1. ¿Imatataq ruranantsik nunakunata Jehovä juzganan tiempuchö salvakunapaq?

 UNË WITSANCHÖQA mana cäsukoq nunakunata Jehovä castigarqanmi. ‘Nunakunata Jehovä juzganan tiempu’ nirqa Bibliachö parlëkan, chikeqninkunata ushakätsinan y sirweqninkunata salvanan tiempupaqmi (Is. 13:1, 6; Ezeq. 13:5; Sof. 1:8). “Jehovä nunakunata juzganan tiempuqa” chëkämunnam, tsë tiempuqa qallanqa Alläpa Puëdeq Babiloniata ushakätsiyaptinmi y Armagedon guërrachömi ushanqa. Tsë tiempuchö salvakunapaqqa, kananllapitanam listu këkänantsik. Jesusqa yachatsikurqan ‘alläpa sufrimientu’ witsampaq imëpis ‘listu këkänapaqmi’ (Lüc. 12:40; Mat. 24:21).

2. ¿Imanirtan Primëra a los Tesalonicensis cartapita yachakunantsik?

² Primëra a los Tesalonicensis cartachömi apostol Pabluqa igualatsikuykunawan cristiänukunata yanaparqan, nunakunata Jehovä juzganan tiempupaq listu këkäyänampaq. Apostol Pabluqa musyarqanmi tsë tiempu chämunampaq mëtsika wataraq pishinqanta (2 Tes. 2:1-3). Tsënö kaptimpis, tsë tiempu chämunampaq listu këkäyänampaqmi nirqan. Noqantsikpis tsë consëjutaqa cäsukunantsikmi. Peru ¿imanöraq nunakunata Jehovä juzganan tiempu shamunqa? ¿Pikunatan salvakuyanqatsu? Y ¿imanötan listu këkäshun?

3. ¿Imanötan nunakunata Jehovä juzganan tiempu shamunqa? (Rikäri dibüjuta).

³ ‘Paqaspa suwa shamoqnömi’ shamunqa (1 Tes. 5:2). Apostol Pabluqa, nunakunata Jehovä juzganan tiempu shamunampaq  kaqta willakurmi, juk suwakoq nunatawan igualatsirqan. Suwakoqkunaqa pipis mana shuyaranqan höram suwakuyan. Tsënöllam Jehovä nunakunata juzganan tiempupis nunakuna mana shuyaräyanqan höra chäramunqa. Capazchi noqantsikpaqpis tsë junaqqa illaqpita chäramunqa. Peru noqantsikqa manam ushakäshuntsu, mana alli ruraq nunakunallam ushakäyanqa.

4. ¿Imanirtan nintsik nunakunata Jehovä juzganan tiempuqa, warmipa wamran yurinampaqna këkaptin nanëninnö kanqanta?

⁴ “Warmipa wamran yurinampaqna këkaptin nanënin” chaqnömi kanqa (1 Tes. 5:3). Juk warmiqa manam musyantsu wamran imë yurinampaq kaqta. Peru alläpa nanatsikur y mana pärëpa nanaptinmi wamran yurinampaqna kaqta musyan. Tsënöllam nunakunata Jehovä juzganan tiempu chämunampaq kaqtaqa següru këkantsik. Peru manam musyantsiktsu imë junaq ni imë höra kanampaq kaqta. Tsë junaqqa illaqpitam shamunqa, y mana alli nunakunaqa manam salvakuyanqatsu.

5. ¿Imanötan alläpa sufrimientuqa patsa waraqnö kanman?

⁵ Patsa waraqnömi kanqa. Apostol Pabluqa paqaspa suwakoqkunapaq parlarpis, nunakunata Jehovä juzganan tiemputaqa capazchi patsa waranqantawan igualatsin (1 Tes. 5:4). Capaz suwakoqkunaqa, imëkata suwar ocupädu karnin cuentata qokuyantsu patsa waranqanta ni nunakuna rikëkäyanqanta. Tsënöllam alläpa sufrimientu chämuptin nunakuna imëka mana allita rurayanqanqa rikakanqa. Noqantsikqa Jehovä nunakunata juzganan tiempu chämunampaqqa listum këkänantsik. Tsëtaqa rurantsik Jehovä chikinqankunata mana rurar y “imëkachö alli kanapaq, alli kaqta ruranapaq y rasumpa kaqmannö” kawarmi (Efes. 5:8-12). Jehovä nunakunata juzganan tiempuchö pikuna mana salvakuyänampaq kaqta willakurmi, apostol Pabluqa ishkë igualatsikuykunata utilizarqan.

