1. ¿Ima ninantan imëpis alli juiciuyoq këqa? (2 Timoteu 4:5).

 IMËKA mana allikunapa pasarmi, Jehoväpita y sirweqninkunapitaqa rakikäkurishwan. ¿Imatan tsëkuna pasakuptin yanapamäshun? Alli juiciuyoq kanqantsik, alkäbu alkäbu kanqantsik y markäkuynintsikchö o yärakuynintsikchö firmi kanqantsikmi (leyi 2 Timoteu 4:5). ¿Imata rurartan alli juiciuyoq imëpis kashun? Alläpa mana yarpachakur, imatapis alli pensar y imatapis Jehovä rikanqannö rikänapaq kallpachakurmi. Tsëkunata rurarqa, manam imatapis rasllatsu decidirishun.

2. ¿Imatataq këchö yachakushun?

² Puntata yachakunqantsikchöqa, congregacionchö mana pasakunqampitam kimapita parlarqantsik. Këchönam, congregacionchö pasakuyta puëdinqampita kimata rikäshun. Jukqa, wawqintsik o panintsik mana alli tratamanqantsikta pensanqantsikmi. Ishkë kaqnam, imapitapis corregimanqantsik. Y kima kaqnam, Diosta sirwinqantsikchö cambiukuna kaptin. Tsëkunaqa, Jehovätam dejaratsimashwan. Tsëkuna pasamashqaqa, ¿imatataq rurashwan imëpis alli juiciuyoq kanapaq y Jehoväpita y sirweqninkunapita mana rakikäkurinapaq?

3. Juk wawqi o pani mana alli tratamanqantsikta pensarqa, ¿imatataq pensar qallëkushwan?

³ ¿Imëllapis pensarqunkiku juk wawqi o pani o dirigimaqnintsik wawqi mana alli tratashunqëkita? Tsë wawqiqa o paniqa, manachi llakitsishuynikita munarqantsu (Rom. 3:23; Sant. 3:2). Tsënö kaptimpis qamqa llakikurqëkichi. Capazchi tsëman yarparäkur punuytapis puëdirqunkitsu y kënö  pensarqunki: “Juk wawqi o pani tsëta ruraptinqa, ¿rasumpatsuraq Testïgukunaqa Diospa sirweqninkuna kayan?”. Satanasqa tsënö pensanëkitam munan (2 Cor. 2:11). Tsënö pensanqantsikqa, Jehoväpita y sirweqninkunapitam rakikäratsimashwan. Tsëqa, juk wawqi o pani mana alli tratashunqëkita pensarqa, ¿imatataq rurankiman alli juiciuyoq imëpis kanëkipaq y mana allita mana pensanëkipaq?

4. (1) ¿Imatataq Josë rurarqan alli juiciuyoq karnin? (Genesis 50:19-21). (2) ¿Imatataq ruranqampita yachakuntsik?

⁴ Ama cölerashqallaqa kakuytsu. Josëtaqa jövinllaraq këkaptinmi, mayor kaq wawqinkuna mana allipa tratayarqan. Y wakinkunaqa, wanutsitapis munayarqanmi (Gen. 37:4, 18-22). Wawqinkunaqa, sirwipakoq kanampaqmi rantikuykuyarqan. Tsëmi, Josëqa 13 watapa imëka mana allikunapa pasarqan. Tsënö problëmapa pasëkarqa, Jehovä mana kuyanqanta y mana allikunapa pasanqan höra dejarishqa kanqantachi pensanman karqan. Peru pëqa manam cölerashqallatsu kakurqan, tsëpa rantinqa alli juiciuyoq y tranquïlum karqan. Y mas tiempu pasanqanchö wawqinkunapita vengakuyta puëdirpis, manam vengakurqantsu. Tsëpa rantinqa, kuyarmi llapanta perdonëkurqan (Gen. 45:4, 5). ¿Imanirtan tsëta rurarqan? Alli juiciuyoq kar y shumaq pensarmi. Problëmankunallaman yarparäkunampa rantinmi, Jehoväpa voluntänin ima kanqanman masqa pensarqan (leyi Genesis 50:19-21). ¿Imatataq këpita yachakuntsik? Pillapis mana allipa tratashuptikiqa, ama Jehovä mana kuyashunqëkiman pensarqa cölerakuytsu o qamman Dios mana yarpanqanman pensëtsu. Tsëpa rantinqa, pasëkanqëki problëmachö alli tsarakunëkipaq imanö yanapëkäshunqëkiman pensë. Yarpë, “kuyakoq nunaqa, wakinkunata perdonanampaqmi imëpis listu këkan” (1 Pëd. 4:8).

