1, 2. ¿Imachötan cristiänukunaqa Tokiu markachö këkaq jatun edificiuwan igualantsik? (1 Corintius 15:58).

 SETENTA wata ushëkunam, Japon nacionpa Tokiu markanchö 60 pïsuyoq edificiuta rurar qallëkuyarqan. Y nunakunaqa kënömi tapukuyarqan: “¿Terremötu kaptinqa tsë edificiu tsarakunqatsuraq o manatsuraq?”. Peru ingeniërukunaqa terremötukuna kaptin mana juchunampaqmi wakman këman kuyukuyta puëdeqta y alli firmita rurayarqan, tsëmi terremötukuna kaptin ishkirqantsu. Jehovä Diosnintsikta sirweqkunapis tsë edificiunömi kantsik.

² Jehoväpa sirweqninkunaqa alli rurashqa edificiunömi Jehovä Diospa leyninkunata llapanchö cäsukuntsik (leyi 1 Corintius 15:58). Tsëmi Diosnintsik mandakunqankunata llapanta cäsukunantsikpaq listu këkantsik. Tsënö karpis, wakin wakinchöqa manam pensanqantsikllachötsu tsarakuntsik (Sant. 3:17). Tsë ishkanta cuentachö katsirqa, manam pitapis obligashuntsu pensanqantsiknö imatapis ruranampaq ni manam mana allikunata rurayaptimpis rikaräkushuntsu. Këchömi yachakushun, imakunachö firmi kanantsikpaq kaqta. Y tsë firmi kënintsikta Satanas imanö ushakätsita munanqantam pitsqallata rikärishun.

3. ¿Imatataq Jehovä mandamantsik Hëchus 15:28 y 29 textuchö?

³ Jehovällam leykuna churëtaqa alli musyan. Tsëmi tsë leykunawan sirweqninkunata cläru musyatsin imakunata rurayänampaq o mana rurayänampaq kaqta (Is. 33:22). Këllaman pensarishun: punta cristiänukunata dirigeqkunam cristiänu mayinkunata cläru niyarqan 1) Jehovällata adorayänampaq  y santukunata mana adorayänampaq, 2) yawarta alläpa sagrädutanö rikäyänampaq y 3) jukwan jukwan mana kakuyänampaq (leyi Hëchus 15:28, 29). ¿Imanötan kanan witsan cristiänukunaqa kë kimanchö alli firmi tsarakuyanman?

4. Jehovällata adorarqa, ¿imakunatataq rurashwantsu? (Apocalipsis 4:11).

⁴ Jehovällatam adorantsik y manam santukunataqa. Jehovämi israelïtakunata mandarqan pëllata adorayänampaq (Deut. 5:6-10). Y Jesuspis Diablu tentanqan kutichömi cläru rikätsimarqantsik Jehovällata adoranantsikpaq (Mat. 4:8-10). Tsëmi santukunata adorantsiktsu ni manam religionchö mandakoqkunata, polïticukunata, ni alli pukllaqkunatapis Diostanöqa rikantsiktsu. Tsëpa rantinqa, imëkatapis Kamaq Jehovällatam adorantsik (leyi Apocalipsis 4:11).

5. ¿Imanirtan kawëtawan yawartaqa alläpa sagrädutanö rikantsik?

⁵ Kawëtawan yawartam alläpa sagrädutanö rikantsik. Jehovämi nirqan vïdantsikqa yawarchö këkanqanta, y vïdantsikqa Jehoväpa qarëninmi (Lev. 17:14). Ëtsata mikuyänampaq nunakunata Jehovä permitirmi cläru entienditsikurqan animalpa yawarninta mana mikuyänampaq (Gen. 9:4). Tsënöllam nirqan israelïtakunapaq Leyta qellqatsirpis (Lev. 17:10). Y punta cristiänukunatapis yawarta mana utilizäyänampaqmi mandakurqan (Hëch. 15:28, 29). Tsë mandakunqankunatam noqantsikpis cäsukuntsik doctorkunaman jampikoq ëwarnin. b

6. ¿Imakunatataq rurashwan piwampis oqllanakuy jutsaman mana ishkinapaq?

