1. ¿Imatan ‘Teyta Diospita chaskinqantsik yamë këqa’, y imanötan yanapamantsik? (Filipensis 4:6, 7).

 TEYTA DIOSTA mana sirweq nunakunaqa, manam musyayantsu Teyta Diospita shamoq yamë kë imanö kanqanta. Peru Teyta Diosta sirweq kaqkunam pëpita “yamë këta” chaskiyan. Tsëmi pëkunaqa tranquïlu y següru sientikuyan (leyi Filipensis 4:6, 7). Jehoväta kuyaqkunawan amïgu karmi, kushishqa sientikuntsik y kikin Jehoväwan amïgu kashqam yamë kanapaq yanapamantsik (1 Tes. 5:23). Diosnintsikta alli reqirmi, pëman confiakurnin tranquïlu sientikuntsik. Tsënö sientikunqantsikmi yanapamantsik mana allikunapa pasarpis kushishqalla kanapaq.

2. ¿Imanötan musyantsik mana allikunapa pasanqantsik hörakuna tranquïlu sientikunapaq Diosnintsik yanapamänapaq kaqta?

² ¿Rasumpatsuraq tranquïlu sientikushwan mana allikunapa pasanqantsik höra? ¿Tranquïlutsuraq këkashwan muyakoq y wanutsikoq qeshyakuna kaptin, ima desgraciapapis pasar, nunakuna chikimashqa o ima problëmakunapis kaptin? Tsëkunapa pasarqa, capazchi mantsakashwan. Peru Jesusmi qateqninkunata kënö nirqan: “Ama shonquykikunachö yarpachakuyëtsu ni mantsakäyëtsu” (Juan 14:27). Mëtsikaq wawqi panintsikkunam Jesus ninqanta cäsukuyashqa. Tsëmi imëka problëmakunapa pasarpis, Jehoväman confiakurnin tranquïlu sientikuyashqa.

3. Muyakoq y wanutsikoq qeshya karqa, ¿imamanraq chätsimashwan?

³ Muyakoq y wanutsikoq qeshya yurimuptinqa, rasllam o sasllam imanö kawakunqantsik cambiarinman. Tsëmi pasakushqa COVID-19 qeshyawan, mëtsikaq nunakunam alläpa sufriyashqa. Yachaq nunakunam niyan tsë qeshya kaptin nunakuna  punuyta mana puëdiyanqanta, yarpachakurlla y llakikurlla kakuyanqanta, wakinkunana alcohol upyëman y dröga shoquyman ishkiyanqanta, familiankunawan problëmachö kayanqanta y wakinkunana wanutsikuyta munayanqanta. Markëkichö muyakoq y wanutsikoq qeshya kaptinqa, ¿imatataq rurankiman Dios yanapashuptiki tranquïlu sientikunëkipaq?

4. ¿Imanirtan tranquïlu sientikuntsik ushanan tiempukunachö pasakunampaq kaqta Jesus willakunqanta musyar?

⁴ Jesusmi nirqan ushanan tiempukunachöqa, ‘wakchö këchö’ muyakoq y wanutsikoq qeshyakuna kanampaq kaqta (Lüc. 21:11). Tsënö ninqanta musyarmi tranquïlu sientikuntsik. Musyarqantsiknam tsëkuna pasakunampaq kaqta. Jesus ninqannöllam llapampis cumplikëkan. Tsëmi ushanan tiempukunachö kawaqkunata Jesus consejanqanta cäsukunantsik. Kënömi nirqan: “Ama mantsakäyankitsu” (Mat. 24:6).

5. (1) Filipensis 4:8 y 9 ninqannö, ¿imatataq Jehoväta mañakunkiman muyakoq y wanutsikoq qeshya kaptin? (2) ¿Imanötan yanapamantsik Bibliapa grabashqa audiunta wiyanqantsik?