5. Mana allipa tratayanqanta pensarpis, ¿imatataq Miquëas rurarqan alli juiciuyoq karnin sïguinampaq?

⁵ Sudamëricachö täkoq Miquëas b jutiyoq anciänupaq parlarishun. Juk kutim, wakin anciänukuna mana allipa tratashqa kayanqanta pensarqan. Pëmi kënö willakun: “Manam tsë kutichönöqa ni imëpis yarpachakushqatsu karqä. Manam punuyta puëdeqtsu kä y imata rurëta mana puëdirmi waqakoqlla kä”. Tsëkunapa pasëkarpis, Miquëasqa alli juiciuyoqmi karqan y alliraq mana pensar imatapis mana rurëkunampaqmi kallpachakurqan. Jehovä Poderninwan yanapëkunampaq y mana allikunachö alli tsarakunampaqmi seguïdu mañakoq. Y tsë asuntukunapaqmi publicacionnintsikkunachö leyirqan. ¿Imatataq pëpita yachakuntsik? Juk wawqi o pani mana allipa tratashunqëkita pensarqa, tranquïlu kë y cuidakuy imatapis manaraq alli pensar mana rurarinëkipaq. Capaz mana musyanqëkipa pasarnin, tsë wawqi o paniqa mana allipa parlashqa o portakushqa. Imanö sientikunqëkita Jehoväta willë y pasëkanqëkikunata tsë wawqi o pani rikanqannö rikänëkipaq mañakuy. Tsëta ruraptikiqa, ardëpa mana rurashqa kanqanta rikänëkipaq y pëta perdonanëkipaqmi yanapashunki (Prov. 19:11). Yarpë, Jehoväqa imapa pasëkanqëkita rikëkanmi y tsarakur sïguinëkipaqmi yanapashunki (2 Crön. 16:9; Ecl. 5:8).

6. ¿Imanirtan corregimashqaqa Jehovä kuyamanqantsikta yarpänantsik? (Hebrëus 12:5, 6, 11).

⁶ Corregimashqaqa, alläpam llakikushwan. Peru llakishqalla kakurqa, manam imanir corregimanqantsikta entiendishuntsu, y pensashumpis mana alli o alläpa corregimanqantsiktam. Y manam yarpäshuntsu kuyamarnintsik Jehovä corregikämanqantsikta (leyi Hebrëus  12:5, 6, 11). Imatapis alli mana pensarnin rurarqa, Satanaspa trampanmanmi ishkirishwan. Pëqa corregimanqantsikta mana allipa rikänatam munan. Y masqa, Jehoväpita y congregacionpita rakikäkurinatam munan. Corregishqa kayäshuptikiqa, ¿imatataq rurankiman alli juiciuyoq karnin sïguinëkipaq?

7. (1) Dibüjukunachö rikanqantsiknö corregiyanqanta chaskikunqampita, ¿imata ruranampaqtan Pëdruta Jehovä encargarqan? (2) ¿Imatataq Pëdrupita yachakuntsik?

⁷ Corregiyäshunqëkita cäsukuy. Jesusqa Pëdrutam atska kuti apostolkunapa jananchö corregirqan (Mar. 8:33; Lüc. 22:31-34). ¡Pëdruqa alläpachi penqakurqan! Peru manam Jesusta dejarqantsu, correginqantam chaskikurqan y pantanqankunapitam yachakurqan. Tsëta ruranqampitam Jehoväqa bendicirqan y congregacionchö mas yanapakunampaq permitirqan (Juan 21:15-17; Hëch. 10:24-33; 1 Pëd. 1:1). ¿Imatataq pëpita yachakuntsik? Manam corregimanqantsik penqakuypaq kanqanllamantsu yarparäkushwan, sinöqa corregimanqantsiktam chaskikushwan y cambianapaqmi kallpachakushwan. Tsëta rurarqa, Jehoväpaqmi mas väleq kanki y wawqi panikunatapis yanapankim.

