1. 1 Tesalonicensis 5:11 ninqannö, ¿ima rurëchötan llapantsik yanapakuntsik?

 ¿CONGREGACIONNIKICHÖ kaqkuna yanapakuyarqunkiku Diospita Yachatsikuyänan wayita rurëchö o tsëta altsapëchö? Tsënö kashqa kaptinqa, tsë wayita usharatsir qallanan kaq reunionta rurayanqantaqa kananyaqchi yarparëkanki. Tsë höraqa alläpachi Jehoväta agradecikurqëki. Itsa alläpa kushishqa këkarchi, cantëtapis puëdirqëkitsu. Diospita Yachatsikunantsik wayikunaqa, Jehovä alabashqa kanampaqmi yanapakun. Peru wayita sharkatseq cuenta jukta ruranqantsikmi, Jehovä alabashqa kanampaqqa masraq yanapakun, y tsëqa wawqi panintsikkuna Jehoväta sirwir sïguiyänampaq yanapanqantsikmi. Tsëpaq parlarmi, apostol Pabluqa 1 Tesalonicensis 5:11 (leyi) ninqanta qellqarqan.

2. ¿Imatataq këchö yachakushun?

² Wawqi panintsikkunata yanapanapaqqa, apostol Pablu ruranqampitam yachakushwan. Pëqa wakinkuna imanö këkäyanqantam entiendita procuraq. Këchöqa, mana allikunapa pasarnin alli tsarakuyänampaq, kikinkunapura yamë kawakuyänampaq y Jehoväman mas markäkuyänampaq o yärakuyänampaq cristiänu mayinkunata apostol Pablu imanö yanapashqa kanqampitam yachakushun. Pë ruranqannö imanö ruranapaq kaqta yachakurishun (1 Cor. 11:1).

3. ¿Imanötan Pabluqa trabäjuta y Diosta sirwita rikaq?

³ Pabluqa alläpam wawqi paninkunata kuyaq. Pëpis mana allikunapa pasashqa karmi, tsënöpa pasaq wawqi paninkunata llakipaq y entiendeq. Juk kutichömi, qellëninnaq quedarirqan, tsëmi kikimpaq y yanaqinkunapaq trabajarqan (Hëch.  20:34). Pëqa carpa wayikunata rurëtam yachaq. Corintu markaman chärirqa, Äquilawan y Priscïlawanmi carpa wayikunata rurarnin trabajarqan. Tsënö karpis, “llapan säbadukunam” judïukunata y Grecia nunakunata Diospita parlapaq. Y Sïlaswan Timoteu chäriyaptinqa, ‘Pabluqa masran Diospa palabrampita yachatsikur qallëkurqan’ (Hëch. 18:2-5). Tsëmi Pabluqa Jehoväta sirwita mas puntaman churanqanta rikätsimantsik. Pëqa alli trabajaq nunam karqan. Tsëmi imëkapaq yarpachakur y familianta manteniyänampaq kaqman yarpachakurnin, Diosta sirwita mana dejariyänampaq wawqi panikunata consejëta puëdirqan (Filip. 1:10).

4. ¿Imanötan Pabluwan Timoteu chikirnin sufrikätsiyanqan wawqi panikunata yanapayarqan?

⁴ Tesalönica markachö congregacion patsakäriptinllam, cristiänukunata chikir sufritsir qallëkuyarqan. Pablutawan Sïlasta mana tarïkurmi, cristiänukunata chikeq nunakunaqa wakin wawqikunata “tsë markachö gobernadorkunaman qarachëpa apayarqan”. Pëkunaqa, “Römata gobernaq mandakunqankunapa contran” këkäyanqanta nirmi büllëkäyarqan (Hëch. 17:6, 7). Marka mayinkuna contran churakaqta rikarninqa, tsë mushoq cristiänukunaqa alläpachi mantsakäyarqan. Y tsëta rikarqa, itsachi Jehoväta sirwitapis qelanäriyanman karqan. Peru Pabluqa manam qelanäkuriyänanta munarqantsu. Tsëmi Sïlaswan ëwakuyänan kaptimpis, pëkunata yanapaqkuna kayänampaq segurakuyarqan. Tsëpita ichik tiempu pasariptinmi, Tesalönica markachö cristiänukunata apostol Pablu këta yarpätsirqan: “Timoteutam kachayämurqä, markäkïnikikunachö alli tsarakoqta tikratsiyäshunëkipaq y shoqayäshunëkipaq, tsënöpa qamkunachö ni pipis tsë sufrimientukunarëkur mana qelanäkurinampaq” (1 Tes. 3:2, 3). Itsachi Timoteutapis Listra markachö këkaptin, chikirnin sufritsishqa kayarqan. Tsë markachö wawqi panikunata Pablu y Jehovä imanö yanapashqa kayanqantam rikashqa karqan. Tsëmi, Tesalönica markachö mushoq wawqi panikunata tranquïlu kayänampaq y Diosman markäkuyänampaq yanapëta puëdirqan (Hëch. 14:8, 19-22; Heb. 12:2).

