1. ¿Imatataq Eclesiastes 7:20 textuchö rey Salomon nirqan?

 REY Salomonmi kënö nirqan: “Kë patsachöqa pipis manam kantsu allillata ruraq y jutsata imëpis mana ruraqqa” (Ecl. 7:20). ¡Tsëqa rasunllam! Llapantsikpis jutsa ruraqmi kantsik (1 Juan 1:8). Tsëmi Diosnintsik y wakin nunakuna perdonamänata wanantsik.

2. ¿Imanötan kuyë amïguntsik perdonamashqa sientikuntsik?

² ¿Imëllapis kuyë amïguykita ofendirqunkiku? Llapantsiktapis tsëqa pasamarquntsikmi. Y amïgu kënintsik mana ushakänampaqmi, perdonëkamänapaq llapan shonquntsikwan mañakurquntsik. Tsëta rurashqa, “ama yarpachakuytsu, perdonaqmi” nimashqaqa, ¿manaku alläpa kushikuntsik y shonquntsikpis ankashyärin?

3. ¿Imapitataq këchö yachakushun?

³ Jehovä kuyë amïguntsik kanantaqa llapantsikmi munantsik. Tsënö karpis, mëtsika kutim ruranqantsikwan o ninqantsikwan llakitsintsik. Tsëqa, ¿imanirtan següru këkantsik perdonamänantsikpaq listu këkanqanta? ¿Imanirtan nintsik nunakuna perdonamanqantsikpita Jehovä perdonamanqantsik alläpa jukläya kanqanta? Y, ¿pikunatataq Pëqa perdonan?

4. ¿Imanirtan musyantsik jutsallakoqkunata perdonanampaq Jehovä listu këkanqanta?

⁴ Diospa Palabran Bibliachöqa, perdonamänapaq Jehovä  listu këkanqantam nin. Këllata yarpärishun: Sinaï jirkachö këkarmi, imanö Dios kanqanta Moisesta Jehovä musyatsirqan. Juk angeltawanmi kënö willatsirqan: “¡Yahweh! ¡Yahweh! Ankupäkuq y perdonakuq Diosmi kä. Imapitapis jukllaqa mana piñakuqmi kä. Alläpa kuyakuqmi kä. Äninqätaqa imëpis cumplïmi. Waranqa waranqa atskaq nunakuna kaptinpis ankupämi. Mana cäsumar jutsata ruraptinpis perdonämi” (Ex. 34:6, 7). Jehoväqa alläpa kuyakoq y llakipäkoq Diosmi y, rasumpa arrepentikoqkunataqa perdonanmi (Neh. 9:17; Sal. 86:15).

5. Salmus 103:13 y 14 ninqannö, ¿imachötan Jehoväta yanapan llapanchö imanö kanqantsikta musyanqan?

⁵ Kamamaqnintsik kaptinmi, Jehoväqa imanö kanqantsikta reqimantsik. Llapan nunakuna imanö kayanqanta musyanqanqa, ¡alläpa espantakuypaqmi! (Sal. 139:15-17). Tsëmi, musyan imakunachö teytantsikkunanö kanqantsikta. Y manam tsëllatsu, musyanmi imakunapa pasanqantsikrëkur imanöpis kanqantsikta. Y ¿imapaqtan tsë llapanta musyanqanqa Jehoväta yanapan? Imachöpis pantëkushqa ankupämänapaq o llakipämänapaqmi (Sal. 78:39; leyi Salmus 103:13, 14).

6. ¿Imanötan Jehoväqa perdonamënintsikta munanqanta rikätsimarquntsik?

⁶ Jehoväqa perdonamänapaq listu këkanqanta musyatsimarquntsiknam. Pëqa musyanmi Adanpa culpanrëkur jutsayoq kanqantsikta y wanunqantsikta (Rom. 5:12). Jina jutsapita y wanuypita kikintsiklla libri këta mana puëdinqantsiktapis musyanmi (Sal. 49:7-9). Peru Jehoväqa, alläpa llakipämarnintsikmi, Juan 3:16 ninqannö kuyamarnintsik japallan Tsurin noqantsikrëkur wanunanta permitirqan (Mat. 20:28; Rom. 5:19). Pëman markäkunqantsikrëkur o yärakunqantsikrëkur mana wanunapaqmi, Jesusqa noqantsikrëkur wanurqan (Heb. 2:9). Jehoväqa alläpachi llakikurqan kuyë Tsurinta sufreqta y penqakuypaq wanoqta rikarnin. Tsëqa, perdonamënintsikta mana munarqa, ¿imapaqraq kuyë Tsurin wanunanta permitinman karqan?

