1. ¿Imata ruranapaqtan Filipensis 2:3 nimantsik? Y ¿imanötan yanapamäshun?

JEHOVÄQA biennintsikpaqmi imëkatapis nimantsik, tsëmi noqantsikqa humildi y cäsukoq kanantsik (Efes. 4:22-24). Humildi kanqantsikqa Jehoväpa voluntäninta ruranqantsikchömi rikakunqa. Y wakinkuna noqantsikpita mas alli kayanqanta pensashqaqa, Jehoväwan y wawqi panintsikkunawanmi alli kashun (leyi Filipensis 2:3).

2. (1) ¿Imanö kanapaqtan apostol Pabluqa nirqan? (2) ¿Imapitatan yachakushun?

² Nikachaq y kikinkunallapaq imatapis munaq nunakunawan juntakurqa Diablu munanqantam rurar qallëkushwan. * Apostol Pablu kawanqan witsampis tsënö nunakuna kayaptinchi, Römachö wawqi panikunata kënö nirqan: “Llapëki këkaqkunata[m] niyaq, ama precisanqampita mastaqa kikikikunapita pensayëtsu, sinöqa, alli juiciuwan kikikikunapita pensayë” (Rom. 12:3). Ruranqantsikwan kushishqa kanapaq nirpis, humildi kë yanapamänapaq kaqtam Pabluqa nirqan. Tsëmi wakinkunapita mas alli kanqantsikta mana pensanapaq këkunapita yachakushun: casädu vïdapaq, Jehoväta sirwir carguyoq kanqantsikpaq y Internetman fötukunata churanqantsikpaq.

3. (1) ¿Imanirtan casädu vïdachöqa mana allikuna pasakun? (2) ¿Imatatan rurayan wakinqa tsënö pasakuptin?

³ Jehoväqa warmiwan ollqu kushishqa kayänantam munan. Tsënö kaptimpis, jutsa ruraq kashqam imallachöpis llakitsinakuntsik. Tsëpaq parlarmi apostol Pabluqa, casädu vïda mana fäcil kanampaq kaqta nirqan (1 Cor. 7:28). Wakin cristiänukunaqa casädu vïdankunachö mana alli karninmi, raslla rakikëta munayan. Diablupa makinchö nunakunanö pensarqa, kikinkunallapaq imatapis munarmi imëkanöpa rakikëta ashiyanqa.

4. ¿Imamantan pensanantsiktsu?

⁴ Casädu vïdantsik mana alli kanqantaqa ama pensashuntsu. Y yarpäshun, pillapis rakikëtaqa puëdinqa majan jukwan kakushqa kaptinran (Mat. 5:32). Tsëmi Pablu ninqan mana allikunapa pasarqa, ama permitishuntsu allish tukoq kënintsikrëkur kënö tapukuyta: “¿Kushishqaku sientikü casädu vïdächö? ¿Munanqänö kushishqaku sientikü? ¿Mas kushishqatsuraq käman jukwanqa?”. Kënö pensëqa manam casädu vïdantsikpaq allitsu. Diosta mana sirweq nunakunanö pensëqa, shonquntsik munanqanta y kikintsik kushishqa këllatam yachatsimantsik. Tsëmi Diosnintsikqa “ama kikikikunapa biennikikunallataqa ashiyëtsu, sinöqa wakinkunapa bienninkunatapis” ashiyë nimantsik (Filip. 2:4). Jehoväqa mana rakikashpa kawakunatam munan (Mat. 19:6). Awmi, Jehoväqa munan pënö pensanatam.

5. Efesius 5:33 ninqannö, ¿imanötan casädukuna tratanakuyanman?

⁵ Casädukunaqa kuyanakuyänan y respetanakuyänanmi (leyi Efesius 5:33).  Bibliachöqa wakinkunapa biennin ruranapaqmi nimantsik (Hëch. 20:35). Casädukuna tsënö kayänampaqqa humildim kayänan. Tsënö karqa majampa bienninmi imatapis rurayanqa (1 Cor. 10:24).

6. ¿Imatatan yachakuntsik Estëbanwan Estëfani niyanqampita?

⁶ Casädukunaqa humildi karllam kushishqa këta puëdiyanqa. Tsënö kanqanta rikärishun wawqi Estëban ninqanchö: “Casädukuna juknölla karqa ima mana alli pasakuptimpis yanapanakuyanqam. Y ‘¿imaraq noqapaq mas alli kanman?’ niyänampa rantinmi, ‘¿imaraq yanapayämanqa? nir pensayanman’”. Warmin Estëfaninam kënö nin: “Manam majantsikwan piñashqalla kakuyqa shumaqtsu, tsëmi imanir piñatsinakushqa kanqantsikman pensanantsik. Tsëpitam mañakunantsik, Bibliapita yachakunantsik y parlanantsik. Tsënö rurarllam kushishqaqa kashun”. Casädu vïdachöqa manam ni mëqan majapis mas alli kanqantaqa pensanmantsu.