⁶ Jehovä mandakunqanta cumplirmi piwampis oqllanakuy jutsamanqa ishkintsiktsu (Heb. 13:4). Apostol Pablum kënö nirqan: “Cuerpuykikuna llapan munanqanta ushakätsiyë”. Tsënö nirqa, alli firmi tsarakur mana alli munënintsikkunata vencinapaqmi nikarqan. Këllaman pensarishun: piwampis oqllanakuy munëman yarpätsikoq cösaskunataqa manam ni imatapis rikantsiktsu ni wiyantsiktsu (Col. 3:5; Job 31:1). Y tentacionkunapa pasarqa, mana alli rurëkunaman mana pensanapaqmi kallpachakuntsik, tsënöpam Jehoväwan amïgu kënintsikta ushakätsishuntsu.

7. ¿Imata ruranapaqtan decidïdu këkänantsik?

⁷ Jehoväqa munan mandakunqankunata llapan shonquntsikwan cäsukunatam (Rom. 6:17). Mandakunqankuna y leyninkunaqa imëpis biennintsikpaqmi y manam, mana kaqpaqqa churashwantsu (Is. 48:17, 18; 1 Cor. 6:9, 10). Salmus qellqaq ninqannömi imata rurarpis Jehovä Diosnintsikta kushitsita munantsik. Salmus qellqaqmi kënö nirqan: “Mandamientuykikunataqa imëpis cumplishaqmi, wanukunqäyaqmi o wañukunqäyaqmi cumplishaq” (Sal. 119:112). Peru Satanasqa mana allikunaman ishkitsimënintsiktam munan. ¿Imanötan ruran?

8. ¿Imata logrëta munartan Satanasqa nunakunawan chikir sufritsimantsik?

⁸ Chikir sufritsimantsik. Satanasqa Jehoväwan amïgu kanantsikta mana munarmi nunakunawan chikir sufritsimantsik (1 Pëd. 5:8). Punta cristiänukunatam Diosta sirwiyänanta michäyarqan, maqayarqan y hasta wanutsiyarqan (Hëch. 5:27, 28, 40; 7:54-60). Kanan witsampis, Satanasqa Diosnintsikta sirwinata mana munarmi nunakunata utilizan chikir sufritsimänantsikpaq. Tsëmi pasëkan Rusia nacionchö y wakin sitiukunachöpis. Y wakin wawqi panintsikkunatam tukuynöpa michäyan Diosnintsikta mana sirwiyänampaq.

9. ¿Imanirtan Satanaspa trampankunapita alkäbu këkänantsik? Pasakunqanta willakaramuy.

 ⁹ Satanaspa trampankunapitaqa alkäbum këkänantsik. Satanasqa manam nunakunallawantsu sufritsimantsik, sinöqa yachëllapam trampankunaman ishkitsimënintsikta munan (Efes. 6:11). Bob jutiyoq wawqita ima pasanqanta rikärishun. Pëqa operakunan kaptinmi hospitalchö këkarqan, y operanampaq kaq doctortam nirqan ima pasakuptimpis yawarta churakuyta mana munanqanta. Tsë doctorqa ninqanta respetanampaqmi änirqan. Peru operakunan paqasmi, Bobpa familiankuna kutiriyaptin, anestesia churaq doctorqa nirqan, operakunan hörapaq amänunllachö yawarta katsinampaq kaqta. Capazchi pensarqan familiankuna kutiriyaptinqa, yawarta churakuyta Bob munanampaq kaqta. Peru Bobqa alli firmi tsarakurmi nirqan ima pasakuptimpis yawarta mana churakunampaq kaqta.

10. ¿Imanirtan Jehoväta mana sirweq nunakuna imanö pensayanqampita cuidakushwan? (1 Corintius 3:19, 20).