8, 9. ¿Imanötan Bernardu sientikurqan corregiyaptin, peru imatan yanaparqan juknöpa pensanampaq?

⁸ Mozambïqui nacionchö Bernardu jutiyoq wawqita ima pasanqanta rikärishun. Pëtaqa anciänu manana kanampaqmi niyarqan. ¿Imanötan niyanqampita sientikurqan? Pëmi kënö willakun: “Corregiyämanqan mana gustamaptinmi, alläpa resentikurqä”. Congregacionchö wawqikuna y panikuna pëpaq mana allita pensayänantam yarpachakurqan. Bernardum kënö nin: “Atska killakunaran pasarqan corregiyämanqanta chaskikunäpaq y Jehoväman y llapan sirweqninkunaman yapë confiakunäpaq”. ¿Imatan Bernarduta yanaparqan?

⁹ Bernarduqa allim pensarqan. Pëmi kënö willakun: “Anciänu kanqä witsanqa, Jehovä corregimanqantsikta allipa rikäyänampaqmi Hebrëus 12:7 ninqanta wawqi panikunata leyipaq kä. Tsëmi kënö pensarqä: ‘¿Pikunatan kë versïculu ninqantaqa wiyakuyänan?’. Jehoväta llapan sirweqkunam, y noqapis sirweqninmi kä”. Bernarduqa Jehoväman y llapan sirweqninkunaman mas confiakunampaqmi kallpachakurqan. Y tsëpaqqa, Bibliatam leyeq y leyinqanmanmi yarpachakoq. Y wawqikuna pëpaq mana allita pensayanqanta pensarpis,  pëkunawanmi Diospita yachatsikoq y reunionkunachöpis parlakoq. Tiempuwanqa, yapëmi anciänu këman charqan. Bernardutanö corregishqa kayäshuptikiqa, ama qampita imata niyänampaq kaqllamanqa pensëtsu, corregiyäshunqëkita chaskikuy y cambianëkipaq kallpachakuy (Prov. 8:33; 22:4). c Tsëta ruraptikiqa, pëpita y sirweqninkunapita mana rakikäkurinqëkipitam Jehoväqa bendicishunki.

10. ¿Imarëkurtan wakin israelïtakunaqa Jehoväpita rakikäkuriyarqan?

¹⁰ Imatapis juknöpana ruranapaq dirigimaqnintsikkuna nimashqaqa, capazchi pëkunaman confiakur sïguinapaqqa fäciltsu kanman. Y mana cuidakurqa Jehoväpitapis rakikäkurishwanmi. Moises qellqanqan Leywan israelïtakuna Jehoväta juknöpana adorayänampaq kaqman pensarishun. Tsë witsanyaqqa, familiankunata dirigeqkunam familiankunapaq sacerdöti kayaq. Altarkunatam rurayaq y familiankunarëkurmi Jehoväpaq ofrendakunata rupatsiyaq (Gen. 8:20, 21; 12:7; 26:25; 35:1, 6, 7; Job 1:5). Peru Moisesta Jehovä qellqatsinqan leywanqa, tsëqa cambiarirqanmi. Jehoväqa ofrendakunata rupatsiyänampaq Aaronpa kastampita kaqkunalla sacerdöti kayänampaqmi churarqan. Tsëpitaqa, pipis Aaronpa kastampita mana këkar sacerdötikuna rurayänanta ruraptinqa wanunanmi karqan (Lev. 17:3-6, 8, 9). d ¿Tsërëkurtsuraq Corë, Datan y Abiram, y Israelchö 250 mandakoqkuna Moisespa y Aaronpa contran churakäyarqan? (Nüm. 16:1-3). Manam musyantsiktsu. Peru Corë y pëman qaqaq nunakunaqa Jehoväpitam rakikäkuriyarqan. Dirigimaqnintsikkuna imatapis juknöpa ruranapaq nimashqaqa, ¿imatataq rurankiman Jehoväpita y llapan sirweqninkunapita mana rakikäkurinëkipaq?