7. Llapan jutsankunapita ishkaq nunakunata Jehovä perdonanqampita parlakaramï.

⁷ Bibliachöqa, mëtsikaq nunakunata Jehovä perdonanqantam nin (Efes. 4:32). ¿Imëkata ruranqampita pillatapis perdonanqanta yarpankiku? Itsa rey Manasesman  pensëkanki. Pëqa alläpa mana alli nuna y imëka jutsakunata ruraqmi karqan. Santukunatam adorarqan y kikimpa tsurinkunatam tsë santukunata adorarnin kayarqan. Y mana mantsakushpam Jehoväpa templunchö juk santuta rurarqan. Pëpaqmi Bibliachö kënö nin: “Tsënö mana allikunata rurarmi TEYTA DIOSTA alläpa piñatsirqan” (2 Crön. 33:2-7). Peru Jehoväqa, Manases rasumpa arrepentikunqanta rikarmi perdonarqan y rey kanampaqpis yapëmi permitirqan (2 Crön. 33:12, 13). Jutsankunapita perdonanqan nunakunata yarparqa, itsa rey Davidmampis pensarinki. Pëqa mana majanwanmi punurqan y juk nunatam wanutsirqan. Tsënö karpis, Davidqa manam jutsallakunqampita tsapäkurqantsu y llapan shonqunwanmi arrepentikurqan, tsëmi Jehoväqa perdonarqan (2 Sam. 12:9, 10, 13, 14). Tsëmi rikätsimantsik jutsallakoqkunata perdonanampaq Jehovä listu këkanqanta. Y Jehovä perdonamanqantsikqa manam nunakuna perdonamanqantsikwan igualantsu. Tsëtam qateqnin kaq pärrafukunachö rikäshun.

8. ¿Imanirtan Jehovälla mas alli kaq Juez, y imanötan tsëqa yanapan perdonakoq kanqanchö?

⁸ Jehoväqa ‘kë patsachö llapan nunakunapa juezninmi’ (Gen. 18:25). Juk alli juezqa leykunatam alli reqinan. Y Jehoväqa Leykunata Patsätseq karmi pipitapis mas alli juez (Is. 33:22). Jehovänöqa imapis alli kanqanta o mana alli kanqanta rikëtaqa, manam ni pipis puëdintsu. Jina alli kaq juezqa, ¿imanö mastan kanan? Manaraq condenarmi, juk nuna imatapis ruranqan imanöpis pasakushqa kanqanta alli musyanan. Y tsënö juezqa, Jehovällam.

9. Pitapis perdonanampaq o mana perdonanampaqqa, ¿imatataq Jehoväqa cuentaman churan?

⁹ Jehoväqa manam juez nunakunanötsu. Pëqa imapis imanö pasakushqa kanqantam alli musyan (Gen. 18:20, 21; Sal. 90:8). Pëqa manam nunakuna rikäyanqampita o wiyayanqanllapitatsu pitapis juzgan. Nunakuna imatapis rurayaptinqa Jehoväqa imanö wätashqa kayanqanta, mëchö winashqa kayanqanta, salorninkunachö imanö këkäyanqanta y sentimientunkuna imanö kanqantam cuentaman churan. Jina Jehoväqa imanir imatapis ruranqantsikta, imata logranapaq ruranqantsikta y munënintsikkunatam alli musyan, juk parlakuychöqa, shonquntsiktam alli reqin. Pëpa rikëninchöqa, llapan imëkapis cläru y alërullam këkan (Heb. 4:13). Tsëmi Jehoväqa pitapis alli reqirnin y imapis imanö pasakunqanta alli musyarnin perdonan.

10. ¿Imanirtan nintsik Jehovä imatapis decidinqanqa allilla kanqanta? (Deuteronomiu 32:4).

