1. ¿Ima nintaq Biblia corregishqa këpaq?

‘ALLI portakuyänampaq yachatsi’ nirqa, Bibliaqa parlëkan corregipaq, piñapëpaq y hasta castiguëpaqmi. Corregishqa kanantsik allipaq kanqantam Bibliaqa nin. Tsëmi, ‘alli portakuyänampaq yachatsi’ neq palabrakunaqa höraqa musyaq, yachaq, kuyakï y vïda palabrakunawan juntu yurin (Prov. 1:2-7; 4:11-13). Jehoväqa kuyamarnintsik y alli kawakunata munarninmi höraqa sinchipa corregirkamashwan (Heb. 12:6). Imanömi juk kuyakoq teyta wamran alli kananta munarnin shumaq corregin, tsënöllam Jehoväpis noqantsikwan ruran.

2, 3. Corregichöqa, ¿ima ishkë rurëkunataq këkan? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq fötukunata).

² Këllaman pensarishun, Carlus jutiyoq wamra wayi rurinchö pelötawan pukllëkaptinmi mamäninqa kënö nirin: “Carlus, nirqönam wayi rurinchö mana pukllanëkipaq, imatapis pakipakëkamunkimantaq”. Peru pëqa mana wiyakurmi pukllarnin sïguin, y tsënam pelötawan florëruta chëkatsin  y pakirin. Y kananqa, ¿imanöraq mamänin correginqa? Ruranqan imanir mana alli kanqantam entienditsinqa y castiganqam. Teytankunata cäsukunan imanir alläpa precisanqantam parlapanqa. Y cäsukoq këta yachakunampaqmi, pelötatapis juk tiempupa qochirinqa. Tsënö castiganqanta mana gustarnimpis, Carlusqa entiendinqam mana cäsukoq këqa mana alliman chätsikunqanta.

³ Cristiänukunaqa Diospa akrashqa markanchömi këkantsik (1 Tim. 3:15). Tsëmi mandamanqantsikta y corregimanqantsikta wiyakunantsik. Mana allita ruranqantsikpita sufrirqa, corregimanqantsik allipaq kanqantam yarpänantsik (Gäl. 6:7). Diosnintsikqa alläpam kuyamantsik y manam sufrinataqa munantsu (1 Pëd. 5:6, 7).

4. (1) ¿Imanö yachatsikïtataq Jehovä bendicimun? (2) ¿Imapitataq kë yachatsikïchö yachakushun?

⁴ Bibliapa consëjunkunawan yanaparninmi, wamrantsikkunata y Bibliata estudiaqkunatapis yanapëta puëdintsik Jesus mandakunqankunata wiyakuyänampaq y qateqnin tikrayänampaq. Bibliawanraqmi yachatsita puëdintsik alli portakuyänampaq y Jesus mandakunqankunata entiendiyänampaq (2 Tim. 3:16; Mat. 28:19, 20). Tsënö yachatsishqam wamrantsikkuna o estudiantikunapis wakinkunata yachatsita puëdiyanqa. Y tsëtaqa Jehovä bendicimunmi (leyi Tïtu 2:11-14). Tsëmi kananqa kë tapukïkunata contestarishun: 1) ¿Imanirtaq nintsik kuyamarnintsik Jehovä corregimanqantsikta? 2) ¿Imatataq yachakuntsik Diosnintsik correginqan nunakunapita? Y 3) pitapis corregirninqa, ¿imanötaq Jehoväwan Jesus rurayanqannö rurashwan?

5. ¿Imanötaq Jehoväqa kuyamanqantsikta rikätsimantsik?

⁵ Jehoväqa kuyamarnintsikmi yachatsimantsik y corregimantsik. Amïgun sïguinantsikta y imëyaqpis kawakunantsiktam munan (1 Juan 4:16). Manam despreciamantsiktsu, ni mana allipaqa tratamantsiktsu (Prov. 12:18). Sinöqa precisaqpaqmi churamantsik y decidinqantsiktapis respetanmi. Tsëqa, ¿chikimarnintsikku Jehoväqa Palabranwan, publicacionkunawan, anciänukunawan o teytakunawan corregimantsik? Manam, sinöqa kuyamarnintsikmi. Höraqa cuentata mana qokushpam imatapis mana allita rurarishwan, y tsë hörakunachömi anciänukunaqa pacienciawan y kuyakïwan corregimantsik. Y tsënöqa rurayan Jehovä kuyakoq kanqanta qatirmi (Gäl. 6:1).

