1. Jehovä Diosta sirweqkunaqa, ¿ima mana allikunapataq pasëkäyan?

JEHOVÄ Diosta sirweqkunaqa jinantinchömi llakikur këkäyan. Itsa tsëtaqa noqantsikpis rikantsik. Wakin wawqi panintsikkunaqa, mana kachakaq qeshyawan karnin o wanupakushqa karninmi llakishqa waqëkäyan. Wakinnam familiankuna o amïgunkuna Jehoväta manana sirwiyaptin llakishqa këkäyan. Y wakinnam ima desgraciakunapa pasashqa karnin llakikur këkäyan. Tsëmi llakipar shoqarinata wanëkäyan. ¿Imanöraq yanaparishwan?

2. ¿Imanirtaq Pabluqa yanapayänanta wanarqan?

² Atska kutim Pabluqa wanuypita salvakurqan (2 Cor. 11:23-28). Pabluqa aguantarqan ‘tukshikoq kashatam’, tsëqa itsa mana kachakaq qeshyan karqan (2 Cor. 12:7). Jina apostol Pabluqa llakikurqan yanapaqnin Dëmas, ‘kanan witsan imanö këkanqanta kuyarnin’ dejarïkuptinchi (2 Tim. 4:10). Apostol Pabluqa Ciëluta mandakoq ëwanampaq akrashqa këkar y cristiänu mayinkunata yanapanampaq listu këkarpis, höra höraqa qëlanärirqanmi (Rom. 9:1, 2).

3. ¿Imanötaq Jehoväqa Pabluta yanaparqan?

³ ¿Imanötaq apostol Pablutaqa yanapayarqan? Kikin Jehovämi kallpanwan Pablutaqa yanaparqan (2 Cor. 4:7; Filip. 4:13). Jina wawqi panikunawampis yanaparqanmi. Tsëmi apostol Pabluqa, ‘pëkunaqa shoqayämashqam’ nirqan (Col. 4:11). Tsë yanapaq wawqikunaqa kayarqan  Aristarcu, Tïquicu y Marcusmi. Kë kiman nunakuna shoqakoq kayänampaqqa, ¿imataq yanaparqan? Y noqantsikqa, ¿imanöraq pëkunanölla wawqi panintsikkunata yanapashwan?

4. ¿Imanötaq Aristarcuqa alli amïgu kanqanta rikätsikurqan?

⁴ Aristarcuqa Tesalönica markapita apostol Pablupa amïgunmi karqan. Kima kaq kutichö apostol Pabluwan Ëfesu markaman watukayanqampitaran, Aristarcupaqqa Bibliachö willakun. Tsëchömi chikeqninkunaqa Aristarcuta apakuyarqan (Hëch. 19:29). Tsënö tratëkäyaptimpis mana mantsakushpam Pabluta yanaqar quedakurqan. Y juk ishkë killakunallachömi, Grecia nacionman apostol Pabluwan ëwayanqanchö wanutsita munayarqan, tsë kutipis Aristarcuqa manam Pabluta dejarirqantsu (Hëch. 20:2-4). 58 watamampa Pabluta Römaman prësu apëkäyaptinmi lamarchö cäsi wanuriyarqan, tsëchöpis Aristarcuqa pëwanmi këkarqan (Hëch. 27:1, 2, 41). Römaman chäratsiyaptinqa itsa juk tiempupa Pabluwan llawirarqan (Col. 4:10). ¡Tsënö amïguwanqa imanö kushishqaraq Pabluqa sientikurqan!

5. Proverbius 17:17 Bibliachö ninqannö, ¿imanötaq alli amïgu kashwan?

⁵ Noqantsikpis Aristarcunömi wawqi panikunawan këkänantsik ‘llakikuy tiempuchö yanapanapaq’ (leyi Proverbius 17:17 *). Unëpana llakikuykunapa pasarishqa karpis, wawqi panintsikkunataqa yanapanantsikmi. Tsëtaqa rikantsik kima killallachö panintsik Franciscapa * teytankuna cancerwan wanuriyanqanchömi. Pëmi willakun: “Teytantsikkunata wanupakurqa llapantsikpaqmi llakikuypaq, tsëmi mana jaqikoq y kuyakoq amïguyoq këqa imëkapitapis mas alli”.

6. Mana jaqikoq kanapaqqa, ¿imaraq yanapamäshun?

 ⁶ Wawqi paninkunapaq yarpachakoq amïgukunaqa imëkatam rurayan. Tsëtaqa yachakushun wawqi Pïterta mana kachakaq qeshyëwan kanqanta willariyaptin, imakuna pasakunqanchömi. Warmin Kathynam kënö willakun: “Pïter imanö këkanqanta niyämänampaqqa juk turiwan warminmi hospitalman yanaqäyämarqan. Tsëpitam pëkunaqa dejayämashqatsu, imëka mana allikunapa pasëkäyaptipis”. ¿Manaku tsënö mana jaqikoq y kuyakoq amïgukunayoq këqa kushikuypaq?