¹⁰ Jehoväta mana sirweq nunakuna imanö pensayanqankunapitam cuidakunantsik. Jehoväta mana sirweq nunakunanö pensarqa, Jehovätam dejarishun y mandakunqankunatapis manam cäsukushunnatsu (leyi 1 Corintius 3:19, 20). Jehoväta mana sirweq nunakunaqa nimantsik munënintsikkunallata ruranqantsik mas alli kanqantam. Tsëmi pasarqan Pergamu y Tiatïra congregacionchö cristiänukunata. Tsë congregacionkunachö cristiänukunaqa jukwan jukwan kakoq nunakuna y santukunata adoraq nunakuna niyanqankunatam cäsuyarqan. Tsëmi Jesusqa tsë cristiänukunata cläru consejarqan oqllanakuy jutsata allitanö mana rikäyänampaq (Apoc. 2:14, 20). Kanan witsan nunakunapis nimantsikmi pëkuna pensayanqannö pensanapaq. Capaz familiantsikkuna o reqinakushqantsikkunapis nimashwan Jehovä Diospa leyninta cäsukunantsikpa rantin, kikintsikpa munënintsikta rurë mas alli kanqanta. Capaz nimäshun Bibliachö këkaq consëjukunaqa, unë nunakunallapaq kanqanta y munënintsikta rurëqa allilla kanqanta.

11. ¿Imatataq ruranantsiktsu?

¹¹ Höraqa capaz pensashwan Jehoväpa sirweqninkunata dirigeqkuna niyämunqankuna mana cläru kanqanta y pishinqanta. Tsëqa capazchi kikintsik pensanqantsiknö kanampaq mas mandakuykunata yaparishwan (1 Cor. 4:6). Tsë jutsamanmi ishkiyarqan Jesuspa tiempunchö pushakoq religiösukuna. Pëkunaqa Diospa Leynin këkaptinmi kikinkuna pensayanqannö kanampaq mas leykunata yapayarqan, y tsë leykunataqa manam nunakuna cumplita puëdiyaqnatsu (Mat. 23:4). Peru Jehoväqa Palabranwan y sirweqninkunata dirigeqkunawanmi cläru willamantsik, imakunata ruranapaq y mana ruranapaq kaqta. Y manam niyämunqankunaman mas mandakuykunata yapanantsik wanannatsu (Prov. 3:5-7). Tsëmi Bibliachö qellqarëkanqankunapita mastaqa imatapis rurëta munantsiktsu ni munanqantsiknö rurayänampaq pitapis exigintsiktsu.

12. ¿Imanötan Satanasqa mana rasumpa kaqkunata creitsimënintsikta munan?

¹² Satanasqa mana rasumpa kaqkunatam creitsimënintsikta munan. Satanasqa nunakunata rakikätsita munarmi, ‘mana rasumpa kaqkunawan’, ‘nunakunapa costumbrinkunawan’ y pensëninkunawan engañan (Col. 2:8). Këllaman pensarishun: cristiänukuna kawayanqan witsanmi, Satanasqa nunakunata engañanampaq utilizarqan yachaq nunakuna niyanqankunata y judïukuna yachatsikuyanqankunata. Hasta creitsirqanmi Moises qellqanqan Leyta cristiänukuna cumpliyänan precisanqanta. Tsënö ninqankunata creirmi nunakunaqa Jehovä Diosnintsik yachatsikunqankunataqa mana kaqpaq churayarqan. Tsënöllam kanan witsampis Satanasqa radiuta, televisionta o Internet-ta utilizan pipapis contran  nunakuna parlayänampaq o polïticukuna engañakuyänampaq. COVID-19 qeshya kanqan witsanmi, mana rasumpa kaqkunata imëkata parlayarqan. c Peru Jehoväpa testïgunkunaqa sirweqninkunata diriginampaq Jehovä churamunqan nunakuna niyämunqanta cäsukurmi tsë noticiakunata creiyarqantsu, y tsëmi alläpa yarpachakuyarqantsu (Mat. 24:45).

13. ¿Imanirtan mas precisaq kaqkunata qonqanantsiktsu?

