1, 2. Jehoväta sirwirpis, ¿ima problëmakunapatan pasantsik?

 IMËKA desgraciakuna pasakuptinqa, vïdantsikqa illaqpitam cambiarinman. Këllaman pensarishun: wawqintsik Luistam a doctor willarirqan cancer qeshyayoq kanqanta y juk ishkë killakunallana kawanampaq kaqta. Panintsik Mönikanam, qowanwan o runanwan Jehoväta kushishqa sirwikar musyarirqan, anciänu këkar qowanqa atska watapana engañëkanqanta. Y soltëra panintsik Olivianam, shukukuy vientu kaptin wayinta dejëkur qeshpir ëwakurqan. Y kutinampaqqa, wayinqa chipyëpa ushakashqam kanaq. Rikärinqantsiknömi, pëkunapa vïdankunaqa illaqpita cambiarirqan. ¿Qamtapis tsënöku pasashurqunki?

² Jehoväpa sirweqnin karpis imëka problëmakunapam pasantsik y wakin nunakunanömi qeshyantsik. Y manam tsëllatsu, Jehovä Diosnintsikta sirwinqantsikrëkurmi nunakuna chikimantsik y qatikachämantsik. Jehoväqa manam tsëkunapita libramantsiktsu, peru yanapamänapaqmi änimantsik (Is. 41:10). Jehovä yanapamashqaqa mana allikunapa pasarpis kushishqam kashun, imatapis allitam decidishun y manam sirwita dejashuntsu. Tsëmi këchöqa yachakushun, mana allikunapa pasanqantsik hörakuna chusku formapa Jehovä yanapamanqantsikta. Tsënöllam yachakushun, Jehovä yanapamanqantsikta imanö provechanapaq kaqta.

JEHOVÄMI CUIDAMÄSHUN

3. Alläpa problëmakunapa pasarqa, ¿imakunataraq rurëta puëdishwantsu?

³ Imëka mana allikunapa pasarninqa, capazchi alli pensëta yachashuntsu y allita deciditapis puëdishuntsu. Tsënöqa  pasamantsik alläpa llakikushqam. Alläpa yarpachakurmi alli pensëta puëdintsiktsu y ima rurëtapis musyantsiktsu. Tsënömi punta kaq pärrafuchö parlanqantsik ishkan panikuna sientikuyarqan. Oliviam kënö nin: “Shukukuy vientu wayïta ushakäratsiptinqa, alläpam llakikurqä y manam imanö këta musyarqätsu”. Qowan engañanqanta musyarirmi Mönika kënö nin: “Alläpam llakikurqä. Cuchilluwan shonqüchö tuksimanqantanömi sientirqä. Manam cada junaq ruranäpaq kaqkunallatapis rurëta puëdirqätsu. Tsënö pasamänampaq kaqtaqa manam pensarqätsu”. Peru ¿imanötan Jehoväqa tsënö problëmakunapa pasanqantsik höra yanapamantsik?

4. ¿Imatataq Jehovä änimantsik Filipensis 4:6 y 7 textuchö ninqannö?

⁴ ¿Imanötan Jehovä yanapamantsik? Bibliachöqa nimantsik ‘yamë këta’ Diosnintsikpita chaskinapaq kaqtam (leyi Filipensis 4:6, 7). Tsë yamë këqa shonquntsikchö tranquïlu sientikunqantsikmi, Tsënöqa sientikuntsik Diosnintsikpa rikëninchö alli karllam. Tsë yamë këtaqa manam nunakuna entiendiyantsu. Këllaman pensari: imëllapis mana allikunapa pasanqëki hörakuna llapan shonquykiwan Jehoväman mañakurirqa, ¿tranquïluku sientikurqunki? Tsënöqa sientikurqunki yamë këninwan Teyta Dios yanapashuptikillam.

5. ¿Imanötan Diospita chaskinqantsik yamë këqa shonquntsikta y pensënintsikta cuidan?

⁵ Diospita chaskinqantsik yamë këpaq parlarmi Filipensis 4:7 textuchö nin shonquntsikta y pensënintsikta cuidanampaq kaqta. Griëgu idiömachöqa, cuidaq neq palabrataqa utilizäyaq markata cuidaq soldädukunapaq parlarninmi. Soldädukuna markata cuidayaptinqa, nunakunaqa kushishqam y tranquïlum punukuyaq. Tsënöllam Diospita chaskinqantsik yamë këpis yanapamantsik shonquntsikchö y pensënintsikchö tranquïlu y següru sientikunapaq (Sal. 4:8). Pasëkanqantsik problëmakuna raslla o saslla mana altsakaptimpis, Änanömi tranquïlu sientikushun (1 Sam. 1:16-18). Y tranquïlu sientikurqa, mas allim pensashun y imatapis allitam decidishun.