6. ¿Imanirtaq Jehoväqa pitapis corregirnin cargumpita jorqarin?

⁶ Alläpa jutsata pipis rurariptinqa manam consejayanqallatsu, sinöqa hasta cargunkunapitapis jorqariyanqam. Y tsëtapis Jehoväqa kuyarninmi rurëkan. Porqui tsënöpam cuentata qokunqa Bibliata mas estudië, yachakunqanman mas pensë y Diosman mas mañakïqa alläpa precisanqanta. Tsënöpam Jehoväpa mas amïgum tikranqa (Sal. 19:7). Y tiempuwanqa itsa cargukunata yapë chaskirinqa. Jina Jehoväqa kuyakoq karmi mana arrepentikoqkunata congregacionpita qarqun, porqui tsënömi wakin cristiänukunata mana alli rurëkunapita cuidëkan (1 Cor. 5:6, 7, 11). Jina jutsa ruraqpis cuentatam qokunqa ruranqanqa mana alli kanqanta, y tsëmi yanapanqa arrepentikunampaq (Hëch. 3:19).

7. (1) ¿Pitaq karqan Sebnä? (2) Y ¿imanötaq tikrakurirqan?

⁷ Jehovä corregimanqantsikqa alläpam yanapamanqantsik, tsëta maslla entiendirinapaq Sebnä jutiyoq nunapita y Graham jutiyoq wawqipita yachakurishun. Puntataqa parlarishun Sebnäpita, pëqa rey Ezequïaspa wayinchö precisaq nunanam karqan (Is. 22:15). Peru orgullösum tikrakurirqan, y tsëmi alläpa shumaq y chaniyoq sepultürata kikimpaq ruratsirqan, y alläpa lüju carrëtakunawanmi gälakurnin pureq (Is. 22:16-18).

8. ¿Imanötaq Jehoväqa Sebnäta corregirqan, y imanötaq Sebnäta yanaparqan tsënö correginqan?

⁸ Mas precisaq këta Sebnä munashqa kaptinmi, Jehoväqa cargumpita jorqarirqan y pëpa rantinnam Eliaquimta churarirqan (Is. 22:19-21). Y ¿imataq pasakurqan Sebnäwan? Bibliam willakun Ezequïasta y judïukunata mantsakätsinampaq, Senaqueribqa precisaq nunankunata y tröpankunata Jerusalenman mandanqanta. Y tsë nunakunawan parlayänampaqqa kimaq nunakunata Ezequïas mandanqanta. Y Jukqa karqan Sebnämi. Bibliaqa nin reypa secretariunna kanqantam (2 Rëy. 18:17-25). Këqa rikätsimantsik, Sebnäqa orgullösu këninta jaqirirnin mas mënus cargullatana chaskikushqa kanqantam. Manam piñakïnin ni llakikïnin vencinanta permitirqantsu. ¿Imatataq kë willakïpita yachakuntsik? Kima cösastam.

9-11. (1) ¿Imakunatataq yachakïta puëdintsik Sebnäta pasanqampita? (2) Sebnäta Jehovä imanö correginqanman pensarnin, ¿imanötaq sientikunki?

⁹ Sebnäta cargumpita Jehovä jorqarinqanqa, puntataqa yarpätsimantsik Biblia kënö ninqantam: “Orgullösu këqa mana allimanmi chätsikun; y alli tukoq këqa imëkamanmi ishkitsikun” (Prov. 16:18). Itsa precisaq carguyoq kantsik, y wakinkunapis pensayan alläpa precisaq kanqantsikta. Tsënö kaptinqa, ¿humildi këtatsuraq procurashun? Ruranqantsikkunapitaqa, ¿noqantsiktsuraq alabakushun o Jehovä alabashqa kanantatsuraq munashun? (1 Cor. 4:7). Apostol Pablum kënö nirqan: “Ama precisanqampita mastaqa kikikikunapita pensayëtsu, sinöqa, alli juiciuwan kikikikunapita pensayë” (Rom. 12:3).