11. ¿Imatataq Cohat kasta levïtakunapita yachakuntsik?

¹¹ Juknöpana ruranapaq nimashqaqa, llapan puëdinqantsikmannö yanapakushun. Mana ni imapis kaq sitiukunapa israelïtakuna puriyanqan witsanqa, juk lädupana ëwayänampaq Jehovä niptinmi, Cohatpa familiampita levïtakunaqa Sagrädu Cäjata llapan israelïtakuna rikëkäyaptin apayaq (Nüm. 3:29, 31; 10:33; Jos. 3:2-4). ¡Tsëqa alläpa shumaq trabäjum karqan! Peru Dios Äninqan Patsachö kawar qallëkuyaptinqa, manam juk sitiupita juk sitiuman apayänannatsu karqan. Tsëmi Israelta Salomon gobernanqan witsanqa, Cohat kastapita wakin levïtakunaqa cantaq, punkuta kichaq y almacenkunata rikaq kayaq (1 Crön. 6:31-33; 26:1, 24). ¿Unë witsanchö precisaq cargukunachö yanapakushqa kartsuraq quejakuyarqan? ¿O mas alli trabäjuman churayänantatsuraq munayarqan? Tsëtaqa manam Bibliachö nintsu. ¿Imatataq pëkunapita yachakuntsik? Dirigimänapaq Jehovä churanqan nunakuna imatapis juknöpana ruranapaq nimashqaqa, llapan puëdinqantsikmannö yanapakushun. Juknöpana yanapakunëkipaq niyäshuptikiqa, gänas gänaslla yanapakuy. Yarpë, manam carguyoq kanqëkipitatsu mas välinki. Mëchö yanapakuptikipis, wiyakoq kanqëkipitam Jehoväqa kuyashunki (1 Sam. 15:22).

12. ¿Imanötan Zaira sientikurqan Betelchö manana trabajanampaq kaqta musyar?

¹² Orienti Mediuchö täkoq Zaira jutiyoq pani imapa pasanqanta rikärishun. Pëqa  Betelchö yanapakuyta alläpam kuyaq, y tsëchömi 23 watakunapitapis mas trabajarqan. Tsëpitam, precursöra especial kanampaq niriyarqan. Pëmi kënö cuentakun: “Tsënöna yanapakunäpaq niyämanqanqa alläpa llakikuypaqmi karqan. Imapaqpis mana sirwinqäta y imatapis mana allita rurashqa kanqätam pensaq kä”. Congregacionchö wawqi panikunaqa, masran kënö nir llakitsiyaq: “Alli yanapakunëkipaq kallpachakushqa kaptikiqa, manam Betelchö yanapakuyta dejanëkipaq niyäshunkimantsu karqan”. Zairaqa juk tiempupam alläpa llakikurnin, llapan paqaskuna waqaq. Pëmi kënö nin: “Jehovä y sirweqninkuna kuyayämanqantaqa allim musyarqä”. ¿Imatan yanaparqan alli juiciuyoq karnin sïguinampaq?

13. ¿Imatataq Zaira rurarqan mana allikunaman mana pensanampaq y llakishqalla mana kakunampaq?

¹³ Mana allipa mana pensanampaq y llakishqalla mana kakunampaqmi, imapa pasëkanqampaq parlaq publicacionkunata Zaira leyirqan. Jukqa 2001 wata 1 de febrëru killa La Atalaya revistachö “Usted puede afrontar el desánimo” neqmi karqan. Tsë revistachömi, Bibliapa juk librunta qellqaq Marcuspaq parlan. Capaz pëpis, Jehoväta sirwinqanchö juknöpana yanapakunampaq kaqta niriyaptin llakikurqan. Zairam kënö nin: “Marcuspita yachakunqäqa, llakishqalla mana kakunäpaqmi yanapamarqan”. Pëqa amïgunkuna yanapayänantam permitirqan, manam wawqikunapita y panikunapita rakikäkurirqantsu ni manam llakikurlla kakurqantsu. Dirigimänapaq churanqan nunakunata poderninwan Jehovä diriginqanta y dirigeq wawqikuna pëpaq yarpachakunqantam cuentata qokurqan. Y sirweqninkunapaqqa Diospita yachatsikuy mas puntachö kanqantam entiendirqan.