¹⁰ Jehoväqa manam pipa favornimpis yarquntsu. Imatapis decidinqanqa allillam. Pitapis perdonanampaqqa, manam imanö kanqanta, ëka qellëyoq kanqanta o imata rurëta yachanqantatsu cuentaman churan (1 Sam. 16:7; Sant. 2:1-4). Jehoväqa, manam qellëta chaskipakuntsu ni pï mantsakätsinanta permitintsu (2 Crön. 19:7). Manam ima rurëtapis mana musyanqampitatsu o tsë höra imanö këkanqampitatsu pitapis juzgan (Ex. 34:7). Jehoväqa imanö kanqantsikta alli musyar y imapis imanö pasakunqanta alli musyarninmi, pï juezpitapis mas alli kaq Juez (leyi Deuteronomiu 32:4).

11. ¿Imanirtan Jehovä perdonamanqantsikqa pï perdonamanqantsikwampis igualantsu?

¹¹ Hebreu Idiömachö Diospa Palabranta qellqaqkunaqa, Jehovä perdonakoq kanqan imawampis mana igualanqantam musyayaq. Juk libruchö ninqannöpis, juk nunata  Dios perdonanqampaq parlarqa, hebreu idiömachöqa juk palabratam utilizäyaq. Jina tsë librullachömi kënö nin: “Tsë palabrataqa manam juk nuna, nuna mayinta perdonanqampaq parlarqa utilizäyaqtsu” (Sinónimos del Antiguo Testamento, traducción y adaptación de Santiago Escuain). Jutsampita rasumpa arrepentikoqtaqa, Jehovällam chipyëpa perdonëta puëdin. ¿Imanötan Jehovä perdonamanqantsikpita sientikuntsik?

12, 13. (1) Jehovä perdonanqan nunaqa, ¿imanötan sientikun? (2) ¿Juk tiempullapaqku Jehoväqa perdonakun?

¹² Jehovä perdonamashqa kanqantsikta entiendirqa, yamë y alli concienciayoqnam kantsik. Tsënöqa kantsik ‘kikin Jehovä’ perdonamashqallam, y manam nunakuna perdonamashqaqa (Hëch. 3:19). Pë perdonamashqaqa, yapëmi amïgun këta puëdintsik. Rikënimpaqqa, jutsata mana rurashqa cuentam kantsik.

¹³ Juk nunata perdonarqa, Jehoväqa manam tsë jutsapita yapë condenantsu ni castigantsu (Is. 43:25; Jer. 31:34). Pëqa ‘Patsapa juk kaq kuchunpita juk kaq kuchunyaq jitariqnömi jutsata rurashqantsiktapis karuman jitarin’ (Sal. 103:12). * Tsënö perdonakoq kanqampitam agradecikuntsik y adorantsik (Sal. 130:4). Peru Jehoväqa, ¿pikunatataq tsënöqa perdonan?

14. ¿Imatataq Jehovä perdonakoq kanqampita këyaq yachakurquntsik?

¹⁴ Yachakunqantsiknöpis, Jehoväqa manam imanö jutsata ruranqantsikpitatsu perdonamantsik. Jina Jehoväqa imanö kamashqa kanqantsikta, Leykunata Patsätseq kanqanta y Juez kanqanta cuentaman churëkur, pitapis perdonanampaq o mana perdonanampaq decidinqantam rikarquntsik. Tsëqa, ¿imakunatataq Jehoväqa rikan?

15. Lücas 12:47 y 48 ninqannö, ¿imatataq Jehoväqa cuentaman churan pitapis perdonanampaq?

¹⁵ Jehovä pitapis perdonanampaq cuentaman churanqankunaqa wakinqa këkunam kayan: juk, jutsallakoq nuna rurëkanqan mana alli kanqanta musyanqanta o mana musyanqanta. Bibliachö Lücas 12:47 y 48 (leyi) ninqannöpis, Jesusqa tsëtam cläru rikätsikurqan. Diospa rikëninchö mana alli kanqanta  musyëkar jutsata ruraq kaqtaqa, itsapis Jehoväqa mana perdonanmantsu (Mar. 3:29; Juan 9:41). Peru höraqa, musyantsikmi rurëkanqantsik mana alli kanqanta y tsëpitaqa manam tsapäkushwantsu. Tsënö kaptinqa, ¿Jehovä perdonamashwantsuraq? Awmi. Y këmi juk asuntutapis cuentaman churanqanta rikätsimantsik.

16. ¿Ima ninantan arrepentikuyqa, y imanirtan tsëta ruranantsik?