6. ¿Imatataq rurashwan yamë këninwan Diosnintsik yanapamänapaq? (Rikäri fötutawan dibüjuta).

⁶ ¿Imatataq rurashwan? Imanömi juk markachö täkoq nunakuna cuidanampaq soldädukunata rogakuyan, tsënöllam noqantsikpis mana allikunapa pasarqa, cuidamänapaq Jehoväman rogakunantsik. Y alli sientikunqantsikyaqmi Jehoväman kutin kutin mañakunantsik (Lüc. 11:9; 1 Tes. 5:17). Tsëtam wawqi Luiswan warmin Äna rurayarqan juk ishkë killakunallana kawanampaq kaqta doctor willariptin. Luismi kënö nin: “Mëdicukuna imanö atiendimänapaq kaqta y juk  asuntukunata decidinanqa manam fäciltsu. Peru Jehoväman mañakuyanqämi tranquïlu sientikuyänäpaq yanapayämarqan”. Wawqi Luiswan warmin Änaqa willakuyan, pensëninkunachö y shonqunkunachö alli sientikuyänampaq y allita decidiyänampaq yanapëkunampaq llapan shonqunkunawan Jehoväman mañakuyanqantam. Y Jehoväqa yanaparqanmi. Qampis imëka mana allikunapa pasarqa, Jehoväman mañakuy. Clärum rikanki shonquykichö y pensënikichöpis alli sientikunëkipaq Jehovä imanö yanapashunqëkita (Rom. 12:12).

JEHOVÄMI ALLI SEGÜRU KANAPAQ YANAPAMANTSIK

7. Alläpa mana allikunapa pasarqa, ¿imanöraq sientikushwan?

⁷ Imëka mana allikunapa pasarninqa, manam alli pensëta yachashuntsu y imatapis llutam rurëta munashun. Capazchi lamar rurinchö wakman këman yaku apëkaq barcunö këkanqantsikta pensar, alläpa llakishun. Tsënömi panintsik Äna sientikurqan qowan Luis wanuriptin. Änam kënö nin: “Höraqa imatapis mana musyaqnömi sientikurqä y imanö këkanqäpitam alläpa llakikurqä. Y höra höraqa Luis dejaramanqampitam alläpa cölerakoq kä”. Y willakunmi qowan Luis ruranqankunata y decidinqankunata rurarnin mana yarqapakurnin alläpa llakikunqanta y japallan sientikunqanta. Alläpa laqcheqsëkaq lamar rurinchö këkaqnöshi sientikoq. Peru ¿imanötan Jehoväqa yanapamantsik japallantsik sientikunqantsik höra o imatapis rurëta mana yachanqantsik hörakuna?

8. ¿Imatataq Jehovä Diosnintsik Isaïas 33:6 textuchö änimarquntsik?

⁸ ¿Imanötan Jehoväqa yanapamantsik? Jehovä Diosnintsikqa, alli següru kanantsikpaqmi yanapamantsik (leyi Isaïas 33:6). Lamar alläpa laqcheqsaptinqa, barcuqa wakman këmanmi alläpa fuertipa kuyur qallëkunman. Y tsënö mana kuyunampaqmi barcupaqa ishkan lädunchö yaku rurinchö tsaraqninkuna kan. Tsë yanapaptinmi barcuqa alläpa kuyukunnatsu y barcuchö viajaqkunaqa mas segürum sientikuyan. Peru tsë tsaraqninkuna mas alli yanapanampaqqa, barcuqa ëwarmi sïguinan. Tsënöllam noqantsikpis imëka problëmakunapa pasarninqa, Jehovä Diosnintsik mas alli yanapamänapaq, barcu ëwar sïgueqnö Jehovä Diosnintsikta sirwirnin sïguinantsik.

9. ¿Imanötan Jehovä Diosnintsik ruratsimunqan publicacionkuna mas següru sientikunapaq yanapamantsik? (Rikäri fötutawan dibüjuta).