6. ¿Imanötan nunakunaqa imëka punukashqanö këkäyan? (1 Tesalonicensis 5:6, 7).

⁶ ‘Punoqkuna’ (leyi 1 Tesalonicensis 5:6, 7). Apostol Pabluqa nirqan Jehovä nunakunata juzganan tiempu chämuptinqa, imëka punukashqanö këkaqkuna mana salvakuyänampaq kaqtam. Këllaman pensari: juk nuna punukashqa karqa, manam cuentata qokuntsu amänunchö ima kanqanta, ni tiempu pasanqanta, ni imakuna pasakuykanqanta, ni manam musyantsu imakunata ruranampaq kaqta. Tsënöllam mëtsikaq nunakuna punukashqa cuenta karnin, Dios ninqankunataqa cuentaman churayantsu (Rom. 11:8). Y ‘ushanan tiempuchöna’ këkanqantsikta y alläpa sufrimientu këllachöna këkanqanta pruëbakunata rikëkarpis manam cäsukuyantsu. Entëru Patsachö imëka mana allikuna pasakunqanta rikarmi wakin nunakunaqa Diospa Gobiernumpita ichik wiyakuyan. Peru tiempu pasanqanmannömi imëka punukashqanö tikrariyan, tsëmi mëtsikaq wiyakuyannatsu. Mëtsikaqmi pensayan, nunakunata Jehovä juzganan tiempu chämunampaqqa mëtsika tiempuraq pishinqanta (2 Pëd. 3:3, 4). Peru noqantsikqa, alkäbu alkäbu këkänapaq consëjutaqa cada junaqmi cäsukuntsik.

7. ¿Imanötan ushakäyänampaq kaq nunakunaqa machakoq nunakunanö kayan?

⁷ ‘Machakoqkuna’. Apostol Pabluqa Dios ushakätsinampaq kaq nunakunataqa machakoqkunatawanmi igualatsirqan. Machashqa nunaqa imatapis manam cuentata qokuntsu y mana allim decidin. Tsënöllam mana alli nunakunaqa Diospa consëjunkunata cäsukuyantsu y munayanqanmannö kawakurmi mana allichö ushayan. Tsëmi apostol Pabluqa cristiänukunata consejakurqan alli juiciuyoq kayänampaq y machakoqkunanö mana kayänampaq (1 Tes. 5:6). Peru ¿imatan alli juiciuyoq këqa? Juk yachaq nunam kënö nirqan: “Imatapis decidinampaqqa puntataqa allim pensan, tranquïlum këkan y imatapis allim patsätsin”. ¿Imanirtan kanan witsanqa tranquïlu kanantsik? Fäcilmi polïtica asuntuman y nunakuna rurayanqanman mëtikurishwan. Y Jehovä nunakunata juzganan tiempu chämunqanmannömi nunakuna rurayanqanman mana mëtikunantsikpaq alli tsarakunantsik. Tsënö kaptimpis, manam yarpachakunantsiktsu, Jehovä Diosmi santu espïritunwan yanapamäshun tranquïlu kanapaq y imatapis alli decidinapaq (Lüc. 12:11, 12).

8. 1 Tesalonicensis 5:8 ninqannö, ¿imatan yanapamäshun alkäbu y alli juiciuyoq kanapaq? (Rikäri dibüjuta).

⁸ “Markäkoq o yärakoq këta y kuyakoq këta fiërrupita chalëcutanö vistikushun, y shuyaranqantsik salvacionta cascutanö churakushun”. Apostol Pabluqa, chalëcuta y cascuta alli churakushqa alkäbu alkäbu këkaq soldädutawanmi igualatsimantsik (leyi 1 Tesalonicensis 5:8). Noqantsikqa listum këkantsik, imëka juk soldädu guërrachö pelyanampaq listu këkaqnö. ¿Imanötan nunakunata Jehovä juzganan tiempupaq listu këkashwan? Markäkunapaq o yärakunapaq y kuyakoq kanapaq fiërrupita chalëcutanö vistikur y shuyaranqantsik salvacionta cascutanö churakurmi.

9. ¿Imanötan markäkoq o yärakoq kanqantsikqa yanapamantsik?