⁵ Muyakoq y wanutsikoq qeshya yurimuptinqa mantsakantsikmi. Tsëmi pasarqan Desi b jutiyoq panintsikta. Pëpaqa COVID-19 qeshyawanmi tiyun, prïmun y doctornimpis wanuyarqan. Tsëmi mantsapakurqan kikimpis y edäna mamänimpis tsë qeshyawan qeshyarinanta. Hasta trabäjumpita qarquriyänampaq kaqtapis yarpachakoqmi. “Trabäjüpita qarqarayämaptinqa, ¿imawanraq mikushaq? ¿Imanöraq wayi arrienduta pagakushaq?” nir yarpachakurmi punuytapis puëdeqtsu. Tsënö karpis tranquïlu këtaqa puëdirqanmi. ¿Imatan yanaparqan? Yanapëkunampaq Diosnintsikman mañakunqanmi (leyi Filipensis 4:8, 9). Y mañakunqanta Jehovä contestamunqanta wiyanampaqqa, Bibliapa grabashqa audiuntam wiyaq. Kikinmi kënö nin: “Leyeqkuna shumaq tranquïlu leyiyanqanta wiyanqämi yanapamarqan tranquïlu sientikunäpaq y noqapaq Jehovä yarpachakunqanta cuentata qokunäpaq” (Sal. 94:19).

6. ¿Imanötan yanapamantsik Bibliata estudianqantsik y reunionkunaman ëwanqantsik?

⁶ Tsënö qeshyakuna kaptinqa, imëpis ruranqantsikkunatam dejarishwan. Tsëmi Bibliapita yachakuyta y reunionkunaman ëwëtaqa dejanantsiktsu. Publicacionkunata leyir y videukunata rikarmi musyantsik mana allikunapa pasëkarpis, wawqi panintsikkuna alli tsarakur Jehoväta mana dejayanqanta (1 Pëd. 5:9). Reunionkunaman ëwar Bibliapita yachakunqantsikmi yanapamäshun alli kaqkunallaman pensanapaq y wakinkunata animanapaq, y noqantsiktapis shumaqmi parlapäramäshun (Rom. 1:11, 12). ¿Imanötan  yanapamantsik qeshyëkaqkunata, mantsapakuykaqkunata y japallankuna sientikoqkunata Jehovä yanapanqanman pensanqantsik? Jehovä yanapamänantsikpaq kaqman confiakunapaq y pëman mas markäkunapaq o yärakunapaqmi yanapamantsik.

7. ¿Imatataq apostol Juannöpis ruranantsik?

⁷ Wawqi panintsikkunawan imëpis parlarëkäshun. Muyakoq y wanutsikoq qeshya kaptinqa, manam fäciltsu kanqa wawqintsikkunawan o panintsikkunawan juntu kanantsik. Tsëmi pasarqan apostol Juantapis. Pëqa, amïgun Gäyuwanmi tinkuyta munarqan, peru manam puëdirqantsu (3 Juan 13, 14). ¿Imatataq rurarqan amïgunwan tinkuyta mana puëdirpis? Cartakurqanmi. Tsënöllam noqantsikpis wawqi panintsikkunawan tinkuyta mana puëdirqa telëfunupa qayarishwan, videullamadapa parlarishwan o mensäjita mandarishwan. Tsëta rurarqa, japallantsik këkarpis manam alläpa llakikushuntsu y tranquïlum sientikushun. Y alläpa llakikurqa, ¿imataraq rurashwan? Anciänukunawanmi parlanantsik y parlapämashqaqa, shumaqmi chaskikunantsik (Is. 32:1, 2).

8. Ima desgraciapapis pasarqa, ¿imanötan sientikushwan?

⁸ ¿Juk kuyashqa familiëki wanukushqa kaptinku llakishqa këkanki? ¿O alläpa tamya kaptin, terremötu kaptin o wayikita nina ushashqa kaptinku imannaq quedarqunki? Tsëkunapa pasashqa karqa alläpa llakishqachi këkanki, alläpachi yarpachakunki, cölerakunki o hasta mantsakunki. Tsënö sientikurqa ama pensëtsu cösasnikikunata alläpa kuyanqëkita y markäkuyniki o yärakuyniki pishinqanta. Qamqa alläpa desgraciapam pasarqunki, tsëmi tsënö sientikunqëkiqa entiendipaq (Job 1:11). Peru tsënö sientikurpis, tranquïlu y yamë sientikuytaqa puëdinkim.