7, 8. Colosensis 4:7-9 Bibliachö ninqannö, ¿imanötaq Tïquicuqa yanapakoq kanqanta rikätsikurqan?

⁷ Tïquicuqa Asia provinciapita cristiänum karqan y imëkanöpam Pabluta yanaparqan (Hëch. 20:4). 55 watamampam Pabluqa Judëa cristiänukunata yanapayänampaq patsätsirqan, itsa Tïquicutapis tsë rurëchö yanapakunampaq nirqan (2 Cor. 8:18-20). Römachö Pablu llawiranqan witsannam, qellqanqan cartakunata puritsir yanaparqan. Jina Asia provinciachö wawqi panikunaman Pablu qellqanqan cartakunata aparmi yanapakurqan (Col. 4:7-9).

⁸ Pablupaqqa kuyë amïgunmi Tïquicuqa karqan (Tïtu 3:12). Tsë witsan cristiänukunaqa manam Tïquicunötsu kayarqan. Tsëtaqa musyantsik, apostol Pablu Asia provinciachö këkaq wawqi panikunaman cartakunqanchömi. Tsëchömi nirqan nunakunata mantsar cristiänu mayinkuna pëwan juntakuyta mana munayanqanta, tsëqa pasakurqan 65 watachö Pablu yapë llawirëkaptinmi (2 Tim. 1:15). Tsëchi Tïquicutaqa maskunachö yanapakunampaq nirqan (2 Tim. 4:12). Apostol Pabluqa imanöraq kushikurqan tsënö amïguyoq karninqa.

9. ¿Imanötaq Tïquicunö yanapakoq kashwan?

⁹ ¿Imanötaq Tïquicunö yanapakoq  amïgu kashwan? Pillatapis yanapanapaq änikunqantsikta cumplirninmi (Mat. 5:37; Lüc. 16:10). Tsënö yanapakoq kashqaqa wawqi panintsikkunapis kushikuyanqam. Tsëpaq parlarmi juk pani kënö willakun: “Pillapis cumplïdu kaptinqa manam yarpachakuntsiktsu, musyantsikmi änimanqantsikta cumplinampaq kaqta”.

10. Proverbius 18:24 Bibliachö ninqannö, ¿pikunataq llakikoqkunata yanapayanman?

¹⁰ Mana allikunapa pasar llakikoqkunaqa, ¡imanöraq kushikuyan yanapakoq amïguyoq karninqa! (leyi Proverbius 18:24 *). Tsëtaqa rikantsik, wawqi Victorpa wamran Jehoväpa markampita qarqushqa kanqanchömi. Kikinmi kënö willakun: “Juk alli amïguwan parlëtam munarqä”. Jina wawqi Carlusnam churayanqan cargupita jipiriyaptin llakikurqan. Pëmi pillawampis mana mantsakushpa parlakurita munarqan. ¿Pikunataq yanapayarqan? Creikoqkunata pushaq anciänukunam yanapayarqan. Jina anciänukuna pitapis mana willayänampaq musyanqanmi pëtaqa yanaparqan.

11. ¿Imanötaq wakinkunata yanapashwan?

¹¹ Pillatapis yanaparinapaqqa, nimanqantsikkunatam shumaq wiyanantsik. Pani Särata qowan dejarir ëwakuptinmi, llakikunqan hörakuna amïgunkuna shumaq yanapayarqan. Tsëtam kënö willakun: “Kutin kutin kaqllata parlakuptïpis amïgükunaqa shumaqmi wiyarayämaq”. Tsënöllam noqantsikpis shumaq wiyakoq kanantsik.

12. ¿Pitaq Marcusqa karqan y imanötaq yanapakoq kanqanta rikätsikurqan?

¹² Judä markapita Jesusman creeq nunam Marcusqa karqan. Y prïmun Bernabënam juk nacionkunachö Diosta sirwinqampita reqishqa karqan (Col. 4:10). Marcuspa familianqa kapoqyoqmi karqan, peru pëpaqqa manam tsëtsu masqa välirqan. Sinöqa wakinkunata yanapanampaqmi imëpis listu këkarqan. Tsënö kanqantaqa rikantsik apostol Pablutawan Pëdruta yanapanqanchömi. ¿Imanötaq yanaparqan? Mikuyta rantirnin, posädata ashirnin y maskunachömi (Hëch. 13:2-5; 1 Pëd. 5:13). Tsëmi Pabluqa Marcuspaq nirqan, ‘Diospa Gobiernunrëkur yanapaqninkuna kanqanta’ y shoqakoq nuna kanqanta (Col. 4:10, 11).

13. 2 Timoteu 4:11 Bibliachö ninqannö, ¿imanötaq Pabluqa Marcus ruranqanta rikarqan?

¹³ Marcuswan Pabluqa alli amïgum kayarqan. Tsëtaqa musyantsik, 65 watamampa Römachö prësu këkarnin Timoteupaq cartakunqanchömi. Tsëchömi Timoteuta nirqan Marcusta pë kaqman pusharkur ëwanampaq (2 Tim. 4:11). Diospita yachatsikuyanqanchö Marcus yanapakunqantaqa Pabluqa valurarqanmi, tsëmi manaraq wanutsiyaptin pëwan kananta munarqan. Marcusqa itsa mikuynin y qellqanampaq cösasninkuna apapurninchi yanaparqan. Tsënö yanapakuyta chashkinqanchi Pablutaqa alli tsarakunampaq yanaparqan.