5. ¿Imanötan Bryant-ta yanaparqan juk anciänu shumaq parlapanqan?

⁵ ¿Ima mastataq Pablu rurarqan wawqi paninkunata yanapanampaq? Listra, Iconiu y Antioquïa markakunaman Bernabëwan kutirqa, ‘creikoqkunata rikaqkunatam churayarqan’ (Hëch. 14:21-23). Kanan witsan anciänukunanöllachi, tsë markachö anciänukunaqa wawqi panikunata alläpa yanapayarqan. Bryant jutiyoq wawqi ninqanman pensarishun. Pëmi kënö willakun: “15 watäta cumpliriptïmi, papänï dejarayämar wayïpita ëwakurqan y mamänïtanam congregacionpita qarquriyarqan. Pïninnaq kanqätam pensarqä y alläpam llakikurqä”. ¿Imatan Bryant-ta tsë witsankuna yanaparqan? Pëmi kënö nin: “Tony jutiyoq anciänum reunionkunachö y juk hörakunachö parlapämaq. Mana allikunapa pasëkarnimpis, Jehoväta kushishqalla sirwir sïguikaq wawqi panikunapaqmi cuentapämaq. Salmus 27:10 ninqantam leyipämaq y mëtsika kutim Ezequïaspaq parlapämarqan. Jehoväta sirwinampaq teytan mana yachatsishqa kaptimpis, Ezequïasqa Jehoväta mana dejëpa sirwishqa kanqantam yarpätsimarqan”. ¿Tsë wawqi tsëta ruranqan Bryant-ta yanaparqanku? Pëmi kënö willakun: “Tony yanapamashqa kaptinmi, tiempu pasanqanmannö llapan tiempüwan Jehoväta sirwir qallëkurqä, y tsënö ruranqäpitam mëtsika bendicionkunata chaskirqö”. Anciänukuna, Bryant-tanö kaqpis shumaq parlapäriyänanta wanëkaq wawqi panikunapita altantu këkäyë (Prov. 12:25).

6. ¿Imanötan apostol Pabluqa Bibliachö willakunqan nunakunapita parlarnin wawqi paninkunata yanaparqan?

 ⁶ “Imëka pukutënöraq” mëtsikaq nunakuna imëka mana allikunapa pasarnin Jehovä yanapashqa kaptin alli tsarakuyanqampitam, wawqi paninkunata Pablu yarpätsirqan (Heb. 12:1). Apostol Pabluqa musyarqanmi tsë unë nunakuna alli tsarakuyanqan wawqi paninkuna valienti kayänampaq y ‘kawëkaq Diospa markanman’ yarparäyänampaq yanapanampaq kaqta (Heb. 12:22). ¿Manaku llapantsiktapis Gedeonta, Baracta, Davidta, Samuelta y wakin sirweqninkunata Jehovä imanö yanapashqa kanqampita leyinqantsik yanapamarquntsik? (Heb. 11:32-35). Tsë nunakunapita yachakunqantsikqa noqantsiktapis yanapamashwanmi. Kanan witsan wawqi panintsikkuna imëka mana allikunapa pasarnimpis, alli tsarakuyanqantam publicacionnintsikkunachö willakun. Tsëkunata leyiyanqan alläpa yanapashqa kanqanta nirmi, principal oficïnaman wawqi panintsikkuna mëtsika cartakunata apatsiyan.

7. ¿Imatataq apostol Pablu consejakurqan Romänus 14:19 a 21 ninqanchö?