7. Carguyoq wawqiqa, ¿imanötan wakinkunawan kanan?

⁷ Noqantsikpaqqa, Jehoväta sirwim imëkapitapis mas alliqa (Sal. 27:4; 84:10). Juk wawqi Jehoväta mas sirwita munanqanqa kushikuypaqmi. Tsëpaqmi Bibliachöqa kënö nin: “Sitsun juk nuna creikoqkunata rikaq këta munan, tsëqa alläpa alli rurëtam munëkan” (1 Tim. 3:1). Peru carguyoqna karninqa manam wakimpita mas alli kanqantatsu creinman (Lüc. 17:7-10). Tsëpa rantinqa, humildi karninmi wakinkuna yanapëta procuranan (2 Cor. 12:15).

8. ¿Imatatan Diotrefespita, Uzïaspita y Absalonpita yachakuntsik?

⁸ Allish tukoq nunakunapaqpis Bibliaqa willakunmi. Jukqa karqan Diotrefes nunam, pëtaqa imëkachöpis ‘punta puntachö këmi gustaq’ (3 Juan 9). Uzïaspis allish tukurmi mana ruranampaq kaq rurëta munarqan, Jehovä tsënö mana patsätsishqa këkaptimpis (2 Crön. 26:16-21). Y Absalonqa rey këta munarmi alli nuna tukurqan (2 Sam. 15:2-6). Bibliachöqa clärum rikantsik, kikinkunallapaq imatapis munaq nunakunata Jehovä chikinqanta (Prov. 25:27). Tsënö allish tukoq nunakunapaqqa imëkapis mana allillam kanqa (Prov. 16:18).

9. ¿Imanötan Jesus yachatsimantsik?

⁹ Imanö jukläya nunam Jesusqa karqan. Tsëchi Bibliachöqa nin, ‘Dios niraq këkarpis, manam Diosllapa kaqta qochitaqa ni ichikllapis pensarqantsu, juk parlakïchöqa, Dioswan igual këta’ (Filip. 2:6). Jehoväpa qepanmanqa Jesusmi mas puëdeqqa, tsënö karpis manam allish tukuntsu. Tsëtaqa rikätsikurqan qateqninkunata kënö ninqanchömi: “Qamkunachö pipis mana precisaqnölla portakoq kaqmi, mas precisaq kaq” (Lüc. 9:48). Kushishqam Jehoväta sirwintsik Jesusnö humildi wawqi panintsikkunawanqa. Awmi, Jehoväta sirweqkuna humildi kashqaqa, llapan nunakunam Diosta alabayanqa (Juan 13:35).

10. ¿Wawqi panintsikkunata mana yanapëkäyanqantaku pensashwan?

¹⁰ Tsënö mana pensashpam, creikoqkunata rikaq wawqikunata wiyakur cäsukunantsik (Heb. 13:17). Tsënö ruranapaqqa kë tapukuykunam yanapamäshun: “Mana allikuna pasanqanta rikanqäqa, ¿mana altsëpaqnöku? Kanantäku,  ¿altsakanman? ¿Noqaku yanapaküman? Tsënö pensarqa, ¿wawqi panikunawan juknölla këtaku o alabapäyämänantaku munä?”.

11. Efesius 4:2, 3 ninqannö Jehoväta sirwishqaqa, ¿imatan pasakunqa?

¹¹ Jehoväpaqqa humildi këmi mas alli, ima yachanqantsikpita y rurëta puëdinqantsikpitapis. Tsëmi wawqi panintsikkunawan juknölla kanapaqqa, imëpis Jehovä munanqannö humildi kanapaq kallpachakunantsik (leyi Efesius 4:2, 3). Puëdinqantsikmannö Teyta Diospita yachatsikushun. Y llapan wawqi panintsikkunata, wanayanqanmannö yanapashun (Mat. 6:1-4; Lüc. 14:12-14). Tsënö wawqi panintsikkunawan rurashqam, wakin nunakunapis humildi kanqantsikta rikäyanqa.

12. ¿Imatatan Bibliachöqa nin amïguyoq këpaq?

¹² Jehoväqa munanmi familiantsikkunawan y amïguntsikkunawan kushishqa kanata (Sal. 133:1). Jesuspapis alli amïgunkunaqa kapurqanmi (Juan 15:15). Y Bibliaqa alli amïgukuna yanapamanqantsiktam nin (Prov. 17:17; 18:24). Bibliachöqa, llapantsiktam amïguyoq kanapaq nimantsik (Prov. 18:1). Atskaqmi creiyan, Internetqa atska amïgukunayoq kayänampaq yanapakunqanta.