9. ¿Imanötan Jesus ninqankuna yanapamantsik ima desgraciapis pasakuptin mana mantsakänapaq?

⁹ Wakin nunakunaqa pensayan desgraciakunapa mana pasayänampaq kaqtam. Peru noqantsikqa, Jesus ninqannöpis musyantsikmi imëka desgraciakuna mas pasakunampaq kaqta y sufrinantsikpaq kaqta. Jesusmi qateqninkunata nirqan mana alli nunakunata Diosnintsik manaraq ushakätsiptinqa, ‘terremötukuna’ y mas desgraciakunapis kanampaq kaqta (Lüc. 21:11). Y nirqanmi nunakunapis mana alli kayänampaq kaqta, tsëmi rikantsik nuna mayinkunata maqayaqta, wanutsiyaqta y terrorismu asuntutapis (Mat. 24:12). Jesusqa manam nirqantsu tsë desgraciakunapaqa, Diosnintsikta mana sirweq kaqkunalla pasayänampaq kaqta. Diosnintsikpa sirweqninkunapis tsë desgraciakunapaqa pasayanmi (Is. 57:1; 2 Cor. 11:25). Capazchi Jehoväqa tsë desgraciakunapita libramäshuntsu, peru tranquïlu y yamë sientikunapaqqa yanapamäshunmi.

10. ¿Jehoväman mana markäkurku o yärakurku ima desgraciapaqpis puntallapitana alistakuntsik? (Proverbius 22:3).

¹⁰ Ima desgraciapis pasakuptin mana mantsakänapaqqa, yanapamäshun puntallapitana listu kanqantsikmi. Peru manam Jehoväman mana markäkurtsu o mana yärakurtsu puntallapitana alistakuntsik, tsëpa rantinqa pë cuidamänapaq kaqman confiakurmi puntallapitana alistakuntsik. ¿Imanirtan tsënö nintsik? Palabran Bibliachömi consejamantsik ima desgraciapaqpis puntallapitana alistakunapaq (leyi Proverbius 22:3). Jehoväqa revistakunawan, reunionkunawan y sirweqninkunata dirigeqkunawanmi puntallapitana nikämarquntsik ima desgraciapaqpis alistakunantsikpaq. c ¿Imatataq ruranantsik Jehoväman confiakurqa? Ima desgraciapis manaraq pasakuptinmi,  kananllapitana tsë consëjukunata cäsukunantsik.

11. ¿Imatataq yachakuntsik Margaret ruranqampita?

¹¹ Panintsik Margaret-ta pasanqanman pensarishun. Bosquita nina ushaptinmi, pëtaqa autoridäkuna niyarqan wayimpita ëwakunampaq. Y mëtsikaq nunakuna ëwakuyaptinmi, carretërapis kichkirirqan y panintsik pasanampaqqa manam päsi karqantsu. Alläpam qoshni o qoyë karqan, tsëmi panintsikqa cärrumpita yarqurqantsu. Peru puntallapitana alistakushqa karmi salvakurqan. ¿Imatataq rurashqa karqan? Bolsanchömi juk mäpata katsinaq y puntallapitanam reqishqa kanaq ima peligrupis kaptin më nänipa ëwanampaq kaqta. Tsëmi panintsikqa puntallapitana alistakushqa karnin salvakurqan.

12. ¿Imanirtan autoridäkunata, anciänukunata y Jehoväpa sirweqninkunata dirigeqkunata cäsukushwan?

