1, 2. (1) ¿Imanirtaq wiyakïta mana munayanqan markakunachö cristiänu mayintsikkuna rurayanqanqa yanapamantsik? (Rikäri kë yachatsikïpa qallananchö këkaq fötuta). (2) ¿Markantsikchö yachatsikïqa imanötaq kanan karqan? (Rikäri päginapa ura kuchunchö willakïta).

ESTÄDUS UNÏDUS nacionpita Sergiuwan warmin Olindaqa 80 watayoqnam kayan y precursormi kayan. Edäna karninmi chankankuna nanaptin alläpaqa purita puëdiyantsu. Tsënö kaptimpis, cada qoyam las siëti de la mañänalla nunakuna mas puriyanqan paradëruman churakäyan publicacionkunata nunakunata qoyänampaq. Atska watapanam tsënö yachatsikïkäyan, peru nunakunaqa manam cäsupäyanllatsu. Peru pëkunaqa kushishqallam imëpis këkäyan. Y las döciyäriptinnam despaciulla wayinkunaman kutikuyan. Kë edäna cristiänu mayintsikkunaqa, cada semänam joqta junaqkuna Diospa Gobiernumpita yachatsikoq yarquyan y tsëtaqa rurayan wata tumareqmi.

² Pëkunanöllam, entëru Patsachö mëtsika cristiänu mayintsikkuna wiyakïta mana munayanqan markakunachö atska watapana Diospita yachatsikuyan. Qampis tsënö markakunachö yachatsikïkaptikiqa alläpam kushikuyä. * Tsënö rurayanqëkiqa  wakin cristiänukunata, hasta Diosta unëpana sirweqkunatapis alläpam yanapan. Congregacionkunata watukaq wakin wawqikunam kënö willakuyan: “Kë cristiänukunawan yachatsikoq yarqunqäqa, markäkïnïtam mas sinchiyätsin”, “mana jaqipa Diospita yachatsikuyanqanmi, yachatsikur sïguinäpaq yanapaman” y “tsënö rurayanqanqa shonqüyaqmi chärin”.

3. ¿Ima tapukïkunapitataq yachakushun, y imanir?

³ Kë yachatsikïchömi kë kiman tapukïkunapita yachakushun: ¿imanir-raq höraqa qelanärishwan? ¿Imanötaq alli wayoq plantanö kashwan? ¿Imaraq yanapamäshun yachatsikur sïguinapaq? Kë tapukïkunapita yachakunqantsikmi, Jesus mandamanqantsikta rurar ushanapaq yanapamäshun.

4. (1) ¿Imanötaq Pablu sientikurqan judïukuna mana wiyakïta munayaptin? (2) ¿Imanirtaq tsënö sientikurqan?

⁴ Wiyakïta mana munayanqan markakunachö Diospa Gobiernumpita yachatsikïqa qelanäratsimashwanmi. Tsënöpa pasashqa karninqa, apostol Pablu imanö sientikunqanta entiendinkichi. Pëqa 30 watakunanö Diospita yachatsikurninmi, mëtsika nunakunata Jesuspa qateqnin tikrayänampaq yanaparqan (Hëch. 14:21; 2 Cor. 3:2, 3). Peru judïukunaqa wallkaqllam Jesuspa qateqnin tikrayarqan. Wakinkunaqa manam Pabluta wiyëta munayarqantsu, hasta chikirmi sufritsiyarqan (Hëch. 14:19; 17:1, 4, 5, 13). Judïukuna tsënö kayanqampita ‘alläpa llakikunqantam’ Pabluqa nirqan (Rom. 9:1-3). Tsënöqa sientikurqan, Diospita yachatsikunqanta y nunakunata alläpa kuyarninmi. Awmi, judïukunapaqqa shonqupita patsëmi yarpachakoq, tsëmi Diospa yachatsikïninta wiyakïta mana munayaptin alläpa llakikurqan.

5. (1) ¿Imanirtaq Diospita yachatsikuntsik? (2) ¿Imanirtaq höraqa yachatsikïta qelanärintsik?