13. Internetchö fötukunata rikaqkunaqa, ¿imanirtan wakinqa llakikuyanman?

¹³ Yachaq nunakunam niyan, Internetman fötunkuna churayanqanta rikaqkuna japallankuna y llakishqa kayanqanta. ¿Imanirtan tsënöqa pasakun? Cäsi llapan nunakunam kushishqa kayanqanta,  më tsëta ëwarnin y amïgunkunawan fötukuyanqanta Internetman churayan. Tsë fötukunata rikaqkunaqa llakikurmi pensayan, kushishqa mana kayanqanta. Tsënö pasanqantam 19 watayoq juk pani kënö willakun: “Semäna ushë wakinkuna kushishqa kayanqanta rikarmi, pëkunanö kushishqa mana kanqäta pensaq kä”.

14. 1 Pëdru 3:8 ninqanqa, ¿imanötan yanapamantsik Internet-ta alli utilizänapaq?

¹⁴ Internetqa familiantsikwan y amïguntsikkunawan parlanapaqqa yanapakunmi. Tsënö kaptimpis, wakinqa Internetman fötukunata churayan kushishqa kayanqanta gälakurmi. Tsënöqa rurayan allish tukurmi. Wakinnäqa fötukunapaq llutanta nirmi churayan. Kë llapan rurëkunaqa manam humildi kanapaqqa yanapamäshuntsu (leyi 1 Pëdru 3:8).

15. Mana allish tukunapaqqa, ¿imanötan Biblia yanapamantsik?

¹⁵ Internet-ta utilizarqa kënö tapukushun: “¿Imanö fötukunata y vidëukunatatan Internetman churä? ¿Alli tukunqäku rikakun? Internetman fötukuna churanqäta rikarqa, ¿tsënö këtaku munayan?”. Tsëpaqmi Bibliaqa kënö nin: “Mana cäsukoq nunakunachö imëkapis kaqkunaqa —jutsasapa ëtsapa munënin, nawi rikanqanta munë, y kapamanqantsikpita gälakïqa— manam Teytapitatsu shamun, sinöqa mana cäsukoq nunakunapitam” (1 Juan 2:16). ‘Kapamanqantsikpita gälakïpaq’ Bibliachö nirqa rikätsikun, “imantsikpitapis allish tukuypaqmi”. Teyta Diosnintsikta sirweqkunaqa manam reqishqa këta munantsiktsu. Tsëpa rantinqa Biblia kënö ninqantam cäsukuntsik: “Ama alläpa precisaq tukushuntsu, juknintsik juknintsik gananakïta tïrarnin, juknintsik juknintsik envidianakurnin” (Gäl. 5:26). Humildi karqa, manam kikinkunallapaq imatapis munaq nunakunanötsu kashun.

16. ¿Imanirtan allish tukoq kanantsiktsu?

¹⁶ Mana “alli juiciuwan” ruraqkunanö mana kanapaqqa, humildi kanapaqmi kallpachakunantsik (Rom. 12:3). Juiciunnaq  nunakunaqa lïsu y allish tukoqmi kayan. Pëkuna pensayanqan y rurayanqanqa, manam kikinkunapaq nï wakinkunapaqpis allitsu kanqa. Tsënölla pensayaptinqa, Diabluqa munënintam ruratsinqa (2 Cor. 4:4; 11:3). Peru humildi nunakunaqa alli pensëkurmi imëkatapis rurayanqa. Y wakinkunapita mas alli kayanqantaqa manam pensayanqatsu (Filip. 2:3). Pëkunaqa, “Diosqa precisaq tukoqkunapa contranmi churakan, peru qollmi shonqu kaqkunataqa, alläpa alli kënintam rikätsin” neqta allim musyayan (1 Pëd. 5:5). Humildi nunakunaqa manam Diospa contran churakëta munayantsu.

17. Humildi këta munarqa, ¿imatatan ruranantsik?

¹⁷ Humildi këta munarqa, Biblia ninqantam cäsukunantsik: “Unë imanö kayanqëkita rurëninkunatawan imëka röpatanö qotukuyë, y mushoq imanöpis këta imëka röpatanö vistikuyë”. Tsënö ruranapaqqa, Jesus ruranqannö kanapaqmi kallpachakunantsik (Col. 3:9, 10; 1 Pëd. 2:21). Humildi kanapaq kallpachakushqaqa familiantsikwanmi kushishqa kashun, wawqi panintsikkunawanmi juknölla kashun y Internet-tapis yachëwanmi utilizäshun. Tsënö rurashqam Jehovä Diosqa bendicimäshun.