14. ¿Ima cambiukunapataq wawqi Vlädu pasarqan, y imatataq rurarqan yanapakur sïguinampaq?

¹⁴ Eslovenia nacionchö täkoq Vlädu jutiyoq anciänu pasanqanta rikärishun. Pëqa 73 watayoqmi karqan. Congregacionnin juk congregacionwan juntakänampaq kaqta y Diospita Yachatsikuyänan wayita manana utilizäyänampaq kaqta musyarirqa, decidiyanqan mana alli kanqantam pensarqan. Pëmi kënö willakun: “Tsë shumaq salonchö pipis manana juntakänampaq kaqta decidiyanqantaqa, manam entiendeqtsu kä. Tsëllaran altsapashqa kayarqä, tsëmi cölerakurqä. Carpintëru karmi,  wakin mueblikunata rurashqa karqä. Y juk congregacionllachö juntakäyänäpaq niyämanqanqa, noqakuna mas edäna kaqkunapaq mas sasa o ajam karqan”. ¿Imatan yanaparqan patsätsiyanqankunachö yanapakunampaq? Pëmi kënö willakun: “Dirigimänapaq Jehovä churanqan nunakuna imatapis juknöpana ruranapaq nimanqantsikchö yanapakuyqa, kikintsikpa biennintsikpaqmi. Rurayanqan cambiukunachö yanapakunqantsikqa, shamoq tiempuchö juk cambiukunapaqpis listu këkänapaqmi yanapamantsik”. Qamtapis niyäshurqunkiku, ¿juk congregacionllachöna juntakänëkipaq o juknöpana yanapakunëkipaq? Ama yarpachakuytsu. Jehoväqa musyanmi imanö këkanqëkita. Tsë cambiukuna kaptin, Jehoväta y dirigimänapaq churanqan nunakunata cäsukuptikiqa, pëqa alläpam bendicishunki (Sal. 18:25).

15. Congregacionchö cambiukuna kaptinqa, ¿imatataq rurashwan alli juiciuyoq karnin sïguinapaq?

¹⁵ Imëka mana allikunapis ichikllachöna ushakänan kaptinmi, congregacionchöqa imëka cambiukunapis kanampaq kaqta shuyarantsik. Tsë cambiukunaqa, Jehovällata sirwinapaq o mana sirwinapaq imanö këkanqantsiktam rikätsikunqa. Tsëmi, alli juiciuyoq imëpis kanapaq kallpachakunantsik. Juk wawqi mana alli tratamanqantsikta pensarqa, ama cölerashqallaqa kakushuntsu. Corregimashqaqa, ama noqantsikpaq wakinkuna mana allita parlayänampaq kaqllamanqa yarparäkushuntsu. Tsëpa rantinqa, consejamanqantsikkunata wiyakushun y cambianapaq kallpachakushun. Dirigimänapaq Jehovä churanqan nunakuna imatapis juknöpana ruranapaq nimashqaqa, llapan puëdinqantsikmannö yanapakushun y pëkuna niyanqanta wiyakushun.

16. ¿Imatataq rurankiman Jehoväman y llapan sirweqninkunaman confiakur sïguinëkipaq?

¹⁶ Ima cambiu kaptimpis, Jehoväman y llapan sirweqninkunaman confiakur sïguinëkipaq kallpachakuy. Tsëta logranëkipaqqa, alli juiciuyoqmi kanëki o tranquïlum kanëki, imata ruranëkipaqpis allim pensanëki y Jehovä rikanqannömi imatapis rikänëki. Bibliachö willakunqan nunakunapis qam pasëkanqëki problëmakunapanömi pasayarqan, tsëmi pëkunapaq Bibliachö leyiqa imata rurayanqampita yachakunëki y yachakunqëkikunaman pensanëki. Yanapëkushunëkipaq Jehoväta mañakuy y congregacionchö wawqi panikunapita ama rakikëtsu. Tsëta ruraptikiqa, ima pasakuptimpis Satanasqa manam Jehoväpita ni sirweqninkunapita rakikätsishunkitsu (Sant. 4:7).