¹² Autoridäkunaqa capazchi vïdantsik peligruchö kaptin o imapis ordenädu kananta munar, mandamäshun wayintsikpita mana yarqunapaq o wayintsikpita ëwakunapaq. Wakin nunakunaqa imëkankunata dejëta mana munarmi, autoridäkuna niyanqanta cäsukuyantsu. Peru ¿imatataq rurashwan Jehoväpa sirweqninkunaqa? Palabran Bibliachömi kënö mandamantsik: “Señor-rëkur nunakuna patsätsiyanqanta respetar cäsukuyë, gobernaqta qamkunapita mas carguyoq kaptin, y gobernadorkunata, [...] gobernaq carguman churashqa kaptin” (1 Pëd. 2:13, 14). Jehoväpa sirweqninkunata dirigeqkunapis imata ruranapaqpis mandarëkämantsikmi. Seguïdum yarpätsimantsik telëfununtsikpa nümerunta cambiashqa karqa, tsë mushoq nümeruta anciänukunata entreganapaq. Tsëwanmi ima desgraciapis pasakuptin fäcil-lla tarimäshun. ¿Entregarqunkinaku telëfunuykipa nümerunta? Jehoväpa sirweqninkunata dirigeqkunaqa, capaz mandamäshun këkanqantsik sitiupita mas següru sitiuman ëwakunapaq, wananqantsikkunata imanö tarinapaq o wawqi panintsikkunata imanö yanapanapaq. Tsë mandamanqantsikkunata mana cäsukurqa, kikintsikpa vïdantsikta y cuidamaqnintsik anciänukunapa vïdankunatam peligruman churarishwan (Heb. 13:17). Margaretmi kënö nirqan: “Anciänukunata y Jehoväpa sirweqninkunata cäsukushqa karmi, salvakurqä”.

13. Markankunapita ëwakushqa wawqi panintsikkunataqa, ¿imatan yanapan yamë y kushishqa sientikuyänampaq?

¹³ Imëka desgraciakunapa pasar, guërra  kaptin o markankunachö alläpa problëma kaptinmi, wakin wawqi panintsikkunaqa markankunapita ëwakuyan. Peru tsënö ëwakurpis, manam Diosnintsikpaq rurayanqankunataqa dejayantsu. Nunakuna chikiyaptin punta cristiänukuna rurayanqannöllam, “Diospa palabrampita” yachatsikur sïguiyan (Hëch. 8:4). Tsënö yachatsikurmi, problëmankunallaman yarparäyänampa rantin, Diosnintsikpa Gobiernunman masqa yarparäyan. Tsënöpam yamë y kushishqa sientikuyan.

14. Autoridäkuna chikimashqaqa, ¿imanöraq sientikushwan?

¹⁴ Reunionkunaman ëwanantsikta y yachatsikunantsikta autoridäkuna michämashqa y chikimashqaqa, mananam tranquïlunatsu ni kushishqanatsu kashwan. Tsëkunapa pasarqa, capaz yarpachakushwan imakunapa pasanantsikpaq kaqta. Tsënö yarpachakurpis, cuidakunantsikmi Jehovä Diosnintsikman markäkïta o yärakuyta mana dejarinapaq. Tsëtam Jesuspis nirqan (Juan 16:1, 2). Tsëqa, autoridäkuna chikir qatikachämashqapis, ¿imatataq rurashwan tranquïlu y kushishqa sientikunapaq?

15. ¿Imanirtan mantsashwantsu chikir qatikachämashqa? (Juan 15:20; 16:33).

¹⁵ Diospa Palabranmi kënö nimantsik: “Teyta Diosta llapan shonqunkunawan sirwita munaq Cristu Jesuspa llapan qateqninkunatam, imëkata rurar sufritsiyanqa” (2 Tim. 3:12). Kë versïculu ninqanta creinanqa, manam fäciltsu karqan Andreipaq. Diosnintsikpita yachatsikuyänanta markanchö autoridäkuna michäyaptinmi, kënö pensarqan: “Kë markachöqa mëtsikaq Testïgukunam kantsik y llapantsikta prësumënintsiktaqa manachi puëdiyanqatsu”. Tsënö pensarpis, wawqi Andreiqa manam tranquïlutsu sientikoq y alläpam yarpachakoq. Peru wakin wawqi panikunaqa Jehovä Diosnintsikman confiakurmi, pënöqa alläpa yarpachakuyaqtsu. Y imë höra karpis prësuyänampaq kaqtam cuentachö katsiyaq, tsënö karpis manam Andreinöqa alläpa yarpachakuyaqtsu. Pëkuna tsënö kayanqanta rikarmi, Andreipis Jehovä Diosnintsikman confiakurqan. Y tsënö confiakurmi mas tranquïlu sientikurqan, y kananqa imëka problëmakuna kaptimpis manam alläpa yarpachakuntsu. Noqantsikpis pënö confiakuytaqa puëdintsikmi. Jesusqa nirqanmi llapan qateqninkunata chikir qatikachäyänampaq kaqta, peru nirqanmi sirweqninkuna  Jehovä Diosnintsikta mana dejayänampaq kaqtapis (leyi Juan 15:20; 16:33).