⁵ Pablunö shonqupita patsë nunakunata kuyarninmi, Diospita yachatsikuntsik (Mat. 22:39; 1 Cor. 11:1). Diosta sirwinqantsikpita patsëmi rikarquntsik, Diosta sirwiqa alläpa yanapamanqantsikta. Tsëmi täranqantsik markachö nunakunatapis yanapananta munarnin, Jehoväpita y nunakunapaq imata ruramunampaq kaqpita yachatsintsik. Yachatsikoq yarqurninqa, kënö neq cuentam nunakunata parlapantsik: “Juk shumaq qarëtam qampaq apamurqö”, peru “manam munätsu” nimashqaqa, Pablunömi llakikuntsik. ¿Imanirtaq tsënöqa sientikuntsik? Manam markäkïnintsik pishiptintsu, sinöqa Diospita yachatsikunqantsikta y nunakunata kuyarninmi. Tsërëkurmi yachatsikur sïguintsik höra höra qelanashqa sientikurpis. 25 watapana precursöranö yanapakoq Elëna jutiyoq juk panim kënö willakun: “Manam fäciltsu Diospita yachatsikïqa, peru tsë rurëwanqa manam ni imapis igualantsu”. ¿Noqantsikpis tsënömi pensantsik?

6. ¿Imapitataq yachakushun?

⁶ Yachatsikunqantsik markakunachö chaskikuyaptin o mana chaskikuyaptimpis, wayoq plantanö këtaqa puëdintsikmi. ¿Imanirtaq següru këkantsik? Tsëta musyanapaqqa, Jesus ninqan ishkë textukunapitam yachakunantsik (Mat. 13:23). Punta kaqqa parlan üvas plantapitam.

7. (1) ¿Pikunataq kayan rasumpa kaq üvas planta, üvas plantata cuidaq y rämakuna? (2) ¿Ima tapukïpitataq yachakushun?

⁷ (Leyi Juan 15:1-5, 8). Jesusqa entienditsikurqan ‘rasumpa kaq üvas plantaqa’ kikin kanqanta, ‘üvas plantata cuidaqqa’ Teytan kanqanta y ‘rämakunana’ qateqninkuna kayanqantam. Tsëpitanam  apostolninkunata kënö nirqan: “Këta rurayaptikim Teytätaqa alläpa precisaqpaq churayan: mëtsikata imëpis wayuyaptiki y qateqnïkuna kayanqëkita rikätsikuyaptiki”. * Tsëqa, ¿ima nitataq munëkarqan “mëtsikata imëpis wayuyaptiki” nirqa? Tsë wayunqan ima kanqantaqa manam entienditsikurqantsu, peru maslla parlanqanchömi imapaq parlëkanqanta entiendirintsik.

8. (1) ¿Imanirtaq musyantsik wayoq rämanö këqa Jesuspa qateqnin tikrayänampaq nunakunata yanapë mana kanqanta? (2) Yachatsikunapaq mandamanqantsikchöqa, ¿imatataq Jehovä rikätsikun?

⁸ Jesusmi kënö nirqan: “[Teytaqa] noqachö këkaq mana wayoq rämataqa llapantam wallurin”. Juk parlakïchöqa, sirweqninkunatanö Jehovä rikämänapaqqa alli wayoq rämanömi kanantsik (Mat. 13:23; 21:43). Peru kë textuchöqa manam, Jesuspa qateqnin tikrayänampaq nunakunata yanapëpaqtsu parlëkan (Mat. 28:19). Këman pensarishun, wakin cristiänu mayintsikkunaqa wiyakïta mana munayanqan markakunachömi yachatsikuyan, tsëmi Diosta sirwiyänampaqqa nunakunata yanapëta puëdiyashqatsu. Porqui manam pitapis obliguëtaqa puëdiyantsu. Y manam tsërëkurqa mana sirweq rämanötsu tikrariyan. Jinamampis, Jehoväqa kuyamantsikmi y rurëta mana puëdinqantsiktaqa manam imëpis mañamantsiktsu (Deut. 30:11-14).

9. (1) ¿Imatataq ruranantsik wayoq rämanö kanapaq? (2) ¿Ima igualatsikïpitataq yachakushun, y imanir?

⁹ Tsëqa, ¿imapaqtaq parlëkarqan “mëtsikata imëpis wayuyaptiki” nirqa? Gobiernumpita yachatsikïpaqmi, y tsëtaqa llapantsikmi rurëta puëdintsik (Mat. 24:14). * Tsëtaqa cläru entiendirintsik, juk murukoq nunapaq Jesus parlanqan igualatsikïchömi. Rikärishun.

10. (1) Juk murukoq nunapaq parlaq igualatsikïchöqa, ¿imatataq muruwan chakraqa rikätsikun? (2) ¿Imatataq wayun trïgu plantaqa?