⁹ ¿Imatataq rurashwan? Imëka mana allikunapa pasar mana alli sientikurqa, ama Diosnintsikpaq ruranqantsikkunata rurëta  dejashuntsu. Capazchi puntatanö rurëta puëdishuntsu, tsënö kaptimpis puëdinqantsikmannömi ruranantsik (igualaratsi Lücas 21:1 a 4 textutawan). Tiempuykita raki Bibliata estudianëkipaq y yachakunqëkiman pensanëkipaq. Jehovä Diosnintsikqa yanapamänantsikpaqmi ruratsimushqa tsënö yachatsikuykunata y shumaq videukunata, tsëkunam yanapamantsik llakikunqantsik hörakuna mas alli sientikunapaq. Tsë publicacionkunata tarinëkipaqqa JW Library^® aplicacionchö, Índice de las publicaciones Watch Tower neqchö y Jehoväpa testïgunkuna yachakur ashinapaq neqchö ashiri. Punta kaq pärrafuchö parlanqantsik panintsik Mönikaqa tsëtam ruraq. Pëmi willakun mana alli sientikunqan hörakuna tsë publicacionkunata ashinqanta. Pëqa alläpa cölerakuypaq, traicionakuypaq y mana dejakoq këpaq parlaq yachatsikuykunatam asheq y leyirirninqa mas allim sientikoq. Kënömi nin: “Alläpa mana alli sientikunqä hörakunam tsë yachatsikuykunata ashir qallëkoq kä, y leyirirninqa mas tranquïlunam sientikoq kä, imëka Jehovä waquykämanqantanömi o makallëkämanqantanömi sienteq kä. Leyikarmi cuentata qokoq kä imanö sientikunqäta Jehovä entiendinqanta y yanapëkämanqanta”. Mana allikunapa pasëkaptikiqa, qamtapis Teyta Diosnintsikqa tranquïlu sientikunëkipaqmi yanapashunki (Sal. 119:143, 144).

JEHOVÄMI KALLPAYOQTA TIKRATSIMÄSHUN

10. Desgraciakunapa pasarqa, ¿imanöraq sientikushwan?

¹⁰ Desgraciakunapa pasarninqa, höraqa kallpannaq y llakishqam sientikushun. Capazchi alli cörreq nuna chakinta malograkurir despaciullana cörreqnö sientikushun. O fäcil-lla ruranqantsikkunata rurëta puëdishunnatsu o gustanqantsikkunata ruranapaq gänasnintsikpis kanqanatsu. O Elïasnöpis punukuyllata munashun (1 Rëy. 19:5-7). Peru ¿imanö yanapamänapaqtan Jehoväqa änimantsik?

11. ¿Imanö mastan Jehoväqa yanapamantsik? (Salmus 94:18).

¹¹ ¿Imanötan Jehoväqa yanapamantsik? Jehoväqa tsarämaqnintsik cuenta yanapamänapaqmi änimantsik (leyi Salmus 94:18). Imanömi juk cörreq nuna malograkurirqa jukkuna yanapanantaraq wanan, tsënöllam noqantsikpis Jehoväta sirwir sïguinantsikpaqqa, kikin Jehovä yanapamänataraq wanantsik. Tsë hörakunachömi Jehoväqa kënö nimantsik: “Noqa Jehovä Diosnikikunaqa, derëcha makikikunapitam qamkunata  tsarëkä. Noqam qamkunata kënö nï: ‘Ama mantsakäyëtsu. Noqam yanapayashqëki’” (Is. 41:13). Gobernanti Davidpis mana allikunapa pasanqan hörakuna y chikeqninkuna qatikachäyaptinmi, cuentata qokurqan lädunchö Jehovä këkanqanta tsëmi kënö nirqan: “Derëcha makikiwanmi yanapamanki” (Sal. 18:35). Peru ¿imanötan Jehoväqa tsarämaqnintsik cuenta yanapamantsik?

12. Mana alli sientikunqantsik hörakuna, ¿pikunatataq Jehovä utilizanman yanapamänapaq?

¹² Jehovä Diosnintsikqa yanapamänantsikpaq juk nunakunatam utilizan. Këllaman pensarishun: David alläpa llakishqa këkaptinmi, amïgun Jonatanta utilizarqan visitanampaq y animanampaq (1 Sam. 23:16, 17). Y Elïasta yanapanampaqnam Eliseuta akrarqan (1 Rëy. 19:16, 21; 2 Rëy. 2:2). Jehoväqa noqantsikta yanapamänapaqpis familiantsikta, amïguntsikta o anciänukunatam utilizanman. Peru rasumpa kaqchöqa, mana alli sientikunqantsik hörakunaqa japallantsikmi këta munantsik y tsëqa entiendipaqmi. Peru ¿imatataq rurashwan Jehovä yanapamanqantsikta alli provechanapaq?