⁹ Juk soldädupa shonquntaqa fiërrupita chalëcum tsapan, tsënöllam markäkoq o yärakoq y kuyakoq kanqantsikpis yanapamantsik. Tsëmi Jehoväta imëpis sirwikänapaq y Jesus ruranqannö ruranapaq yanapamantsik. Markäkoq karmi, llapan shonqunkunawan asheqkunata Jehovä bendicinqanta següru këkantsik (Heb. 11:6). Tsënöllam yanapamantsik, imëka mana allikunapa pasarnimpis Pushamaqnintsik Jesusta sirwirnin sïguinapaq. Y mas markäkoq kanapaqqa yanapamäshun, chikir qatikachëkäyaptimpis wawqi panintsikkunata alli tsarakoqta  rikanqantsik y pishipakurnimpis mana dejëpa Jehoväta sirwiyanqanta rikanqantsikmi. Y ¿imatataq ruranantsik imëkayoq këpaq alläpa yarpachakurqa? Diospa Gobiernunta puntaman churar tariyanqankunallawan kushishqa kawakoqkunapitam yachakunantsik. b

10. ¿Imanötan Jehoväta y nuna mayintsikta kuyanqantsikqa yanapamantsik?

¹⁰ Alkäbu alkäbu y alli juiciuyoq kanantsikpaqqa kuyakoqmi kanantsik (Mat. 22:37-39). Këllaman pensarishun: imëka problëmakunapa pasarnimpis Diosta kuyarninmi yachatsikur sïguintsik (2 Tim. 1:7, 8). Manam pensantsiktsu Jehoväta mana sirweq nunakuna manana salvakuyänampaq kaqtaqa. Tsëmi telëfunupa o cartapa karpis yachatsintsik. Y vïdankunata cambiayänanta y alli kaqta rurayänantam shuyarantsik (Ezeq. 18:27, 28).

11. ¿Imanötan yanapamantsik wawqi panintsikkunata kuyanqantsik? (1 Tesalonicensis 5:11).

¹¹ Wawqi panintsikkunata kuyanqantsiktaqa rikätsikuntsik animanakurnin y juknintsik juknintsik yanapanakurninmi (leyi 1 Tesalonicensis 5:11). Soldädukunaqa pelyaq ëwarninqa, jukninkuna jukninkunam yanapanakuyan. Peru pelyayanqan höraqa cuentata mana qokushpam kikinkunapura chëkatsinakuyanman. Tsënöllam wawqi panintsikkunataqa cuentata mana qokushpa llakiratsishwan o llakiratsimashwan, peru llakitsimashqapis mana allipaqa manam kutitsinantsiktsu (1 Tes. 5:13, 15). Y juknöpaqa wawqi panintsikkunata kuyanqantsikta rikätsikuntsik anciänukunata respetarninmi (1 Tes. 5:12). Tesalönicachö congregacion patsakanqampita juk watapis manaraq pasaptinmi apostol Pabluqa juk cartata qellqarqan. Capazchi tsëllaraq congregacion patsakashqa kaptin tsëchö anciänukunaqa pantayaq, tsënö kaptimpis respetayänanmi karqan. Alläpa sufrimientu chämunqanmannömi masraq anciänukunaman confiakunantsik. Capazchi Principal Oficïnapita y Betelpita yanapamënintsikta puëdiyanqatsu. Tsëmi kananllapitana congregacionchö anciänukunataqa kuyanantsik y respetanantsik. Ima pasakuptimpis alli juiciuyoqmi kanantsik y manam pantayanqankunataqa  rikëkänantsiktsu. Jehovämi Jesusta churashqa anciänukunata diriginampaq.

12. ¿Imanötan salvacionta shuyaranqantsikqa pensanqantsikchö yanapamantsik?

¹² Cascuqa soldädupa peqanta o umantam tsapan, tsënöllam salvacionta shuyaranqantsikpis pensanqantsikchö yanapamantsik. Salvacionta shuyaranqantsikmi yanapamantsik kë munduchö nunakuna väleqpaq churayanqankunata cuentaman mana churanapaq (Filip. 3:8). Y tsënöllam yanapamantsik, alläpa mana llakikunapaq y tranquïlu kanapaq. Tsëmi pasarqan Africachö yanapakoq Wallace jutiyoq wawqintsikta y warmin Laurindata. Kima semänallachömi juknimpa papänin wanurqan y juknimpa mamänin wanurqan. Y COVID-19 qeshya kaptinmi familiankuna watukaq viajëta puëdiyarqantsu. Wawqim kënö nin: “Kawariyämunampaq kaqman pensanqämi alläpa yanapaman. Wanuyänampaqna këkar pasayanqankunamanqa manam pensätsu, sinöqa kawarimurnin Shumaq Patsachö imanö kayänampaq kaqmannam pensä. Tsëta shuyaranqämi yanapaman tranquïlu kanäpaq y alläpa mana llakikunäpaq”.

13. ¿Imatataq ruranantsik santu espïritunwan Jehovä yanapamänapaq?