¹⁰ (Leyi Lücas 8:5-8, 11-15). Juk murukoqpaq parlaq igualatsikïchöqa, muruqa “Diospa willakïninmi” o Diospa Gobiernumpita willakïmi. Chakranam nunakunapa shonqun. Alli chakraman shikwaq murunam o trïgunam, juk mushoq plantaman tikrarin. Tsëpitanam, pachakpayan wayun. Peru ¿imatataq wayun? Manam llullu plantakunatatsu, sinöqa mas murutam. Y tsë murunam, muruyaptinqa juk mushoq plantaman tikrarin. Kë igualatsikïchöqa, juk murullam pachakpayan murukunata wayun. ¿Imanötaq këqa Diospita yachatsikunqantsikwan igualan?

11. (1) Juk murukoq nunapaq parlaq igualatsikïqa, ¿imanötaq Diospita yachatsikunqantsikwan igualan? (2) ¿Imanötaq Diospa Gobiernunta muruntsik?

¹¹ Teytantsikkuna o juk Testïgu Diospita yachatsimanqantsikman pensarishun. Alläpachi kushikuyarqan, Diospa Gobiernumpita yachakurir Testïgu tikrarishqa. Alli chakraman muruta muroq cuentachi kayarqan. Y tsë muruqa, winarmi sïguirqan wayunqanyaq. ¿Imatataq wayurqan? Manam juk plantatatsu, sinöqa mas murukunatam, juk parlakïchöqa Diospa Gobiernumpita yachatsikïtam muruntsik y manam mushoq Testïgukunatatsu. * Musyanqantsiknömi  tsëtaqa rurantsik, Diospa Gobiernumpita yachatsikurninmi. Imëkanöpa yachatsikïta procurarqa, shonqunkunaman muruta muroq cuentam nunakunata yachatsintsik (Lüc. 6:45; 8:1). Awmi, kë igualatsikïqa rikätsimantsik Diospita yachatsikur sïguirninqa alli wayoq rämanö kanqantsiktam.

12. (1) ¿Imatataq yachakuntsik üvas plantapita y juk murukoq nunapaq parlaq igualatsikïkunapita? (2) ¿Y imanötaq yanapamantsik?

¹² ¿Imatataq yachakuntsik üvas plantapita y juk murukoq nunapaq parlaq igualatsikïkunapita? Wayoq plantanö kanapaqqa, manam nunakuna chaskikuyanqampitatsu, sinöqa mana jaqipa Diospita yachatsikunqantsikpitam. Tsëmi Pabluqa, “cada nunam rurëninmannö premiun chaskinqa” nirqan (1 Cor. 3:8). Premiutaqa chaskishun yachatsikur sïguinqantsikpitam y manam imata logranqantsikpitatsu. 20 watapana precursöranö yanapakïkaq Matilda jutiyoq panim kënö nin: “Alläpam kushikü yachatsikunqantsikpita Jehovä premiuntsik qomanqantsikpita”.

13, 14. Romänus 10:1, 2 textuchö ninqannöpis, ¿imanirtaq Pabluqa Diospa Gobiernumpita yachatsikur sïguirqan wiyakïta mana munëkäyaptimpis?

¹³ ¿Imaraq yanapamäshun wayur sïguinapaq? Rikarquntsiknam, judïukuna mana wiyakuyaptin Pablu imanö sientikunqanta. Peru pëqa manam yachatsikïta jaqirirqantsu. Römachö këkaq cristiänukunaman qellqanqanchömi, judïukunapaq imata sientinqanta rikätsikur kënö nirqan: “Pëkunapaq shonqüchö alli munënï y Diosman rogakunqäqa, rasumpa kaqchöqa salvacionninkunapaqmi. Porqui këtam pëkunapita musyatsikü: Diospaqmi shonqunkuna ninanöraq rawran, peru musyayanqanmannö rurayanqanqa manam rasumpa kaqta alleq musyëpitatsu” (Rom. 10:1, 2). ¿Imanirtaq Pabluqa Diospita yachatsikur sïguirqan?