16. Autoridäkuna chikir qatikachämanqantsik tiempuqa, ¿pikunatataq cäsukunantsik?

¹⁶ Diosnintsikpita yachatsikunantsikta o reunionnintsikkunaman ëwanantsikta autoridäkuna michämashqaqa, noqantsikta cuidamarnintsikmi sucursalpita o anciänukuna nimäshun imata ruranantsikpaq kaqta. Nimäshunmi publicacionkunata imanö chaskinapaq y puëdinqantsikmannö yachatsikunapaq. Tsënö mandamashqaqa, imanir mandëkämanqantsikta mana entiendirpis cäsukunantsikmi (Sant. 3:17). Y musyanampaq mana derëchuyoq kaq nunakunataqa, ama willashuntsu congregacionchö imakunata rurëkanqantsikta, ni wawqintsikkunapaq o panintsikkunapaq tapupämashqapis (Ecl. 3:7).

17. Apostolkunanöpis, ¿imata ruranapaqtan decidïdu këkantsik?

¹⁷ Jesuspita willakunantsikpaq carguta chaskishqa kanqantsikta musyarmi, Satanasqa yachatsikunantsikta imëkanöpa michämantsik (Apoc. 12:17). Ama permitishuntsu ni Satanas ni mundumpis mantsakätsimänata. Autoridäkuna michëkämashqapis, yachatsikurninqa tranquïlu y kushishqam sientikushun. Tsëtam apostolkunapis rurayarqan. Judïu autoridäkunam mandayarqan Jesuspita manana yachatsikuyänampaq, peru pëkunaqa Diosnintsikta cäsukurmi yachatsikur sïguiyarqan. Tsëmi kushishqa sientikuyarqan (Hëch. 5:27-29, 41, 42). Autoridäkuna michäkuyaptimpis yachatsikuykänantsikllam, peru cuidädum ruranantsik (Mat. 10:16). Imëkanöpapis yachatsikurqa, rurëkanqantsikpita Jehovä kushishqa kanqanta musyarmi, kushishqa sientikushun y wakinkunatapis salvakuyänampaqmi yanapashun.

18. Kushishqa y yamë sientikunapaqqa, ¿pitan yanapamantsik?

¹⁸ Imëka mana allikunapa pasëkarnimpis, kushishqa y tranquïlu sientikuytaqa puëdintsikmi. Tsë hörakunachöqa, yarpänantsikmi Diosnintsik yamë kanapaq yanapamashqalla alli sientikunantsikpaq kaqta. Muyakoq y wanutsikoq qeshya kaptin, desgraciakunapa pasar o nunakuna chikir qatikachämashqaqa, Jehovä Diosnintsikmanmi confiakunantsik. Sirweqninkunata diriginampaq churanqan nunakunamanmi confiakunantsik y alli kawakunantsikpaq änimanqantsikkunamanmi pensanantsik. Tsëta rurashqaqa, “yamë” kawakunantsikpaq yanapamaqnintsik Diosnintsikmi noqantsikwan këkanqa (Filip. 4:9). Peru ¿imanötan mana allikunapa pasëkaq wawqi panintsikkunata kushishqa y tranquïlu sientikuyänampaq yanapashwan? Tsëtam qateqnin kaq yachatsikuychö yachakurishun.