanötan cuidamanqantsikpita Jehoväta agradecikushwan? Yanapamänapaq ruratsimunqankunata alli provecharninmi. Jehovä cuidamarnintsik sïguinampaqqa, ninqankunatam wiyakunantsik y pëpa rikëninchö alli kaqkunata ruranapaqmi imëpis kallpachakunantsik. Tsëkunata rurashqaqa, Jehoväqa imëyaqpis cuidamäshunmi (1 Pëd. 3:12).