¹⁶ Ishkë: jina Jehoväqa jutsallakoq kaq rasumpa arrepentikushqa kanqanta o mana arrepentikushqa kanqantam cuentaman churan. Peru ¿ima ninantaq arrepentikuyqa? Tsëqa, ‘juknöpana pensë, portakuy o imatapis rurëta munë’ ninanmi. Jina arrepentikoq nunaqa, mana allita ruranqampita o alli kaqta ruranampaq këkaptin mana ruranqampitam, pësakun y llakikun. Manam mana allita ruranqanllapitatsu llakikun, sinöqa, Jehoväwan amïgu këninchö mana alli kanqampita jutsata rurëman ishkinqampitam. Rey Manaseswan rey Davidpita yapë parlarishun. Alläpa jutsallakuyashqa kayaptimpis, rasumpa arrepentikuyanqampitam Jehoväqa perdonarqan (1 Rëy. 14:8). Tsëmi Jehoväqa pipis rasumpa arrepentikushqa kanqanta rikarlla perdonan. Jutsata ruranqantsikpitaqa manam llakikushwanllatsu, cambianapaqmi kallpachakunantsik. * Y këmi, juk asuntutapis Jehovä cuentaman churanqanta rikätsimantsik.

17. ¿Ima ninantan chipyëpa cambië y imanötan yanapamantsik ruranqantsik jutsaman yapë mana ishkinapaq? (Isaïas 55:7).

¹⁷ ¿Ima mastataq Jehoväqa cuentaman churan? Chipyëpa cambianqantsiktam. Y ¿ima ninantan tsëqa? Mana alli rurëninta dejarir, Jehovä munanqannöna juk nuna kawakunqanmi (leyi Isaïas 55:7). Unë imanö kanqanta dejaq nunaqa, Jehovä pensanqannö pensanampaqmi kallpachakun (Rom. 12:2; Efes. 4:23). Mana alli pensëninkunata y mana alli portakuyta dejanampaqmi churapakänan (Col. 3:7-10). Peru yarpäshun, Jehoväqa Jesus wanunqanman markäkushqa o yarakushqallam jutsantsikpita perdonamantsik y limpiamantsik. Yapë mana jutsallakunapaq  llapan puëdinqantsikmannö kallpachakuykaqta rikämashqallam, noqantsikrëkur Jesus wanunqanta cuentaman churëkur perdonamantsik (1 Juan 1:7).

18. ¿Imatataq yachakurquntsik Jehovä perdonakoq kanqampita?

¹⁸ Këchö yachakunqantsikkunapita yarpänapaq kaqkunata yapë rikärishun. Jehovänö perdonakoqqa, manam pipis kantsu. Tsënöqa nintsik, juk, perdonamänapaq imëpis listu këkanqampitam. Ishkë, pëqa imanö kanqantsiktam llapanta musyan y llapan shonquntsikwan arrepentikunqantsiktam rikan. Y kima, jutsantsikpita Jehovä perdonamashqaqa, jutsata mana rurashqanömi tikrarintsik. Tsënö kaptinmi, alli concienciayoq këta puëdintsik y Pëpa rikëninchö alli kaqta ruraqnö kantsik.

19. Pantaq kanqantsikrëkur jutsata rurashqapis, ¿imanirtan kushishqa këta puëdintsik?

¹⁹ Peru imachöpis pantaq karmi, jutsataqa rurëkäshunlla. Tsënö karpis, Perspicacia para comprender las Escrituras librupa 1 kaq volüminninchö y 209 kaq päginanchö ninqanmi kushitsimantsik. Tsëchömi kënö nin: “Sirweqninkuna pantaq kayanqampita Jehovä ankupanqampita o llakipanqampitam, imatapis rurayanqampitaqa llakishqallaqa kakuyanmantsu (Sl 103:8-14; 130:3.) Dios munanqannö kawakuyänampaq kallpachakurqa, kushishqam kayanman. (Flp 4:4-6; 1Jn 3:19-22.)”. Tsënö ninqanqa, ¡alläpam kushitsimantsik!

20. ¿Imakunatataq qateqnin kaqchö yachakushun?

²⁰ Jutsata ruranqantsikpita llapan shonquntsikwan arrepentikushqa Jehovä perdonamanqantsikpitam agradecikuntsik. Peru ¿imanötan Pënölla perdonakoq kashwan? Jehovä perdonamanqantsikwan wakinkunata noqantsik perdonanqantsikwanqa, ¿imachötan igual kayan y imachötan jukläya kayan? ¿Y imanirtan tsëtaqa alli entiendishwan? Qateqnin kaqchömi tsëkunapita yachakushun.