⁷ Congregacionchö llapantsik yamë kawakunapaq yanapakurmi, wawqi panintsikkunata imëka sharkatseq cuenta yanapantsik. Manam jukläya jukläya pensanqantsik rakikätsimänantsikta permitintsiktsu. Jina Bibliapa contran imatapis mana rurëkäyaptinqa, derëchuntsikta manam välitsita procurantsiktsu. Röma markachö këkaq congregacionchö ima pasakunqanta rikärishun. Tsëchöqa, judïu y juk nacion nunakunam cristiänu këman chäyashqa kayarqan. Moises Qellqanqan Leyta manana cumpliyänan kaptinmi, llapantapis mikuyta puëdiyaqna (Mar. 7:19). Tsëmi wakin cristiänukunaqa imatapis librina mikuyaq. Peru wakin judïu cristiänukunaqa, Ley michäkunqan mikuykunata mikuytaqa manam pensayaqllapistsu. Tsënö pensayanqanmi, congregacionchö yamë kayanqanta ushakätsirqan. Tsëmi yamë kawakuyänanta munarnin, Pablu kënö consejarqan: “Mas alliqa ëtsata mana mikï, o vïnuta mana upï o imatapis creikoq mayikita ishkitsinampaq kaqta mana rurëmi” (leyi Romänus 14:19-21). Tsëchö qellqanqanwanmi, mikuy asuntupaq pleytuyanqan kikinkunapaq y congregacionchö kaqkunapaq mana alli kanampaq kaqta entienditsirqan. Wakinkunata pantatsita mana munarmi, kikimpis cambiarqan (1 Cor. 9:19-22). Pablu ruranqannöllam, gustuntsikta mana välitsirqa, Diosta wakinkuna kushishqa sirwiyänampaq y pëkunawan yamë kawakunapaq yanapakushun.

8. Congregacionchö yamë këta juk asuntu ushakätsita munaptin, ¿imatataq apostol Pablu rurarqan?

⁸ ¿Peru precisaq asuntukunapaq jukläya jukläya pensarqa? Yamë kawakuyänampaq Pablu imata ruranqampita yachakurishun. Punta cristiänukuna witsanqa, mana judïu kaq nuna cristiänu këman chaptinqa, nunakuna mana parlayänampaq penqëninchö señalakuyänampaq kaqtam wakin cristiänukunaqa niyaq (Gäl. 6:12). Tsënö pensayanqanwan mana acuerdu karnimpis, Pabluqa manam kikin pensanqantatsu välitsirqan. Tsëpa rantinqa, Jerusalenchö këkaq apostolkunata y anciänukunatam tsë asuntuta musyatsirqan (Hëch. 15:1, 2). Tsëta ruranqanwanmi, congregacionchö yamë y kushishqa kawakuyänampaq yanapakurqan (Hëch. 15:30, 31).

9. ¿Imatataq rurashwan Pablu ruranqannölla ruranapaq?

⁹ Congregacionchö yamë këta imapis ushakätsita munaptinqa, Jehovä churanqan nunakunatam yanapamänapaq mañakushwan. Bibliapita parlaq publicacionkunachömi imatapis imanö ruranapaq consëjukunata tarishun. Kikintsik pensanqantsikta välitsinantsikpa rantin  tsë consëjukuna ninqannö imatapis rurashqaqa, congregacionchö yamë kawakunapaqmi yanapakushun.

10. Congregacionchö yamë kawakuyänampaqqa, ¿ima masta rurartan apostol Pablu yanapakurqan?

¹⁰ Yamë kawakuyänampaqqa, Pabluqa juknöpapis yanapakurqanmi. Wawqi panikuna imachö mana alli kayanqanta parlanampa rantinmi, imachö alli kayanqampita parlarqan. Këllaman pensarishun: Römachö këkaq cristiänukunaman cartakurqa, atska wawqi panikunapa jutimpaqmi parlarqan y cäsi llapampaqmi imachö alli o imanö kayanqampita allita parlarqan. ¿Imanötan pë ruranqannölla rurashwan? Wakinkunawan parlanqantsikchö wawqi panintsikkuna imachö alli kayanqanta parlarninmi. Tsëta rurarmi wawqi panintsikkunata yanapashun mas kuyanakuyänampaq y alli amïgu kayänampaq.