¹⁰ Ishkë kaqchönam yachakuntsik, Sebnäta Jehovä corregirqa cambianampaq  kaqman confiakunqanta (Prov. 3:11, 12). ¡Y qammampis confiakunmi! ¿Mananaku carguyoqna kanki? Tsëqa ama piñakïtsu ni llakikïtsu. Tsëpa rantinqa llapan puëdinqëkimannö Jehoväta sirwï, y kuyashurniki corregikäshunqëkita yarpë. Humildi kashqaqa Jehoväqa mëtsika bendicionkunatam qomäshun (leyi 1 Pëdru 5:6, 7). Corregimänata jaqishqaqa, munanqannö nuna kanapaqmi Jehoväqa yanapamäshun.

¹¹ Y kima kaqchönam, Sebnäta Jehovä imanö correginqampitaqa teytakuna y anciänukuna yachakïta puëdiyan. Jehoväqa mana alli rurëkunatam chikin, y tsëmi mana allita ruraqkunataqa corregin. Peru kikin nunataqa kuyanmi. Y allikunata ruranqankunatam yarpan. Jehovänöllam ruranantsik pitapis corregirninqa (Jüd. 22, 23).

12-14. (1) ¿Wakinkunaqa Jehovä correginqanta chaskikuyanku? (2) ¿Imanötaq juk wawqita Biblia yanaparqan orgullösu këta jaqinampaq, y ima bendiciontataq chaskirqan?

¹² Peru wakinkunaqa Jehovä corregiptinmi alläpa recientikuyan, tsëmi sirwita jaqiriyan y reunionkunamampis ëwayannatsu (Heb. 3:12, 13). ¿Yanapëta puëdishwantsuraq? Rikärishun Graham jutiyoq wawqita pasanqanta. Pëtaqa congregacionpitam qarquriyarqan, tsëpita kutirirnam qelanäkurirqan. Y watakuna pasariptinnam juk anciänuwan amïgu tikrarirnin nirqan Bibliapita yachatsinampaq.

¹³ Yanapaqnin anciänum kënö nirqan: “Grahamqa orgullösum karqan. Congregacionpita yarquyänampaq decideq anciänukunapaqmi mana allita parlaq. Tsëmi orgullösu këpaq y imaman chätsikunqampaq Biblia ninqanta yachakuyarqä. Y cuentatam qokurirqan imëka terrädu nawinta tsaparaq cuenta, alli kaqkunata rikänanta orgullösu kanqan mana permitishqa kanqanta. Tsënö këtaqa manam munarqantsu, tsëmi qallëkurqan Bibliapita mas yachakurnin, reunionkunaman mana faltëta ëwarnin y Diosman mas seguïdu mañakurnin. Jina familiantapis Diospa kaqchömi yanapar qallëkurqan. Warmin y wamrankunaqa alläpa kushishqam sientikuyarqan” (Lüc. 6:41, 42; Sant. 1:23-25).

¹⁴ Jina tsë anciänum kënö willakun: “Juk kutim Graham kënö nimarqan: ‘Atska watanam pasashqa Jehoväta reqinqäpita, y precursorpis karqümi, peru kananraqmi Jehovätaqa rasumpa kuyä’. Tsëpitanam reunionkunachö micruta pasar yanapakur qallëkurqan, y yanapakunqantaqa alläpam valorarqan. Pëta pasanqanmi rikätsimarqan pipis humillakurqa y Jehovä correginanta jaqirqa atska bendicionkunata chaskinqanta”.

15. ¿Imanö kanqantsiktaq yanapakunqa correginqantsikta chaskikuyänampaq?

¹⁵ Imanömi alli yachatsikoq kanapaqqa alleqraq estudianantsik, jina tsënöllam pitapis correginapaqqa humildi kanantsik y Jehovä yanapamänata jaqinantsik (1 Tim. 4:15, 16). Humildi kashqaqa respetamäshunmi, y consejashqapis rasllam chaskikuyanqa. Y tsëpaqqa Jesuspitam yachakunantsik.

16. ¿Imatataq yachakuntsik Jesus shumaq yachatsikunqampita y apostolninkunata correginqampita?