14, 15. Mateu 7:12 Bibliachö ninqannö, ¿imanötaq wakinkunata yanapashwan?

¹⁴ (Leyi Mateu 7:12). Mana allikunapa pasanqantsik hörakuna pillapis yanaparamanqantsiktaqa agradecikuntsikmi. Wawqi Brayanpa teytanqa illaqpitam  wanurirqan, pëmi kënö willakun: “Llakishqa karninqa manam ima rurëtapis puëdinkitsu, tsëmi pillapis yanaparamashqaqa kushikuntsik”.

¹⁵ Wawqi panintsikkunata yanapanapaq alkäbulla këkäshun. 6 kaq pärrafuchömi Kathypa qowan Pïterta grävi qeshyawan kanqanta hospitalchö niriyarqan. Tsënam juk pani yanaparqan. ¿Imanötaq yanaparqan? Wawqi panikunatam nirqan, hospitalman aparnin yanapayänampaq. Tsënö yanapayanqampitam Kathyqa kënö nirqan: “Shonqüpis tsë höram atsikyärirqan”. Tsëmi imallawampis yanapakurinqantsikqa wakinkunata kushiratsinqa.

16. Marcuspitaqa, ¿imatataq yachakuntsik?

¹⁶ Jesuspa qateqnin Marcuspita yapë parlarishun. Palabranta qellqanampaqmi pëtaqa Jehovä mandarqan, tsëta rurar ocupädu karnimpis tiempuntam rakirqan apostol Pabluta shumaq parlaparnin yanapanampaq. Tsëchi Pabluqa mana mantsakushpa yanaparinampaq nirqan. Panintsik Angelapa awilantam wanïkatsiyarqan, tsëmi agradecikurqan wakin wawqi panikuna Marcusnölla yanapayanqampita. Tsënö yanapayanqampitam kënö willakun: “Turintsikkuna y nanantsikkuna imëpis yanaparamashqaqa, mana mantsakushpam yanapëkamänapaq mañakurintsik”. Tsënöku noqantsikpaqpis wawqikuna y panikuna niyan.

17. 2 Corintius 1:3, 4 Bibliachö ninqanqa, ¿imata ruranapaqtaq yanapamantsik?

¹⁷ Mëtsikaq wawqintsikkuna y panintsikkunam yanaparinata wanayan. Itsa jukkuna yanapamanqantsiknölla pëkunatapis yanaparishwan. Panintsik Nancypa awilan wanukïkuptinmi wawqi panikuna yanapayarqan. Tsëmi kënö willakun: “Jehoväqa yanaparamäshunmi llakishqa këkaqkunata yanaparinapaq” (leyi 2 Corintius 1:3, 4). Pärrafu 5 parlanqantsik pani Franciscapis kënömi nin: “2 Corintius 1:4 Bibliachö ninqanqa rasun kaqllatam nin, Diosnintsik yanapamanqantsiknöllam  wakinkunata yanapanantsik”.

18. (1) ¿Imanirtaq wakinkunaqa yanapakuyta mantsayan? (2)  Mana allikunapa pasëkaqkunata, ¿imanötaq yanaparishwan? Willakaramï.

¹⁸ Itsa wakinkunata imanö yanapëta mana puëdirnin mantsakuntsik. Tsënö karpis imëkanöpa yanaparinapaqmi kallpachakunantsik. Creikoqkunata pushaq wawqi Pablupa teytan wanukunqan witsan, imanö yanapayanqampitam kënö nin: “Manam imanö yanapayämëta puëdiyarqantsu, tsënö kaptimpis mana dejayämanqampitam wawqi panikunata agradecikü”. Y wawqi Tïtunam markanchö terremötu kanqampita kënö willakun: “Terremötu pasarinqanllachömi wawqi panikunaqa noqapaq yarpachakur imëkanöpa yanapayämarqan, tsëchömi rikarqä noqapaq yarpachakuyanqanta”. Awmi, mana allikunapa pasëkäyaptin wakinkunapaq yarpachakunqantsikqa yanapakunmi.

19. ¿Imanirtaq wakinkunata imëpis yanapanapaq kallpachakunantsik?

¹⁹ Ushanan junaq chämunqanmannömi mas mana allikunapa pasashun (2 Tim. 3:13). Jutsasapa kanqantsikrëkurmi llapantsikpis imatapis mana allita rurarintsik, tsëmi wakinkuna yanaparamänata wanantsik. Apostol Pabluqa wawqinkuna yanapayaptinmi wanunqanyaq alli tsarakurqan. Aristarcunö mana jaqikoq, Tïquicunö kuyakoq y Marcusnö yanapakoq kashun. Pëkunanö karqa wawqi panintsikkunatam yanapashun Jehoväta mana jaqipa sirwiyänampaq (1 Tes. 3:2, 3).