11. Cöleratsinakurnin yapë yamë kawakunapaqqa, ¿imatataq rurashwan?

¹¹ Höraqa itsa Diosta alli sirwikaq wawqi panikunapis llapanchötsu acuerdu kayanman o cöleratsinakuyanman. Alli amïgu këkäyaptimpis, tsëmi Pablutawan Bernabëta pasarqan. Diospita markan markan yachatsikoq ëwayanqanchö Marcusta apayänampaq o mana apayänampaqmi pleytuyarqan. ¿Imachötan pleytuyanqan usharqan? Bibliachömi kënö nin: “Tsënam alläpa piñatsinakur discutiyarqan y rakikäkuriyarqan” (Hëch. 15:37-39). Peru Pablu, Bernabë y Marcusqa cöleratsinakuyanqanta altsayarqanmi. Tsënömi, congregacionchö yamë y juk familianölla kawakuy alläpa precisanqanta rikätsikuyarqan. Tsëpita tiempuwanqa, Pabluqa allitam Bernabëpaq y Marcuspaq parlarqan (1 Cor. 9:6; Col. 4:10). Noqantsikpis wawqi panintsikkunawan cöleratsinakurqa, altsëtam procurashwan y pëkuna imakunachö alli kayanqantam rikashwan. Tsëta rurarmi, yamë y juk familianölla kawakushun (Efes. 4:3).

12. ¿Imakunapataq wakin wawqi panintsikkuna pasayan?

¹² Jina wawqi panintsikkunata sharkatseq cuentaqa kantsik, Jehoväman markäkur o yärakur sïguiyänampaq yanaparmi. Wakinqa mana Testïgu familiankuna, estudiaq mayinkuna o trabajaq mayinkuna burlakuyanqantam aguantayänan. Wakinnam alläpa qeshyëkäyan o llakitsiyanqampita mana alli sientikuyan. Y wakinnam bautizakuyanqampita mëtsika watakunana pasashqa kaptimpis, Diosnintsik imëka mana allikunata altsamunanta shuyëkäyan. Tsëkunata pasanqantsikmi, Diosman mëyaq markäkunqantsikta rikätsikun. Punta cristiänukunapis tsënö problëmakunapam pasayarqan. ¿Imanötan Pablu yanaparqan Diosman confiakurnin sïguiyänampaq?

13. Cristiänu kayanqampita nunakuna burlakuyaptin, ¿imanötan wawqi panikunata Pablu yanaparqan?

¹³ Pabluqa Diospa Palabran ninqanwanmi, Jehoväman wawqi paninkuna markäkur sïguiyänampaq yanaparqan. Këllaman pensarishun: itsa wakin judïu cristiänukunaqa, cristiänu religionpitapis judaismu religion mas alli kayanqanta familiankuna niyaptin ima nitapis musyayaqtsu. Hebreu cristiänukunaman Pablu cartakunqanqa, alläpachi pëkunata yanaparqan (Heb. 1:5, 6; 2:2, 3; 9:24, 25). Tsë cristiänukunaqa Pablu cartakunqanwanchi, tsënö pensaqkuna mana alli këkäyanqanta cläru rikätsiyarqan. Pëkunapita nunakuna burlakuyaptin, ¿imanötan noqantsikqa wawqi panintsikkunata yanapashwan? Creiyanqanta defendiyänampaq, publicacionkunata alli utilizäyänampaq yachatsirmi. Këllaman pensarishun: itsa jövinkunataqa imëkatapis Dios kamashqa kanqanta alli entienditsikuyänampaq, ¿Es la vida obra de un Creador? y El origen de la  vida. Cinco cuestiones dignas de análisis neq follëtukunata alli utilizäyänampaq yachatsishwan.