13. Jehovä yanapamanqantsikta provechanapaqqa, ¿imatataq ruranantsiktsu? (Rikäri fötutawan dibüjuta).

¹³ ¿Imatataq rurashwan? Ama wakinkunapita rakikäkurishuntsu. Wakinkunapita rakikäkurirqa, kikintsikllaman y problëmantsikllamanmi masqa pensar qallëkushun, y mana allikunatam decidishun (Prov. 18:1). Awmi, mana allikunapa pasanqantsik höra o mana alli sientikunqantsik höraqa, japallantsikmi këta munantsik. Peru atska tiempupa japallantsik kakurqa, yanapamänantsikpaq Jehovä utilicëkanqantam despreciëkashwan. Tsëmi yanapamanqantsikta chaskikunan mana fäcil kaptimpis familiantsikkuna, amïguntsikkuna y anciänukuna yanapamanqantsikta chaskikunantsik. Pëkunatam Jehoväqa utilicëkan yanapamänantsikpaq (Prov. 17:17; Is. 32:1, 2).

JEHOVÄMI CONSOLAMÄSHUN

14. ¿Imakunapa pasartan alläpa mantsapakushwan?

¹⁴ Höraqa imëka mana allikunapa pasarmi mantsakashqa sientikushun. Bibliachömi willakun, Diosnintsikpa sirweqninkunaqa chikeqninkuna chikiyaptin o imëka problëmakunapa pasarnin alläpa mantsapakuyanqanta (Sal. 18:4; 55:1, 5). ¿Y qamqa imapitataq mantsapakuykanki? ¿Estudiaq o trabajaq mayikikunaku, familiëkikunaku o autoridäkunaku chikiyäshunki? ¿O alläpa grävi qeshyayoq karku wanukunëkipaqna këkanki? Tsënö pasamashqaqa,  imëka wamranömi mantsakashwan. Peru ¿imanötan Jehovä yanapamantsik?

15. Salmus 94:19 ninqannö, ¿imatataq Jehovä änimantsik?

¹⁵ ¿Imanötan Jehovä yanapamantsik? Jehoväqa shoqamarnintsikmi yanapamantsik (leyi Salmus 94:19). Këllaman pensarishun: alläpa tamyaptin, vientuptin y räyukuna kaptinmi mantsakarnin juk warmi wamra punuyta puëdintsu. Peru papänin waqurkuptin o makallarkuptinqa, tranquïlu sientikurmi punukärin. Alläpa tamya, vientu y räyukuna mana päraptimpis papänimpa lädunchö karmi tranquïlu sientikun. Tsënöllam noqantsikpis imëka mana allikunapa pasarqa, imëka waqurkamarnintsik o makallarkamarnintsik Jehovä shoqamänata wanashun, tsënöpam mas alli sientikushun. Peru ¿imatataq rurashwan Jehovä consolamänapaq?

16. Jehovä Diosnintsik consolamänata munarqa, ¿imatataq rurashwan? (Rikäri fötutawan dibüjuta).

¹⁶ ¿Imatataq rurashwan? Jehovä Diosnintsikman seguïdu mañakuyta y Palabranta leyitam yachakänantsik (Sal. 77:1, 12-14). Tsënö yachakashqa karqa, mana allikunapa pasanqantsik höram Teytantsik Jehovämanraq puntata mañakurishun. Imapaqpis yarpachakur o mantsakurqa, Teytantsik Jehoväta willë y imata contestëkäshunqëkita musyanëkipaq Palabranta seguïdu leyi (Sal. 119:28). Mana allikunapa pasanqëki hörakunaqa Job, Salmus y Proverbius librukunata leyinqëki y Jesus parlanqanta Mateu librupa 6 kaq capïtulunchö leyinqëkim yanapashunki. Jehoväman seguïdu mañakur y Palabranta seguïdu leyirqa, cuentatam qokunki Jehovä imanö consolëkäshunqëkita.

17. ¿Imatataq yarpänantsik?

¹⁷ Ama imëpis qonqashuntsu mana allikunapa pasanqantsik hörakuna, Jehovä Diosnintsik yanapamänapaq kaqta. Pëqa manam imëpis japallantsikllataqa dejaramäshuntsu (Sal. 23:4; 94:14). Yarpäshun, Jehoväqa änimarquntsik cuidamänapaq, següru kanapaq, kallpayoqta tikratsimänapaq y consolamänapaqmi. Isaïasmi Jehoväta kënö nirqan: “Llapan shonqunkunawan qamman confiakoqkunataqa imëpis cuidankim, y qamman confiakayämuptinmi imëpis yamë kayänanta permitinki” (Is. 26:3). Tsënö këkaptinqa, llapan shonquntsikwan Jehoväman confiakushun y yanapamänapaq llapan ruramunqankunata alli provechashun. Tsëta rurarqa, imëka mana allikunapa pasarpis allim aguantashun.