¹⁴ Pabluqa “shonqüchö alli munënï” nirqanmi, juk parlakïchöqa, judïukuna salvakuyänantam munarqan, tsëmi yachatsikur sïguirqan (Rom. 11:13, 14). Jina Diospa  Gobiernumpita yachatsikunqanta judïukuna chaskikuyänampaq Diosman rogakunqantam nirqan. Y kënöpis nirqanmi: “Diospaqmi shonqunkuna ninanöraq rawran”. Pabluqa Diosta kushitsita munayanqantam rikarqan. Y musyarqanmi alli yanapakïta chaskirqa, alli shonquyoqkunaqa Diospa sirweqnin tikrëta puëdiyänampaq kaqta.

15. ¿Imanötaq Pablu ruranqanta qatishwan? Wakin cristiänu mayintsikkuna rurayanqanta willakaramï.

¹⁵ ¿Imanötaq Pablu ruranqanta qatishwan? Puntataqa, alli shonquyoq nunakunatam ashir sïguinantsik. Ishkë kaqchöqa, pëkunata tarinapaqmi Jehoväta mañakunantsik (Hëch. 13:48; 16:14). Cäsi 30 watapa precursöranö yanapakïkaq Silvänam kënö nin: “Punkukunata manaraq takakurmi, Jehoväta mañakü wiyakïta munaq nunakunata tarinäpaq”. Tsënöllam noqantsikpis shonqupita patsë Diosman mañakunantsik angelkuna yanapamänapaq (Mat. 10:11-13; Rev. 14:6). 30 watapitapis masna precursornö yanapakïkaq Robert wawqim kënö nin: “Alläpa kushikïpaqmi angelkunata yanapëqa, porqui pëkunaqa musyayanmi nunakuna imakunapa pasëkäyanqanta”. Y kima kaqchönam, Diosta kushitsita munayanqanta rikëta procuranantsik. 50 watapitapis masna bautizakushqa Carl jutiyoq anciänum kënö nin: “Kushikuyanqanchö, kuyëpa rikäyämanqanchö o rasumpa musyëta munar tapuyämanqanchömi, alli shonquyoq kayanqanta rikëta procurä” nishpa. Tsëkunata rurarninqa, Pablunömi yachatsikur sïguishun.

16, 17. (1) ¿Imatataq Eclesiastes 11:6 textupita yachakuntsik? (2) Alli portakunqantsik imanö yanapakunqanta juk pasakunqanwan willakaramï.

¹⁶ Diospita yachatsikunqantsikta nunakuna wiyakïta mana munaqnö kayaptimpis, yachatsikunqantsik tukïnöpa yanapakunqantaqa cuentachömi katsinantsik (leyi Eclesiastes 11:6 *). Awmi, mëtsikaq nunakunam wiyamënintsikta munayantsu. Peru alli vistishqa këkanqantsikta, respëtuwan pitapis tratanqantsikta y imëpis kushishqalla këkanqantsiktaqa rikäyanmi. Itsa tsënö portakunqantsikrëkur, nunakunaqa noqantsikpita mana allita pensayanqanta cambiariyanqa. Tsëmi pasakurqan, qallananchö parlanqantsik Sergiuwan y warmin Olindawan.

¹⁷ Sergium kënö willakun: “Qeshyarninmi, juk tiempupa pläzaman yachatsikoq yarquyarqätsu. Y kutiriyaptïqa, ima pasayämashqa kanqantam nunakuna tapuyämarqan y llakiyämashqa kayanqantam niyämarqan”. Y Olindanam kushishqa kënö nin: “Wakin choferkunaqa cärrunkunapita bajarirmi saludayämaq y wakinkunanam cärrunkunallapita kënö niyämaq: ‘Alli rurëtam rurëkäyanki’. Hasta revistakunatapis mañayämaqmi”. Juk kutim Sergiuwan warmin Olinda yachatsikïkäyaptin, juk nuna wëtankuna qararirqan y rurëkäyanqampita agradecikurirqan. ¡Tsëtaqa manam shuyaräyarqantsu!

18. ¿Imanirtaq alli wayoq plantanö këta munantsik?

¹⁸ Bibliaqa “alleq trabajë” nimantsikmi. Awmi, Diospa Gobiernumpita alli willakïkunata yachatsikur sïguirninqa, Jesus ninqannömi tsë willakï entëru Patsaman chänampaq yanapakïkantsik (Mat. 24:14). Tsëpitapis masqa kushitsimäshun, Diosnintsik Jehoväpa rikëninchö alli këkanqantsikta musyanqantsikmi, porqui pëqa ‘alli tsarakur wayoq kaqkunataqa’ kuyanmi.