14. Diospita willakurnin y yachatsikurnin ocupädu këkarpis, ¿imatataq Pablu rurarqan?

¹⁴ Pabluqa “alli kaq rurëkunata” rurarmi, wawqi paninkunata yanaparqan (Heb. 10:24). Pëqa rurëninkunawanmi wawqi paninkunata yanaparqan y manam shumaq parlaparllatsu. Këllata yarpärishun: Judëa markachö mallaqë kanqan witsanmi, mikuyta aparnin yanapakoqkunachö Pablu këkarqan (Hëch. 11:27-30). Diospita willakurnin y yachatsikurnin ocupädu këkarpis, wawqi paninkunataqa imëkanöpam yanapëta procuraq (Gäl. 2:10). Tsënömi wawqi paninkunata yanaparqan Jehovä cuidanampaq kaqman confiakuyänampaq. Kanan witsampis, tiempuntsikwan, kallpantsikwan y rurëta yachanqantsikwan y Diospita mëtsëchö yachatsikunantsikpaq qellënintsikwan yanapakurmi, Jehoväman confiakurnin sïguiyänampaq wawqi panintsikkunata yanapantsik. Tsëta y jukkunata rurarmi, Jehovä ni imëpis mana dejanampaq kaqman confiakuyänampaq wawqi panintsikkunata yanapantsik.

15, 16. ¿Imanötan Diosta sirwiyanqanchö qelanäkurishqa wawqi panikunata yanapashwan?

¹⁵ Pabluqa manam Diosta sirwichö qelanëkaq wawqi panikunata dejarirqantsu. Llakiparmi pëkunata kuyëpa parlaparqan (Heb. 6:9; 10:39). Këllaman pensarishun: hebreu cristiänukunaman cartakurqa, kikimpis wiyakunampaq kaqta nirmi imata rurayänampaqpis pëkunata consejarqan (Heb. 2:1, 3). Diosta sirwikäyanqanchö qelanëkaqkunataqa, Pablunöllam dejarinantsiktsu. Tsëpa rantinqa, pëkunapaq yarpachakunqantsikta y kuyanqantsiktam rikätsintsik. Pëkunata ima ninapaq pensanqantsikqa allim, peru tsëpitapis masqa, llakipëpa y kuyapëpa parlapanqantsikmi mas alliqa.

 ¹⁶ Rurayanqankunata Jehovä mana qonqanqantam wawqi paninkunata Pablu yarpätsirqan (Heb. 10:32-34). Diosta sirwinqanchö qelanäkurishqa wawqi panitaqa, noqantsikpis tsënömi yanapanantsik. Itsa Diospita imanö yachakur qallanqanman o Jehovä imanö yanapashqa kanqanta willaramänapaq tapurishwan. Willaramashqaqa, tsëkunata ruranqanta Jehovä mana qonqanqanta y shamoq tiempuchö mana dejarinampaq kaqtam yarpäratsishwan (Heb. 6:10; 13:5, 6). Tsëkunapaq parlapashqaqa, Jehoväta sirwir sïguiyänampaqmi kuyashqa wawqi panintsikkunata yanaparinman.

17. ¿Imanötan wawqi panintsikkunata mas alli yanapashun?

¹⁷ Tiempu pasanqanmannömi, wayita ruraq nunaqa mas yachaq tikran. Tsënöllam noqantsikpis, wawqi panintsikkunata sharkatseq cuenta yanapëchö tiempu pasanqanmannö mas alliyäshun. Jehoväta sirweq wakin nunakuna imanö tsarakuyanqampita parlaparnin, wawqi panintsikkuna tsarakurnin sïguiyänampaq yanapashun. Wakinkunapaq allita parlarnin, yamë kawakunqantsikta imapis ushakätsita munaptin cuidarnin y cöleratsinakunqantsikta altsarnin, yamë kawakuyta procurashun. Y Bibliachö ninqampita shumaq yachatsirnin, puëdinqantsikmannö yanaparnin y Diosta sirwiyanqanchö qelanäkurishqakunata yanaparnin, Diosman markäkur o yärakurnin sïguiyänampaq imëka sharkatseq cuenta wawqi panintsikkunata yanaparnin sïguishun.

18. ¿Imata ruranëkipaqtaq churapakarqunki?

¹⁸ Diosta adorana wayikunata ruraqkunaqa, alläpa kushishqam kayan. Diosta sirwir sïguiyänampaq wawqi panintsikkunata imëka sharkatseq cuenta yanapaqkunapis tsënöllam kushikuntsik. Juk wayiqa tiempu pasanqanmannömi ushakan, peru wawqi panintsikkunata yanapanqantsikqa imëyaqpis kanqam. Tsëqa, 1 Tesalonicensis 5:11 ninqanta wiyakunapaq kallpachakushun. Tsëchömi kënö nin: “Jukniki juknikikuna kallpata qonakurnin y jukniki juknikikuna sharkatsinakurnin këkäyë”.