¹⁶ Jesusqa llapanchömi Teytanta cäsukurqan, hasta ruranampaq mana fäcil  këkaptimpis (Mat. 26:39). Manam imatapis kikin munanqannöqa rurarqantsu (Juan 5:19, 30). Humildi y cäsukoq karninmi, alläpa kuyakoq y yachanëpaq karqan, tsëmi nunakunaqa alläpa yachanäyaq (leyi Mateu 11:29). Parlapäriptinqa alläpa llakishqa këkaqkunapis, alläpa kushishqam sientikuriyaq (Mat. 12:20). Apostolninkuna kikinkunallaman pensarnin pleytuyaptimpis, pacienciawan y kuyakïwanmi corregirqan (Mar. 9:33-37; Lüc. 22:24-27).

17. ¿Imatataq anciänukuna rurayanman cristiänu mayinkunata shumaq cuidayänampaq?

¹⁷ Pitapis corregirqa, anciänukunaqa Bibliawanmi consejayänan. Tsëta rurarmi Jehoväwan Jesus rurayanqanta qatikäyan. Apostol Pëdrum kënö nirqan: “Diospa üshankunata mitsiyë, creikoqkunata rikaq kayanqëkimannö, ama obligashqanöqa, sinöqa Diospa rikëninchö gänas gänaslla; ama mana penqakushpa imatapis tarita munarqa, sinöqa empëñu empëñu; ama Diospa herencian kaqkunapa patronnin tukurqa, tsëpa rantinqa, üshakuna yachakuyänampaqnö imëkachöpis karnin” (1 Pëd. 5:2-4). Anciänukuna Jehovätawan Jesusta shonqupita wiyakuyaptinqa, kikinkuna y wakin kaqkunapis allim kayanqa (Is. 32:1, 2, 17, 18).

18. (1) ¿Imatataq teytakunata Jehovä mandashqa? (2) ¿Imanötaq teytakunata Jehovä yanapan cargunkunata shumaq cumpliyänampaq?

¹⁸ Kananqa familiapaq parlarishun. Jehovämi teytakunata kënö mandan: “Ama wamrëkikunata piñëkätsiyëtsu, sinöqa Jehovä munanqannö alli portakuyänampaq yachatsiyë y atikayë” (Efes. 6:4). Teytakunaqa tsëtam wiyakuyänan. Manaqa Jehovämi cuentata mañanqa (1 Sam. 3:12-14). Porqui Proverbius 19:18 textum nin, mana corregiyanqampita wamrankuna wanuyaptinqa teytankuna culpayoq kayänampaq kaqta. Jehoväqa, Palabranwan santu espïritun yanapananta jaqeq teytakunataqa yachëta y kallpatam qonqa wamrankunata shumaq yachatsiyänampaq (leyi Santiägu 1:5).

19, 20. (1) ¿Ima bendicionkunatataq chaskintsik Jehovä corregimanqantsikta cäsukurqa? (2) ¿Imapitataq qateqnin kaq yachatsikïchö yachakushun?

¹⁹ Jehovä corregimanqantsikta chaskikur y Jehoväwan Jesus rurayanqannö wakinkunata corregirqa atska bendicionkunatam chaskintsik. Familiantsikwan y cristiänu mayintsikkunawanmi alli kawakuntsik. Jina kuyashqa, valorashqa y segürum sientikuntsik. Tsënö kawakïqa shamoq tiempuchö shumaq kawakunapaq kaqtam rikätsimantsik (Sal. 72:7). Jehovä corregimanqantsikqa yachatsimantsik llapan cristiänu mayintsikkunawan juk familianölla imëyaqpis kawakunapaqmi (leyi Isaïas 11:9 *). Tsëmi corregishqa kanqantsik höraqa yarpänantsik, kuyamarnintsik Jehovä corregikämanqantsikta.

²⁰ Qateqnin kaq yachatsikïchömi rikäshun familiachö y congregacionchö corregishqa këqa imanö yanapamanqantsikta. Jina rikäshunmi kikintsikta imanö corregikunapaq kaqta, y corregimanqantsikta mana cäsukïqa alläpa sufrimientukunaman chätsikunqantapis.