¹³ Satanasqa mas precisaq kaqkunata qonqanantsiktam munan. Biblia ninqannömi “imakuna mas väleq” kaqkunapita segurakunantsik (Filip. 1:9, 10). Satanasqa imëkatam utilizan tiempuntsikta perditsimänapaq. Mikuyllaman, upuyllaman, kushikunapaq rurëkunallaman o trabäjullaman yarparäkushqaqa, manam tiempuntsik kanqanatsu mas precisaq kaqkunata ruranantsikpaq (Lüc. 21:34, 35). Cada junaqmi nunakuna munayanqankunapita o polïtica asuntullapita parlayan. Tsëkunapita parlarqa, nunakuna pensayanqankunatam creir qallëkushun y shonquntsikllachöpis polïticamanmi mëtikur qallëkushun. Satanasqa kë pitsqan trampakunatam utilizan alli kaqta ruranantsikta dejatsimänapaq. Peru ¿imanötan alli firmi tsarakushwan? Yachakurishun.

14. ¿Imatan yanapamäshun alli tsarakur Jehoväta sirwikänapaq?

¹⁴ Jehovällata sirwinapaq äninqantsikta y bautizakunqantsiktam yarpänantsik. Satanaspa munëninta rurëta mana munarmi, Jehoväta sirwitaqa akrarqantsik. Tsëmi yarpänëki Jehoväta sirwinëkipaq ima yanapashunqëkita. Këman pensari: Jehovätam reqirqëki, Teytëkitanömi rikar qallëkurqëki, respetarqëki y kuyarqëki. Pëman markäkurmi o yärakurmi jutsa ruranqëkikunapita arrepentikurqëki. Jehovä chikinqan rurëkunataqa manam rurarqëkinatsu, tsëpa rantinqa Jehoväta kushitsinqan rurëkunatam rurarqëki. Y Jehovä perdonashunqëkita musyarqa alläpachi kushikurqëki (Sal. 32:1, 2). Reunionkunamanmi ëwar qallëkurqëki y yachakunqëkikunapitam  nunakunata parlaparqëki. Kananqa Jehovällatana sirwirmi y bautizakushqana karmi alli kaqllatana rurëkanki y Jehovätaqa manam dejëta munankinatsu (Mat. 7:13, 14).

15. ¿Imanötan yanapamantsik Diospa Palabranta estudianqantsik y yachakunqantsikman pensanqantsik?

¹⁵ Diospa Palabrantam estudianantsik y yachakunqantsikmanmi alli pensanantsik. Juk planta alli tsarakunampaqqa, alli watsiyoqmi o matsuyoqmi kanan. Tsënöllam noqantsikpis Satanaspa trampankunaman mana ishkinapaqqa, Diosnintsikpa Palabranman alli firmi markäkunantsik o yärakunantsik. Juk planta winaptinqa, watsimpis o matsumpis masmi winan y masmi patsa rurinman yëkun. Tsënöllam Diosnintsikpa Palabranta mas estudiarqa y yachakunqantsikkunaman mas pensarqa, Diosnintsikman mas markäkuntsik o yärakuntsik y llapan yachakunqantsikkuna rasumpa kanqanmanmi confiakuntsik (Col. 2:6, 7). Unë sirweqninkunata Jehovä consejanqan y mana allikunapita tsapanqan imanö yanapanqantam alli pensanantsik. Këllaman pensarishun: juk suëñunchönö juk angel templuta mediptinmi, Ezequielqa alkäbulla rikararqan. Tsë rikanqanmi Ezequielta yanaparqan Jehoväman mas markäkunampaq o yärakunampaq. Tsënöllam noqantsiktapis yanapamantsik Jehovä mandakunqankunata respetanapaq y alli kaqllata imëpis ruranapaq (Ezeq. 40:1-4; 43:10-12). d Noqantsiktapis allim yanapamäshun, Diosnintsikpa Palabranta estudianapaq y yachakunqantsikkunaman alli pensanapaq tiempuntsikta rakishqaqa.

16. ¿Imatan wawqi Bobta yanaparqan shonqunchö alli firmi kanampaq? (Salmus 112:7).