¹³ “Ama santu espïritu qamkunachö imëkata rurananta michäyëtsu” (1 Tes. 5:19). Apostol Pabluqa igualatsirqan santu espïrituta, nina rupëkaqnö noqantsikchö këkanqantam. Santu espïritum yanapamäshun imatapis gänas gänaslla ruranapaq, imatapis alli ruranapaq y Jehoväta sirwinapaq (Rom. 12:11). ¿Imatataq rurashwan santu espïritunwan Jehovä yanapamänapaq? Mañakunantsik, Palabran Bibliatam estudianantsik y sirweqninkunata dirigeqkunatam cäsukunantsik. Tsëta rurarninqa, ‘santu espïritu pushamänatam’ permitishun (Gäl. 5:22, 23).

14. Santu espïritu yanapamänapaqqa, ¿imatataq rurashwantsu? (Rikäri fötukunata).

¹⁴ Jehoväqa santu espïritunwanmi yanapamantsik, peru santu espïritu noqantsikchö imëkata ruranantaqa manam michänantsiktsu. Jehovä yanapamänapaqqa, pensanqantsikchö y portakunqantsikchömi limpiu kanantsik. Peru mana allikunallaman pensashqaqa, manam yanapamäshuntsu (1 Tes. 4:7, 8). ¿Ima mastataq  cuentachö katsinantsik? Apostol Pablum kënö nirqan: “Ama Teyta Dios puntallapitana willakunqanta mana kaqpaq churayëtsu” (1 Tes. 5:20). “Teyta Dios puntallapitana willakunqanta” nirqa, santu espïrituwan ima pasakunampaq kaqta Jehovä ninqanmi. Tsëkunapita wakinqa kayan nunakunata Jehovä juzganan tiempu y këllachöna kanqanmi. Noqantsikqa munantsik ichikllachöna nunakunata Jehovä juzganan tiempu chämunanta y Armagedonta rikëtam. Jehovä nunakunata juzganan tiempu chämunantaqa cuentachömi katsintsik. Tsëmi cada junaq alli portakuntsik y llapan shonquntsikwanmi Teyta Diosta sirwir këkantsik (2 Pëd. 3:11, 12).

15. ¿Imatataq ruranantsik pipis mana engañamänapaq? (1 Tesalonicensis 5:21).

¹⁵ Ichikllachönam Diospa chikeqninkunaqa, “¡yamëna y segürunam këkantsik!” niyanqa (1 Tes. 5:3). Demoniukuna imëkata engañakuyanqantaqa mëtsëchömi cäsi llapan nunakuna creiyanqa (Apoc. 16:13, 14). ¿Y noqantsiktaqa engañamäshuntsuraq? Manam. “Imëkapitapis alli segurakuyë” neq consëjuta cäsukurqa manam creishuntsu (leyi 1 Tesalonicensis 5:21). “Alli segurakuyë” neq palabrataqa Griëgu idiömachö utilizäyaq metalkuna alli o mana alli kanqanta rikarninmi. Tsënöllam wiyanqantsik o leyinqantsik rasumpa o mana rasumpa kanqanta alli segurakunantsik. Tesalönicachö wawqi panintsikkunaqa allim segurakuyänan karqan, y noqantsikqa alläpa sufrimientu chämuptinnaqa masran imëkapis rasumpa o mana rasumpa kanqanta alli segurakunantsik. Nimanqantsikkunata, leyinqantsikkunata o wiyanqantsikkunata raslla o saslla creinantsikpa rantinmi, Diospa Palabranta y Jehoväta sirweqkunata dirigeqkunata cäsukunantsik. Tsënöpam demoniukuna niyanqankunata creishunnatsu (Prov. 14:15; 1 Tim. 4:1).

16. ¿Imatataq kushishqa shuyarëkantsik, y imatataq kananllapitana ruranantsik?

¹⁶ Nunakunata juzganan tiempuchö sirweqninkunata grupuypa Jehovä salvanampaq kaqtaqa allim musyantsik, peru cada ünuta ima pasamänapaq kaqtaqa manam musyantsiktsu (Sant. 4:14). Alläpa sufrimientu tiemputa kawëkar pasashqa o mana pasashqapis, Jehoväqa permitimäshun manana wanur kawakunapaqmi. Ciëlupaq akrashqakunaqa Jesuswanmi ciëluchö kayanqa, y quedaq kaqkunanam Shumaq Patsachö kawayanqa. Tsëyaqqa, salvacionta kushishqa shuyaräshun y nunakunata Jehovä juzganan tiempu chämunqanyaq listu këkäshun.