¹⁶ Shonquntsikchömi alli firmi kanantsik. Davidmi juk cancionchö nirqan Jehoväta imëpis kuyëkänampaq kaqta. Kënömi nirqan: “Teyta Dios, shonqüchöqa qamllatam kuyaq” (Sal. 57:7). Noqantsikpis Jehovämanmi alli firmi confiakunantsik (leyi Salmus 112:7). 9 kaq pärrafuchö parlanqantsik wawqi Bobpaq yarpärishun. ¿Imatan yanaparqan shonqunchö alli firmi kanampaq? Operayanqan hörapaq yawarta katsinampaq niriyaptinmi, pëqa nirqan yawarta churëta pensayaptinqa sharkur ëwakunampaq kaqta. Wawqi Bobmi kënö nin: “Ima pasakunan  kaptimpis, yawartaqa manam churakümantsu karqan”.

17. ¿Imatataq yachakuntsik wawqi Bobpita? (Rikäri dibüjutawan fötuta).

¹⁷ Wawqi Bobqa manam hospitalman ëwar-raqtsu yawarta mana churakunampaq decidirqan. Tsëpa rantinqa, puntallapitanam decidishqa karqan. Pëqa Jehovätam kushitsita munarqan. Tsëmi Bibliata alli estudiarqan y yawar sagrädu kanqampaq parlaq publicacionkunata alli leyirqan. Tsëpitanam pensarqan Jehovä mandakunqanta cäsukuptinqa, Jehovä bendicinampaq kaqta. Noqantsikpis mana allikunapa pasanqantsik hörakunaqa, Bobnömi shonquntsikchö alli firmi këta puëdintsik.

18. ¿Imatataq yachakuntsik Baracpita? (Rikäri jana qaranchö këkaq dibüjuta).

¹⁸ Jehoväman confiakushun. Pensarishun juez Barac ruranqanman. Pëqa Jehovä mandanqanta cäsukurmi guërraman ëwarqan. Tsë witsankunaqa, manam israelïtakuna guërrapaq listutsu kayarqan, manam ni juk escüdunkuna ni juk lanzankunallapis karqantsu. Tsënö këkaptinmi, Jehoväqa Baracta mandarqan atska armayoq cananeu soldädukunawan pelyanampaq (Juëc. 5:8). Diospa willakoqnin Dëboram Baracta nirqan Tabor jirkapita ura pampaman uränampaq. Tsë pampachömi Sïsarawan y 900 carrëtankunawan pelyayänan karqan. Sïsaraqa següruchi këkarqan tsë carrëtankunawan israelïtakunata pampachö gananampaq kaqta. Peru Baracwan soldädunkuna Tabor jirkapita urëkäyaptinmi, Jehoväqa alläpa fuertipa tamyëkatsirqan. Tsëmi Sïsarapa carrëtankunaqa mituman jatikar o yakakar ëwëta puëdiyarqannatsu, y Jehovä yanapaptinmi Baracqa guërrachö ganarirqan (Juëc. 4:1-7, 10, 13-16). Tsënöllam Jehoväqa pëman confiakushqa y dirigimänapaq churamunqan nunakuna niyanqanta cäsukushqaqa, alli firmi kanantsikpaq yanapamäshun (Deut. 31:6).

19. ¿Imanirtan imëpis alli firmi këta munanki?

¹⁹ Satanas gobernanqan tiempu manaraq ushaptinqa, alli firmim imëpis këkänantsik (1 Tim. 6:11, 12; 2 Pëd. 3:17). Manam nunakuna chikimashqa ni yachëllapa mana allikunaman ishkitsimënintsikta munayaptimpis Jehovätaqa dejëta munantsiktsu. Tsënöllam cäsunantsiktsu nunakuna pensayanqankunata nimashqa ni rasumpatanö Satanas creitsimënintsikta munaptimpis. Y mana precisaqkunachöqa ama tiempuntsikta ushashuntsu (Efes. 4:14). Imëpis firmi karnin Jehovä Diosnintsikta kuyashun y mandamanqantsikkunata cäsukushun. Tsënö karpis, wakin wakinchöqa manam pensanqantsikllachötsu tsarakunantsik, tsëtam qateqnin kaqchö yachakurishun. Tsëchömi yachakushun Jehoväwan Jesuspis pensayanqankunallachö mana tsarakoq kayanqanta.